Ruchliwość mieszkaniowa ludności w miastach na początku XXI w. Przypadek Torunia

• Autorzy: Monika Radwańska

Warianty tytułu

Intra-Urban Mobility of the Population in Cities at the Beginning of XXI Century. Study Based on Toruń as an Example

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem niniejszego opracowania jest charakterystyka migracji wewnątrzmiejskich dokonujących się w Toruniu w latach 2003-2005. Cel ten realizowany jest poprzez: określenie skali zjawiska, analizę cech demograficzno-społecznych migrantów oraz rozpoznanie ogólnych prawidłowości przemieszczeń. Badania przeprowadzono w oparciu o niepublikowane dane Urzędu Miasta w Toruniu w zakresie zmian stałego miejsca pobytu mieszkańców miasta. Reasumując należy stwierdzić, iż wysokie ceny kupna mieszkania ograniczają, lecz nie eliminują realizacji dążeń w zakresie posiadania odpowiedniego lokalu w preferowanej części miasta. Koszty związane ze zmianą miejsca zamieszkania w wielu przypadkach decydują jednak o tym, iż w migracjach wewnątrzmiejskich uczestniczą przede wszystkim osoby mające dobrą sytuację finansową. Z kolei następstwem przemieszczeń są procesy prowadzące do przestrzennego grupowania mieszkańców zależnie od poziomu dochodów i statusu społecznego. Tytułem zakończenia warto zatem przytoczyć słowa Zygmunta Baumana: "Mobilność okazuje się najwyżej cenioną i pożądaną wartością, a swoboda poruszania się - ten nierówno dzielony towar szybko staje się głównym czynnikiem kształtującym społeczne podziały". (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of this study is the intercity migration of people which took place in Toruń in 2003-2005. The most important conclusions from the research can be presented synthetically as follows: 1. Studies show high intra-urban mobility of the population of Toruń, the order of 30‰. This fact proves the one hand the relatively good economic condition of households in Toruń, on the other hand, a well-functioning housing market. 2. Intra-urban migrations of Toruń citizens are of a selective character. From the demographical point of view, their effects are diversity in sex and age distribution, but in the social field it is reflected in the structure of the education of migrants. The living place is first of all changed by citizens who are from 25 to 29 years old, and well-educated people. Women are dominating in the structure of sex. High mobility of young people is reflected in high number of migrating children. The lack of data concidering the migration of whole families makes it impossible to draw straightforward conclusions. Making careful conclusions it may be defined that above two groups are young, growing families. Applying this way of reasoning confirms the existence of the influence of the life cycle on taking decisions considering living place changes. 3. Empirical profiles of the age of people who changed their living place in the researched period refer to the model distribution of migration presented by A. Rogers (1980). Similarity exists in the configuration of three following "rises". However, it should be underlined that the latest increase in migrations takes place before a retirement age and it is lower that in the model distribution. This situation should be explained as the financial stabilization of people who are from 45 to 59 and from 50 to 54 years old. The improvement of the career and economical situation makes it possible to realize plans considering living in the proper place. 4. The character and size of the intra-urban migration balance change along with the increase in the distance from the city centre. Migrational decrease is characteristic for central regions of Toruń which cover the oldest medieval architecture and for the biggest number of blocks of flats (WZM). In the further part of the city, there is a registered increase in people migrations. It should be mentioned that the most essential intensity of the phenomenon was registered in units situated along the administrational borders of Toruń with single-family houses together with new groups of blocks of flats. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mobilność ludności; Ruchliwość przestrzenna; Przestrzeń społeczno-gospodarcza; Ludność; Ludność miejska; Demografia; Demografia miasta

EN

Population mobility; Spatial mobility; Social economic space; Population; Urban population; Demography; City demography

• Czasopismo: Space - Society - Economy
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 12 Przemiany w sferze zachowań demograficznych w okresie przekształceń społeczno-gospodarczych : Changes of Demographical Behaviour during Socio-Economic Transformation Period
• Strony: 125--144

