Mediacja w prawie pracy - fikcja czy fakt?

• Autorzy: Błażej Mądrzycki

Warianty tytułu

Mediation in Labour Law - Fact or Fiction?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Mediacja należy do jednej z bardziej znanych form rozwiązywania konfliktów. Odformalizowana formuła postępowania, skoncentrowanie na strony, szybkość i niskie (względem postępowania sądowego) koszty powinny przemawiać za szerokim zastosowaniem tego narzędzia. Niestety, mediacja wciąż pozostaje narzędziem bardziej obecnym w dyskursie aniżeli w praktyce. Niska popularność mediacji odnosi się również do prawa pracy. Dziwi to tym bardziej, że charakter relacji zachodzących w prawie pracy jest gruntem, na kanwie którego może być z powodzeniem stosowana mediacja. W dorobku prawa pracy znane są komisje rozjemcze, w kodeksie pracy ustawodawca sugeruje również polubowne rozwiązywanie konfliktów, samej gałęzi przypisuje się z kolei funkcję ireniczną. Wszystko to może świadczyć o powodzeniu mediacji w prawie pracy. Powyższe okoliczności skłoniły autora do analizy obowiązujących przepisów w celu ustalenia czy utrudniają one stosowanie mediacji w prawie pracy. Autor omawia takie kwestie jak umowa o mediację w sprawach pracowniczych, wpływ mediacji na bieg terminów i zdatność ugodową. W literaturze przedmiotu od dawna formułowane są też postulaty o wprowadzenie pewnych zmian, które mogą się przyczynić do popularyzowania mediacji. Konieczne jest zatem zbadanie czy ustawodawca podejmuje właściwe działania w tym zakresie. Dodatkowym przyczynkiem dla powstania artykułu jest również planowana nowelizacja dotycząca mediacji. Proponowane w projekcie rozwiązania są tłem w prowadzonych rozważaniach. Impulsem dla powstania artykułu jest też próba pobudzenia dyskusji i poszukiwania rozwiązań zachęcających do mediacji w sprawach pracowniczych. (abstrakt oryginalny)

EN

Mediation is one of the most well-known forms of conflict resolution. Its informal formula, focus on the parties, speed and low (compared to court proceedings) costs should support the wide use of this tool. Unfortunately, mediation still remains a more present tool in discourse than in practice. The low popularity of mediation also applies to labour law. This is all the more surprising because the nature of the relations occurring in labour law is the ground on which mediation can be successfully applied. In the body of labour law arbitration commissions are known, in the labour code the legislator also suggests an amicable resolution of conflicts, the branch itself is in turn assigned an irenic function. All this may suggest the success of mediation in labour law. The above circumstances prompted the author to check whether the current regulations hinder the use of mediation in labour law. The text covers such topics as the contract for mediation in employment cases, the impact of mediation on the running of time limits and settlement suitability. The literature on the subject has also long been calling for certain changes that could help popularize mediation. It is therefore necessary to check whether the legislator is taking the right steps in this regard. An additional reason for this text is the planned amendment concerning mediation. The solutions proposed in the draft will serve as a background for the discussion. Another important impulse for the creation of this text is the attempt to stimulate discussion and the search for solutions encouraging mediation in employee cases. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mediacje; Prawo pracy; Konflikty w przedsiębiorstwie; Rozwiązywanie konfliktów; Pracownicy w przedsiębiorstwie; Pracodawcy; Relacje pracodawca-pracownik

EN

Mediation; Labour law; Conflicts in organisation; Solving conflicts; Employees in enterprise; Employers; Employer-employee relationships

