The Second Demographic Transition in Europe and its Implications

• Autorzy: Anna Janiszewska

Warianty tytułu

Drugie przejście demograficzne w Europie i jego implikacje

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Through the analysis of selected indicators related to the changes to nuptiality and procreation in Europe, I intended to define the tendencies in demographic behaviour of Europeans. After several decades, the demographic changes which began in Northern and Western Europe reached the rest of themcontinent. In Central and Eastern European countries, the course of the process was short but exceptionally dynamic. It is those countries which suffer from a demographic crisis the main reasons of which are profound changes to the creation and breakdown of the family. I confirmed this through the analysis of the available statistical data. It offered an extremely spatially diverse image of Europe in terms of matrimonial and reproductive changes. The old political division of Europe into East and West took on a rather different shape and is no longer a result of ideology but of demographics. And new depopulation processes which mostly inflict post-communist countries are its direct consequence. (original abstract)

Celem artykułu jest przedstawienie wybranych przemian demograficznych w krajach europejskich dotyczących drugiego przejścia demograficznego. W opracowaniu zaprezentowano wybrane charakterystyki demograficzne dla krajów europejskich i ich przestrzenne zróżnicowanie. Biorąc pod uwagę wybrane wskaźniki ilościowe dokonano porównania przebiegu zmian demograficznych w krajach europejskich według długoletniego politycznego podziału Europy na Wschód i Zachód. Przemiany demograficzne, które rozpoczęły się w Europie Północnej i Zachodniej po kilkudziesięciu latach objęły pozostałe części kontynentu. W krajach wschodnich i środkowoeuropejskich przebieg tych procesów był krótki, ale niezwykle dynamiczny. Właśnie tam obserwujemy kryzys demograficzny, u którego podłoża leżą głębokie przemiany tworzenia i rozpadu rodziny. Potwierdziła to analiza dostępnych materiałów statystycznych. Wynika z niej obraz bardzo zróżnicowanej przestrzennie Europy pod względem przemian matrymonialno-reprodukcyjnych. Dawny podział polityczny Europy na Wschód i Zachód, dziś ma inny wymiar i jest to efekt już nie ideologiczny, a demograficzny. Bezpośrednią implikacją tego stanu rzeczy są rozpoczęte procesy depopulacyjne, które w największym stopniu dotykają krajów postkomunistycznych. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Demography; Demographic transformation; Theory of demographic transition; Population; Politics

PL

Demografia; Przemiany demograficzne; Teoria przejścia demograficznego; Ludność; Polityka

• Czasopismo: Space - Society - Economy
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 12 Przemiany w sferze zachowań demograficznych w okresie przekształceń społeczno-gospodarczych : Changes of Demographical Behaviour during Socio-Economic Transformation Period
• Strony: 21--41

Twórcy

autor

Anna Janiszewska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Auszug aus dem Datenreport 2011. Bevölkerung, http://www.destatis.de/DE/Publikationen/Datenreport/DatenreportDownload.html.
• Eurostat, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/data/database.
• Kotowska I.E., 1998, Teoria drugiego przejścia demograficznego a przemiany demograficzne w Polsce w latach 1990., "Studia Demograficzne", nr 4 (134).
• Kurczewska U., 2011, Czy Unia Europejska może przezwyciężyć pogłębiający się deficyt demograficzny? [w:] Osiński J. (red.), Współczesne problemy demograficzne. Rzeczywistość i mity. Ujęcie krajowe, regionalne i globalne, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Kurkiewicz J., 1998, Podobieństwa i różnice przemian demograficznych krajów Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej, "Studia Demograficzne", nr 4 (134).
• Okólski M., 2004, Demografia zmiany społecznej, Scholar, Warszawa.
• Okólski M., 2005, Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie, Scholar, Warszawa.
• Poselski projekt ustawy o związkach partnerskich, druk nr 552, http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/druki.xsp