Możliwości adaptacyjne poznańskich powojennych osiedli mieszkaniowych do zmian klimatu

• Autorzy: Karolina Szumigała , Mieczysław Kozaczko , Paweł Szumigała

Warianty tytułu

Adaptation Possibilities of Poznań's Post-war Housing Estates to Climate Change

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł ma na celu zaprezentowanie przykładów osiedli, których struktury urbanistyczne i struktury zieleni stwarzają różne możliwości adaptacji do zmian klimatu.W artykule przedstawiono analizy jakościowe (metodą studium przypadku) dla dziesięciu wybranych osiedli mieszkaniowych miasta Poznania w aspekcie możliwości adaptacji do zmian klimatu. Wybrane przykłady scharakteryzowano z uwzględnieniem następujących cech: powierzchnia całkowita osiedla, powierzchnia zieleni, powierzchnia zabudowy, kubatura zabudowy, liczba mieszkańców, przeważające struktury zieleni w obrębie osiedli, liczba miejsc parkowania, rok powstania osiedla. Na podstawie tych cech opracowano wskaźniki natężenia zieleni. Następnie metodą porządkowania liniowego sporządzono ranking rozpatrywanych osiedli. Osiedla z połowy i końca XX w. charakteryzuje znacznie większy udział terenów zieleni oraz wysokie walory krajobrazowe, które są skutkiem stosowania dawnego normatywu urbanistycznego i obowiązującego wówczas reżimu funkcjonalnego, krajobrazowego i użytkowego dla osiedli mieszkaniowych. Wyniki wskazują, że osiedla te mają znacznie większy potencjał adaptacyjny do zmian klimatu w przeciwieństwie do osiedli współczesnych. W celu zobiektywizowania tej tezy dokonano jej częściowej weryfikacji, analizując wycinkowo zależność niektórych ilościowych parametrów użytkowych osiedli od natężenia zieleni: jej możliwości filtracyjnych i czystości powietrza, energochłonności ogrzewania budynków i komfortu ruchu pieszego w przestrzeniach między budynkami. Jak się okazuje, parametry te można m.in. w znacznym stopniu kształtować za pomocą odpowiednich układów zieleni.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of article is to present examples of housing estates whose urban structures and green structures give various possibilities of adaptation to climate changes. The article presents qualitative analyses (using the case study method) for ten selected housing estates of the city of Poznań in the aspect of adaptability to climate changes. Selected examples of housing estates were characterized taking into account the following features: total area of the housing estate, green area, building area, building volume, number of inhabitants, green area, prevailing green structures within housing estates, number of parking spaces, year of establishing of housing estate. Based on these characteristics, indicators of the intensity of greenery were developed. Then, by the method of linear ordering, a ranking of the considered settlements was made. Housing estates from the mid and late twentieth century are characterized by a much higher share of green areas and high landscape values, which are the result of the application of the old urban normative and the functional, landscape and utility regime in force at that time for housing estates. The results indicate that these settlements have a much greater potential for adaptation to climate changes as opposed to modern settlements. In order to objectify this thesis, it was partially verified by partially analysing the dependence of some quantitative utility parameters of housing estates on the intensity of greenery: its filtration capabilities and air purity, energy consumption of heating buildings and comfort of pedestrian traffic in the spaces between buildings. As it turns out, these parameters (among others) can be largely shaped with the help of appropriate green systems.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wizerunek miasta; Klimat; Zmiany klimatyczne; Zieleń miejska; Urbanistyka; Aglomeracje miejskie

EN

City image; Climate; Climate change; Urban greenery; Urban studies; Urban agglomerations

• Czasopismo: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna / Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 64
• Strony: 189--212

