Terytorialne zróżnicowanie natężenia urodzeń wśród nastolatek w Polsce - próba szukania wyjaśnień

• Autorzy: Wiktoria Wróblewska

Warianty tytułu

Spatial differences in teenagers fertility in Poland - an attempt of explanation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Terytorialne zróżnicowanie natężenia urodzeń wśród nastolatek w Polsce, ani też czynniki determinujące to zróżnicowanie, nie były dotychczas przedmiotem zainteresowania badań statystycznych ani na gruncie demografii, ani też socjologii. Nie były też one celem zamierzonych analiz w pierwotnym planie pracy autorki nad badaniem uwarunkowań płodności nastolatek w Polsce. Podejście takie wynikało z założenia jednorodności pokolenia nastolatek w naszym kraju uzasadnionej jej homogenicznością narodową, rasową, wyznaniową, klimatyczną, kulturową, a także następującą unifikacją postaw wśród młodego pokolenia.(abstrakt oryginalny)

EN

The analysis of spatial differences in births given by girls aged 15-19 provides Information on relatively high fertility in Western and North voivodships and the lowest level in South and Eastern voivodships. The fertility of teenagers and the female population have separately correlated with the set of variables, potentially explaining their spatial differences. Residing in regions coming back to Poland after the second World War and in other regions, religions activity, pathology and the divorce rate determined mostly observed changes in the teenager fertility. The second part focuses on possible social and cultural factors contributing to these changes, discussed in demographic and sociological literature on that subject. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Młodzież; Prokreacja; Czynniki demograficzne

EN

Youth; Procreation; Demographic factors

• Czasopismo: Studia Demograficzne
• Rocznik: 1995
• Numer: nr 1(119)
• Strony: 43--76

