Rozumowanie metaforyczne, czyli "metaforą po oczach"

• Autorzy: Dorota Rybarkiewicz

Warianty tytułu

Metaphorical Reasoning

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Według głównej tezy badań kognitywnych metafora jest podstawą myślenia. W kontekście prawa, które stanowi podstawę życia społecznego i ma wielki wpływ na każdego z nas, teza ta ma fundamentalne znaczenie. Zakres oddziaływania tej tezy określony jest w artykule poprzez charakterystykę trzech typów metafor. Są one też punktem wyjścia do sformułowania ogólnej definicji metafory, która pozwala dostrzec metaforyczność pewnych sytuacji pozornie z metaforą niemających nic wspólnego oraz związanych z nimi procesów rozumowania, które nazwane zostaną rozumowaniem metaforycznym. (abstrakt oryginalny)

EN

That metaphors are a part of law seems to be commonplace nowadays. Nevertheless, the extent of their influence is not commonly acknowledged. The three types of metaphors: (1) verbal, point metaphors, (2) systemic, thinking changing, model metaphors and (3) hidden systemic, conceptual metaphors are here associated with the distinction between what is said and how it is said and between a conscious and unconscious message delivery - all of them of particular relevance to a legal discourse. Not all types of metaphors can (and should) be dispensed with. In some negative cases the only way to reduce their adverse effects is to provide tools to detect them. The definition proposed may serve this purpose. As an illustration, the paper points to some ordinary situation giving rise to metaphoric reasoning which leads to quite unpredictable (misleading) conclusions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo; Naukoznawstwo; Przegląd literatury

EN

Law; Science studies; Literature review

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 75 Prawo publiczne : zagadnienie aksjologiczne w dziedzinie prawa
• Strony: 207--225

Twórcy

autor

Dorota Rybarkiewicz

Bibliografia

• Black Max. 1962. Metaphor. W Models and Metaphors. Red. Ortony Andrew. 25-48. Ithaca-New York: Cornell University Press.
• Black Max. 1962. Models and Archetypes. W Models and Metaphors. Red. Ortony Andrew. 219-243. Ithaca-New York: Cornell University Press.
• Bosmajian Haig. 1992. Metaphor and Reason in Judicial Opinions. Carbondale: Southern Illinois University Press.
• Bowers John Waite, Osborn Michael. 1981. "Attitudinal Effects of Selected Types of Concluding Metaphors in Persuasive Speeches". Speech Monographs 33: 147-155.
• Cunningham-Parmeter Keith. 2011. "Alien Language: Immigration Metaphors and the Jurisprudence of Otherness". Fordham Law Review 79: 15-45.
• Craig Rotherham. 2002. Proprietary Remedies in Context. Oxford: Bloomsbury Publishing.
• Crisp Richard, Turner Rhiannon. 2014. Essential Social Psychology. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Davison Phillips. 1983. "The Third-person Effect in Communication". Public Opinion Quarterly 47 (1): 1-15.
• Grice Herbert Paul. 1977. "Logika i konwersacja". Przegląd Humanistyczny 21 (6): 85-99.
• Hazel Marcus, Zajonc Robert B. 1985. The Cognitive Perspective in Social Psychology. W The Handbook of Social Psychology. Red. Lindzey Gardner, Aronson Elliot. 137-229. New York: Random House.
• Hofstadter Douglas R. 2001. Analogy as the Core of Cognition. W The Analogical Mind: Perspectives from Cognitive Science. Red. Genter Dedre, Holyoak Keith James, Kokinov Boicho N. 499-538. Cambridge, MA: MIT Press.
• Johnson Joel T., Taylor Sheley. E. 1981. "The Effect of Metaphor on Political Attitudes". Basic and Applied Social Psychology 2: 305-316.
• Kelling George. 1991. "Crime and Metaphor: Toward a New Concept of Policing". City Journal 1. www.city-journal.org/html/issue1_5.html (dostęp: 8.11.2015).
• Kotuk Tadeusz. 2012. "Metafory w polskim dyskursie prawniczym z perspektywy lingwistyki kognitywnej" Przegląd Sądowy 10. www.polaczenie-spolek.wolterskluwer.pl/artykuly-prawnicze/metafory-w-polskim-dyskursie-prawniczym-z-perspektywy-lingwistyki-kognitywnej, 264.html (dostęp: 7.03.2015).
• Kövecses Zoltán. 2005. Metaphor in Culture: Universality and Variation. Cambridge: University Press.
• Lakoff George, Johnson Mark. 1988. Metafory w naszym życiu. tł. Krzeszowski Tomasz P. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Lakoff George. 2008. Women, Fire, and Dangerous Things. Chicago: University of Chicago Press.
• Larsson Stefan. 2013. Justice 'Under' Law: The Bodily Incarnation of Legal Conceptions Over Time. www.soclaw.lu.se/en/stefanlarsson/publication/4178656 (dostęp: 22.03.2015).
• Pawłowski Tadeusz. 1978. Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Percy Elise J., Hoffman Joseph L., Sherman Steven J. 2011. "Sticky Metaphors and the Persistence of the Traditional Voluntary Manslaughter Doctrine". Journal of Law Reform 44 (2): 383-427.
• Rotherham Craig. 2002. Proprietary Remedies in Context. Oxford, Portland: Hart Publishing.
• Rybarkiewicz Dorota. 1998. "The Structure of Metaphor: Towards a Pragmatic Approach". Logica Trianguli 2: 103-115.
• Rybarkiewicz Dorota. 2015. Out of the Box Thinking. W Cognition, Meaning and Action. Red. Łukowski Piotr, Gemel Aleksander, Żukowski Bartosz. 146-159. Łodź-Kraków: Łódź University Press & Jagiellonian University Press.
• Schön Donald A. 1994. Generative metaphor: A perspective on problem-setting in social policy. W Metaphor and Thought. Red. Ortony Andrew. 137-163. Cambridge: University Press.
• Searle John R. 1994. Metaphor. W Metaphor and Thought. Red. Ortony Andrew. 92-124. Cambridge: University Press.
• Smith Michael R. 2007. "Levels of Metaphor in Persuasive Legal Writing". Mercer Law Review 58: 919-948.
• Sopory Pradeep, James Price Dillard. 2002. Figurative Language and Persuasion. W The Persuasion Handbook: Developments in Theory and Practice. Red. Dillard James Price, Pfau Michael. 407-426. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Sperber Dan, Wilson Deirdre. 1986. Relevance: Communication and Cognition. Oxford: Basil Blackwell.
• Thibodeau Paul H., Boroditsky Lera. 2011. Metaphors we Think With: The Role of Metaphor in Reasoning. http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0016782 (dostęp: 6.04.2015).
• Wilkins Pamela A. 2012. "Confronting the Invisible Witness: The Use of Narrative to Neutralize Capital Jurors' Implicit Racial Biases". West Virginia Law Reviev 115: 305-362.

Identyfikatory

DOI

10.18778/0208-6069.75.14