Kosztochłonność suburbanizacji - ujęcie holistyczne

• Autorzy: Wojciech Dawid , Marta Dawid , Katarzyna Kudłacz

Warianty tytułu

The cost of Suburbanisation - a Holistic Approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Konsekwencje procesu suburbanizacji to zarówno fizyczne zmiany przestrzeni, jak i trwałe skutki wpływające na struktury gospodarcze, środowiskowe i społeczne. Uważa się, że nieplanowany i niekontrolowany rozwój przestrzenny generuje bezpośrednie i pośrednie koszty, których wieloaspektowość stanowi największe wyzwanie przy próbie ich monetyzacji. Precyzyjne określenie skali zjawiska, próba odpowiedzi na pytanie o podmiot, który ponosi wyróżniony koszt, wskazanie cykliczności danego skutku oraz łatwości w opomiarowaniu czy zmonetyzowaniu pozwala na skuteczne szacowanie efektów ekonomicznych negatywnego procesu rozlewania się miast. Równie istotna jest charakterystyka oddziaływania kosztów w podziale na rdzeń (ośrodek miejski) oraz strefę zewnętrzną (obszar podmiejski), pozwalająca na zobrazowanie, kto w całym procesie ponosi największe straty.(abstrakt oryginalny)

EN

The consequences of the suburbanisation process are both physical changes to space and permanent effects affecting economic, environmental and social structures. It is believed that unplanned and uncontrolled spatial development generates direct and indirect costs, the multifaceted nature of which is the greatest challenge when attempting to monetise them. The precise determination of the scale of the phenomenon, an attempt to answer the question about the entity which bears the distinguished cost, the indication of the cyclic nature of a given effect and the ease of measurement or monetisation allow for an effective estimation of the economic effects of the negative process of urban sprawl. It is equally important to characterise the impact of costs by core (urban center) and by external zone (suburban area) in order to illustrate who bears the greatest losses in the whole process.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Suburbanizacja; Koszty społeczne; Koszty środowiskowe

