Poziom stresu zawodowego wśród nauczycieli

• Autorzy: Ewa Humeniuk , Olga Dąbska , Katarzyna Pawlikowska-Łagód , Beata Bytof

Warianty tytułu

Poziom stresu zawodowego wśród nauczycieli

Das Berufsstressniveau bei den Lehrern

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem podjętych badań była próba przybliżenia specyfiki stresu występującego w zawodzie nauczyciela. Szczególną uwagę zwrócono na typowe dla tej profesji źródła stresu. Materiał i metoda badawcza Badania przeprowadzono na grupie 100 nauczycieli Polski Wschodniej w okresie styczeń-marzec 2016 roku. Ankietowani byli pracownikami liceum ogólnokształcącego (N = 30), technikum mechanicznego (N = 17), zasadniczej szkoły zawodowej (N = 3), gdzie uczyli młodzież z normą intelektualną, oraz specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego (N = 50), gdzie uczyli osoby upośledzone intelektualnie. (fragment tekstu)

EN

This work focuses on the issue of stress in the teaching profession. Strong emphasis was put on determining the source of stress which is common in this line of work as well as on the ways of dealing with the tension. Moreover, the aim of the research was to attempt to estimate how stress affects teachers' health condition and their assigned job. The research was conducted on a group of 100 teachers from east side of Poland. Authorial tool and Subjective Work Assessment Questionnaire created by Dudek and co-workers were the research tools. The analysis of the research material was conducted with the use of STATISTICA 10 and Microsoft Office Excel software. U Mann-Whitney, Kruskal-Wallis and χ2 tests were applied. Statistical significance of p < 0,05 was assumed. Workload and lack of rewards were recognized to be the most stress inducing factors in the teaching profession. Teachers perceive their job as difficult and their rewards are not adequate to the effort and engagement put into their work. Despite that most of them like their occupation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Stres zawodowy; Praca w stresie; Wypalenie zawodowe; Nauczyciele; Badania ankietowe

EN

Occupational stress; Work under pressure; Professional burnout; Teachers; Questionnaire survey

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2017
• Tom: 1(48)
• Strony: 279--303

Twórcy

autor

Ewa Humeniuk

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie

autor

Olga Dąbska

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie

autor

Katarzyna Pawlikowska-Łagód

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie

autor

Beata Bytof

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Bibliografia

• Adamczyk D.: Wypalenie zawodowe nauczyciela - w perspektywie odpowiedzialności i troski o człowieka. "Seminare" 2013, T. 34.
• Betoret F.D., Gómez -Artiga A.: Barriers Perceived by Teachers at Work, Coping Strategies, Self- Efficacy and Burnout. "The Spanish Journal of Psychology" 2010, vol. 13(2).
• Chennoufi L. et al.: Stress and Burnout Among Tunisian Teachers. "L'Encéphale" 2012, vol. 38(6).
• Dudek B. et al.: Ochrona pracowników przed skutkami stresu zawodowego. Łódź: Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, 2004.
• Grzegorzewska M.K.: Stres w zawodzie nauczyciela. Specyfika, uwarunkowania i następstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2006.
• Kasperek E., Muszyńska E.: Psychoterapia w szkole. W: Postępy psychoterapii. T. 1: Psychoterapia a edukacja. Red. Ł. Gapik. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, 1998.
• Komosińska K., Woynarowska B., Hildt-Ciupińska K.: Nauczyciele o swoim samopoczuciu i pracy po trzech latach wdrażania reformy edukacji. "Studia - Badania - Innowacje" 2005, nr 1.
• Korczyński S.: Stresogenność pracy pedagogicznej w percepcji kobiet i mężczyzn. "Kwartalnik Edukacyjny" 2013, nr 3 (74).
• Lindfors S., Boman J., Alexanderson K.: Strategies Used to Handle Stress by Academic Physicians at a University Hospital. "Work" 2012, vol. 43 (2).
• Marten Z.: Stres w pracy nauczyciela. "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika" 2007, z. 2.
• Naghieh A. et al. Organisational Interventions for Improving Wellbeing and Reducing Work- Related Stress in Teachers. "Cochrane Database of Systematic Reviews" 2015, no. 4. DOI: 10.1002/14651858.CD010306. pub2.
• Olejniczak D. et al.: Uwarunkowania zdrowia psychicznego nauczycieli w kontekście stresu zawodowego. "Journal of Education, Health and Sport" 2015, vol. 5, no. 11.
• Pedditzi M.L., Nonnis M.: Psycho- Social Sources of Stress and Burnout in Schools: Research on a Sample of Italian Teachers. "La Medicina del Lavoro" 2014, vol. 105 (1).
• Potocka A.: Narzędzia kwestionariuszowe stosowane w diagnozie psychospołecznych zagrożeń zawodowych - przegląd metod. "Medycyna Pracy" 2012, nr 63(2).
• Pyżalski J.: Jakie działania można podejmować, by ograniczyć stres zawodowy nauczycieli? W: Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli. Pomiędzy wypaleniem zawodowym a zaangażowaniem. Red. J. Pyżalski, D. Merecz. Kraków: Impuls, 2010.
• Quattrin R. et al.: Burnout in Teachers: An Italian Survey. "Annali di Igiene" 2010, vol. 22 (4).
• Samek T.: Uczeń i nauczyciel w sytuacjach trudnych. W: Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów kierunków nauczycielskich. Red. W. Pilecka, G. Rudkowska, L. Wrona. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2004.
• Sęk H.: Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego w modelu społecznej psychologii poznawczej. W: Wypalenie zawodowe. Przejawy, mechanizmy, zapobieganie. Red. H. Sęk. Warszawa: PWN, 2007.
• Stańczyk M.: Pokonać stres zawodowy. "Życie Szkoły" 2013, nr 10.
• Śliwińska-Kowalska M.: Obciążenia psychofizyczne w zawodzie nauczyciela i ich wpływ na zdrowie. Łódź: Instytut Medycyny Pracy, 2004.
• Tucholska S.: Stres zawodowy u nauczycieli. Poziom nasilenia i symptomy. "Psychologia Wychowawcza" 1999, nr 3.
• Tucholska S.: Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2003.
• Woźniak-Krakowian A.: Syndrom wypalenia zawodowego nauczycieli. "Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie" 2013, T. 22.
• Wu J., Chan R.M.: Chinese Teachers' Use of Humour in Coping with Stress. "International Journal of Psychology" 2013, vol. 48 (6).
• Zimmermann L. et al.: Mental Health and Patterns of Work- Related Coping Behaviour in a German Sample of Student Teachers: A Cross- Sectional Study. "International Archives of Occupational and Environmental Health" 2012, vol. 85 (8).
• Żuławska S.: Czy staż pracy nauczyciela różnicuje poziom stresu? "Dyrektor Szkoły" 2003, nr 5.