Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Pomiar postaw wobec legalności aborcji

100%

Rydzewski P.

Studia Demograficzne

|

1996

|

nr 3 (125)

69-74

Celem artykułu jest przedstawienie sposobu badania postaw wobec legalności aborcji oraz niektórych sposobów badania rzetelności skal pomiarowych na przykładzie trzech renomowanych programów badawczych: niemieckiego ALLBUS, amerykańskiego GSS2 oraz polskiego PGSS.(fragment tekstu)

2

Założenia aksjologiczne oraz warianty dyskursu aborcyjnego

100%

Król M.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2014

|

92

103-127

W ostatnich dwudziestu latach nasiliła się w krajach rozwiniętych dyskusja związana z aborcjami dokonywanymi nie tylko ze wskazań medycznych. Dokonywanie tego typu aborcji ma w tych krajach związek z wieloma czynnikami, wśród których rozwój medycyny, przeciętnie łatwiejszy dostęp do usług medycznych, wzrost dobrobytu, wyższe aspiracje zawodowe i społeczne kobiet, ale także przewartościowanie ocen i zmiana skali wartości, oddziałują na podejmowane decyzje w tym zakresie. Dyskurs aborcyjny, obok takich jak odnoszące się do eutanazji, zapłodnienia in vitro, planowania płci dziecka, czy eksperymentów medycznych, w tym klonowania ludzi, ma związek z jednym z najbardziej fundamentalnych zagadnień współczesnych społeczeństw: czy aborcja jest dopuszczalna? Z problemem tym wiąże się wiele kontrowersji, ale także mitów, stereotypów, przesądów, ideologii i uprzedzeń, które same w sobie mogłyby stanowić obszerny materiał badawczy.(abstrakt oryginalny)

3

"Strajk Kobiet". Zmiany społeczno-kulturowe jako efekt protestów w Polsce

75%

Piechota G.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2022

|

20

|

z. 3 Społeczeństwo obywatelskie czy ruch oburzonych? Zmiany społeczne w Europie Środkowej i Wschodniej

97-114

Niniejszy artykuł poświęcono analizie zmian społeczno-politycznych, które zanotowano w Polsce w wyniku wybuchu protestów w 2016 r., określanych mianem Czarnych Marszów. Protesty, które dalej przybrały nazwę Ogólnopolskiego Strajku Kobiet, w następnych latach kilkakrotnie się uaktywniały w wyniku kolejnych wydarzeń zaistniałych wokół przepisów regulujących prawo do aborcji w Polsce. Ustalenia empiryczne zawarte w poniższym tekście wynikają z analizy danych statystycznych (raporty CBOS) dedykowanych badaniom elektoratów partii politycznych, które przeprowadzono w latach 2015, 2017 i 2021. Ponadto w artykule zreferowano badania własne prowadzone w okresie od kwietnia do lipca 2021 r. metodą analizy treści opublikowanych w mediach społecznościowych przez podmioty powstałe po 2016 r. Wyniki badań potwierdzają, że wybuch, a następnie okresowa aktywizacja protestów, wspierana działaniem podmiotów promujących prawo do aborcji, zainicjowały dwie istotne zmiany w Polsce. Pierwszą jest wyraźna polaryzacja elektoratów partii politycznych w odniesieniu do prawa do aborcji, drugą zaś intensyfikacja dyskursu o samym prawie do aborcji, łącznie z wprowadzeniem do agendy nowej argumentacji dotyczącej terminowania ciąży (a także innych tematów związanych z sytuacją kobiet i szeroko rozumianą edukacją seksualną). Obie te zmiany wywołały zjawisko widoczności aborcji w dyskursie publicznym, zwłaszcza tym prowadzonym w mediach społecznościowych. Poniższa analiza wpisuje się w nurt badań społecznych poświęconych znaczeniu protestów społeczno-politycznych w państwach demokratycznych oraz roli mediów społecznościowych stanowiących immanentne narzędzie wykorzystywane w aktywności nowych ruchów społecznych.(abstrakt oryginalny)

4

Aktuálne bioetické kontroverzie: eutanázia, trest smrti, interrupcia, in vitro, klonovanie a iné

75%

Czarnecki P.

