Autonomiczna i jednolita definicja przemocy i molestowania w świetle nowych rozwiązań przyjętych w Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 190

• Autorzy: Monika Tomaszewska

Warianty tytułu

Autonomous and Uniform Definition of Violence and Harassment in the Light of New Solutions Adopted in the International Labor Organization Convention No. 190

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest omówienie podstaw przyjęcia Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 190 oraz zaprezentowanie całkiem nowego podejścia do definicji przemocy i molestowania w środowisku pracy. Z uwagi na przedmiot artykułu wszystkie materiały źródłowe, w oparciu o które są formułowane określone tezy i wnioski, mają za podstawę raporty oraz analizy przeprowadzane w ramach Międzynarodowej Organizacji Pracy, choć - oczywiście - nie są to jedyne badania tego zagadnienia. Chodzi przede wszystkim o przybliżenie czynników, które wpłynęły na konkretne rozwiązania przyjęte w opisywanej Konwencji, gdyż materiały źródłowe kształtują później sposób interpretacji i stosowania przepisów konwencyjnych. Przemoc i molestowanie w dotychczas przyjętych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy stanowiły przedmiot regulacji dwóch kategorii praw, tj. prawa do godnych warunków pracy, prawa do równego i niedyskryminującego traktowania, a także prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Powyższa dychotomia kwalifikacji prawnej nękania i molestowania powodowała uruchomienie zespołu różnych praw i środków ochrony w oparciu o różne podstawy prawne. W artykule jest przedstawiony całkowicie inny sposób podejścia do tych groźnych dla godnych warunków pracy zjawisk, jakimi są przemoc i molestowanie. Zaprezentowane są argumenty na rzecz tezy przyjęcia w Konwencji MOP nr 190 autonomicznej i jednolitej definicji, co pozwala obu kategorii naruszeń, tj. przemocy i molestowania, nie traktować jako elementu innych praw, jak chociażby zakazu dyskryminacji czy kategorii ryzyka zawodowego. We wnioskach pojawiają się również korzyści, jakie mogą wyniknąć z przyjęcia definicji zaproponowanej w Konwencji MOP nr 190, chociażby dla stosowania instytucji mobbingu uregulowanej w Kodeksie Pracy. Obowiązujące przepisy zakładają konieczność rozróżniania między molestowaniem, uznawanym za kategorię dyskryminacji, a mobbingiem, uznawanym za formę przemocy psychicznej i fizycznej, który różni się pod względem kryteriów właściwie tylko czasem trwania. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to present the reasons for the proclamation of the International Labour Organization Convention No. 190 and portraits an entirely new approach to the definition of violence and harassment in the work environment. Due to the subject matter of the article, all source materials based on which specific theses and conclusions are formulated are based on reports and analyses carried out within the International Labour Organization, although of course these are not the only studies on this issue. It is primarily about the approximation of the factors that influenced the specific solutions adopted in the described Convention because the source materials later shape the way of interpreting and applying the provisions of the Convention. In the conventions of the International Labour Organization adopted so far, violence and harassment were regulated by two categories of rights, i.e. the right to decent working conditions, the right to equal and non-discriminatory treatment, and the right to safe and hygienic working conditions. The above dichotomy of the legal classification of harassment and harassment resulted in the activation of a set of different rights and protection measures based on different legal grounds. The article illustrates a totally different approach to these phenomena, which are dangerous for right-wing conditions, such as violence and harassment. Arguments are delivered for the thesis of adopting an autonomous and uniform definition in the ILO Convention No. 190, which allows both categories of violations, i.e. violence and harassment, not to be treated as elements of other rights, such as the prohibition of discrimination or the category of occupational risk. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemoc; Molestowanie seksualne; Konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy

EN

Abuse; Sexual harassment; Conventions of the International Labour Organisation

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 4
• Strony: 3--11

Twórcy

autor

Monika Tomaszewska

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Beqiraj, J., Introductory Note to Convention Concerning the Elimination of Violence and Harassment in the World of Work, The American Society of International Law, VOL. 58/ 2019.
• Declaration concerning the aims and purposes of the International Labour Organization (Declaration of Philadelphia). (1944). Part II (a). https: //www.ilo.org/legacy/english/inwork/cb-policy-guide/declarationofPhiladelphia1944.pdf
• Górnicz-Mulcahy, A. (2019). 8.4. Uprawnienia pracownicze pracowników tubylczych, W: System Prawa Pracy. Tom IX. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy globalne, K. W. Baran (Red.), z bazy LEX (dostęp: 2023-02-01).
• Hoel, H., Sparks, K., Cooper, C. (2001). The Cost of Violence/Stress at Work and the Benefits of a Violence/Stress-Free Working Environment. Report commissioned by the International Labour Organization, University of Manchester, Manchester 2001.
• ILO/ICN/WHO/PSI Joint Programme on Workplace Violence in the Health Sector. (2002). Framework guidelines for addressing workplace violence in the health sector/Joint Programme on Workplace Violence in the Health Sector, s. 4. https://apps.who.int/iris/handle/10665/42617 (dostęp: 2023-02-01).
• International Labour Office. (1996). Special survey on equality in employment and occupation in respect to Convention No. 111, Report III (Part 4B), Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations. Geneva 1996.
• International Labour Office. (2003). Code of practice on workplace violence in services sectors and measures to combat this phenomenon. Meeting of Experts to Develop a Code of Practice on Violence and Stress at Work in Services: A Threat to Productivity and Decent Work (Geneva 8-15 October 2003).
• International Labour Office. (2013). Domestic workers across the world: global and regional statistics and the extent of legal protection. Geneva: ILO.
• International Labour Office. (2016 a). Final report, Meeting of Experts on Violence against Women and Men in the World of Work (Geneva, 3-6 October 2016). Conditions of Work and Equality Department, Geneva, ILO, 2016.
• International Labour Office. (2016 b). Fifth Supplementary Report: Outcome of the Meeting of Experts on Violence against Women and Men in the World of Work 328th Session, Geneva 25 October 2016, GB. 328/INS/17/5.
• International Labour Office. (2016c). Background paper for discussion at the Meeting of Experts on Violence against Women and Men in the World of Work, Meeting of Experts on Violence against Women and Men in the World of Work, Geneva 3-6 October 2016.
• International Labour Office. (2018b). Report V (1) Ending Violence and Harassment Against Women and Men in the World of Work, International Labour Conference, 107th Session 2018, Chapter 1. Understanding violence and harassment in the world of work.
• International Labour Office. (2018c). Reports of the Standard-Setting Committee on Violence and Harassment in the World of Work: Summary of Proceedings, Provisional Record, ILC107-PR8B (Rev. 1).
• International Labour Organization. (2018a). The impact of HIV and AIDS on the world of work. Global estimates, Geneva 2018.
• Majkowska-Szulc, S., Tomaszewska, M. (2020). Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, A. Wróbel (Red.), Art. 23, Legalis.
• Makowski, D. (2019). 16.4. Zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, W: System Prawa Pracy. Tom IX. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy globalne, K. W. Baran (Red.). Lex.
• Piątkowski, J. (2019). Rozdział 26. Wolność zrzeszania się i swoboda działalności związkowej, W: System Prawa Pracy. Tom IX. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy globalne, K. W. Baran (Red.). Lex.
• Tomaszewska, M. (2022). Art. 94 (3), W: Kodeks pracy. Komentarz. Tom II. Art. 94-304 (5), wyd. VI, K. W. Baran (Red.). Lex/el
• Tomaszewska, M. (2014). 6.3. Ewolucja wolności związkowej w prawie międzynarodowym, W: System Prawa Pracy. Tom V. Zbiorowe prawo pracy, K. W. Baran (Red.), Lex.
• United Nations Population Fund (UNFPA). (2009). UNFPA Strategy and framework for action to addressing gender-based violence. Gender, Human Rights and Culture Branch UNFPA Technical Division. https: //www.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/2009_add_gen_vio.pdf
• World Health Organization. (2009). Promoting gender equality to prevent violence against women, in Violence Prevention: The Evidence (Geneva). https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44098/9789241597883_eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Wyka, T. (2019). 15.2.4. Ogólne standardy dotyczące pracowniczych służb bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, W: System Prawa Pracy. Tom IX. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy globalne, K. W. Baran (Red.), Lex (dostęp: 2023-02-05).
• Zgromadzenie Ogólne ONZ. (1993). Deklaracja w sprawie likwidacji przemocy wobec kobiet, 20 grudnia 1993 r., A/RES/48/104.

Identyfikatory

DOI

10.33226/0032-6186.2023.4.2