Twórcy

autor

Monika Radwańska

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Adams J.S., 1969, Directional bias in intraurban migration, "Economic Geography", no 45, 4, s. 302-323.
• Basista A., 1999, Dlaczego czeka nas odnowa osiedli zwanych blokowiskami [w:] Włodarczyk J.A. (kom. nauk.), Współczesna architektura mieszkaniowa: II Konferencja Naukowa Mieszkanie XXI w., Augustów 26-28 maja 1999, Wydział Architektury Politechniki Białostockiej, ZO SARP, Wydawnictwo Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych, Białystok, s. 196-202.
• Bauman Z., 2000, Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika?, PIW, Warszawa.
• Clark W.A.V., 1981, Residential mobility and behavioral geography: parallelism or interdependence? [w:] Cox K.R., Golledge R.G. (red.), Behavioral problems in geography revisited, Methuen, London, s. 182-205; [w:] PZLG, 1986, Geografia behawioralna, z. 3-4, s. 67-88.
• Donzeau N., Pan Ké Shon J.-L., 2009, Residential Mobility Trends in France 1973- 2006. New Estimates, "Population", 64, 4, s. 687-703.
• Dzieciuchowicz J., 1995, Determinanty demograficzne i społeczno-ekonomiczne redystrybucji przestrzennej ludności aglomeracji miejskich. Przykład aglomeracji łódzkiej, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Gawryszewski A., 1989, Przestrzenna ruchliwość ludności Polski 1952-1985, Prace habilitacyjne PAN, IGiPZ, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Gierańczyk W., 2006, Nowe budownictwo mieszkaniowe w przestrzeni Torunia (1988-2004) [w:] Komornicki T., Podgórski Z. (red.), Idee i praktyczny uniwersalizm geografii. Geografia społeczno ekonomiczna, Dydaktyka, "Dokumentacja Geograficzna", nr 33, IGiPZ PAN, Warszawa, s. 65-69.
• Gustafson P., 2009, Mobility and Territorial Belonging, "Environment & Behaviour", no 41, 4, s. 490-508.
• Jagielski A., 1977, Geografia ludności, PWN, Warszawa.
• Jałowiecki B., 1992, Gra o miasto w sytuacji transformacji ustroju [w:] Jałowiecki B. (red.), Gra o miasto, "Biuletyn KPZK PAN", z. 157, Warszawa, s. 7-14.
• Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Scholar, Warszawa.
• Jaroszewska-Brudnicka R., 2008, Ewolucja funkcji usługowej w obrębie historycznego centrum miasta. Przykład Torunia [w:] Słodczyk J., Szafranek E., (red.), Mechanizmy i uwarunkowania budowania konkurencyjności miast, UO, Opole, s.191-202.
• Kaczmarek J., Liszewski S., 1991, Ruchliwość przestrzenna mieszkańców Łodzi w świetle analizy zmiany miejsc zamieszkania, "Acta Universitatis Lodziensis", Folia Geographica, no 13, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 41-53.
• Knox P.L., Pinch S., 2000, Urban Social Geography, Pearson Education Limited, Edinburgh Gate, Harlow.
• Kozieł R., 1984, Metodologiczne problemy migracji wewnątrzmiejskich [w:] Strzelecki Z. (red.), Teoretyczne i metodologiczne problemy badania różnych form migracji ludności Polski, Zakład Demografii Społeczno-Ekonomicznej Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, Koszaliński Ośrodek Naukowo-Badawczy, Koszalin, s. 224-241.
• Kozieł R., 1987, Międzyosiedlowe migracje ludności we Wrocławiu w 1979 r. [w:] Migracje regionalne - problemy teoretyczne i metodologiczne, "Acta Universitatis Wratislaviensis", no 795, "Studia Geograficzne" XLII, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, s. 109-120.
• Kozieł R., 1989, Wewnątrzmiejskie migracje ludności we Wrocławiu w 1979 roku, "Acta Universitatis Wratislaviensis", no 1006, "Studia Geograficzne", XLVI, Wydawnictwo UWr., Wrocław.
• Kozieł R., 1996, Czasoprzestrzenna zmienność migracji wewnątrzmiejskich we Wrocławiu, "Acta Universitatis Wratislaviensis", no 1904, Prace Instytutu Geograficznego, Seria B, Geografia Społeczna i Ekonomiczna, t. XIV, PWN, Warszawa-Wrocław, s. 45-52.
• Kozieł R., 1998, Migracje do budownictwa plombowego we Wrocławiu [w:] Ciok S., Łoboda J. (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, "Studia Geograficzne", LXIX, Wydawnictwo UWr., Wrocław, s. 213-218.
• Lord S., Joerin F., Theriault M., 2009, La mobilité quotidienne de banlieusards vieillissants et âgés: Déplacements, aspirations et significations de la mobilité, "Canadian Geographer", 53, 3, s. 357-375.
