Zawartość składników odżywczych, mineralnych i profil kwasów tłuszczowych w mięsie wybranych gatunków ryb w zależności od terminu odłowu

• Autorzy: Eugeniusz R. Grela , Ryszard Pisarski , Edyta Kowalczuk-Vasilev , Agata Rudnicka

Warianty tytułu

Content of Nutrients and Minerals, and Fatty Acid Profile in Some Fish Flesh Depending on Fishing Period

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Badaniami objęto 4 gatunki ryb słodkowodnych: szczupak (Esox lucius L.), sandacz (Sander lucioperca L.), karp (Cyprinus carpio L.) i leszcz (Aramis bramaL.), odławianych po 6 sztuk w odstępie miesięcznym, od września do listopada 2007 roku. Oceniono cechy morfometryczne ryb oraz zawartość składników odżywczych, mineralnych i profil kwasów tłuszczowych w ich mięsie. Zawartość składników odżywczych w mięsie ryb zależna była od pory połowu - ich udział malał w kolejnych miesiącach. Największy udział nasyconych kwasów tłuszczowych oznaczono w tłuszczu mięsa leszczy oraz szczupaków. Najmniej kwasów wielonienasyconych zawierało mięso karpi, najwięcej natomiast szczupaków i sandaczy. Również najbardziej korzystnym, z punktu widzenia żywieniowego, stosunkiem kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 do n-6 charakteryzowało się mięso szczupaków i sandaczy. Największy udział kwasu EPA stwierdzono w lipidach leszczy i szczupaków, zaś najwięcej DHA zawierał tłuszcz szczupaków i sandaczy. Zawartość metali ciężkich była mniejsza od dopuszczonych norm prawnych, przy czym nie stwierdzono istotnych różnic determinowanych okresem odłowu ryb. (abstrakt oryginalny)

EN

Four species of freshwater fish were included into the research project, namely: pike (Esox lucius L.), zander (Sander lucioperca L.), carp (Cyprinus carpio L.), and bream (Aramis brama L.). Six fish of each species were fished every month from September to November 2007. Morphometric features of fish were assessed as was the content of nutrients and mineral components. Furthermore, a profile of fatty acids was analysed. The content of nutrients in fish depended on the fishing period and its level diminished during the consecutive months of fishing. The highest amount of saturated fatty acids was determined in the fat of bream and pike flesh. The flesh of carp had the lowest level of polyunsaturated fatty acids, whereas the flesh of pike and zander - the highest. From the nutritional point of view, the flesh of pike and zander was characterized by the most beneficial n-3 to n-6 fatty acids ratio. The highest level of EPA was found in the lipids derived from bream and pike, and the fat from pike and zander flesh had the highest level of DHA. The content of heavy metals did not exceed the permissible levels as pointed in relevant standards, and no significant differences depending on the fishing period were found. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Badanie żywności; Jakość żywności; Rybołówstwo

EN

Food; Food research; Food quality; Fishery

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 17 (2010)
• Numer: nr 4 (71)
• Strony: 63--72

