Zasady rozpoznania zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej

• Autorzy: Mikołaj Darmosz

Warianty tytułu

Principles of Recognition of Objections when Conducting Administrative Enforcement

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł porusza zagadnienia związane z oddziaływaniem nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji na charakter prawny i funkcjonowanie podstawowego środka zaskarżenia, jaki przysługuje zobowiązanemu. W publikacji omówiono dotychczasowy stan prawny, a także przedstawiono poglądy doktryny i orzecznictwa na wybrane problemy związane z funkcjonowaniem zarzutu. Na tym tle ukazane zostały zmiany w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym dotyczące wspomnianego środka prawnego. Autor podjął próbę odpowiedzi na pytanie, czy zmiany doprowadziły do usunięcia problemów dostrzeżonych w literaturze i praktyce. Jego zdaniem zarzut pozostał administracyjnym środkiem prawnym o nieuniwersalnym charakterze specyficznym dla administracyjnego postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie zarzut przestał być środkiem służącym ochronie interesu zobowiązanego wyłącznie na początkowym etapie egzekucji. Znacząco wzrosły czasowe możliwości jego wykorzystania przez zobowiązanego. Podstawami zarzutu są obecnie kwestie o charakterze materialnoprawnym związane z istnieniem i treścią obowiązku będącego przedmiotem postępowania. Zmiany wprowadzone do ustawy zwiększają ciężar odpowiedzialności za przebieg postępowania egzekucyjnego, jaki spoczywa na wierzycielu. W obecnych realiach ustrojowych przy egzekucji obowiązków pieniężnych regułą jest, że dochodzi do modelowego podziału ról, w którym wierzycielem jest organ jednostki samorządu terytorialnego, a organem egzekucyjnym jednostka administracji rządowej - naczelnik urzędu skarbowego. Stąd zmiany dotyczące zarzutów w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym mają przełożenie na pozycję organu jednostki samorządu terytorialnego w ramach tej procedury. Przeprowadzono weryfikację zmian w celu odpowiedzi na pytanie, czy doprowadziły one do zniwelowania dotychczasowych mankamentów związanych z rozpoznawaniem części środków zaskarżenia w egzekucji administracyjnej. Autor dokonał analizy charakteru prawnego zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej po nowelizacji. (abstrakt oryginalny)

EN

The article discusses issues related to the impact of the amendments to the Act on Enforcement Proceedings in Administration on the legal nature and functioning of the basic remedy available to the obligor. It discusses the legal status to date, as well as presenting the views of the legal doctrine and jurisprudence regarding selected problems related to the functioning of the allegation. The changes in administrative enforcement proceedings regarding the said legal remedy have been presented in this light. The author attempted to answer the question of whether the changes have led to the elimination of the problems noticed in the literature and in practice. In his opinion, the allegation has remained an administrative legal remedy of a non-universal nature that is specific to administrative enforcement proceedings. Simultaneously, the allegation ceased to be a means of protecting the interest of the obligor only at the initial stage of enforcement. The temporal possibilities of its use by the obligor have increased significantly. The grounds for the allegation are currently issues of a substantive law nature related to the existence and content of the obligation constituting the subject of the proceedings. The changes introduced into the Act increase the burden of responsibility for the course of enforcement proceedings that rests with the creditor. In the current systemic realities in the enforcement of monetary obligations, the rule is that there is a model demarcation of roles, in which the creditor is a body of a territorial self-government unit, and the enforcement authority is a government administration unit - the head of the tax office. Therefore, the changes regarding the allegations in administrative enforcement proceedings translate into the position of the body of the territorial self-government unit in this procedure. The changes were verified in order to answer the question of whether they have brought about the elimination of the shortcomings to date related to the recognition of some of the remedies in administrative enforcement. The author has analysed the legal nature of the allegation in the matter of conducting administrative enforcement after the amendment. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Postępowanie egzekucyjne; Postępowanie administracyjne; Regulacje prawne

EN

Enforcement proceedings; Administrative proceedings; Legal regulations

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 4
• Strony: 35--47

Twórcy

autor

Mikołaj Darmosz

• Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach

Bibliografia

• Celińska-Grzegorczyk K., R. Hauser, A. Skoczylas, Postanowienie organu egzekucyjnego w postępowaniu egzekucyjnym a odpowiednie stosowanie przepisów ustawy Kodeks postępowania administracyjnego [w:] Prawne formy działania administracji publicznej w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, red. T. Jędrzejewski, M. Masternak, P. Rączka, Toruń 2019.
• Cudak A., Podmioty legitymowane do wniesienia zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego" 2009/4.
• Dalkowska A. Zarzuty w postępowaniu egzekucyjnym w administracji - realny czy pozorny środek ochrony podatnika?, "Przegląd Podatkowy" 2016/6.
• Firkowski S., Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Legalis 2020.
• Jaśkiewicz J., Problem konkurencyjności zarzutów oraz zażalenia w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego" 2013/3.
• Jędrzejewski J., Komentarz do art. 33 [w:] Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Legalis 2021.
• Klat-Wertelecka L., Umorzenie administracyjnego postępowania egzekucyjnego [w:] System egzekucji administracyjnej, red. J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Warszawa 2004.
• Kulesza C., Komentarz do art. 33 [w:] Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Komentarz, red. D. Kijowski, Warszawa 2015.
• Lang J., Środki ochrony w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym [w:] System egzekucji administracyjnej, red. J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Warszawa 2004.
• Łaszczyca G., Komentarz do art. 127 [w:] C. Martysz, A. Matan, G. Łaszczyca, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, t. 2, Komentarz do art. 104-269 , Warszawa 2010.
• Łaszczyca G., Postanowienie administracyjne w ogólnym postępowaniu administracyjnym, LEX 2012.
• Łuczak K., Ochrona zobowiązanego a zakaz badania zasadności i wymagalności obowiązku egzekucyjnego [w:] Ochrona praw jednostki w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, red. T. Jędrzejewski, M. Masternak, P. Rączka, Toruń 2018.
• Masternak M., Prawne formy działania administracji publicznej w postępowaniu egzekucyjnym w administracji - refleksje ogólne [w:] Prawne formy działania administracji publicznej w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, red. T. Jędrzejewski, M. Masternak, P. Rączka, Toruń 2019.
• Piątek W., Skoczylas A., Prawo procesowe administracyjne [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 9, Prawo procesowe administracyjne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2020.
• Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, red. R. Hauser, A. Skoczylas, Warszawa 2018.
• Przybysz P., Administracyjne środki prawne w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Warszawa 2012.
• Romańska M., System środków zaskarżenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym - ocena w świetle zasad efektywności i niekonkurencyjności [w:] Ochrona praw jednostki w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, red. T. Jędrzejewski, M. Masternak, P. Rączka, Toruń 2018.
• Samulska K., Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w świetle orzecznictwa [w:] Ochrona praw jednostki w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, red. T. Jędrzejewski, M. Masternak, P. Rączka, Toruń 2018.
• System Prawa Administracyjnego Procesowego, red. G. Łaszczyca, A. Matan, t. 3, cz. 1, Administracyjne postępowanie egzekucyjne i zabezpieczające, red. D.R. Kijowski, Warszawa 2020.
• Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Komentarz, red. D. Kijowski, Warszawa 2015.
• Woś T., Komentarz do art. 3 [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, Warszawa 2016.