Wielokulturowość współczesna: terminy, idee, teorie i aktorzy

• Autorzy: Anna Śliz , Marek S. Szczepański

Warianty tytułu

The Contemporary Multiculturalism: Terms, Ideas, Theories and Actors

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Już teraz można stwierdzić, że jednoznaczne zdefiniowanie wielokulturowości nie jest proste, a złożoność ta to efekt wchodzenia przy rozumieniu wielokulturowości w analizę najważniejszych dla człowieka systemów aksjologicznych, takich jak religia, tradycja, język, literatura czy tożsamość społeczna. Stanowią one fundament funkcjonowania zarówno jednostki, jak i grup społecznych. Ponadto zjawisko wielokulturowości rozprzestrzenia się i pogłębia, jako rezultat wszechobecnych i wspomnianych już procesów globalizacyjnych. Wobec takiej sytuacji Zygmunt Bauman pisał: "Proklamacja ery wielokulturowości stanowi zarazem deklarację: odmowę wydania opinii i zajęcia stanowiska; deklarację obojętności, umywania rąk od drobnych kłótni na temat preferowanych stylów życia czy wybieranych wartości.(fragment tekstu)

EN

The contemporary debate on multiculturalism began at the beginning of the 1970s., but only on the territory of Canada and Australia. The failure of assimilation ideologies in the USA was the major cause of publication of many papers on multiculturalism, which was perceived as a panacea to any ethnic and cultural issues. In the study of Western European societies multiculturalism as the subject of a study was used in the 1980s. and 1990s. A lively debate on the world's cultural diversity which started at the turn of the 20th and 21st centuries generated in social studies a serioso and reasoned discussion about global multiplicity of cultures and interference of axiologically separate and normatively social spheres.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wielokulturowość; Kultura; Religia; Badania socjologiczne

EN

Multicultural; Culture; Religion; Sociological research

• Czasopismo: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Rocznik: 2015
• Tom: 6
• Strony: 13--27

Twórcy

autor

Anna Śliz

• Uniwersytet Opolski

autor

Marek S. Szczepański

• Uniwersytet Śląski w Katowicach; Uniwersytet Opolski

Bibliografia

• Bauman Z., 2006: Tożsamość. Rozmowy z Benedetto Vecchim. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Blau P., 2006: Wymiana społeczna. W: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski, red.: Współczesne teorie socjologiczne. Tłum. D. Niklas. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe "Scholar".
• Blumem H., 2007: Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda. Tłum. G. Woroniecka. Seria: "Współczesne Teorie Socjologiczne". T. 2. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Bullivant B.M., 1981: Multiculturalism - Pluralist Orthodoxy or Ethnic Hegemony, "Canadian Ethnic Studies. Études Ethniques du Canada" [Calgary], Vol. 13, No 2.
• Burszta W., 2008: Świat jako więzienie kultury. Pomyślenia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Fish S., 1997: Boutique Multiculturalism, or Why Liberale Are Incapable of Thinking about Hale Speech. "Critical Inquiry" [The University of Chicago Press], Vol. 23, No 2; http://www.jstor.org/stable/1343988 (data dostępu: 05.06.2011).
• Gertler W., 1983: Wielokulturowość a KPK. "Związkowiec" [Toronto] z 8 grudnia.
• Giddens A., 2007: Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Tłum. A. Szulżycka. Seria: "Biblioteka Socjologiczna". Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Golka M., 2007: Socjologia kultury. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe "Scholar".
• Grzybowski P.P., 2007: Edukacja europejska - od wielokulturowości ku międzykulturowości. Koncepcje edukacji wielokulturowej i międzykulturowej w kontekście europejskim ze szczególnym uwzględnieniem środowiska frankofońskiego. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".
• Homans G.C., 1974: Social Behavior: Its Elementary Forms. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
• Horowitz D.L., 2000: Ethnic Groups in Conflict. Berkeley-Los Angeles-London: University of California Press.
• Kijewska-Trembecka M., 1994: Kanada - naród czy wspólnota polityczna. Analiza kanadyjskich procesów integracyjnych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Lencznarowicz J., 2006: Ewolucja australijskiego modelu wielokulturowości. W: K. Golemo, T. Paleczny, E. Wiącek, red.: Wzory wielokulturowości we współczesnym świecie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Mamzer H., 2003: Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Mathews G., 2005: Supermarket kultury. Tłum. E. Klekot. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Możejko E., 2004: Wielka szansa czy iluzja: wielokulturowość w dobie ponowoczesności. W: W. Kalaga, red.: Dylematy wielokulturowości. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Offe C., 1999: Drogi transformacji. Doświadczenie wschodnioeuropejskie i wschodnio- niemieckie. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Reczyńska A., 2010: Historyczne uwarunkowania kultury kanadyjskiej. W: M. Buchholtz, E. Soj ka, red.: Państwo - naród - tożsamość w dyskursach kulturowych Kanady. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Smith A., 1954: Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. T. 1. Tłum. G. Wolf, O. Einfeld, Z. Sadowski. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szczepański M.S., Śliz A., Wojtkun J., 2014: Teoria wymiany społecznej. W: M.S. Szczepański, A. Śliz, red.: Współczesne teorie społeczne. W kręgu ujęć paradygmatycznych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Sztompka P., 2007: Zaufanie. Fundament społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Śliz A., 2001: Polska Bratnia Pomoc - Polish Assistance, Inc. Socjologiczne studium monograficzne. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Śliz A., Szczepański M.S., 2014: Społeczny świat konfliktów. W: M.S. Szczepański, A. Śliz, red.: Współczesne teorie społeczne. W kręgu ujęć paradygmatycznych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Touraine A., 1973: Production de la société. Paris: Seuil.
• Touraine A., 2010: Samotworzenie się społeczeństwa. Tłum. A. Karpowicz. Seria: "Współczesne Teorie Socjologiczne". T. 13. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Zubrzycki J., 2001: Rozmowa. Prof. Jerzy Zubrzycki. "Onet.pl Rozmowy", http://rozmo- wy.onet.pl/1,artykul.html? ITEM=1066959&OS=41080 (data dostępu: 12.10.2001).