EN

Suburbanization; Social costs; Environmental costs

• Czasopismo: Problemy Rozwoju Miast
• Rocznik: 2021
• Tom: 70
• Strony: 75--85

Twórcy

autor

Wojciech Dawid

• Instytut Rozwoju Miast i Regionów

autor

Marta Dawid

• Instytut Rozwoju Miast i Regionów

autor

Katarzyna Kudłacz

• Instytut Rozwoju Miast i Regionów

Bibliografia

• Adelaja A.O., Kerr D., Rose-Tank K., 1989, Economic and Equity Implications of Land Use Zoning in Suburban Agriculture, Journal of Agricultural Ethics, 2, 97-112. https://doi.org/10.1007/BF01826926.
• Altshuler A., 1977, Politics of urban transportation innovation, Technology Reviews, 79:6, 51-58. Massachusetts Institute of Technology, Cambridge.
• Altshuler A., Gómez-Ibáñez J.A., 1993, Regulation for Revenue: The Political Economy of Land Use Exactions, The Brookings Institution, Waszyngton.
• Archer R.W., 1973, Land Speculation and Scattered Development; Failures in the Urban-Fringe Land Market, Urban Studies, 10(3), 367-372. https://doi.org/10.1080/00420987320080491.
• Avin U.P, 1993, A Review of the Cost of Providing Government Services to Alternative Residential Patterns, LDR International, Columbia.
• Badyda A., 2006, Analiza i ocena efektów oddziaływania wybranych uciążliwości ruchu drogowego na środowisko miejskie w Warszawie, praca doktorska, Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa.
• Burchell R.W., 1992, Impact Assessment of the New Jersey Interim State Development ond Redevelopment Plan, Report II: Research Findings, New Jersey Office of State Planning, Trenton, Nowy Jork.
• Burchell R.W., 1997, Economic and Fiscal Costs (and Benefits) of Sprawl, Urban Lawyer, 29(2), 159.
• Burchell R.W., Downs A., McCann B., Mukherji S., 2005, Sprawl costs: economic impacts of unchecked development, Bibliovault OAI Repository, University of Chicago Press, Chicago.
• Burchell R.W., Listokin D., 1994, Fiscal Impact Procedures and the Fiscal Impact Hierarchy., Association for Budgeting and Financial Management, Annual Conference on Public Budgeting and Finance, Waszyngton.
• Burchell R.W., Moskowitz H.S., 1995, Impact Assessment of DELEP CCMP versus STATUS QUO on Twelve Municipalities in the DELEP Region. Report prepared for the Local Governments Committee of the Delaware Estuary Program, Filadelfia.
• Burchell R., Shad N., 1998, The Incidence of Sprawl in the United States, Transportation Cooperative Research Program (TCRP H-10), Waszyngton.
• Burchell R., Shad N., Listokin D., Phillips H., Downs A., Seskin S., Davis J., Moore T., Helton D., Gall M., 1998, The Costs of Sprawl - Revisited, National Academy Press, Waszyngton.
• Campbell M., Bassil K., Morgan C., Lalani M., Macfarlane R., Bienfeld M., 2007, Air Pollution Burden of Illness from Traffic in Toronto - Problems and Solutions, Toronto Public Health, Toronto.
• Carson R.H., 1998, Paying for Our Growth in Oregon (the POGO Report), New Oregon Meridian Press, Portland.
• Celińska-Janowicz D., 2011, Ocena wpływu polityki spójności 2004-2006 na przeciwdziałanie negatywnym skutkom suburbanizacji, Studia Regionalne i Lokalne, Wydanie specjalne, 99-122.
• Cervero R., 1986, Suburban Gridlock, Center for Urban Policy Research, Rutgers University, New Brunswick.
• Cervero R., Gorham R., 1995, Commuting in Transit Versus Automobile Neighborhoods, Journal of the American Planning Association, 61(2), 210-225. https://doi.org/10.1080/01944369508975634.
• Cervero R., Wu K.-L., 1996, Subcentering and Commuting: Evidence from the San Francisco Bay Area, 1980- 1990, Paper presented at the 1996 TRED Conference on Transportation and Land Use, Lincoln Institute, Cambridge. https://doi.org/10.1007/BF00223062.
• Cieszewska A., 2019, Green belts. Zielone pierścienie wielkich miast, SEDNO Wydawnictwo Akademickie, Warszawa.
• Czerny M., 2005, Globalizacja a rozwój, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Dahl T.E., 1990, Wetlands Losses in the United States: 1780s-1980s, U.S. Department of the Interior, Fish and Wildlife Service, Waszyngton.
• Department of Health, Physical Activity, Health Improvement and Protection, 2011, Start Active, Stay Active. A report on physical activity for health from the four home countries, Chief Medical Officers, Department of Health, Physical Activity, Health Improvement and Protection, Londyn.
• Downs A., 1973, Opening Up the Suburbs: An Urban Strategy for America, Yale University Press, New Haven.
• Duensing E., 1977, Suburban Shopping Centers versus the Central Business District: A Bibliography, Vance Bibliographies, Monticello, IL.
• Duncan J., 1989, The Search for Efficient Urban Growth Patterns, Florida Department of Community Affairs, Tallahassee.
• Dunphy R.T., Fisher K.M., 1994, Transportation, Congestion, and Density: New Insights, Paper presented at the 73rd Annual Meeting of the Transportation Research Board, Waszygnton.
• Dunphy R.T., Brett D.L., Rosenbloom S., Bald A., 1997, Moving Beyond Gridlock: Traffic and Development, ULI-Urban Land Institute, Waszyngton.