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

|

2009

|

nr 3 (3)

241-254

Bioethics is a relatively young discipline, therefore its scope is not exactly specified. The etymological origin of the term implies that bioethics is simply ethics of life ("bios" in Ancient Greek is "life"). The article is an attempt to draw briefly the most important contemporary bioethical controversies, though not always the most difficult ones. I have chosen issues that are the subjects of public debate in the media as a result of the fact that they should be regulated by law. Bioethicians express wide interest in the problems concerning the beginning and the end of human life, in particular: abortion, euthanasia, death penalty, futile treatment, in vitro fertilization, prenatal examinations, cloning, transplantation, and others.(original abstract)

5

Publiczne prezentowanie zdjęć martwych płodów jako wybryk zakłócenia spokoju i porządku publicznego bądź wywołania zgorszenia (art. 51 § 1 Kodeksu wykroczeń)

75%

Kulesza J.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2020

|

nr 1

173-187

Celem artykułu jest wykazanie możliwości i trafności kwalifikowania z art. 51 § 1 Kodeksu wykroczeń zachowań działaczy pro-life rozmieszczających w przestrzeni publicznej zdjęcia martwych ludzkich płodów. W tym celu posłużono się wykładnią językową, historyczną, historyczną celowościową, prawnoporównawczą oraz systemową. Wykazano, że prezentowanie na ulicach, placach, parkingach, billboardach barwnych, nieraz wielkoformatowych zdjęć zakrwawionych (czasem rozczłonkowanych) ludzkich płodów narusza spokój publiczny, wywołuje zgorszenie, a nawet może zakłócać porządek publiczny. Zachowanie działaczy pro-life realizuje również znamię wybryku. We wskazanych przestrzeniach publicznych nie jest w Polsce przyjęte, nie jest zgodne ze zwyczajami i zwykłymi normami ludzkiego współżycia narzucanie odbioru zdjęć zakrwawionych, porozrywanych ludzkich zwłok. Dla pociągnięcia do odpowiedzialności wystarczająca jest umyślność zachowania działaczy pro-life w stosunku do podejmowanych działań. Natomiast opisane w art. 51 § 1 k.w. skutki nie muszą być objęte umyślnością, wystarczy, że osoby te przewidują albo chociaż mogły przewidzieć, że ich akcje zakłócą spokój lub porządek publiczny albo wywołają zgorszenie. Dla zastosowania art. 51 § 1 k.w. wystarczy również stwierdzenie zakłócenia spokoju lub porządku publicznego albo wywołanie zgorszenia po stronie choćby jednej osoby. (abstrakt oryginalny)

6

Wolnościowe pokolenie ośmiu gwiazdek? O generacyjnym wymiarze sprzeciwu wobec klerykalizacji życia społecznego w Polsce

75%

Czapnik S.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.

|

2021

|

26

|

nr 336

91-102

Wydaje się rzeczą więcej niż zasadną, nawet jeśli nie do końca uświadomioną przez protestujące Polki (i Polaków), by manifestacje przeciwko zaostrzeniu prawa antyaborcyjnego w roku 2020 potraktować w kategoriach materialistycznego oporu wobec sączącej się niczym trucizna propagandowej afirmacji heteroseksualnych małżeństw i prokreacji. To bunt zasadny w kategoriach pracy emocjonalnej (np. opiekuńczej) i nieodpłatnej pracy seksualnej, którą przeciwstawia się mistycyzmowi rodzinnemu i rozrodczemu. Kobiety pragną odzyskać własność swoich ciał i wolność swoich decyzji życiowych, próbują odebrać je politykom i duchownym katolickim, których roszczenia niszczą ich swobodę dysponowania sobą. (fragment tekstu)

7

Response to Hewitt on Abortion

75%

Block W. E.

