Zastosowanie metod taksonomicznych w estymacji wskaźników ubóstwa

• Autorzy: Andrzej Młodak , Tomasz Józefowski , Łukasz Wawrowski

Warianty tytułu

Using Taxonomic Methods in Estimating Poverty Rates

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule opisano możliwości wykorzystania metod taksonomicznych do konstrukcji kompleksowych mierników poziomu ubóstwa. Mogą one służyć jako zmienne pomocnicze w estymacji wskaźników ubóstwa na różnych poziomach przestrzennych. Zastąpienie szeregu zmiennych objaśniających przez jeden starannie wyznaczony miernik syntetyczny ułatwia dokonanie estymacji, a przy tym pozwala spojrzeć na każdy model jako na integralną całość. Konstrukcję mierników kompleksowych do różnych zbiorów danych oparto na podejściu wykorzystującym metodę odwróconej macierzy korelacji w procesie weryfikacji korelacyjnej, medianę Webera w normalizacji oraz na wzorcu rozwojowym. Zbiory te miały zarówno charakter jednolitych, jak również bardzo obszernych i zróżnicowanych dziedzinowo zasobów. W drugim przypadku zastosowano podejście wielokryterialne. Rozpatrywane dane miały formę panelową, co wymagało zmodyfikowania tradycyjnego podejścia w zakresie weryfikacji zmiennościowej i korelacyjnej. W opracowaniu ukazano efekty wykorzystania uzyskanych mierników w estymacji wskaźnika bardzo niskiej intensywności pracy oraz wskaźnika pogłębionej deprywacji materialnej, dokonanej przy użyciu modelu Faya-Herriota. Porównano je też z wynikami estymacji bezpośredniej. (abstrakt oryginalny)

EN

Authors present possibilities of use of taxonomic methods to the construction of complex measures of poverty level. These measures can serve as auxiliary variables in estimation of poverty indicators on various territorial levels. Replacement (sometimes numerous) set of explanatory variables with one carefully determined synthetic measure facilitates performing an estimation and allows for treatment of any such model as an integrity. Construction of complex measures based on the approach using inverse correction matrix in correlation verification, Weber median in normalization and benchmark of development was applied to various data sets. These sets were homogenous but also very reach and diversified by domains resources. In the second case the multi-criteria approach was applied. The analysed data have the panel form (the concerned the years 2005-2012) what was a reason of relevant modification of traditional approaches in the diversification and correlation verification. This article presents effects of use of measures obtained in such way to estimation of low risk intensity and severe material deprivation rates made using the Fay-Herriot model as well as comparison of them with the results of direct estimation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wskaźniki ubóstwa; Mierniki taksonomiczne; Metody taksonomiczne; Estymacja

EN

Poverty indicators; Taxonomic indicators; Taxonomic methods; Estimation

• Czasopismo: Wiadomości Statystyczne
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 2
• Strony: 1--24

Twórcy

autor

Andrzej Młodak

• Urząd Statystyczny w Poznaniu; Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu

autor

Tomasz Józefowski

• Urząd Statystyczny w Poznaniu

autor

Łukasz Wawrowski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu; Urząd Statystyczny w Poznaniu

Bibliografia

• Fay R. E., Herriot R. A. (1979), Estimates of income for small places: An application of James Stein procedures to census data, "Journal of the American Statistical Association", Vol. 74, s. 405-410.
• Malina A. (2002), Wielokryterialna taksonomia w analizie porównawczej struktur gospodarczych Polski, [w:] A. Zeliaś (red.) Przestrzenno-czasowe modelowanie i prognozowanie zjawisk gospodarczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, s. 305-312.
• Malina A., Zeliaś A. (1998), On Building Taxonometric Measures on Living Conditions, "Statistics in Transition", Vol. 3, s. 523 -544.
• Młodak A. (2005), Ocena zmienności cech statystycznych w modelu taksonomicznym, "Wiadomości Statystyczne", nr 9, s. 5-18.
• Młodak A. (2006), Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej, Centrum Doradztwa i Informacji DIFIN, Warszawa.
• Młodak A. (2009), Historia problemu Webera, ,Matematyka Stosowana", nr 10/5, s. 3-21.
• Neter J., Wasserman W., Kutner M. H. (1985), Applied Linear Statistical Models: Regression, Analysis of Variance, and Experimental Designs, Homewood, IL: Richard D. Irwin, Inc., No. 469.
• Rao J. N. K. (2003), Small Area Estimation, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
• Rousseeuw P. J., Leroy A. M. (2005), Robust Regression and Outlier Detection, John Wiley & Sons, New York.
• Vandev D. L. (2002), Computing of Trimmed Li- Median, Laboratory of Computer Stochastics, Institute of Mathematics, Bulgarian Academy of Sciences, Bułgaria, http://www.fmi.uni- sofia.bg/fmi/statist/Personal/Vandev/papers/aspap.pdf.
• Zeliaś A. (2002), Some Notes on the Selection of Normalization of Diagnostic Variables, "Statistics in Transition", Vol. 5, No. 5, s. 787-802.