• Ewing R., 1995, Best Development Practices: Doing the Right Thing and Making Money at the Same Time, American Planning Association, Chicago.
• Ewing R., 1997, Is Los Angeles-style Sprawl Desirable?, Journal of the American Planning Association, 63(1), 107-126. https://doi.org/10.1080/01944369708975728.
• Ewing R., Schieber R., Zegeer C., 2003, Urban Sprawl as a Risk Factor in Motor Vehicle Occupant and Pedestrian Fatalities, American Journal of Public Health, 93(9), 1541-1545. https://doi.org/10.2105/AJPH.93.9.1541.
• Fischel W.A., 2000, Zoning and land use regulation, Encyclopedia of Law and Economics, 2, 403-423.
• Frank J.E, 1989, The Costs of Alternative Development Patterns: A Review of the Literature, Urban Land Institute, Waszyngton.
• Frank L.D., Pivo G., 1994, The Relationship Between Land Use and Travel Behavior in the Puget Sound Region, WARD 351.1, Washington State Department of Transportation, Olympia.
• Główny Urząd Statystyczny, 2016, Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r., GUS, Warszawa.
• Gordon P., Richardson H.W., 1997a, Are Compact Cities a Desirable Planning Goal?, Journal of the American Planning Association, 63(1), 95-106. https://doi.org/10.1080/01944369708975727.
• Gordon P., Richardson H.W., 1997b, The Destiny of Downtowns: Doom or Dazzle?, Lusk Review, 63-76.
• Grabos A., Zymankowska-Kumon S., Sadlok J., Sadlok R., 2014, Przeciwdziałanie niskiej emisji na terenach zwartej zabudowy mieszkalnej, Helios, Bochnia.
• Handy S., 1992, Regional Versus Local Accessibility: Neo-Traditional Development and Its Implications for Non-Work Travel, Built Environment 18(4), 253-267.
• Handy S., 1995, Understanding the Link Between Urban Form and Travel Behavior, Paper presented at the 74th Annual Meeting of the Transportation Research Board, Washington.
• Heffner K., 2016, Proces suburbanizacji a polityka miejska w Polsce, [w:] Marszał T. (red.), Miasto - region - gospodarka w badaniach geograficznych. W stulecie urodzin Profesora Ludwika Straszewicza, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 75-110. https://doi.org/10.18778/8088-005-4.05.
• Holtzclaw J., 1994, Using Residential Patterns and Transit to Decrease Auto Dependence and Costs, Natural Resources Defense Council, San Francisco.
• Hołuj A., 2017, Wpływ dojazdów do miasta rdzeniowego na emisję CO2 w Miejskich Obszarach Funkcjonalnych, Studia KPZK PAN, 174, 362-371.
• International Sport and Culture Association, Centre for Economics and Business Research, 2015, Koszty ekonomiczne braku aktywności fizycznej w Europie, International Sport and Culture Association, Centre for Economics and Business Research, Londyn, Wielka Brytania.
• Jeżak J., 2011, Ekonomiczne aspekty rozpraszania zabudowy w regionach miejskich na przykładzie Krakowa, Uniwersytet Ekonomiczny, Wydział Finansów, Kraków.
• Johnson M.P., 2001, Environmental Impacts of Urban Sprawl: A Survey of the Literature and Proposed Research Agenda, Environment and Planning A: Economy and Space, 33(4), 717-735. https://doi.org/10.1068/a3327.
• Kacprzak E., Staszewska S., 2011, Wpływ suburbanizacji na wiejskie struktury osadnicze, Studia Miejskie, 3, 99-112.
• Kajdanek K., 2011, Suburbanizacja w Polsce - pejzaż społeczno-przestrzenny, Przegląd Socjologiczny, 60, 303-320.
• Kamal-Chauoi L., Sanchez-Reaza J., 2012, Urban Trends and Policies in OECD Countries, OECD Regional Development Working Papers 2012/01, OECD Publishing.
• Kenworthy J., Newman P., 1993, Automobile Dependence: The Irresistible Force?, Murdoch University, Institute for Science and Technology Policy.
• Kitamura R.L., Laidet P., Mokhtarian C.B., Gianelli F., 1994, Mobility and Livable Communities, California Air Resources Board, Sacramento.
• Koslowsky M., Krausz M., 1993, On the relationship between commuting, stress symptoms, and attitudinal measures: A LISREL application, Journal of Applied Behavioral Science, 29(4), 485-492. https://doi.org/10.1177/0021886393294007.
• Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P., 2013, Raport o ekonomicznych stratach i społecznych kosztach niekontrolowanej urbanizacji w Polsce, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Kowalewski A., Markowski T., Śleszyński P. (red.), 2018, Studia nad chaosem przestrzennym, Studia KPZK PAN, Warszawa, 182 (1-3).
• Kurek S., Gałka J., Wójtowicz M., 2014, Wpływ suburbanizacji na przemiany wybranych struktur demograficznych i powiązań funkcjonalno-przestrzennych w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
• Ladd H.F., 1992, Population Growth, Density, and the Costs of Providing Public Services, Urban Studies, 29(2), 273-296. https://doi.org/10.1080/00420989220080321.
• Landis J.D., 1995, Imagining Land Use Futures: Applying the California Urban Futures Model, Journal of the American Planning Association, 61(4), 438-457. https://doi.org/10.1080/01944369508975656.
• Litman T., 1995, Transportation Cost Analysis: Techniques, Estimates and Implications, Victoria Transport Policy Institute, Wiktoria.