Studia Humana

|

2023

|

12(4)

23-33

The defense argument in favor of abortion sees the fetus as an invader, a trespasser, someone against whom violence is justified, since this very young person (the fetus) has initiated violence against his mother. Hewitt [30] rejects this argument. The present paper maintains the justification of this defense argument. My perspective is based on the private property rights of the mother. She owns her person. It is as if her body is her house, and a trespasser has invaded it. Surely, she has the right to evict such a person. This analogy is relatively easy to see in the case of rape. The unwanted fetus, now occupying a part of her body is in effect a intruder. If she really owns her body, which I contend she certainly does, she has a right to expel this person from her property. I also argue that voluntary sexual intercourse does not constitution an "invitation" for the pre-born baby to occupy her premises for nine months.

8

Kontrowersyjna "polityka" kontroli urodzeń za pomocą aborcji

75%

Gwiazda A.

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

|

2017

|

z. nr 52

220-234

W wielu krajach rozwijających się aborcja jest nadal główną "metodą" regulacji urodzeń. W krajach socjalistycznych była często jedyną metodą kontroli populacji. W artykule przedstawiono stan debaty o aborcji. Liczbę tych zabiegów rządy poszczególnych państw starają się zmniejszyć i ograniczyć możliwości dokonywania aborcji "na życzenie". Przeanalizowano główne argumenty zwolenników ruchu pro-life i pro-choice oraz dążenia niektórych polityków do ograniczenia możliwości przeprowadzania legalnych aborcji. Faktem jest, że w krajach zachodnich liczba tych zabiegów nie ulega zmianie lub nawet się zmniejsza, lecz wzrasta z roku na rok w krajach Ameryki Łacińskiej i niektórych krajach Afryki i Azji. Najwięcej kontrowersji budzi tzw. aborcja eugeniczna i kryteria selekcji noworodków poddawanych tej aborcji. Najlepszym sposobem zmniejszenia liczby aborcji jest zapobieganie niechcianym ciążom. Należy więc zwiększyć nakłady na doradztwo w zakresie planowania rodziny, upowszechnienie środków antykoncepcyjnych, które powinny być łatwo dostępne i edukację o innych niż aborcja metodach kontroli urodzeń. (abstrakt oryginalny)

9

Problem dopuszczalności prawnej przerywania ciąży w Polsce na tle tendencji światowych

75%

Zielińska E.

Studia Demograficzne

|

1993

|

nr 1 (111)

9-26

W dniu 7 stycznia 1993 Sejm uchwalił ustawę o planowaniu rodziny, ochronie prawnej płodu ludzkiego oraz warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Wprawdzie nie oznacza to jeszcze definitywnie zakończenia trwającej już blisko 4 lata batalii o delegalizację przerywania ciąży, nie mniej jednak wiele przesłanek wskazuje na to, iż najbardziej chyba burzliwe w ostatnich latach zmagania parlamentarne, dominujące życie polityczne w niepodległej Rzeczypospolitej, wchodzą w fazę końcową.(fragment tekstu)

10

Demograficzny wymiar aborcji

75%

Jóźwiak J., Paradysz J.

Studia Demograficzne

|

1993

|

nr 1 (111)

31-41

Wedle wszelkich badań i obserwacji, sztuczne poronienia odgrywały w Polsce w ostatnim trzydziestoleciu bardzo znaczącą rolę, jako narzędzie kontroli urodzeń. Na przykład, według szacunków na podstawie modelu Bongaartsa, w końcu lat 70-tych, płodność w Polsce (mierzona współczynnikiem dzietności) byłaby wyższa o 108%, gdyby nie stosowanie antykoncepcji i o 75% wyższa, gdyby nie poronienia sztuczne; dla Francji odpowiednie wskaźniki wynoszą 210% i 3% (Iglicka, 1989). Szacunki te wskazują, że model regulacji urodzeń w Polsce należy do najbardziej zacofanych w Europie, charakteryzuje się bowiem niezwykle wysoką rolą aborcji w redukcji poziomu płodności, równocześnie, bardzo niską efektywnością stosowanych metod i środków antykoncepcyjnych.(abstrakt oryginalny)

11

Lęk a etyka wyższych wartości

75%

Czerska B.

