Predylekcje do twórczości codziennej i ryzyko osamotnienia młodzieży - ramowy model teoretyczny i diagnoza stanu w obszarze zjawisk

• Autorzy: Małgorzata Łączyk

Warianty tytułu

Predilection for Daily Creativity and the Risk of Young People's Loneliness - a Frome Theoretical Model and the Diagnosis of State in the Arca of Phenomena

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W poprzedniej części artykułu przedstawiono ogólne założenia teoretyczne, stanowiące przesłanki podjęcia badań, których przedmiotem jest zjawisko twórczych predylekcji młodzieży i ryzyko jej osamotnienia. Empiryczną część niniejszego tekstu otwiera opis i analiza wynikająca z rozpoznania (diagnozy) w obszarze kilku, dość wąsko tu rozumianych determinantów predylekcji twórczych. Bazując na teorii naukowej dotyczącej zwłaszcza kategorii "postaw twórczych", przyjęto w tym opracowaniu, iż o tendencji do restrukturyzacji, zmiany czy o konstruktywnym nastawieniu wobec potencjalizacji siebie mogą w jakimś stopniu decydować cechy takie jak: odwaga w sytuacji społecznej ekspozycji, potrzeba wyzwań i nonkonformizm grupowy. Te właściwości postrzegano również jako decydujące o twórczym funkcjonowaniu, oczywiście w kontekście twórczości subiektywnej, codziennej. Wymienione charakterologiczne właściwości uznano za bliższe jednostkom "opanowującym" przestrzeń aniżeli opanowywanym przez nią. W tym miejscu natomiast zostaną zaprezentowane wyniki podjętych badań, poprzez które starano się odpowiedzieć na następujące pytania badawcze: 1. W jakim stopniu młodzież posiada predylekcje twórcze, ustanowione na podstawie ustosunkowania się młodzieży do kategorii dotyczących nonkonformizmu wobec grupy, potrzeby wyzwań oraz odwagi w sytuacji społecznej ekspozycji? 2. Jakie jest ryzyko osamotnienia badanych gimnazjalistów? Problemy szczegółowe: --W jakim stopniu młodzież gimnazjalna aktywnie partycypuje w kontaktach społecznych, a w jakim stopniu podlega zjawisku ekskluzji? -- Jak badani oceniają swoje kontakty z rodzicami i rówieśnikami ze względu na realizowanie potrzeby bliskości z nimi? -- Jak badani ustosunkowują się do samotności? -- Czy badani wykazują się samoakceptacją? (fragment tekstu)

EN

The article consists of theoretical and empirical parts. In the first part, the meaning of everyday creativity in human development has been discussed. Furthermore, the determinants of the loneliness among teenagers have been reflected on. Loneliness is treated as a risk factor, which, unfortunately, is in some way part of everybody's course of life. The most critical, in this respect, is the adolescence. It's characterized on the one hand, by enormous dualism of needs, motives and expectations, and on the other, by an aim, which would be a development of somebody's personality, establishment of priorities. Going through this stage of development involves the risk of loneliness. But it seems it's experienced differently by people with varying levels of predilections towards behaviours defining everyday creativity. Presumably, we cannot assume a coincidence of those occurrences, and with such intention - to explain its bases, the theoretical part of this study has been created. In turn, research on teenagers has been presented in empirical part of the article. It allows us to carefully conclude, on the one hand, inclination of young people towards creativity (in subjective manner), and later, their attitude towards loneliness and the risk of solitude. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ludzie młodzi; Młodzież; Relacje międzyludzkie; Relacje międzypokoleniowe; Postawa twórcza

EN

Young people; Youth; Interpersonal relations; Intergenerational relations; Creative attitude

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2011
• Tom: 1(36) Twórczość - ekspresja - aktywność artystyczna w rozwoju dzieci i młodzieży
• Strony: 227--244

