Podstawowe założenia programów Stronnictwa Demokratycznego w latach 1937-1939

• Autorzy: Jerzy Krawulski

Warianty tytułu

Basic Theses of the Demokratic Party Programmes in the Years: 1937-1939

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W październiku 1937 r. w klimacie coraz ostrzejszych antagonizmów ideowych, w warunkach postępującej radykalizacji nastrojów znacznej części inteligencji, w okresie ujawniania się dekompozycji scalonego dotychczas autorytetem J. Piłsudskiego obozie pomajowym, doszło do utworzenia warszawskiego Klubu Demokratycznego. Moralny autorytet jego twórców, do grona których należeli m.in. senatorzy prof. Mieczysław Michałowicz i Regina Fleszarowa oraz intelektualiści tej miary co prof. Marceli Handelsman i Wincenty Rzymowski od początku zwrócili uwagę na fakt, że zachodzą istotne zmiany w polskim ruchu demokratycznym. "Już w momencie narodzin Klubu Demokratycznego było jasne, że idzie o coś więcej jak tylko o utworzenie jeszcze jednej platformy wymiany myśli dla grona liberałów - stwierdził po latach Stanisław Kulczyński - Opinia, prasa, a wcale nie na ostatku również i policja, odnotowały ten fakt jako - przejście z pozycji indywidualistycznego, czy moralnego, inteligenckiego protestu na drogę zorganizowanego działania politycznego". Istotną rolę w przeobrażeniach politycznych drugiej połowy lat 30-tych odegrał głęboki kryzys wewnętrzny przeżywany przez ludzi związanych z obozem piłsudczykowskim i tradycjami ruchu niepodległościowo-legionowego. Po utworzeniu Obozu Zjednoczenia Narodowego, brutalnym tłumieniu strajków i demonstracji chłopskich i robotniczych oraz strajku nauczycielskiego w 1937 r., część liberalna piłsudczyków zrozumiała, że ruch i obóz polityczny, z którym byli związani po śmierci swego przywódcy stanął przed koniecznością wyboru drogi rzędów autorytarnych lub powrotu do idei republikańsko-demokratycznych lat pierwszej wojny światowej. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Programy partii politycznych; Okres międzywojenny; Sytuacja polityczna

EN

Programs of political parties; Inter-war period; Political situation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1984
• Numer: nr 125 Studia z nauk politycznych
• Strony: 56--63

Twórcy

autor

Jerzy Krawulski

Bibliografia

• Nauka. Społeczeństwo. Polityka, Wybór pism i przemówień prof. Stanisława Kulczyńskiego, Warszawa 1975.
• M.M. Drozdowski, Sprawy i ludzie Rzeczypospolitej. Szkice i polemiki, Kraków 1979.
• H. i T. Jędruszczak, Ostatnie lata II Rzeczypospolitej (1936-1939), Warszawa 1970.
• Stronnictwo Demokratyczne. Podstawowe fakty i informacje, Warszawa 1978.
• Sprawy Polityczne. Biuletyn Specjalny. Rocznik 1937 z dn. 21.X.1937.
• Materiały do historii Klubów Demokratycznych i Stronnictwa Demokratycznego w latach 1937-1939. Wstęp i opracowanie Leona Chajna, cz. I, Warszawa 1964.
• J. Grzędziński, Przyczynki do historii ruchu demokratycznego lat 1937-1939, Cz. III "Zeszyty Historyczno-Polityczne SD", 1979.
• L. Smyczyńska-Adamska, Z biografii politycznej Marcelego Handelsmana, "Zeszyty Historyczno-Polityczne SD" 1972, z. 6.
• Biuletyn Stronnictwa Demokratycznego 1974/3.
• P. Winczorek, Miejsce i rola SD w strukturze politycznej SD, Warszawa 1975.