Twórcy

autor

Wiktoria Wróblewska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Augustyniak H., 1989, Czynnik etnograficzny w środowiskowym zróżnicowaniu postaw i zachowań prokreacyjnych rodzin (Badania na Warmii i Mazurach), "Monografie i Opracowania" nr 286/3, ISiD SGPiS, Warszawa.
• Baran A., 1988, Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania dzietności, w: J. Z. Holzer, K. Link (red.), Badanie dzietności kobiet w Polsce - Ankieta Macierzyństwa 1984, "Monografie i Opracowania" nr 254/14, ISiD SGPiS, Warszawa.
• Baran A., Panek T., Pustoła E., 1987, Powiązania procesów demograficznych i społeczno-ekonomicznych w wybranych krajach europejskich w latach 1950-1980, "Monografie i Opracowania" nr 253/13, ISiD SGPiS, Warszawa.
• Berlińska D., Jonderko F., Pasierbiński A., Szmeja M., 1990, Polska ludność rodzima na Śląsku Opolskim w świetle dynamiki przemian społecznych w Polsce, w: W. Misiak (red.) Zachodnie i północne ziemie Polski z perspektywy badań, "Prace Filozoficzne" LXIV, Socjologia 5, Wrocław.
• Borowski S., 1977, Czynniki i przestrzenne zróżnicowanie reprodukcji ludności w Polsce, "Studia Demograficzne" nr 48.
• Borowski S., 1977, Zastosowanie analizy czynnikowej i metod taksonomicznych do delimitacji regionów reprodukcji ludności w Polsce, "Studia Demograficzne" nr 47.
• Brencz A., 1986, Mozaika ludnościowa i kulturowa, w: S. Sierpowski (red.), Polska nad O drą i Bałtykiem, Instytut Zachodni, Poznań.
• Brencz A., 1967, Polska ludność rodzima, w: S. Sierpowski (red.), Polska nad Odrą i Bałtykiem, Instytut Zachodni, Poznań.
• Bursza J., 1967, Kategorie ludności i ich typ kulturowy, w: W. Markiewicz i P. Rybicki (red.), Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, Poznań.
• Cegłowska J., Niekrasz J., Stokowski F., 1988, Ewolucja regionalnych podziałów demograficznych w Polsce, "Monografie i Opracowania"nr 279/19, ISiD SGPiS, Warszawa.
• Frieske K., 1991, Dewiacje społeczne, w: Z. Krawczak, W. Morawski (red.), Socjologia. Problemy podstawowe, PWN.
• Gołata E., 1990, Studia nad terytorialnym zróżnicowaniem płodności kobiet w Polsce, "Monografie i Opracowania" nr 322/13, ISiD SGPiS, Warszawa.
• Grabiński T., Wydymus S., Zeliaś A., 1989, Metody taksonomii numerycznej w modelowaniu zjawisk społeczno-gospodarczych, PWN, Warszawa.
• Gucwa E., 1978, Metody analizy powiązań i jej przydatność w badaniach ekonomicznych, "Ekonomista" nr 38.
• Holzer J. Z., 1960, Altersaufbau und Bevolkerungsbewegung, w: Die West- und Nordgebiete Polens, Demografische Probleme II. Teil, Studien und Abhandlungen Heft V - September 1960, Wydawnictwo Zachodnie, Poznań-Warszawa.
• Kersten K., 1974, Repatriacja ludności polskiej po II wojnie światowej. Studium historyczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Kędelski M., 1984, Czynniki terytorialnego zróżnicowania płodności kobiet w Polsce w latach siedemdziesiątych, "Studia Demograficzne" nr 78.
• Kosiński L., 1963, Procesy ludnościowe na ziemiach odzyskanych w latach 1945-1961, PAN Instytut Geografii, "Prace geograficzne" nr 40, PWN, Warszawa.
• Kościół katolicki w Polsce 1918-1990, L. Adamczuk, W. Zdaniewicz (red.)," Rocznik Statystyczny", 1991, GUS i Zakład Socjologii Religii SAC, Warszawa.
• Kozak M., 1990, Z zagadnień integracji i dezintegracji społecznej, w: W. Misiak (red.), Zachodnie i północne ziemie Polski z perspektywy badań, "Prace Filozoficzne" LXIV, Socjologia 5, Wrocław.
• Lasek M., Pęczkowski M., 1992, Procedury analizy taksonomicznej pakietu statystycznego SPSS/PC+, "Wiadomości Statystyczne" nr 3.
• Latoszek M., 1990, Dylematy współczesne socjologii ziem zachodnich, w: W. Misiak (red.), Zachodnie i północne ziemie Polski z perspektywy badań, "Prace Filozoficzne" LXIV, Socjologia 5, Wrocław.
• Latuch M., 1994, Repatriacja ludności polskiej w latach 1955-1960 na tle zewnętrznych ruchów wędrówkowych, Polskie Towarzystwo Demograficzne, Warszawa.
• Malewska H., 1974, Polityka demograficzna. Zmiany obyczajowości. Wychowanie seksualne, "Człowiek i Światopogląd" nr 10/111.
• Marek T., 1989, Analiza skupień w badaniach empirycznych. Metody SAUN, PWN, Warszawa.
• Mead M., 1978, Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, PWN, Warszawa.
• Merton R. K., 1982, Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa.
• Mika S., 1982, Psychologia społeczna, PWN, Warszawa.
• Misiak W., 1990, Integracja społeczności ziem zachodni chi północnych, W. Misiak (red.), w: Zachodnie i północne ziemie Polski z perspektywy badań, Prace Filozoficzne LXIV, Socjologia 5, Wrocław.
• Morrison D. F., 1990, Wielowymiarowa analiza statystyczna, PWN, Warszawa.
• Nowak E., 1990, Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych, PWE, Warszawa.
• Pociecha J., Podolec B., Sokołowski A., Zając K., 1988, Metody taksonomiczne w badaniach społeczno-ekonomicznych, PWN, Warszawa.
• Polska zachodnia i północna, praca zbiorowa (1961), Wydawnictwo Zachodnie, Poznań-Warszawa.
• Rosset E., 1970, Bilans reprodukcji ludności na ziemiach zachodnich i północnych, Instytut Zachodni, Poznań.
• Rosset E., 1975, Demografia Polski, PWN, Warszawa.
• Rosset E., 1969, Ziemie zachodnie i północne jako laboratorium demograficzne, "Studia Demograficzne" nr 20.
• Siemaszko A., 1993, Granice tolerancji. O teoriach zachowań dewiacyjnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stpiczyński T., 1985, Ludność ziem zachodnich i północnych, "Wiadomości Statystyczne" nr 7.
• Struktura demograficzna i społeczno -zawodowa ludności, Polska, Materiały i Opracowania Statystyczne NSP '88, GUS, Warszawa 1990.
• Szczepański J., 1972, Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa.
• Tomaszewski W., 1986, Zasiedlanie ziem odzyskanych, w: S. Sierpowski (red.), Polska nad Odrą i Bałtykiem, Instytut Zachodni, Poznań.
• Tomaszewski W., 1986, Wysiedlenie Niemców, w: S. Sierpowski (red.), Polska nad Odrą i Bałtykiem, Instytut Zachodni, Poznań.
• Vielrose E., 1979, Kilka uwag o terytorialnym zróżnicowaniu płodności w Polsce, "Studia Demograficzne" nr 57/58.
• Wróblewska W., 1991, Nastoletnie matki w Polsce - Studium demograficzne na podstawie badania Ankieta Młodych Matek z 1988 r., "Monografie i Opracowania", nr 22/340, ISiD SGH, Warszawa.
• Zdrojewski E., 1990, Przemiany demograficzne a rozwój społeczno-gospodarczy Pomorza Zachodniego, "Monografie i Opracowania" nr 320/14, ISiD SGPiS, Warszawa.
• Zygulski K., 1962, Repatrianci na ziemiach zachodnich i północnych. Studium socjologiczne, Instytut Zachodni, Poznań.
• Statgraphics. Statistical graphics system by Statistical Graphics Corporation. Version 5. Reference Manuał (1991).
• SPSS/PC+. Version 4.0. Base Manuał Reference Card, Norusis M. J. SPSS Inc. (1990).
• SPSS/PC+. Yersion 4.0. Categories. SPSS Inc. (1990).
• Maplnfo for Windows. Desktop Mapping Software. Reference. Maplnfo Corporation. New York (1992).
• Ami Pro for Windows. Version 2.0. Lotus Development Corporation (1992).
• Roczniki Demograficzne GUS z lat od 1945-1966 do 1993.
• Rocznik Statystyczny Województw z lat 1976, 1990, 1992 i 1993 GUS, Warszawa.
• Mały Rocznik Statystyczny 1939, GUS, Warszawa 1939 (reprint).