Twórcy

autor

Eugeniusz R. Grela

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Ryszard Pisarski

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Edyta Kowalczuk-Vasilev

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Agata Rudnicka

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] Ahlgren G., Blomqvist P., Boberg M., Gustafsson L.B.: Fatty acid content of the dorsal muscle - an indicator of fat quality in freshwater fish. J. Fish Biol., 1994, 45, 131-157.
• [2] AOAC: Official methods of analysis of the association of official chemists. 16th Edition. Arlington, Virginia, USA, 2000.
• [3] Barak NA, Mason CF.: Mercury, cadmium and lead concentrations in five species of freshwater fish from eastern. England. Sci. Total Environ., 1990, 92, 257-63.
• [4] Brucka-Jastrzębska E., Kawczuga D., Rajkowska M., Protasowicki M.: Levels of microelements (Cu, Zn, Fe) and macroelements (Mg, Ca) in freshwater fish. J. Elemental., 2009, 14 (3), 437-447.
• [5] Brucka-Jastrzebska E., Protasowicki M.: Elimination dynamic of cadmium, administered by a single intraperitoneal injection in common carp Cyprinus carpio L. Acta Icht. Pisc., 2004, 34, 167-180.
• [6] Carpene E., Gumiero B., Fedrizzini G., Serra R.: Trace elements (Zn, Cu, Cd) in fish from rearing ponds of Emilia-Romagna region (Italy). Sci. Total Environ., 1994, 141, 139-46.
• [7] Gajewska-Meszaros S., Meszaros J.: Ryby morskie i owoce morza: luksus czy konieczność. Terapia i Leki, 2001, 2, 26-31.
• [8] Grela E.R., Dudek R.: Składniki odżywcze i profil kwasów tłuszczowych mięsa wybranych gatunków ryb morskich i słodkowodnych. Żyw. Człow. Met., 2007, 34 (1), 561-566.
• [9] Grela E.R., Dudek R., Kowalczuk E. : Mineral content in fish meat from pond, lake or sea. Polish J. Environ. Stud., 2007, 16, 69-72.
• [10] Kolanowski W., Świderski F.: Wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy n-3 (n-3 PUFA). Korzystne działanie zdrowotne, zalecenie spożycia, wzbogacanie żywności. Żyw. Człow. Met., 1997, 2, 49-63.
• [11] Kołakowska A., Kołakowski E.: Szczególne właściwości żywieniowe ryb. Przem. Spoż., 2000, 54, 56-58.
• [12] Kołakowska A., Szczygielski M., Bienkiewicz G., Zienkowicz L.: Some fish species as a source of n-3 polyunsaturated fatty acids. Acta Icht. Pisc., 2000, 30 (2), 59-70.
• [13] Łuczyńska J., Borejszo Z., Łuczyński M.: The composition and fatty acids in muscles of six freshwater fish species from the Mazurian Great Lakes (northeastern Poland). Arch. Pol. Fish., 2008, 16 (2), 167-178.
• [14] Łuczyńska J., Brucka-Jastrzebska E.: The relationship between the content of lead and cadmium in muscle tissue and the size of fish from lakes in the Olsztyn lake District of northeastern Poland. Arch. Pol. Fish., 2005, 13 (2), 147-155.
• [15] Łuczyńska J., Brucka-Jastrzebska E.: Determination of heavy metals in the muscles of some fish species from lakes of the north-eastern Poland. Pol. J. Food Nutr. Sci., 2006, 15 (2), 141-146.
• [16] Łuczyńska J., Tońska E., Łuczyński M.: Essentials mineral components in the muscles of six freshwater fish from the Mazurian Great Lakes (northeastern Poland). Arch. Pol. Fish., 2009, 17, 171-178.
• [17] Marciniak-Łukasiak K., Krygier K.: Charakterystyka kwasów omega-3 i ich zastosowanie w żywności funkcjonalnej. Przem. Spoż., 2004, 12 (57), 32-36.
• [18] Rashed M.N.: Monitoring of environmental heavy metals in fish from Nasser Lake. Environ. Inter., 2001, 27, 27-33.
• [19] Rosoarahona J., Barnathan R.E., Bianchini J.P., Gaydou E.M.: Annual evolution of fatty acid profile from muscle lipids of common carp (Cyprinus carpio L.) in Madagascar inland waters. J. Agric. Food Chem., 2004, 52, 7339-7344.
• [20] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 13.01.2003 r. w sprawie maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności, składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetwarzaniu albo na powierzchni żywności. Dz. U. 2003. Nr 37, poz. 326 z późn. zm.
• [21] Svobodova Z., Celechovska O., Kolara J., Randak T., Zlabek V.: Assessment of metal contamination in the upper reaches of the Ticha Orlice River. Czech J. Anim. Sci., 2004, 49, 458-464.
• [22] Szarek-Gwiazda E., Amirowicz A., Gwiazda R.: Trace element concentrations in fish and bottom sediments of a eutrophic dam reservoir. Int. J. Oceanogr. Hydrob., 2006, 35 (4), 331-352.