Twórcy

autor

Małgorzata Łączyk

Bibliografia

• Bardziejewska M., 2005: Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków. W: Psychologiczne portrety człowieka. Red. A. Brzezińska. Gdańsk
• Bauman Z., 1994: Dwa szkice o moralności ponowoczesnej. Warszawa
• Craft A., 2001: Little creativity. In: Creativity in Education. Eds. A. Craft, B. Jeffrey, M. Leibling. London-New York
• Cudowska A., 2004: Kształtowanie twórczych orientacji życiowych w procesie edukacji. Białystok
• Cywińska M., 2009: Osamotnienie dziecka w domu rodzinnym. W: Sytuacje trudne w życiu dziecka. Red. M. Cywińska. Poznań
• Gergen K.J., 2009: Nasycone Ja. Dylematy tożsamości w życiu współczesnym. Tłum. M. Marody. Warszawa
• Giddens A., 2001: Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa
• Krasoń K., Czerkawski A., 2009: Skłonność emergencyjna dzieci i adolescentów. Utopia socjoempatycznej podmiotowości, zachowania ryzykowne a potencjał ekspresyjny spotkania. Katowice
• Kubicka D., 2005: Strategie i techniki badań twórczości. W: W poszukiwaniu zastosowań psychologii twórczości. Red. A. Tokarz. Kraków
• Kwiatkowska G.E, Filipiak M., red., 2009: Psychologiczne i społeczne dylematy młodzieży XXI wieku. Lublin
• Lato A., 2009: Współczesne dylematy - między "nieszczęśliwym Sokratesem" a "szczęśliwą świnią". W: Psychologiczne i społeczne dylematy młodzieży XXI wieku. Red. G.E. Kwiatkowska, M. Filipiak. Lublin
• Liberska H., 2007: Współczesny obraz moratorium. W: Tożsamość a współczesność. Red. B. Harwas-Napierała, H. Liberska. Poznań
• Matyjas B., 2008: Dzieciństwo w kryzysie - etiologia zjawiska. Warszawa
• Melosik Z., 2004: Kultura popularna jako czynnik socjalizacji. W: Pedagogika. Podręcznik akademicki. Red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski. T. 2. Warszawa
• Modrzejewska-Świgulska M., 2009: Badanie twórczości codziennej - perspektywa biograficzna. W: Metody pedagogicznych badań nad twórczością. Teoria i empiria. Red. K.J. Szmidt. Łódź
• Nęcka E., 2001: Psychologia twórczości. Gdańsk
• Olczak M., 2009: Trening twórczości - współczesna i efektywna forma wychowania przez sztukę. Kraków
• Potocka M.A., 2008: To tylko sztuka. Warszawa
• Richards R., 1990: Everyday creativity, eminent creativity and health. "Creativity Research Journal", vol. 3
• Riesman D., Glazer N., Denney R., 1991: Samotny tłum. Tłum. J. Strzelecki. Warszawa
• Runco M.A., 1996: Personal creativity: definition and development issues. In: Creativity from Childhood through Adulthool : The Developmental issues. Ed. M.A. Runco. San Francisco
• Stasiakiewicz M., 1999: Twórczość i interakcja. Poznań
• Szmidt K.J., 2001: Twórczość i pomoc w tworzeniu w perspektywie pedagogiki społecznej. Łódź
• Szmidt K.J., 2007: Pedagogika twórczości. Gdańsk
• Szmidt K.J., 2009: Współczesne podejścia w pedagogicznych badaniach nad twórczością: przegląd wybranych stanowisk. W: Metody pedagogicznych badań nad twórczością. Teoria i empiria. Red. K.J. Szmidt. Łódź
• Taylor Ch., 1995: Źródło współczesnej tożsamości. W: Tożsamość w czasach zmiany. Rozmowy z Castel Gandolfo. Przygot. i przedmową opatrzył K. Michalski. Kraków
• Tomaszewski T., 1975: Podstawowe formy organizacji i regulacji zachowań. W: Psychologia. Red. T. Tomaszewski. Warszawa
• Witkowski L., 2000: Edukacja i humanistyka. Nowe konteksty humanistyczne dla nowoczesnych nauczycieli. Warszawa
• Wysocka E., 2009: Doświadczanie życia w młodości - problemy, kryzysy i strategie ich rozwiązywania. Katowice