Studia Demograficzne

|

1993

|

nr 1 (111)

27-30

Propozycja wprowadzania zakazu wykonywania zabiegu usuwania ciąży jest w istocie propozycją wprowadzenia w życie określonej koncepcji etycznej. Jest to koncepcja oparta na wielowiekowej tradycji, której zasadniczym założeniem jest możliwość i konieczność konstytuowania pewnych wartości jako Wyższych czy nawet Najwyższych. Pozwala to organizować ludzkie postępowanie wokół jednoznacznie określonych norm moralnych. Ta jednoznaczność norm moralnych pozwala je płynnie zmieniać w normy prawa stanowionego. Nie ma sensu negowanie potrzeby istnienia takich norm. Jest jedynie kilka odwiecznych pytań dotyczących tego, jak dalece moralność różni się od prawa i czy wszystkie normy moralne można zmieniać w normy prawne i uniwersalizować.(fragment tekstu)

12

Czy aborcja naprawdę jest sprawą Konstytucji?

75%

Szumiło-Kulczycka D., Kozub-Ciembroniewicz K.

Palestra : pismo Adwokatury Polskiej

|

2022

|

nr 10(779)

33-52

Artykuł przypomina okoliczności uchwalenia treści art. 38 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przedstawia dyskusje, jakie toczyły się w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, podczas samych obrad Zgromadzenia Narodowego i wreszcie podczas kampanii referendalnej poprzedzającej przyjęcie Konstytucji. Autorzy wskazują na niebudzącą wówczas wątpliwości tak wśród projektodawców art. 38 Konstytucji, jak i wśród społeczeństwa kwestię, że przepis ten pomija prawną ochronę okresu prenatalnego. Decyzję tę podjęto świadomie, właśnie dlatego aby nie ograniczać od strony konstytucyjnej możliwości przeprowadzania zabiegów przerywania ciąży. Autorzy podważają argumenty podnoszone przez Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z 28.05.1997 r., jak też w uzasadnieniu składu wydającego orzeczenie w dniu 22.10.2020 r. Autorzy zwracają też uwagę, że formalnie nie było podstaw prawnych do obwieszczenia wyroku TK z 28.05.1997 r. Te bowiem zostały uchylone wraz z wejściem w życie Konstytucji w dniu 17.10.1997 r. W konsekwencji orzeczenie to nie powinno być traktowane jako źródło prawa. (abstrakt oryginalny)

13

O przerywaniu ciąży z perspektywy różnych dyscyplin

75%

Okólski M.

Studia Demograficzne

|

1993

|

nr 1 (111)

3-8

Liberalizacja stosunków społecznych i politycznych w latach 1980 i 1981, a zwłaszcza obalenie władzy komunistycznej w Polsce w 1989 r. spowodowały gwałtowny wzrost zainteresowania Środowisk naukowych, organizacji politycznych i społecznych oraz opinii publicznej zagadnieniami przerywania ciąży. Sprzyjały temu debaty parlamentarne i przebiegające "równolegle" prace legislacyjne, których celem była nowelizacja odnośnej ustawy Sejmu PRL z 1956 r., a właściwie radykalna zmiana jej litery i ducha.(fragment tekstu)

14

Płeć sprawcy a odpowiedzialność za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu

63%

Sitarz O., Jaworska-Wieloch A.

