Poszerzanie bez uprzedzeń : instytucje lokalne i podziały społeczne w nowym dyskursie o kulturze

• Autorzy: Przemysław Sadura

Warianty tytułu

Widening Without Prejudice : Local Institutions and Social Divisions in the New Discourse on Culture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rekonstrukcja nowego dyskursu o kulturze, przeprowadzona w pierwszej części artykułu, jest okazją do omówienia najważniejszych wątków i centralnych pojęć debaty toczącej się w ostatnim czasie w Polsce. Następnie omówione są wewnętrzne sprzeczności i słabe punkty programu poszerzania pola kultury. Dotyczą one dwóch wymiarów: pomijania klasowego wymiaru uczestnictwa w kulturze oraz ignorowania roli publicznych instytucji kultury w społecznościach lokalnych. Krytyczna analiza omawianych artykułów i raportów prowadzi do sformułowania programu badawczego uzupełniającego nowe podejście do uczestnictwa w kulturze o etnografię publicznych instytucji kultury oraz badanie klasowego zróżnicowania praktyk kulturowych. Program jest nie tylko omówiony w postaci założeń teoretycznych i metodologicznych, ale też przedstawiony w praktyce na przykładzie prowadzonych przez autora badań terenowych dotyczących organizacji imprez dożynkowych na Warmii. (abstrakt oryginalny)

EN

In the first part of the article the reconstruction of a new polish discourse on culture is presented and the most important topics and central concepts of this debate are carefully discussed. Then, the different internal contradictions and weaknesses of the program of "widening the field of culture" are listed. They concentrated on two major issues: omitting the class dimension of cultural (non)participation and ignoring the role of public cultural institutions in local communities. As a result of critical analysis of the discussed articles and research reports a new program of research on cultural participation is proposed. The new program intends to supplement the discussed approach by setting up methodology of ethnography of public cultural institutions and class differentiation of cultural practices. The program is not only discussed in the form of theoretical and methodological thesis or assumptions but also presented as case study of its implementation in author's field research that was a part of study of harvest events organization in Northern Poland (Warmia). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kultura; Klasa społeczna; Instytucje kultury; Instytucje publiczne

EN

Culture; Social class; Cultural institutions; Public institutions

• Czasopismo: Kultura i Rozwój
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 3(4)
• Strony: 53--70