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 10
• Strony: 36--44

Twórcy

autor

Błażej Mądrzycki

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Antolak-Szymanski, K. (2015). Perspektywa rozwoju mediacji w sprawach pracowniczych. W. A. Góra-Błaszczykowska i K. Antolak-Szymanski (red.), Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów pracowniczych (s. 46-114). Warszawa: Dom wydawniczy Elipsa.
• Baran, K. W. (2006a). Ugody zawarte przed mediatorem w sprawach z zakresu prawa pracy. Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej, 119-125.
• Baran, K. W. (2006b). Mediacja w sprawach z zakresu prawa pracy. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (2), 2-6.
• Baran, K. W. i Wujczyk, M. (2015). Z problematyki ugód w sprawach z zakresu prawa pracy. W. A. Góra-Błaszczykowska i K. Antolak-Szymanski (red.), Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów pracowniczych (s. 44-63). Warszawa: Dom wydawniczy Elipsa.
• Bentkowska, M. (2014). Procedura alternatywnego rozwiązywania sporów sądowych w Stanach Zjednoczonych. Krytyka Prawa, (6), 149-163. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.44
• Bogdzio, R. i Kaczmarek, M. (2021). Mediacja w sprawach pracowniczych. W. C. Rogula i A. Zemke-Górecka (red.), Mediacja w praktyce mediatora i pełnomocnika (s. 439-447). Warszawa: Wolters Kluwer.
• Broniewicz, W. (1983). Glosa do wyroku SN z dnia 3 grudnia 1981 r., I PRN 106/81. Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych, (10), poz. 21, 500-502.
• Dolniak, P. (2018). Zwrot kosztów sądowych w przypadku zawarcia ugody. Palestra, (10), 67-73.
• Dzienisiuk, D. M. i Latos-Miłkowska, M. (2011). Mediacja a specyfika spraw z zakresu prawa pracy. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (1), 19-27.
• Ereciński, T. (2016) W: T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Lex/el.
• Fik, P. i Staszczyk, P. (2017). Kolejny wymóg formalny pozwu - oświadczenie o próbie pozasądowego rozwiązania sporu. Przegląd Prawa Handlowego, (2), 48-52.
• Godlewska-Bujok, B. (2017). Konflikt jako immanentna cecha stosunku pracy. Praca i Zabezpieczenie Społeczne. (9), 2-6.
• Góra-Błaszczykowska, A. (2015). Perspektywa rozwoju mediacji w sprawach pracowniczych. W. A. Góra-Błaszczykowska i K. Antolak-Szymanski (red.), Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów pracowniczych (s. 9-20). Warszawa: Dom wydawniczy Elipsa.
• Jakubiak-Mirończuk, A. (2008). Zmiany zachodzące w charakterze form alternatywnego rozwiązywania sporów sądowych - rozwój idei "zarządzania sporem". Kwartalnik ADR, (4), 1-31.
• Jakubiak-Mirończuk, A. i Stachura, M. (2017). Alternatywne i polubowne sposoby rozstrzygania sporów na gruncie przepisów Kodeksu postepowania cywilnego. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
• Jaśkowski, K. i Maniewska, E. (2021). Kodeks pracy. Komentarz. Lex/el. https://doi.org/10.33226/0032-6186.2021.2.8
• Jurewicz-Bakun, K. (2021). Mediacja jako jedna z form rozwiązywania sporów w indywidulanym prawie pracy. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (3), 41-48. https://doi.org/10.33226/0032-6186.2021.3.6
• Kalisz, A. i Zienkiewicz, A. (2009). Mediacja sądowa i pozasądowa. Zarys wykładu. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Majewski, A. i Mularczyk, K. (2010). Mediacja jako ADR w prawie pracy. Kwartalnik ADR, (3), 45-63.
• Marszałkowska-Krześ, E. (2021). W: E. Marszałkowska-Krześ (red.), Kodeks postepowania cywilnego. Komentarz. Legalis.
• Marszycki, K. (22.04.2020). Społeczny wymiar mediacji. Pozyskano z https://mediatorzy-polscy.eu/blog/spoleczny-wymiar-mediacji/
• Mądrzycki, B. i Pękala, M. (2019). Specyfika sytuacji konfliktowych w indywidualnym prawie pracy. Polityka Społeczna, (3), 25-32.
• Morek, R. (2006). Mediacja i arbitraż. Komentarz. Warszaw: C.H.Beck.
• Olszewski, J. (2014). Kierunki reformy prawa mediacji. Kwartalnik ADR, (4), 5-11.
• Opinia Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia" o projekcie z dnia 14 grudnia 2020 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (DLPC-V. 4190.1.21). https://www.iustitia.pl/dzialalnosc/opinie-i-raporty/4150-opinia-stowarzyszenia-sedziowpolskich-iustitia-o-projekcie-z-dnia-14-grudnia-2020-r-ustawy-o-zmianie-ustawy-kodeks-postepowania-cywilnego-oraz-niektorych-innych-ustawdlpc-v-4190-1-21
• Prusinowski, P. (2013). Ugodowe zakończenie sporu. W. Z. Góral (red.), Rozstrzyganie indywidualnych sporów ze stosunku pracy (s. 180-189). Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
• Sobolewski, P. (2007). Skutki prawne umowy o mediacje. Przegląd Prawa Handlowego, (8), 34-38.
• Zieliński, T. (1986). Prawo pracy. Zarys systemu. Cześć III. Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Żaczkiewicz-Zaborska, K. (20.03.2021), Długie procesy? MS chce przymusowej mediacji, a adwokatura kar za niezasadne posłanie klienta do sądu. https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/rzad-chce-przymusowej-mediacji,507207.html

Identyfikatory

DOI

10.33226/0032-6186.2021.10.5