Znaczenie Wielkopolskiego Szlaku Wiatracznego w ochronie dziedzictwa kulturowego

• Autorzy: Stanisław Bronowicki , Małgorzata Krych

Warianty tytułu

Significance of the Wielkopolska Windmill Trail in the Protection of Cultural Heritage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zabytkowe młyny wietrzne, ich historia i tradycje związane z zawodem młynarza stanowią ważny element dziedzictwa kulturowego Wielkopolski. Utworzenie Wielkopolskiego Szlaku Wiatracznego wiąże się z ochroną drewnianych wiatraków oraz ma na celu zachowanie pamięci o bogatej kulturze wiejskiej. Kilkaset lat historii tradycyjnego młynarstwa to bogate źródło podań i legend, a także kunszt sztuki ciesielskiej i rozwój techniki. Przedstawiony w artykule Wielkopolski Szlak Wiatraczny ukazuje nową rolę tych zabytkowych obiektów, jaką spełniają we współczesnym społeczeństwie. Część wiatraków na szlaku jest jednak w stanie ruiny, co wskazuje, że stworzenie szlaku to dopiero początek długiej i żmudnej drogi prowadzącej do celu, jakim jest ochrona dziedzictwa kulturowego. Należy bowiem pamiętać, że Wielkopolska była niegdyś zwana "krainą wiatraków" i stanowiła centrum młynarstwa w Europie. Turystyka industrialna wzbudza coraz większe zainteresowanie turystów. Dawne młyny wietrzne służą więc dziś rozwojowi infrastruktury turystycznej, a tym samym podnoszą atrakcyjność danego regionu. Wiatraczne ruiny potrzebują zainteresowania turystów, by przetrwać i zachować swe dziedzictwo. Z kolei mieszkańcy potrzebują zainteresowania turystów ich regionem dla podniesienia jakości życia. Wielkopolski Szlak Wiatraczny może zatem okazać się kluczem do rozwiązania problemu niszczejących zabytków przetwórstwa zbożowego. Jest nadzieją na nowe życie wiatraków, by ich postrzępione przez nieubłaganie płynący czas skrzydła ponownie mogły zatoczyć kręgi na niebie.(abstrakt oryginalny)

EN

Historical windmills, their history and traditions related to the profession of millers, account for a significant element of the cultural heritage of Wielkopolska. Establishment of the Wielkopolska Windmill Trail is correlated to the protection of wooden mills and aims at protecting the memory of an abundant rural history. The several hundred years of traditional milling history is simultaneously a rich source of folktales and legends, as well as, the craftsmanship of carpentry and the development of technique. The Wielkopolska Windmill Trail, as presented herein, shows the new role historical facilities play in modern society. Some mills on the route are actually ruins which clearly show that it is just the beginning of a long and winding road leading to the ultimate objective, i.e. the protection of cultural heritage. It should be noted that at some point in history, Wielkopolska used to be referred to as a "land of mills" and was a milling district in Europe. Industrial tourism evokes an increasing interest. Thus, former windmills contribute to the development of tourist infrastructure, and they make a given region more attractive. Ruins of mills, however, need the tourists' interest to survive and to retain their heritage. The local residents, on the other hand, need the tourists' interest in their region to improve their living standards. Therefore, the Wielkopolska Windmill Trail may turn out to be the key to solving the problem of the deteriorating monuments of the grain processing industry. There is hope for a new life for these mills, whose wings have been worn down mercilessly by time, where they start rotating in the sky again.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dziedzictwo kulturowe; Ochrona zabytków; Szlaki turystyczne

EN

Cultural heritage; Conservation; Tourist routes

• Czasopismo: Studia Periegetica
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 2(10) Współczesne tendencje rozwoju turystyki w Polsce = Current Trends in the Development of Tourism in Poland
• Strony: 13--42

Twórcy

autor

Stanisław Bronowicki

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

autor

Małgorzata Krych

• Biuro Inżynierii Transportu w Poznaniu

Bibliografia

• Adamczewski J. (2005), Młynarstwo magiczne, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Anders P. (1998), Zwiedzamy Wielkopolskę. Szlakiem Powstania Wielkopolskiego, Poznań: WBP.
• Baranowski B. (1977), Polskie młynarstwo, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Dembińska M. (1973), Przetwórstwo zbożowe w Polsce średniowiecznej (X-XIV wiek), Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk: PAN.
• Jankowski J. (2009), Wielkopolski Szlak Wiatraczny, Poznań: TopMapa.
• Jankowski J. (2010), Zwiedzamy Wielkopolskę. Szlakiem wiatracznym w Wielkopolsce, Poznań: WBPiCAK.
• Jędrysiak T. (2008), Turystyka kulturowa, Warszawa: PWE.
• Klaczyński F. (1981), Wiatraki w Polsce, Rocznik Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie, t. XII.
• Łuczak Cz. (1960), Młynarstwo, w: Kultura ludowa Wielkopolski, t. I, red. J. Burszta, Poznań: Wyd. Poznańskie.
• Maćkowiak A. (2010), Piekarz i wiatrak, http://panorama.media.pl/content/view/ 342476/8/ [10.08.2013].
• Przeniesienie z Dubina do Pawłowa wiatraka zabytkowego, www.bip.jutrosin.eu/dokument/1695 [23.08.2013].
• Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego, Warszawa: KOBiDZ, http://wosoz.ibip. pl/public/?id=37647 [10.08.2013].
• Święch J. (2005), Tajemniczy świat wiatraków, Łódź: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Wyszowska I., Zakrzewska P. (2009), Szlak Wiatraczny w Wielkopolsce jako propozycja turystyki kulturowej obiektów poprzemysłowych i technicznych, Turystyka Kulturowa, nr 11, www.turystykakulturowa.org/pdf/2009_11_02.pdf [13.07.2013].