Mediation and Fairness of the Decision to Resolve the Dispute

• Autorzy: Wojciech Dziedziak

Warianty tytułu

Mediacja a sprawiedliwość decyzji rozwiązującej spór

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article discusses the issue of fairness of the decision to resolve a dispute in mediation. The discussion concerns mediation in civil cases. In civil law relations, referring to Aristotle's classical distinction of distributive justice (iustitia distributiva) and corrective justice (iustitia commutativa), which is the starting point of any serious discussion of justice, it is corrective justice (iustitia commutativa) that is meant here. The author indicates the obstacles to the fairness of the decision to resolve a dispute in mediation, which are mainly the problems involving the findings of fact and the substance of the settlement. Moreover, the article discusses the issue of procedural justice whose norms (rules) are not implemented in mediation proceedings. In conclusion, the author claims that the essence of mediation in civil cases is not the pursuit of justice. Mediation does not assume that the resolution is to be fair, that is not the point here. It is emphasized, however, that the institution of mediation is necessary and has its advantages, but currently the practical importance of this form of dispute resolution in the Polish legal system is little. (original abstract)

W artykule podjęto zagadnienie sprawiedliwości decyzji rozwiązującej spór w mediacji. Rozważania dotyczą mediacji w sprawach cywilnych. W stosunkach cywilnoprawnych, nawiązując do klasycznego rozróżnienia Arystotelesa, które jest punktem wyjścia wszelkich poważnych rozważań o sprawiedliwości, na sprawiedliwość rozdzielczą (iustitia distributiva) i sprawiedliwość wyrównawczą, chodzi o sprawiedliwość wyrównawczą (iustitia commutativa). Autor wskazuje przeszkody, jakie pojawiają się, by można było mówić o sprawiedliwości decyzji rozwiązującej spór w mediacji. Dotyczą one w szczególności problemu ustaleń faktycznych oraz istoty ugody. W artykule podjęto ponadto zagadnienie sprawiedliwości proceduralnej, której normy (reguły) w postępowaniu mediacyjnym nie są realizowane. W konkluzji autor stwierdza, że istotą mediacji w sprawach cywilnych nie jest dążenie do sprawiedliwości; w mediacji nie zakłada się, że rozwiązanie ma być sprawiedliwe, nie o to chodzi. Podkreślono jednakże, iż instytucja mediacji jest potrzebna, ma zalety, jest ważna - niemniej aktualnie praktyczne znaczenie tej formy rozwiązywania sporów w polskim systemie prawnym jest niewielkie. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Mediation; Justice; Solving conflicts; Mediation proceedings

PL

Mediacje; Sprawiedliwość; Rozwiązywanie konfliktów; Postępowanie mediacyjne

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2018
• Numer: Vol. 27, nr 3 Mediation in the Polish Legal Order
• Strony: 49--60

Twórcy

autor

Wojciech Dziedziak

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Ajdukiewicz K., O sprawiedliwości, [in:] Język i poznanie, t. 1, Warszawa 1985.
• Antolak-Szymanski K., Piaskowska O.M., Mediacja w postępowaniu cywilnym. Komentarz, Warszawa 2017.
• Araszkiewicz M., Płeszka K., Pojęcie alternatywnego rozwiązywania sporów, [in:] Mediacja. Teoria, normy, praktyka, red. K. Płeszka, J. Czapska, M. Araszkiewicz, M. Pękala, Warszawa 2017.
• Arystoteles, Etyka nikomachejska, Warszawa 2008.
• Flejszar R., Gajda-Roszczynialska K., Alternatywne metody rozwiązywania sporów ze szczególnym uwzględnieniem mediacji - postępowanie cywilne, [in:] Mediacja. Teoria, normy, praktyka, red. K. Płeszka, J. Czapska, M. Araszkiewicz, M. Pękala, Warszawa 2017.
• Kalisz A., Mediacja jako forma dialogu w stosowaniu prawa, Warszawa 2016.
• Kalisz A., Zienkiewicz A., Mediacja sądowa i pozasądowa. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
• Kalisz A., Zienkiewicz A., Wymiar sprawiedliwości a mediacja, [in:] Rozdroża sprawiedliwości we współczesnej myśli filozoficznoprawnej, red. B. Wojciechowski, M.J. Golecki, Toruń 2008.
• Korybski A., Alternatywne rozwiązywanie sporów w USA. Studium teoretycznoprawne, Lublin 1993.
• Korybski A., Myślińska M., Słuszność postępowania mediacyjnego (w świetle teorii dyskursu), "Studia Iuridica Lublinensia" 2011, t. 15.
• Morawski L., Podstawy filozofii prawa, Toruń 2014.
• Opałek K., Studia z teorii i filozofii prawa, Kraków 1997.
• Platon, Państwo, Kęty 2009.
• Radbruch G., Filozofia prawa, Warszawa 2009.
• Radwański Z., Prawo zobowiązań, Warszawa 1986.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.
• Sadurski W., Teoria sprawiedliwości. Podstawowe zagadnienia, Warszawa 1988.
• Stelmach J., Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Kraków 1995.
• The Act of 10 September 2015 amending certain acts to support amicable dispute resolution methods (Journal of Laws, Item 1595).
• Tkacz S., Rozumienie sprawiedliwości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Katowice 2003.
• Tokarczyk R.A., Sprawiedliwość jako naczelna wartość prawa, "Państwo i Prawo" 1997, z. 6.
• Ziembiński Z., Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne, Warszawa 1996.
• Zienkiewicz A., Studium mediacji. Od teorii ku praktyce, Warszawa 2007.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2018.27.3.49-60