Peryferyjność położenia geograficzno-komunikacyjnego a wybrane wskaźniki rozwoju powiatów ziemskich

• Autorzy: Roman Rudnicki

Warianty tytułu

Peripherality of Geographical-Transportation Location and Selected Development Indices for Non-Urban Poviat

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł obejmuje delimitację przestrzenną powiatów ziemskich w Polsce według ich odległości od stolicy kraju, miasta wojewódzkiego oraz granicy państwa. Kryteria te stanowiły podstawę bonitacji obszarów peryferyjnych oraz ich analizy względem trzech aspektów rozwoju w latach 1995 i 2009: społecznego (zmiana liczby ludności), gospodarczego (zmiany liczby podmiotów gospodarczych) i ekologicznego (zmiany liczby ludności obsługiwanej przez oczyszczalnie ścieków). Wykazano, że peryferyjność położenia w największym stopniu wyznacza odległość danego powiatu od stolicy województwa. Wskazuje to na dużą rangę polityki regionalnej. Jednakże analiza wydatkowanych w 2009 r. środków Regionalnego Programu Operacyjnego wykazała regiony cechujące się z jednej strony wyższą absorpcją środków w powiatach peryferyjnie położonych względem stolicy województwa a z drugiej, w powiatach sąsiadujących z metropolią, gdzie miało miejsce większe wsparcie unijne.(abstrakt oryginalny)

EN

The article deals with the spatial delimitation of non-urban poviats in Poland by their distance from the state capital, their voivodeship capital, and a state border (Fig. 1). Those criteria provided a basis for the classification of peripheral areas and for their analysis in terms of three aspects of development over the years 1995 and 2009: social (changes in the population number - Fig. 2), economic (changes in the number of economic entities - Fig. 3) and ecological (changes in the number of population served by waste treatment plants - Fig. 4). It was found that the most significant determinant of peripherality was the distance of the given poviat from its voivodeship capital. Th is shows the great importance of regional policy. However, an analysis of the Regional Operational Programme financial means spent in 2009 (zlotys per head - Fig. 5) revealed that there are regions with a higher absorption of these funds in poviats located peripherally with reference to the voivodeship capital (e.g. Mazovia), as well as there are examples of poviats neighbouring on the metropolises (e.g. Wielkopolska) in which the EU support was higher.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przestrzeń geograficzna; Powiat; Informacja przestrzenna; Rozwój regionalny; Polityka regionalna; Oczyszczalnie ścieków

EN

Geographic space; County; Spatial information; Regional development; Regional policy; Sewage treatment plants

• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2011
• Tom: 26 Wiejskie Obszary Peryferyjne - uwarunkowania i czynniki aktywizacji = Peripheral Rural Areas - Conditions and Factors Stimulating to Activity
• Strony: 35--56

Twórcy

autor

Roman Rudnicki

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Domański B., 2008, Rozwój polskich metropolii a regiony peryferyjne - bezpowrotna separacja czy współzależność rozwoju?, Studia KPZK PAN, 120, Warszawa, s. 135-143.
• Grosse T. G., 2007a, Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczące rozwoju regionów peryferyjnych, Studia Regionalne i Lokalne, 1(27), Warszawa, s. 27-49.
• Grosse T.G., 2007b, Innowacyjna gospodarka na peryferiach?, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Komornicki T., Śleszyński P., Siłka P., Stępniak M., 2008, Wariantowa analiza dostępności w transporcie lądowym, [w:] K. Saganowski, M. Zagrzejewska-Fiedorowicz, P. Zuber (red.), Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju 2008-2033, t. 2, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, s. 137-328.
• Markowski, Marszał, 2006, Metropolie, obszary metropolitalne, metropolizacja. Problemy i pojęcia podstawowe, KPZK PAN, Warszawa.
• Miszczuk A., 2010, Peryferyjność regionów, [w:] A. Tucholska (red.), Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, s. 236-250
• Rudnicki R., 2008, Wybrane aspekty zróżnicowania przestrzennego tempa i kierunków rozwoju Polski według powiatów w latach 1995-2004, [w:] A. Jezierska-Thole, L. Kozłowski (red.), Gospodarka przestrzenna w strefie kontinuum miejsko-wiejskiego w Polsce, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 357-370.