• Maik W., 1997, Podstawy geografii miast, wyd. 2, UMK, Skrypty i teksty pomocnicze, Toruń.
• Marcinowicz D., 2000, Zmienność migracji wewnątrzmiejskich w Poznaniu w latach 1989-1997 [w:] Słodczyk J. (red.), Społeczne, gospodarcze i przestrzenne przeobrażenie miast, Wydawnictwo UO, Opole, s. 115-127.
• Michalski W., Szafrańska E., 2000, Wewnątrzmiejskie migracje stałe mieszkańców Łodzi w 1997 roku [w:] Szymańska D. (red.), Procesy i formy ruchliwości przestrzennej ludności w okresie przemian ustrojowych, UMK, Toruń, s. 201-215.
• Morgan B.S., 1976, The Bases of Family Status Segregation, "Transactions", Institute of British Geographers, 1, 86.
• Pawłowska K., 1996, Idea swojskości w urbanistyce i architekturze miejskiej, PK, Seria: Architektura, Monografia, 203, Karków.
• Potrykowska A., 1996, A study of intra-urban migration: the case of Warsaw [w:] Spatial Analysis of Biodemographic Data, Paris, INED.
• Potrykowska A., 2002, Zróżnicowanie przestrzenne migracji wewnętrznych w regionie miejskim Warszawy [w:] Warszawa jako przedmiot badań w geografii społeczno-ekonomicznej, "Prace Geograficzne", nr 184, PWN, Warszawa, s. 103-114.
• Potrykowska A., Śleszyński P., 1999, Migracje wewnętrzne w Warszawie i województwie warszawskim w okresie transformacji, Atlas Warszawy, 7, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Pritchard R.M., 1976, Housing and the Spatial Structure of the City, University Press, Cambridge.
• Radwańska M., 2010, Wewnątrzmiejskie migracje stałe jako czynnik kształtujący struktury społeczno-demograficzne wielkiego zespołu mieszkaniowego Torunia [w:] Jażdżewska I. (red.), Osiedla blokowe w strukturze przestrzennej miast, "XXIII Konwersatorium Wiedzy i Mieście", Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 237-249.
• Radwańska M., 2011, Związki człowieka z miejscem na przykładzie analizy migracji wewnątrzmiejskich. Przypadek Torunia [w:] Marciniak K., Sikora K., Sokołowski D. (red.), Koncepcje i problemy badawcze geografii, WSG, Bydgoszcz, s. 299-309.
• Rogers A., 1980, Migration patterns and population redistribution, Laxenburg, IIASA.
• Rossi P.H., 1955, Why Families Move, Free Press, Glencoe, III.
• Sagan I., 2000a, Miasto. Scena konfliktów i współpracy. Rozwój miasta w świetle koncepcji reżimu miejskiego, Wydawnictwo UG, Gdańsk.
• Sagan I., 2000b, Społeczny i rynkowy wymiar miejsc w mieście socjalistycznym i postsocjalistycznym [w:] Jażdżewska I., (red.), Miasto postsocjalistyczne. Organizacja przestrzeni miejskiej i jej przemiany, "XIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście", ŁTN, Łódź, s. 67-71.
• Simmons J.W., 1968, Changing residence in the city: a review of intra-urban mobility, "Geographical Review", no 58, s. 622-651.
• Słodczyk J., 2003, Przestrzeń miasta i jej przeobrażenia, "Studia i Monografie", nr 298, Wydawnictwo UO, Opole.
• Stachura E., 2009, Determinanty zmian w architekturze mieszkaniowej okresu transformacji w Polsce, Wydawnictwo PŚ, Gliwice.
• Strzelecki Z., 1989, Cykl życia rodziny a migracje, "Monografie i Opracowania ISiD SGPiS", nr 296, 5, Warszawa.
• Sykora L., 1996, Economic and social restructuring and gentrification in Prague, "Acta Facultatis Naturalium Universitatis Comeniane", Geographica, no 37, s. 70-81.
• Szajnowska-Wysocka A., 1999, Zachowania przestrzenne ludności konurbacji górnośląskiej. Synteza badawcza, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
• Walmsley D.J., Lewis G.J., 1997, Geografia człowieka. Podejścia behawioralne, PWN, Warszawa.
• Węcławowicz G., 2007, Geografia społeczna miast. Uwarunkowania społeczno-przestrzenne, PWN, Warszawa.
• Więcław-Michniewska J., 2006, Krakowskie suburbia i ich społeczność, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, UJ, Kraków.
• Zborowski A., 1996, Migracje w Krakowie w kontekście cyklu życia człowieka [w:] Runge J. (red.), Problemy społeczne rozwoju regionalnego, Wydawnictwo UŚ, Sosnowiec, s. 83-92.
• Zborowski A., 2005, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu i transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.