Handel na pograniczu polsko-ukraińskim : wybrane aspekty ekonomiczne

• Autorzy: Małgorzata Wosiek , Ryszard Kata

Warianty tytułu

Trade at the Polish-Ukrainian Borderland : Selected Economic Aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem badania jest scharakteryzowanie oraz ocena wpływu wybranych czynników ekonomicznych na wartość zakupów dokonywanych przez obywateli Ukrainy w Polsce w ruchu granicznym (tzw. obroty nierejestrowane na zgłoszeniach celnych). Szczegółowym analizom poddano kurs walutowy i migrację zarobkową, a także oddziaływanie zaburzeń politycznych, które nastąpiły pod koniec 2013 r. na Ukrainie. Badaniem objęto lata 2009-2017. Dane pochodziły z badań ankietowych Urzędu Statystycznego (US) w Rzeszowie, Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego (BDL GUS), Państwowej Służby Statystyki Ukrainy (PSSU) oraz Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS). Jako podstawowe narzędzia badawcze wykorzystano analizę korelacji oraz analizę regresji. Wyniki obliczeń wskazują, że wydarzenia polityczne miały pośredni wpływ na przygraniczną wymianę handlową, m.in. poprzez kurs walutowy, który ograniczał skalę wydatków obywateli Ukrainy w Polsce. Oddziaływanie to nie było jednak na tyle silne, aby odwrócić wzrostowy trend w zakupach przygranicznych. Przeprowadzone analizy nie dostarczyły istotnych statystycznie przesłanek do przyczynowo-skutkowego powiązania strumieni migracji zarobkowej obywateli Ukrainy do Polski z handlem przygranicznym. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the study is to characterize and assess the influence of selected economic factors on the value of purchases made by Ukrainian citizens in Poland at the border (so-called unregistered turnover on customs declarations). The exchange rate and labour migration as well as the impact of political disorders that occurred at the end of 2013 in Ukraine were analysed in detail. The analysis covered the period 2009-2017. Data were derived from the questionnaires of the Statistical Office in Rzeszów, Local Data Bank of Statistics Poland, State Statistics Service of Ukraine and the Ministry of Family, Labour and Social Policy. The analysis of correlation and regression were used as the basic research tools. The results of the study show that political events affected cross-border trade indirectly through, inter alia, the exchange rate, which limited the expenses made by Ukrainian citizens in Poland. However, this impact was not strong enough to reverse the upward trend in cross-border shopping. The analyses did not provide statistically significant indications of a cause-and-effect relationship between labour migration flows of Ukrainian citizens to Poland and cross-border trade. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Region przygraniczny; Kurs walutowy; Migracja zarobkowa; Handel

EN

Border areas; Exchange rates; Economic migration; Trade

• Czasopismo: Wiadomości Statystyczne
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 2
• Strony: 44--63

Twórcy

autor

Małgorzata Wosiek

• Uniwersytet Rzeszowski

autor

Ryszard Kata

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Bags, J., Fung, L., Lapham, B. (2015). Exchange Rates, Cross-Border Travel, and Retailers: Theory and Empirics. Queen's Economics Department Working Paper, (1351), 1-49.
• Brzosko-Sermak, A. (2015). Turystyka i handel przygraniczny - przykład wschodniego pogranicza Polski. Prace Geograficzne, (141), 43-55.
• Chandra, A., Head, K., Tappata, M. (2014). The Economics of Cross-Border Travel. The Review of Economics and Statistics, 96(4), 648-661.
• Chiou, L., Muehlegger, E. (2008). Crossing the line: Direct estimation of crossborder cigarette sales and the effect on tax revenues. The B.E. Journal of Economic Analysis & Policy, 8(48), 1935- -1682.
• Chmielewska, I., Dobroczek, G., Puzynkiewicz, J. (2016). Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce - raport z badania. Warszawa: NBP.
• Di Matteo, L., Di Matteo, R. (1996). An analysis of Canadian cross-border travel. Annals of Tourism Research, 23(1), 103-122.
• Evans, W., Lane, H., O'Grady, S. (1992). Border Crossings. Scarborough, Ont.: Prentice-Hall Canada Inc.
• Ferris, J. S. (2000). The Determinants of Cross Border Shopping: Implications for Tax Revenues and Institutional Change. National Tax Journal, 53(4), 801-824.
• Fitzgerald, J. D., Quinn, T. P., Whelan, B. J., Williams, J. A. (1988). An analysis of cross-border shopping. Dublin: The Economic and Social Research Institute.
• Gorodnichenko, Y., Tesar, L. L. (2009). Border effect or country effect? Seattle may not be so far from Vancouver after all. American Economic Journal: Macroeconomics, 1(1), 219-241.
• GUS i US w Rzeszowie. (2010-2017). Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą. Warszawa: GUS, Rzeszów: US.
• Hsieh, A. T., Chang, J. (2006). Shopping and tourist night markets in Taiwan. Tourism Management, 27(1), 138-145.
• Kawałko, B. (2011). Wybrane problemy polsko-ukraińskiej współpracy transgranicznej. Barometr Regionalny, (2), 35-60.
• Komornicki, T. (2010). Rola wymiany towarowej ze wschodnimi sąsiadami Polski w gospodarce lokalnej. Prace Komisji Geografii Przemysłu, (15), 105- 116.
• Kufel, T. (2011). Ekonometria. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem programu GRETL. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Leal, A., López-Laborda, J., Sauco, F. R. (2010). Cross-Border Shopping: A Survey. /nternational Advances in Economic Research, 16(2), 135-148.
• Mync, A., Szul, R. (red.). (1999). Rola granicy i współpracy transgranicznej w rozwoju regionalnym i lokalnym. Warszawa: Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Uniwersytet Warszawski.
• Powęska, H. (2011). Struktura towarowa handlu przygranicznego na pograniczu polsko-ukraińskim. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 13(2), 371 -376.
• Powęska, H. (2014). Udział nierejestrowanych zakupów artykułów nieżywnościowych w obrotach handlowych Polski z Ukrainą, Białorusią i Rosją. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 16(3), 236-241.
• Powęska, H. (2016). Handel przygraniczny w warunkach zmian przenikalności granicy. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Rudy, A. (2018). Przygraniczny handel upadnie. Pobrane z: http://iustus.org.pl/przygraniczny- handel-upadnie/.
• Sitek, S. (2016). Uwarunkowania rozwoju lokalnego na obszarach przygranicznych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Timothy, J. D., Butler, R. W. (1995). Cross-Boder shopping. A North American perspective. Annals of Tourism Research, 22(1),16-34. DOI: 10.1016/0160-7383(94)00052-T.
• Tömöri, M. (2010). Investigating shopping tourism along the borders of Hungary - a theoretical perspective. GeoJournal of Tourism and Geosites, 6(2), 202-210.
• Wang, D. (2004). Hong Kongers' cross-border consumption and shopping in Shenzhen: patterns and motivations. Journal of Retailing and Consumer Services, 11(3), 149-159. DOI: 10.1016/S0969 -6989(03)00014-6.
• Zielińska-Szczepkowska, J., Zabielska, I. (2016). Mały ruch graniczny z obwodem kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej a rozwój turystyki zakupowej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, (3), 349-362.