Twórcy

autor

Przemysław Sadura

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bachórz, A. i in. (2014). Punkty styczne: między kulturą a praktyką (nie)uczestnictwa. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.
• Bachórz, A. i in. (2016). Kulturalna hierarchia. Nowe dystynkcje i powinności w kulturze a stratyfikacja społeczna. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.
• Bachórz, A., Stachura, K. (2014). Socjologia kultury w obliczu "poszerzenia". W poszukiwaniu języka opisującego kulturę w transformacji. Kultura Współczesna, 3.
• Bokszański, Z. (1976). Młodzi robotnicy a awans kulturalny. Warszawa: PWN.
• Burszta, W. i in. (2009). Raport o stanie i zróżnicowaniach kultury miejskiej w Polsce. Warszawa: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
• Cebula, M. (2013a). Społeczne uwarunkowania gustów i praktyk konsumpcyjnych. Zbieżność pozycji społecznych i stylów życia czy autonomizacja kultury. Studia Socjologiczne, 2, s. 97-125.
• Cebula, M. (2013b). Współczesne formy kulturowych zróżnicowań. Przypadek "wszystkożerności". Forum Socjologiczne, 4, 111-131.
• Diagnoza... (2012). Diagnoza stanu kultury w Województwie Małopolskim i analiza SWOT. Opracowanie dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Kraków: Instytut Badań Strukturalnych.
• Domański, H. i in. (2015). Wzory jedzenia a struktura społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Dunn, E. (2008, 2017). Prywatyzując Polskę: bobofruty, wielki biznes i transformacja pracy. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Fatyga, B. (2017). Teoria żywej kultury: źródła i powody jej powstania. Kultura i Rozwój, 3(4).
• Fatyga, B. i in. (2012). "Kultura pod pochmurnym niebem". Dynamiczna diagnoza kultury Warmii i Mazur. Raport i rekomendacje praktyczne. Olsztyn-Warszawa: Centrum Inicjatyw i Edukacji Kulturalnej.
• Fatyga, B., Michalski, R. (red.) (2014). Kultura ludowa. Teorie, praktyki, polityki. Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych.
• Filiciak, M., Lewicki, M. (2017). Wynalezienie poszerzonego pola kultury. Kultura i Rozwój, 1 (2).
• Gdula, M., Lewicki, M., Sadura, P. (2015). Praktyki kulturowe klasy ludowej. Warszawa: Instytut Studiów Zaawansowanych.
• Graeber, D. (2016). Utopia regulaminów. O technologii, tępocie i ukrytych rozkoszach biurokracji. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Jewdokimow, M. (2012). Nowe koncepcje uczestnictwa w kulturze - od władzy symbolicznej do negocjacji i partycypacji. Zoon Politikon, 3, 83-94.
• Kłoskowska, A. (1981). Socjologia kultury. Warszawa: PWN.
• Kłosowski, W. (red.) (2011). Kierunek kultura. W stronę żywego uczestnictwa w kulturze. Warszawa: Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki.
• Kłosowski, W. (2014). Zmiana w polu kultury. Z kim się dogadywać i po jakiemu. Kultura Współczesna, 3.
• Knaś, P. i in. (2010). Sceny kulturowe a polityki kultury w Małopolsce. Raport z badań eksploracyjnych. Kraków: Małopolski Instytut Kultury.
• Knera, J., Michałowski, L. (2014). Poszerzenie pola kultury - czym jest i gdzie go szukać? Kultura Wspólczesna, 3.
• Kordasiewicz, A., Sadura, P. (2017). Clash of Public Administration Paradigms in Delegation of Education and Elderly Care Services in a Post-socialist State (Poland). Public Management Review, 19 (6), 785-801.
• Krajewski, M. (2013). W kierunku relacyjnej koncepcji uczestnictwa w kulturze. Kultura i Społeczeństwo, 1.
• Kuligowski, W. (2014). Poszerzanie jako problem: Web 2.0. Idea partycypacji i pole kultury. Kultura Współczesna, 3.
• Kuligowski, W., Obracht-Prondzynski, C. (2014). Wprowadzenie, czyli dlaczego o poszerzeniu pola kultury? Kultura Współczesna, 3.
• Orlik, J. (2014). Wypowiedź w ramach dyskusji redakcyjnej, Kultura Współczesna, 3. Peterson, R.A., Kern, R. (1996). Changing Highbrow Taste: From Snob to Omnivore. American Sociological Review, 61.
• Pietraszko, S. (1983). O przedmiocie teorii kultury. W: S. Pietraszko (red.), Przedmiot i funkcje teorii kultury (s. 117-140, 189-192). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Rakowski, T. (red.) (2013). Etnografia/animacja/sztuka. Nierozpoznane wymiary rozwoju kulturalnego. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Sadura, P. (2016). Od centralnego planowania do współzarządzania? Polski system edukacji w epoce zmiany paradygmatu administrowania. Zarządzanie Publiczne, 1.
• Sadura, P. i in. (2016). Klasa i kultura. Interwencja w klasowy charakter działania instytucji. Kultura Współczesna, 4, 100-118.
• Sadura, P. i in. (2017). "Wieś w Polsce 2017: diagnoza i prognoza". Raport z badania. Warszawa: Fundacja Wspomagania Wsi.
• Siciński, A. (1976). Styl życia - problemy pojęciowe i teoretyczne. W: A. Siciński (red.), Styl życia. Koncepcje i propozycje (s. 15-32). Warszawa: PWN.
• Siciński, A. (2002). Styl życia. Kultura. Wybór. Warszawa: IFiS PAN.
• Skórzyńska, A., Krajewski, M. (red.) (2017). Diagnoza w kulturze, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (e-book 2016).
• Smyczek, P. (2014). Kultura a sektor kultury. Czy administracja nadąża za zmianą? Kultura Współczesna, 3.
• Szlendak, T. (2011). Nic? Aktywność kulturalna i czas wolny na wsi i w małych miastach. W: I. Bukraba-Rylska, W. Burszta (red.), Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Tyszka, A. (1971). Uczestnictwo w kulturze. O różnorodności stylów życia. Warszawa: PWN.
• Wojarska, M. (2013). Poziom rozwoju społeczno-ekonomicznego a aktywność kulturalna w gminach województwa warmińsko-mazurskiego. Olsztyn: Centrum Inicjatyw i Edukacji Kulturalnej.
• Zmiany w kulturze... (2014). Zmiany w kulturze. Poszerzanie, zawężanie czy porowatość pola kultury (dyskusja). Kultura Współczesna, 3.

Identyfikatory

DOI

10.7366/KIR.2017.3.4.04