Zmiany i możliwości rozwoju biogospodarki w Polsce na tle Unii Europejskiej

• Autorzy: Antoni Faber , Zuzanna Jarosz

Warianty tytułu

Changes and Opportunities for the Development of Bioeconomy in Poland against the Background of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania było określenie zmian i możliwości rozwoju biogospodarki w Polsce. W badaniach wykorzystano wskaźnik wartości dodanej, liczbę osób zatrudnionych oraz produktywność pracy dla poszczególnych sektorów stanowiących komponent biogospodarki. Przeprowadzona analiza struktury oraz kształtowania się dynamiki zmian wskaźników w latach 2008-2019 pozwoliła wskazać potencjał rozwoju biogospodarki w Polsce. Badane wskaźniki przedstawiono na tle całej UE. Z przeprowadzonych analiz wynika, że biogospodarka stanowi obiecującą koncepcję rozwoju sektorów wytwarzających i wykorzystujących biosurowce. Istotnym elementem rozwoju biogospodarki jest wsparcie badań i innowacji. Konsekwentnie realizowana polityka wspierająca biogospodarkę oraz środki na rozwój biotechnologii umożliwą produkcję bioproduktów o większej wartości dodanej, co tym samym wpłynie na poprawę jakości życia ludzi zatrudnionych w całej biogospodarce i jej sektorach. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the study was to determine the changes and opportunities for the development of bioeconomy in Poland. The study used the value added indicator, the number of people employed and labor productivity for individual sectors that are a component of the bioeconomy. The conducted analysis of the structure and dynamics of changes in indicators in 2008-2019 allowed to determine the potential for the development of bioeconomy in Poland. The examined indicators are presented against the background of the entire EU. The conducted analyses show that the bioeconomy is a promising concept for the development of sectors producing and using bio-based raw materials. An important element of the development of the bioeconomy is the support for research and innovation. Consistently implemented policy supporting the bioeconomy and funds for the development of biotechnology will enable the production of bioproducts with greater added value, and thus will improve the lives of peopleemployed in the entire bioeconomy and its sectors. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Biogospodarka; Produktywność pracy; Zatrudnienie w rolnictwie

EN

Bioeconomy; Labour productivity; Employment in agricultural sector

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego
• Rocznik: 2023
• Tom: 23(38)
• Numer: nr 3
• Strony: 4--19

