Nowe formy kształcenia w obszarze turystyki

• Autorzy: Grzegorz Gołembski

Warianty tytułu

New Forms of Tourism Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Celem rozważań jest próba odpowiedzi na pytanie, czy programy nauczania na kierunkach turystycznych uwzględniają najnowsze trendy w rozwoju badań naukowych oraz odpowiadają na wyzwania stojące przed praktyką gospodarczą.
Metoda. Dokonano próby określenia motorów (drivers), uwidaczniających się w badaniach naukowych oraz podjęto próbę sklasyfikowania problemów najistotniejszych dla praktyki gospodarczej. Przestudiowano, dzięki analizie zawartości stron internetowych, programy nauczania i sylabusy oferowanych przedmiotów w 11 największych i najlepszych uczelniach w Polsce kształcących kadry dla turystyki.
Wyniki. Stwierdzono, że najlepsze dostosowanie oferty dydaktycznej do wiodących badań naukowych i potrzeb praktyki wykazują uczelnie reprezentujące kierunek "gospodarka turystyczna". W badanych uczelniach najlepiej odzwierciedlone w programach są zagadnienia nowych form komunikacji z klientem, zastosowania informatyki w biznesie (relacje z konsumentami oraz B2B), a także zagadnienia makroekonomiczne (rachunek satelitarny, mnożnik, wpływ turystyki na PKB itp.) Dostrzegamy jednak wiele trendów w badaniach naukowych oraz wiele potrzeb praktyki gospodarczej, które nie są dostatecznie uwzględnione w ofertach dydaktycznych dotyczących turystyki w wiodących szkołach wyższych.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Badane uczelnie reprezentują zróżnicowane profile kształcenia (geograficzny, ekonomiczny czy nawiązujący do nauk o kulturze fizycznej). Wynika to z wieloletniej tradycji i typu uczelni. Dlatego zrozumiałe są odwoływania się w programach nauczania do nauk podstawowych, co przyczynia się do różnorodności programowej w ramach kierunku o tej samej nazwie. Z uwagi na subiektywność oceny tego, co jest problemem wiodącym w badaniach naukowych i wzbudzającym największe zainteresowanie praktyki, w pracy starano się jej możliwie przekonywującą argumentacje (wskazanie na przykłady badań naukowych, obserwacje rynku i śledzenie opinii przedstawicieli praktyki gospodarczej).
Implikacje praktyczne. Dokonano próby określenia ważnych kierunków zainteresowań praktyki gospodarczej w turystyce. Dotyczą one innowacyjności, przedsiębiorczości, zarządzania regionami turystycznymi czy nowych form komunikacji z klientem. Oceniono, jak te kierunki zainteresowań uwzględniane są w programach nauczania turystyki badanych szkół wyższych.
Oryginalność. Pomimo silnej konkurencji wśród uczelni wyższych oferujących kierunki kształcenia związane z turystyką, nie podjęto do tej pory próby oceny programów kształcenia z punktu widzenia ich zbieżności z nowymi trendami w badaniach naukowych oraz potrzebami praktyki gospodarczej.
Rodzaj pracy. Artykuł poglądowy. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. The aim of this paper is to consider whether syllabuses of tourism related courses reflect the newest trends in scientific research, and respond to challenges posed by economic practice.
Method. An attempt is made to specify research drivers evident in scientific studies, and to classify the most important issues from the perspective of economic practice. By analysing the content of internet sites, the teaching programmes and syllabuses of tourism courses offered at 11 of the largest and best Polish universities were studied.
Findings. It was found that the best harmonization of didactic programmes with the thinking of leading scientific research is evident at universities offering Tourism Economy degree courses. The course syllabuses of the investigated universities best reflect the issues of communication forms with the client, the application of information technologies in business (relations with clients and B2B), and also macroeconomic issues, such as satellite accounts, the multiplier and the impact of tourism on GDP (GNP). We note, however, that many trends observable in scientific research and the many needs of business practice are not sufficiently reflected in tourism syllabuses offered by the leading universities in Poland.
Research and conclusion limitations. The investigated universities represent diverse teaching profiles (geography, economics or physical education). This reflects the long-lasting traditions or specificity of individual higher education institutions. For this reason, it is understandable that individual universities make references to particular basic sciences in their teaching programmes, which results in different syllabus contents of degree programmes with identical names. We realize that gradation of the most important themes in scientific research and the most interesting issues from the perspective of economic practice cannot be fully objective. Therefore, we attempted to present the most convincing arguments to support our conclusions (examples of specific research studies, market observation and opinions of business representatives).
Practical implications. The paper identifies important interest areas of tourism economic practice. These interests focus on innovation, entrepreneurship, tourism destination management and new forms of communication with the client. We show how these areas of interest are reflected in tourism teaching programmes offered by leading Polish universities.
Originality. Despite intense competition among higher education institutions offering tourism related courses, so far there have been no attempts to evaluate teaching programmes from the perspective of synchronization with new trends in scientific research and the needs of economic practice.
Type of paper. Illustrative review paper. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Program nauczania; Rynek usług edukacyjnych; Turystyka