Twórcy

autor

Karolina Szumigała

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Mieczysław Kozaczko

• Politechnika Poznańska

autor

Paweł Szumigała

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Boyd D., Pathak M., van Diemen R., Skea J. 2021. Mitigation co-benefits of climate change adaptation: A case-study analysis of eight cities. Sustainable Cities and Society, 77: 103563. DOI: https://doi.org/10.1016/j.scs.2021.103563
• Bussadori V. 2003. The European Council of Town Planners. The New Charter of Athens. The ECTP Vision for Cities in the 21 st Century. Lisbon.
• Cheng Y., Farmer R.J., Dickinson L.S., Robeson M.S., Fischer C.B., Reynolda L.H.
• Climate change impacts and urban green space adaptation efforts: Evidence from U.S. municipal parks and recreation departments. Urban Climate, 39: 100962. DOI: https://doi.org/10.1016/j.uclim.2021.100962
• Chłapowski D. 1843. O rolnictwie. Druk. W. Stefański, Poznań.
• Domanowska M., Kostecki J. 2015. Zeszyty Naukowe, 158, Inżynieria Środowiska, 38: 50-58.
• Douglas I. 2010. The role of green infrastructure in adapting cities to climate change. [W:] I. Douglas, D. Good, M.C. Houck, D. Maddox (red.), Routledge Handbook of Urban Ecology. Routledge, London, s. 6. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203839263
• Egerer M., Haase D., McPhearson T., Frantzeskaki N., Andersson E., Nagendra H., Ossola A. 2021. Urban change as an untapped opportunity for climate adaptation. npj Urban Sustain, 1, 22. DOI: https://doi.org/10.1038/s42949-021-00024-y
• Epelde L., Mendizabal M., Gutierrez L., Artetxe A., Garbisu C., Feliu E. 2021. Quantification of the environmental effectiveness of nature-based solutions for increasing the resilience of cities under climate change. Urban Foresty Urban Greening, 67: 127433. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ufug.2021.127433
• Garrison N., Horowitz C., Lunghino C.A. 2012. Looking Up: How Green Roofs and Cool Roots Can Reuce Energy Use, Addres Climate Change, and Protect Water Resources in Southern California. Natural Resources Defense Council Report, R: 12-06-B, San Francisco.
• Hobbie E.S., Grimm B.N. 2020. Nature-based approaches to managing climate c hange impacts in cities. Philos. Trans. R. Soc. Lond. B, Biol. Sci. DOI: https://doi.org/10.1098/rstb.2019.0124
• Hon Koo M., Al-Obaidi A. 2013. Calculation of Aerodynamic Drag of Human Being in Various Positions. EURECA, Subang Jaya. Department of Mechanical Engineering, School of Engineering, Taylor's University, Malaysia.
• Iwaszuk E., Rudik G., Mederake L., Davis M., Naumann S., Wagner I. 2019. Błękitno-zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu w miastach. Katalog techniczny. Ecologic Institute, Fundacja Sendzimira, Berlin-Kraków.
• Jopek D. 2019. Intelligent urban space as a factor in the development of smart cities. Inteligentna przestrzeń miejska jako element kształtowania rozwoju Smart Cities. Departament of Regional Economy, Cracow, University of Economics. DOI: https://doi.org/10.4467/2353737XCT.19.091.10873
• Kozaczko M. Archiwum Projektu Badawczego N N527 348934 Sprzężenia przestrzennych, energetycznych i materiałowych parametrów układów urbanistycznych. Cechy fizyczne miejskiej tkanki zrównoważonej.
• Kodym-Kozaczko G. 2004. Użyteczność i ozdobność. Przekształcenia krajobrazu kulturowego Wielkopolski w ramach reform agrarnych pierwszej połowy XIX wieku. SHS, Warszawa.
• Kozaczko M. 2018. Energochłonność struktur urbanistycznych. WPP, Poznań.
• Kozaczko M. 2021. Aerodynamics of the city. Space & Form, 46. WUZUT, Szczecin. DOI: https://doi.org/10.21005/pif.2021.46.C-01
• Miejski Plan Adaptacji do Zmian Klimatu | Poznan.pl (www.poznan.pl/mim/main/-,p,46898,46908,51270.html

Identyfikatory

DOI

10.14746/rrpr.2023.64.12