• Lityński P., 2016, The Correlation between Urban Sprawl and the Local Economy in Poland, Urbani Izzivi Urban Challenge, 27(2), 86-96. DOI: 10.5379/urbani-izziv-en-2016-27-02-001.
• Lisansky J., 1986, Farming in an Urban Environment: Agriculture Land Use Conflicts and Right to Farm, Human Organization, 45, 363-371. https://doi.org/10.17730/humo.45.4.671438400n604680.
• Lisowski A., Grochowski M., 2008, Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy i konsekwencje, [w:] Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Ekspertyzy do koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju 2008-2033, MRR, Warszawa.
• Lopez R.A., Adelaja A.O., Andrews M.S., 1988, The Effects of Suburbanization on Agriculture, American Journal of Agriculture Economics, 70(2), 346-358. https://doi.org/10.2307/1242075.
• Mantey D., 2011, Żywiołowość lokalizacji osiedli mieszkaniowych na terenach wiejskich obszaru metropolitalnego Warszawy, Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa.
• Meyer S.M., 1992, Environmentalism and Economic Prosperity: Testing the Environmental Impact Hypothesis, MIT Press, Cambridge.
• Markowski T., 2015, Ekonomiczny wymiar urbanizacji, [w:] J. Sepioł (red.), Przestrzeń życia Polaków, Stowarzyszenie Architektów Polskich SARP, Fundacja PZU.
• Nelson A.C., 1992, Preserving Prime Farmland in the Face of Urbanization: Lessons from Oregon, Journal of the American Planning Association, 58, 471-488. https://doi.org/10.1080/01944369208975830.
• Palak M., 2016, Nowe oblicza przedmieść. Socjologiczne studium suburbanizacji w Polsce na przykładzie Rzeszowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Parsons Brinckerhoff Quade and Douglas, and ECONorthwest, 1996, A Framework for Evaluating the Impacts of Alternative Urban Forms, Waszyngton.
• Peiser R.B., 1984, Risk Analysis in Land Development, Real Estate Economics, 12(1), 12-29. https://doi.org/10.1111/1540-6229.00308.
• Purvis C.L., 1994, Changes in Regional Travel Characteristics and Travel Time Budgets in the San Francisco Bay Area: 1960-1990, Paper presented at the Transportation Research Board 73rd Annual Meeting, Waszyngton.
• Ray J.R., Polzen S.E., Bricka S.E., 1994, An Assessment of the Potential Saturation in Men's Travel, NPTS Demographic Special Report, Office of Highway Information Management, Federal Highway Administration, Waszyngton.
• Salama R., Hatton T., Dawes W., 1999, Predicting Land Use Impacts on Regional Scale Groundwater Recharge and Discharge, J. Environ. Qual., 28, 446-460. https://doi.org/10.2134/jeq1999.00472425002800020010x.
• Salamon S., 2003, Newcomers to Old Towns: Suburbanization of the Heartland, Uniwersytet Chicago, Chicago. https://doi.org/10.7208/chicago/9780226734118.001.0001.
• Schafer R., 1975, Exclusionary Land Use Controls: Conceptual and Empirical Problems in Measuring the Invisible Wall, Harvard University Press, Cambridge.
• Seidel S., 1978, Housing Costs and Government Regulations, Center for Urban Policy Research, Rutgers University, New Brunswick.
• Shoup D., 2005, The High Cost of Free Parking, Journal of Planning Education and Research, 17(1), 3-20. https://doi.org/10.1177/0739456X9701700102.
• Stelmaszewska N., 2020, Konsekwencje suburbanizacji dla miast i stref podmiejskich w świetle literatury krajowej i zagranicznej, Urban Development Issues, 66, 25-34. https://doi.org/10.2478/udi-2020-0008.
• Thompson D., 2013, Suburban Sprawl: Exposing Hidden Costs, Identifying Innovations, Sustainable Prosperity, Ottawa, Kanada.
• Vincent M.J., Keyes M.A., Reed M., 1994, NPTS Urban Travel Patterns: 1990 NPTS, Office of Highway Information Management, Federal Highway Administration, Waszyngton.
• Voorhees M.T., 1992, The True Costs of the Automobile to Society, City of Boulder CO.
• Wang H., Shi Y., Zhang A., Cao Y., Liu H., 2017, Does Suburbanization Cause Ecological Deterioration? An Empirical Analysis of Shanghai, China, Sustainability, 9, 124. https://doi.org/10.3390/su9010124.
• Walker P., 2018, Jak rowery mogą uratować świat, Wysoki Zamek, Kraków.
• Wilson B., Chakraborty A., 2013, The Environmental Impacts of Sprawl: Emergent Themes from the Past Decade of Planning Research, Review Sustainability, 8, 3302-3327. https://doi.org/10.3390/su5083302.
• Windsor D., 1979, A Critique of The Costs of Sprawl, Journal of the American Planning Association, 45(3), 279-292. https://doi.org/10.1080/01944367908976967.
• Wong T., 05.07.2011, This Toronto parking spot costs $100,000 a year, THE STAR. Dostępne na: www.thestar.com/life/homes/2011/07/05/this_toronto_parking_spot_costs_100000_a_year.html [data dostępu: 01.04.2021].
• Zimnicka A., Czernik L., 2007, Kształtowanie przestrzeni wsi podmiejskiej na przykładzie obszaru oddziaływania miasta Szczecin, Politechnika Szczecińska, Szczecin.
• Źróbek-Różańska A., Wolny A., 2017, Zatrzymać czy pozwolić? Nieoczywiste skutki suburbanizacji. Studium podolsztyńskich gmin wiejskich, Studia Miejskie, 26, 9-23. https://doi.org/10.25167/sm2017.026.01.

Identyfikatory

DOI

10.51733/udi.2021.70.07