Transatlantyckie Partnerstwo w Dziedzinie Handlu i Inwestycji : szansa czy zagrożenie?

• Autorzy: Anna Wacławik

Warianty tytułu

Transatlantic Trade and Investment Partnership: a Chance or a Threat?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza oraz ocena potencjalnych skutków Transatlantyckiego Partnerstwa w dziedzinie Handlu i Inwestycji negocjowanego przez Unię Europejską oraz Stany Zjednoczone. Kluczowym problemem podjętym w artykule jest zidentyfikowanie potencjalnych następstw porozumienia. Praca obejmuje też kwestię oddziaływania umowy na jej strony, a także na kraje trzecie. Dlatego też dokonano analizy proponowanych zapisów umowy (jej ostateczna treść pozostaje nieznana), a także powołano się na opinie ekspertów zawarte w literaturze przedmiotu. Pierwszym przedmiotem rozważań autorka uczyniła charakterystykę czynników, które skłoniły obie strony umowy do podjęcia negocjacji w sprawie porozumienia. Następnie, krótko zostały zaprezentowane główne założenia oraz zakres umowy. Dalsza część pracy dotyczyła jej skutków z podziałem na pozytywne i negatywne oraz ze wskazaniem kogo mogą one dotyczyć. Analiza dostępnych opracowań naukowych doprowadziła do stwierdzenia, iż m.in. z powodu innowacyjności TTIP, trudno jednoznacznie przewidzieć zarówno jego skutki jak i ich charakter. Niemniej jednak, można zauważyć, że w przypadku skutków negatywnych ich ocena wynika z obserwacji rzeczywistości (kształt negocjacji) oraz faktów z przeszłości (np. przykłady wykorzystywania systemu rozwiązywania sporów przeciwko państwom). Z kolei pozytywne następstwa trudno jest prognozować z uwagi na fakt, że ich wystąpienie zależy od wielu czynników zewnętrznych, na które strony porozumienia mogą nie mieć wpływu. Na podstawie przeprowadzonej analizy wnioskuje się, że wciąż możliwa jest finalizacja porozumienia tak, aby było ono w przeważającej mierze korzystne dla obu stron. Wymagałoby to jednak otwarcia rozmów dla wszystkich interesariuszy oraz udostępnienia wszelkich ustaleń opinii publicznej. Zweryfikowane powinny zostać także zapisy dotyczące systemu rozwiązywania sporów. Zaś aby sprostać konkurencji ze strony firm amerykańskich, przedsiębiorstwa, szczególnie z biedniejszych krajów UE, powinny skupić się na podnoszeniu swojej konkurencyjności (przy wsparciu ze strony UE). (abstrakt oryginalny)

EN

This article is an attempt of analysis and evaluation of potential future results of Transatlantic Trade and Investment Partnership, which is currently negotiated by the European Union and the United States. The key point of the article is defining possible consequences of the agreement. The issue of its impact on both parties and third-party countries is also involved in the work, therefore, proposed content of the agreement was analysed (its final content remains unknown to the public) and opinion of experts was alleged. The author starts with a characteristic of factors underlying a decision to start the negotiations. In the next part the plank and the scope of the agreement are briefly presented. Then, the work concerns the potential consequences of TTIP, dividing them into positive and negative ones and showing who they may touch. The analysis of available scientific papers and studies led to a conclusion that because TTIP is an innovative agreement, it is hard to unambiguously forecast its consequences and their shape. Nevertheless, it is seen that the assessment of negative effect is rather based on the observation of reality (e.g. shape of negotiations) and facts from the past (e.g. examples of using dispute settlement system against countries). At the same time, positive effects can be hardly predicted, as their appearance depends on many external factors, on which both parties of TTIP have no influence. It is concluded that TTIP still could be beneficial to both the European Union and the United states. However, it would require opening the negotiations for all interest groups and facilitating all arrangements to the public. A matter of including Investor-State Dispute Settlement in the agreement should be verified and discussed thoroughly. As far as European enterprises are concerned, they ought to focus on increasing their competitiveness in order to measure up to competition of American companies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Stosunki transatlantyckie; Transatlantyckie Partnerstwo w Dziedzinie Handlu i Inwestycji; Strefy wolnego handlu; Transatlantycka Strefa Wolnego Handlu (TAFTA); Umowa międzynarodowa

EN

Transatlantic relations; Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP); Free trade area; Transatlantic Free Trade Area (TAFTA); International agreement

• Czasopismo: Przedsiębiorczość Międzynarodowa
• Rocznik: 2017
• Tom: 3
• Numer: nr 2 Ekonomia międzynarodowa wobec współczesnych wyzwań
• Strony: 113--123

Twórcy

autor

Anna Wacławik

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, doktorantka

Bibliografia

• Bors M. (2014). Wywłaszczenie pośrednie i postępujące a ochrona inwestora w świetle międzynarodowego prawa inwestycyjnego. Studia Iuridica Lublinensia, 21, 181-203.
• CEO (2014). Who lobbies most on TTIP?. Corporate Europe Observatory, 8 July 2015, Retrieved from https://corporateeurope.org/international-trade/2014/07/who-lobbiesmost-ttip on 1 February 2017.
• Czermińska M. (2014). Stosunki handlowe Unii Europejskiej i USA w warunkach współpracy transatlantyckiej. Krakowskie Studia Międzynarodowe, 2, 15-33.
• Dugiel W. (2015). Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie handlu i inwestycji - wsparcie czy zagrożenie dla wielostronnych porozumień międzynarodowych. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace,1, 117-150.
• European Commission (2016). EU negotiating texts in TTIP, 14 July 2016, Retrieved from http://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=1230

Identyfikatory

DOI

10.15678/PM.2017.0302.08