Zmiany granic administracyjnych miast w Polsce - efekty przestrzenne i społeczno-ekonomiczne

• Autorzy: Dagmara Kociuba

Warianty tytułu

Changes in the Administrative Boundaries of Cities in Poland - SpatialaAnd Socio-Economic Effects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W latach 2009-2018 wydano 183 decyzji dotyczących zmian granic jednostek samorządu terytorialnego (JST), które objęły łącznie 1340 km2 powierzchni Polski. W ich wyniku gminy lub ich części zmieniły swój status administracyjny i przynależność terytorialną. Proces ten wiązał się także z wieloma reperkusjami natury społecznej i gospodarczej. Artykuł ma na celu ukazanie procesu zmian granic administracyjnych JST oraz jego skutków na przykładzie wybranych miast poziomu regionalnego. W pierwszej części pracy przedstawiono wymogi formalne, prawne i proceduralne zmian granic. W drugiej przeanalizowano zmiany granic JST w latach 2010-2019. W trzeciej części omówiono genezę oraz skutki przestrzenne i społeczno-ekonomiczne zmian granic na przykładzie miast prowadzących odmienne strategie ekspansji terytorialnej. Do szczegółowych analiz wybrano Rzeszów, Opole oraz Zieloną Górę. Na koniec przedstawiono rekomendacje dotyczące zmiany granic w kontekście minimalizacji negatywnych skutków tego procesu(abstrakt oryginalny)

EN

In the years 2009-2018, 183 decisions were issued concerning changes in the boundaries of local government units (LGUs), which covered a total of 1340 km2 of the area of Poland. As a result, communes or their parts changed their administrative status and territorial affiliation. This process was also associated with many social and economic repercussions. The aim of the paper is to present the process of changes in the administrative boundaries in LGUs and its effects, using the example of selected cities of the regional level. The first part of the paper presents the formal, legal and procedural requirements of the boundary changes. The second part analyses the changes of LGUs boundaries in the years 2010-2019. In the third part, the genesis and spatial and socio-economic effects of changing boundaries were discussed, exemplified by cities with different territorial expansion strategies. Rzeszów, Opole and Zielona Góra were selected for detailed analyses. Finally, recommendations concerning changes in boundaries in the context of minimizing the negative effects of this process were formulated.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Podział administracyjny; Miasto

EN

Administrative division; City

• Czasopismo: Studia Miejskie
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 33
• Strony: 99--113

Twórcy

autor

Dagmara Kociuba

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Bazan-Krzywoszańska, Anna, Maria Mrówczyńska i Marta Skiba. 2015. Połączenie terenów miasta i gminy Zielona Góra w świetle problemu rozlewania się miast. Logistyka 4, 2433-2441.
• Berlińska, Danuta i Katarzyna Widera. 2016. Badanie potrzeb mieszkańców gmin Dąbrowa, Dobrzeń Wielki, Komprachcice, Prószków i Turawa w kontekście procesu zmiany granic administracyjnych miasta Opola. Opole: Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu.
• Domański, Ryszard. 1990. Gospodarka przestrzenna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Gilowska, Zyta. 1998. Bariery rozwoju lokalnego. Studia Regionalne i Lokalne pt. Koniunktura gospodarcza i mobilizacja społeczna w gminach, 25(58).
• Heffner, Krystian. 2015. Uwarunkowania funkcjonalno-przestrzenne rozwoju Miasta Opola, Ekspertyza. Opole. Dostęp: 28.04.2019. https://www.bip.um.opole.pl/zalaczniki/40978/zalacznik_nr_9_digi_27-04- 2016_11-59-03.pdf.
• Jedynak, Witold et al. 2017. Ocena zadowolenia z poszerzenia Rzeszowa z perspektywy mieszkańców osiedli włączonych po 2006 r. Projekt badawczy. Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski.
• Maik, Wiesław, Jerzy Parysek i Lucyna Wojtasiewicz. 1978. Podstawowe zagadnienia identyfikacyjne barier wzrostu w gospodarce przestrzennej. W: Bariery wzrostu w gospodarce przestrzennej, red. Bohdan Gruchman, 22-31. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 99.
• Malisz, Bolesław i Jan Żurkowski. 1971. Metoda analizy progowej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Parysek, Jerzy. J. 1997. Podstawy gospodarki lokalnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Rajchel, Dariusz. 2018a. Zmiana granic administracyjnych miasta metodą pokonania bariery przestrzennej na przykładzie Opola i Rzeszowa. W: "Stare i nowe" problemy badawcze w geografii społeczno-ekonomicznej, red. Sławomir Sitek, 85-102. Polskie Towarzystwo Geograficzne Oddział Katowicki z. 8. Sosnowiec: Uniwersytet Śląski Wydział Nauk o Ziemi.
• Rajchel, Dariusz. 2018b. Sytuacja demograficzna miasta Opola przed i po zmianie granic administracyjnych. Eunomia. Rozwój zrównoważony jako przedmiot badań w naukach technicznych, humanistycznych i społecznych, 1(94), 177-192.
• Regulski, Jerzy. 1982. Ekonomika miasta. Warszawa: PWE.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2009 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i nazw gmin oraz siedzib ich władz, ustalenia granic niektórych miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. Dz.U. z 2009 r., Nr 120, poz. 1000.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 2010 r. w sprawie ustalenia granic i nazw gmin oraz siedzib ich władz, ustalenia granic niektórych miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. Dz.U. z 2010 r., Nr 138, poz. 929.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2011 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz zmiany siedzib władz niektórych gmin. Dz.U. z 2011 r., Nr 158, poz. 937.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz zmiany siedziby władz gminy. Dz.U. z 2012 r., poz. 873.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2013 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany siedziby władz gminy. Dz.U. z 2013 r., poz. 869.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2014 r. w sprawie połączenia gmin, ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany siedziby władz gminy. Dz.U. z 2014 r., poz. 1023.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2015 r. w sprawie ustalenia granic niektórych miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, ustalenia granic oraz zmiany nazw i siedzib władz niektórych gmin. Dz.U. z 2015 r., poz. 1083.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy. Dz.U. z 2016 r., poz. 1134.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin. Dz.U. z 2017 r., poz. 1427.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 lipca 2018 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. Dz.U. z 2018 r., poz. 1456.
• Rozporządzenia z dnia 7 sierpnia 2018 r. w sprawie zniesienia gminy Ostrowice oraz ustalenia granic gminy Drawsko Pomorskie i gminy Złocieniec. Dz.U. z 2018 r., poz. 1527.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie nadania statusu miasta niektórym miejscowościom w województwie świętokrzyskim oraz ustalenia ich granic. Dz.U. z 2018 r., poz. 2478.
• Sekuła, Alicja. 2005. Bariery rozwoju lokalnego. W: Samorząd terytorialny w zintegrowanej Europie, red. Beata Filipiak, Adam Szewczuk, Zbigniew Zychowicz, 587-600. Zeszyty Naukowe, 401. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Dz.U. z 1990 r., Nr 16, poz. 95 ze zm.

Identyfikatory

DOI

10.25167/sm.1253