EN

Curriculum; Education services market; Tourism

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 41 Zarządzanie i transfer wiedzy w turystyce
• Strony: 63--80

Twórcy

autor

Grzegorz Gołembski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Airey D. (2011), The state of Tourism Education, 46th TRC meeting, Bodrum, Turkey, 7-10.04.2011, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Airey D., Tribe J., Benckendorff P., Xiao H. (2013), Whither Tourism Education, 48th TRC meeting, Athens, Greece, 21-24.03.2013, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Czernek K. (2010), Uwarunkowania współpracy na rzecz rozwoju turystyki w regionie, praca doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poznań.
• Czernek K., Żemła M. (2016), Podejście sieciowe w rozwoju obszarów turystycznych, "Folia Turistica", nr 4, s. 237-260.
• Dziedzic E. (2005), Metodologia regionalnego rachunku satelitarnego turystyki dla Polski, GUS, Warszawa.
• Feige M. (2010), Long-term international monitoring in tourism, 45th TRC meeting Vienna, 25-28.03.2010, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Gołembski G. (2006), Metody badania przedsiębiorczości w polskim sektorze turystycznym, [w:] Przedsiębiorczość w gospodarce turystycznej opartej na wiedzy, M. Bednarczyk (red.), Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 5-20.
• Gołembski G. (2008), Methods entrepreneurship research in the Polish tourism sector, [w:] Entrepreneurship and quality in tourism in light of Polish and international research, ZN nr 99, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań, s. 11-24.
• Gołembski G. (2013), Tourism research and education in Poland. History and contemporary issues, "Poznan University of Economics Review", No. 4., s. 20-45.
• Gołembski G., Majewska J. (2013) Relation between regional tourism productivity and agglomeration: evidence from Poland, 48th TRC meeting Athens Greece, 21-24.03.2013, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Januszewska M., Nawrocka E. (2009), Wpływ wiedzy na innowacyjność przedsiębiorstw uzdrowiskowych [w:] Golba J., Rymarczyk-Wajda K., red., Innowacyjne kierunki rozwoju turystyki uzdrowiskowej i lecznictwa uzdrowiskowego, Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych RP, Krynica Zdrój, s. 175-187.
• Jaremen D.E. (2001), Determinanty i sposoby kształtowania jakości usługi hotelarskiej w hotelach województwa dolnośląskiego, "Turyzm", nr 11, 43-59.
• Jaremen D.E. (2004), Jakość produktu turystycznego regionu [w:] Koćwin L., red., Turystyka w strategii rozwoju miast i gmin Ziemi Kłodzkiej, Wyd. Wyższej Szkoły Zarządzania "Edukacja", Wrocław, s. 57-68.
• Jaremen D., Jedlińska M. (2008), Znaczenie i metody pomiaru jakości usług hotelarskich [w:] Rapacz A. red., Gospodarka Regionalna i Turystyka, Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Ekonomicznych w Kielcach, Kielce, s. 257-270.
• Jażdżewska I., red. (2008), Funkcja turystyczna miast, XXI Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Kachniewska M. (2006), Tourism Quality Management, WSHiFM, Warszawa.
• Kurek W. (2005), Turystyczna funkcja obszarów górskich, "Turyzm", t. 15, z. ½, s. 151-162.
• Laesser Ch. (2015), The St. Gallen Model for Destination Management, 50th TRC meeting, Lyon, France, 26-29.03.2015, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Majewska J. (2008), Zaangażowanie samorządu terytorialnego w kształtowanie przedsiębiorczości na obszarach w początkowym etapie rozwoju funkcji turystycznej gmin, [w:] Gołembski G., red., Uwarunkowania przedsiębiorczości i jakości w turystyce w świetle badań krajowych i międzynarodowych, ZN nr 98, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań, s. 123-144.
• Majewska J. (2015), Spatial agglomeration processes in tourism - ESDA of tourism supply in Poland in 2015, 51st TRC meeting Helsinki Finland, 31.03-03.04.2016, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Majewska J., Adamiak M., Napierała T. (2016), Wykorzystanie nowych technologii i informacji do opisu przestrzeni turystycznej, "Folia Turistica", nr 41, s. 309-339.