Twórcy

autor

Antoni Faber

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy

autor

Zuzanna Jarosz

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• Adamowicz, M. (2017). Biogospodarka - koncepcja, zastosowanie i perspektywy. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 1(350), 29-49.
• Brenne, R. (2022). European Bioeconomy Strategy: Stocktaking and future developments. Digitisation of biology for circular bioeconomy applications. 31 May 2022. Bioeconomy and Food System Unit, European Commission.
• Bruckner, M., Häyhä, T., Giljum, S., Maus, V., Fischer, G., Tramberend, S., Börner, J. (2019). Quantifying the global cropland footprint of the European Union's non-food bioeconomy. Environmental Research Letters, 14 (4), 045011.
• Czernyszewicz, E. (2016). Uwarunkowania i perspektywy rozwoju biogospodarki w Unii Europejskiej. Problemy Rolnictwa Światowego, 16(3), 49-56.
• D'Adamo, I., Falcone, P. M., Martin, M., Rosa, P. (2020). A sustainable revolution: let's go sustainable to get our globe cleaner. Sustainability, 12(11), 4387.
• Devaney, L., Henchion, M. (2018). Consensus, caveats and conditions: International learnings for bioeconomy development. Journal of Cleaner Production, 174, 1400-1411.
• European Commission. (2012). Innovating for Sustainable Growth: A Bioeconomy for Europe. Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Brussels, COM(2012) 60 final.
• European Commission. (2017). Review of the 2012 European Bioeconomy Strategy. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• European Commission. (2018). A sustainable bioeconomy for Europe: strengthening the connection between economy, society and the environment. Publications Office of the European Union. Bruksela, COM(2018), 673 final.
• EC JRC. (2018). Summary Report. Community of Practice Workshop. Setting the scene for monitoring the economic, environmental and social progress of the EU bioeconomy. Paper presented at, 2018, Brussels.
• Eurostat. (2023). Baza danych. Pobrane 12 stycznia 2023 z:https://ec.europa.eu/eurostat/web/main/data/database.
• Komisja Europejska. (2019). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski Zielony Ład. COM(2019) 640 final.
• Faber, A., Jarosz, Z. (2023). Charakterystyka zrównoważenia rozwoju biogospodarki w Polsce - wymiar ekologiczny. Problemy Rolnictwa Światowego, 23(1), 4-18.
• FAO. (2018). Indicators to monitor and evaluate the sustainability of bioeconomy overview and a proposed way forward. Pobrane 12 stycznia 2023 z: http://www.fao.org/3/ca6048en/ca6048en.pdf.
• Gołaś, Z. (2011). Czynniki kształtujące wydajność pracy w sektorze MSP Unii Europejskiej. Journal of Agribusiness and Rural Development, 4(22), 65-73.
• Gołembiewski, B., Sick, N., Bröring, S. (2015). The emerging research landscape on bioeconomy: What has been done so far and what is essential from a technology and innovation management perspective? Innovative Food Science and Emerging Technologies, 29, 308-317.
• Gołębiewski, J. (2013). Zrównoważona biogospodarka - potencjał i czynniki rozwoju. IX Kongres Ekonomistów Polskich, Warszawa.
• Gołębiewski, J. (2020). Employment and added value in European Union bioeconomy - a sustainable development perspective. Annals PAAAE, 22(4), 74-83.
• Gralak, A. (2021). Wdrażanie modelu gospodarczego opartego na obiegu zamkniętym w biogospodarce. Problemy Rolnictwa Światowego, 21(3), 24-40.
• Holden, N.M. (2022). A readiness level framework for sustainable circular bioeconomy. EFB Bioeconomy Journal, 2, 100031.
• Jander, W., Wydra, S., Wackerbauer, J., Grundmann, P., Piotrowski, S. (2020). Monitoring bioeconomy transitions with economic - environmental and innovation indicators: Addressing data gaps in the short term. Sustainability, 12 (11): 4683.
• Kata, R. (2020). Wewnątrzsektorowe nierówności dochodów gospodarstw rolniczych w Polsce w latach 2004-2017. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 61, 26-42.
• Kołodziejczak, W. (2018). Zatrudnienie i wartość dodana brutto w sektorach państw Unii Europejskiej w latach 2002 i 2016. Problemy Rolnictwa Światowego, 18(40, 270-283.
• Koukios, E., Monteleone, M., Carrondo, M.J.T., et al. (2018). Targeting sustainable bioeconomy: a new development strategy for Southern European countries. The Manifesto of the European Mezzogiorno. Journal of Cleaner Production, 172, 3931-3941.
• Kuosmanen, T., Kuosmanen, N., El-Meligi, A., Ronzon, T., Gurria, P., Iost, S., M'Barek, R. (2020). How big is the bioeconomy? Reflections from an economic perspective. Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• Kupczyk, A., Mączyńska, J., Sikora, M., Tucki, K., Żelaziński, T. (2017). Stan i perspektywy oraz uwarunkowania prawne funkcjonowania sektorów biopaliw transportowych w Polsce. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 104(1), 39-55.
• Lakner, Z., Oláh, J., Popp, J., Balázs, E. (2021). The structural change of the economy in the context of the bioeconomy. EFB Bioeconomy Journal, 1, 100018.
• Liobikiene, G., Balezenti, T., Streimikiene, D., Chen, X. (2019). Evaluation of bioeconomy in the context of strong sustainability. Sustainable Development, 27 (5), 955-964.
• Lutzeyer, H. J. (2019). Introduction to the European Bioeconomy Strategy. SCAR-CASA Workshop, Carcavelos, Portugal, 20 May 2019.
• Maciejczak, M., Hofreiter, K. (2013). How to define Bioeconomy. Roczniki Naukowe SERIA, 25(4), 244-246.
• M'Barek, R., Parisi, C., Ronzon, T. (2018). Getting (some) numbers right - derived economic indicators for the bioeconomy, EUR 29353 EN, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• Nowak, A., Kijek, T., Krukowski, A. (2019). Polskie rolnictwo wobec wyzwań współczesności, t. 1 - Wymiar ekonomiczno-strukturalny, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
• Pajewski, T. (2014). Biogodpodarka jako strategiczny element zrównoważonego rolnictwa. Roczniki Naukowe SERIA, 16(5), 179-184.
• Pellis, P., Cantone, S., Ebert, C., Gardossi, L. (2018). Evolving biocatalysis to meet bioeconomy challenges and opportunities. New Biotechnology, 40, 154-169.
• Pink, M., Wojnarowska M. (red.). (2020). Biogospodarka. Wybrane aspekty. Difin, Warszawa.
• Ronzon, T., M'Barek, R. (2018). Socioeconomic Indicators to monitor the EU's bioeconomy in transition. Sustainability, 10(6), 1745.
• Scarlat, N., Dallemand, J.F., Monforti-Ferrario, F., Nita, V. (2015). The role of biomass and bioenergy in a future bioeconomy: Policies and facts. Environmental Development, 15, 3-34.
• Scheiterle, L., Ulmer, A., Birner, R., Pyka, A. (2018). From commodity-based value chains to biomass-based value webs: The case of sugarcane in Brazil's bioeconomy. Journal of Cleaner Production, 172, 3851-3863.
• Szewc-Rogalska, A. (2005). Produktywność czynnika ludzkiego w różnych formach własności przedsiębiorstw. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 6, 127-133.
• Tamošiūnas, S., Ronzon, T., Piotrowski, S., M'Barek, R., Carus, M., (2022). Jobs and wealth in the EU bioeconomy / JRC - Bioeconomics. European Commission, Joint Research Centre (JRC), [Dataset] PID: Pobrane 12 stycznia 2023 z: http://data.europa.eu/89h/7d7d5481-2d02-4b36-8e79-697b04fa4278.

Identyfikatory

DOI

10.22630/PRS.2023.23.3.9