Kontrola i nadzór nad działalnością finansową jednostek samorządu terytorialnego

• Autorzy: Piotr Laskowski

Warianty tytułu

The Control and Supervision of Territorial Self-Government Units' Financial Activities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wraz z decentralizacją państwa i decentralizacją podsystemu rządowego administracji publicznej na rzecz podsystemu samorządowego zmalał zakres bezpośredniego nadzoru rządu nad administracją publiczną. Sposób nadzoru, podmioty uprawnione do tego nadzoru, a zarazem uprawnienia nadzorowanych społeczności znajdują uregulowania w Konstytucji i ustawach. Wszelka kontrola nadzorcza działalności społeczności lokalnych ma w zasadzie na celu zapewnienie przestrzegania prawa.
Przyjęty system nadzoru i kontroli nad finansami samorządu terytorialnego przez wyspecjalizowane organy, tj. regionalne izby obrachunkowe, sprawdził się, a w powszechnym odczuciu RIO są instytucją cechującą się dużym profesjonalizmem i obiektywizmem w sprawowaniu swoich funkcji. W roku 2002 regionalne izby obrachunkowe przeprowadziły łącznie 1415 kontroli5, a działalność kontrolna izb koncentrowała się przede wszystkim na prowadzeniu kompleksowych kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. W wyniku przeprowadzonych w 2002 r. kontroli stwierdzono łącznie 24 218 nieprawidłowości w gospodarce finansowej jednostek samorządu terytorialnego.
Powyższe dane (liczba stwierdzonych uchybień) wskazują na konieczność zwiększenia kontroli wewnętrznej, w tym również poprawienia jej jakości. W celu usprawnienia kontroli wewnętrznej zasadne wydaje się wykorzystanie instytucji audytu wewnętrznego w jednostkach samorządowych. (fragment tekstu)

EN

The idea of the 1998 reform of public administration in Poland was the organizational and financial separation of local and state authorities. Simultaneously new control and supervision mechanisms were introduced in order to detect and correct irregularities in the financial sector of self government units. The main element of the newly created system are regional account chambers. They fulfill three main functions: they control, supervise and give opinion. The regional account chamber is obliged to provide complex financial control of self government units' financial activities at least once in four years' period or at the request of interested unit.
The financial control in the sector of public finances concerns the processes related to accumulation and distribution of public resources as well as property management. In the matters that concern financial control, Polish regulations are convergent with the EU ones. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jednostki samorządu terytorialnego (JST); Kontrola; Kontrola finansowa; Obiektywizm

EN

Local government units; Control; Financial control; Objectivism

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 1083 Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce
• Strony: 534--540

Twórcy

autor

Piotr Laskowski

• Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości

Bibliografia

• Borodo A., Samorząd terytorialny. System prawno-finansowy, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1997.
• Dębowska-Romanowska T., Nadzór nad budżetem i kontrola gospodarki finansowej gmin. Regionalne izby obrachunkowe, [w:] Samorząd terytorialny i rozwój lokalny, red. A. Piekara, Z. Niewiadomski, Wydawnictwo UW, Warszawa 1992.
• Filipiak B., Kontrola a audyt w jednostkach samorządu terytorialnego - przesłanki i ograniczenia, [w:] Finanse publiczne wobec procesów globalizacji, Wydawnictwo Gdańskiej Akademii Bankowej, Gdańsk-Jurata 2003.
• Gilowska Z., System ekonomiczny samorządu terytorialnego w Polsce, Wydawnictwo Municipium SA, Warszawa 1998.
• Konopna B., Relacje między Najwyższą Izbą Kontroli a Regionalnymi Izbami Obrachunkowymi, "Samorząd Terytorialny" 1993, nr 7-8.
• Kurowski L., Wstęp do nauki prawa finansowego, PWE, Warszawa 1976.
• Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 1998.
• Miemiec W., Nadzór i kontrola nad samorządem terytorialnym, [w:] Samorządowy poradnik budżetowy na rok 1996. Zagadnienia ustrojowe i prawno-finansowe, red. W. Miemiec, B. Cybulski, Wydawnictwo Municipium SA, Warszawa 1996.
• Owsiak S., Finanse publiczne teoria i praktyka, PWN, Warszawa 1999.
• Ustawa z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (DzU nr 85, poz. 428).
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (DzU nr 78, poz. 483).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (DzU nr 91, poz. 578).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie wojewódzkim (DzU nr 91, poz. 576).
• Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego, trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (DzU 1998 nr 96, poz. 603).
• Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (tekst jednolity: DzU 2003, nr 15, poz. 148).
• Wojnicki J., Samorząd lokalny w Polsce i w Europie, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistycznej, Pułtusk 2003.