• Manente M. (2010), Fiscal policies for tourism and macroeconomic impact, 45th TRC meeting Vienna, 25-28.03.2010, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Markiewicz E., Pędzierski M., Skalska T. (2016), Turystyka współdzielenia, "Folia Turistica", nr 41, s. 165-190.
• Mazanec J., A., Ring A. (2010), Tourism Destination Competitiveness, 45th TRC meeting Vienna, 25-28.03.2010, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Montaguti F., 2013, Adapting the diffusion of the innovation theory to estimate the potential market for the new destinations, 48th TRC meeting Athens, Greece, 21-24.03.2013, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Muller H., Berger Ph. (2011), Benchmarking as a tool for measuring DMO efficiency and effectiveness, 46th TRC meeting Bodrum Turkey, 7-10.04.2011, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Nawrot Ł. (2008), Konkurencyjność w ujęciu regionalnym - problemy badawcze na poziomie mezoekonomicznym, [w:] Gołembski G., red., Turystyka jako czynnik wzrostu konkurencyjności regionów w dobie globalizacji, Gremium Ekspertów Turystyki, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań, s. 151-161.
• Nawrot Ł., Zmyślony P. (2009), Międzynarodowa konkurencyjność regionu turystycznego. Od programowania rozwoju do zarządzania strategicznego, PROKSENIA, Kraków.
• Olszewski M. (2007), Wykorzystanie metody zdarzeń krytycznych do oceny jakości w turystyce, [w:] Rapacz A., red, Gospodarka turystyczna w regionie: wybrane zagadnienia jej funkcjonowania, Wyd. AE we Wrocławiu, Jelenia Góra, s. 71-78.
• Olszewski M. (2008), Metody pomiaru jakości usług turystycznych, [w:] Gołembski G., red., Uwarunkowania przedsiębiorczości i jakości w turystyce w świetle badań krajowych i międzynarodowych, ZN nr 98, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań, s. 44-61.
• Pawlusiński R. (2005), Samorząd lokalny a rozwój turystyki. Przypadek gmin Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wyd. IGiGP UJ, Kraków.
• Pechlaner H. (2011), From Corporate Governance to Destination Governance, 46th TRC meeting Bodrum, Turkey, 7-10.04.2011, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Pechlaner H., Volgger M. (2013), Destination leadership for innovation: Who guides transformation processes in ski resorts?, 48th TRC meeting Athens, Greece, 21-24.03.2013, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Skalska T., Dziedzic E., Kachniewska M., Łopaciński K. (2009), Rachunek satelitarny turystyki dla Polski za 2006 rok, Instytut Turystyki, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Warszawa.
• Dziedzic E., Skalska T. (2009), Ocena możliwości sporządzania rachunku satelitarnego turystyki w układzie regionalnym (wg województw) [w:] Rapacz A., red., Gospodarka turystyczna w regionie: wybrane zagadnienia jej funkcjonowania, Fundacja Rozwoju Wydziału Gospodarki Regionalnej i Turystyki w Jeleniej Górze Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, AD REM, Jelenia Góra, ss. 20-29.
• Szutowski D., Bednarska M. (2014), Short- and long-term effects of innovations on enterprise market value: A case of the tourism industry, "Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation", 10 (4), s. 45-63.
• Szymańska E., (2009), Innowacyjność przedsiębiorstw turystycznych w Polsce, Politechnika Białostocka, Białystok.
• Williams A., Vladimitov Z. (2016), Hotel innovations and performance: the mediating role of staff related innovations, 51st TRC meeting, Helsinki, Finland, 31.03-03.04.2016, prezentacja, materiał nieopublikowany.
• Vanhove N. (2011), Sense and non-sense of tourism multiplier, UEP, 1.12.2011.
• Zmyślony P. (2011), Planowanie strategiczne rozwoju funkcji turystycznej na obszarach metropolitarnych - przykład Poznania [w:] Rapacz A., red., Gospodarka turystyczna w regionie. Przedsiębiorstwo. Samorząd. Współpraca, UE we Wrocławiu, Wrocław, s. 1062-1071.