Chorzowskie Studia Polityczne

|

2017

|

nr 14 Gender w naukach społecznych - poszukiwania

65-82

Jednym z głównych zadań, jakie ma do wypełnienia prawo karne, jest funkcja sprawiedliwościowa. Społeczeństwo czuje potrzebę, aby takie same naruszenia dóbr chronionych prawem spotykały się z identyczną reakcją państwa. Z tego względu każde zróżnicowanie prawnokarnej reakcji powinno być dobrze przemyślane i znajdować silne uzasadnienie. Szczególnie wrażliwym obszarem na wszelkie odmienności jest płeć człowieka. Należy założyć, że co do zasady dla bytu przestępstwa, jak i dla samej kary płeć nie powinna mieć żadnego znaczenia. Jednak wśród przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu znajdują się typizacje odnoszące się do tej kwestii. W niniejszej publikacji skoncentrowano się na przyczynach powyższego rozróżnienia oraz na próbie odpowiedzi na pytanie, czy odmienności w odpowiedzialności karnej ze względu na płeć wynikają z różnic kulturowych czy biologicznych. (abstrakt oryginalny)

15

Can we Replace Medical Abortion at the end of Pregnancy by Infanticide («Ending the Life of a Newborn»)?

63%

Szaniszló I.-M. V.

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

|

2009

|

nr 3 (3)

313-316

This conference follows the first International Days of Bioethics of Strasbourg on dying and death rites where the question of death throughout medical, religious and social rites was thoroughly developed. Prenatal death and postnatal death which were not spoken of was the main topic of these 3rd International Days of Bioethics organised by European Centre of Ethics (Prof. Marie- Jo Thiel) in collaboration with the University of Lausanne. How to handle severe foetal pathology? Can we replace medical abortion at the end of pregnancy by infanticide (« ending the life of a newborn »)? Is actively giving death and letting die the same thing from the ethical point of view? Difficult questions we cannot avoid for our humanity is at stake.(original abstract)

16

Granice ochrony życia nienarodzonego w systemie polskiego prawa karnego

63%

Paprzycki L.

Krytyka Prawa

|

2010

|

T. 2, Nr 1

291-307

17

Instytucja obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w praktyce: wokół debaty w sprawie projektu "Stop Aborcji"

63%

Pańków I.

Myśl Ekonomiczna i Polityczna

|

2019

|

nr 1 (64)

237-268

Głównym tematem tego opracowania jest analiza projektu Obywatelskiej Inicjatywy Ustawodawczej "Stop Aborcji" z 2015 r. oraz ogólniejsza refleksja nad tą instytucją w świetle założeń teorii demokracji liberalnej. Rekonstruuję okoliczności w jakich doszło do podjęcia inicjatywy ustawodawczej, kontekst polityczny, społeczny i kulturowy oraz debatę sejmową nad tym projektem. OIU jako nowa instytucja demokratyczna w zamierzeniu jej twórców była odpowiedzią na bolączki i ułomności demokracji w Polsce, jako pomysł na demokratyzację życia społecznego i politycznego poprzez zwiększenie ogólnej aktywności obywateli i ich udziału w podejmowaniu decyzji państwowych. OIU Stop Aborcji analizuję jako projekt uruchamiający szeroką inicjatywę obywatelską w "świecie życia", indywidualną i zorganizowaną, spełniającą wymogi demokracji partycypacyjnej. Duży kapitał społeczny, kapitał kulturowy zgromadzony wokół inicjatywy "Stop Aborcji" jest instrumentalizowany przez aktorów politycznych. Debata, jaka miała miejsce w związku z OIU "Stop Aborcji" tak w Sejmie, jak i w szerokim dyskursie publicznym zagraża podstawom demokracji liberalnej. Najprościej ujmując, inicjatorzy projektu "Stop Aborcji" swój partykularny punkt widzenia wynikający z wyznawanego światopoglądu motywowanego fundamentalistycznymi postawami usiłują narzucać państwu i społeczeństwu. (abstrakt oryginalny)

18

Prawne uregulowanie wyrażania zgody na przerwanie ciąży (kwestie wybrane)

63%

Kowalski G.

Przegląd Prawno-Ekonomiczny

|

2009

|

nr 6

40-53

W artykule autor analizuje z punktu widzenia konstytucyjnej zasady ochrony rodzicielstwa (macierzyństwa i ojcostwa) przepisy prawne regulujące wyrażanie zgody na przerwanie ciąży. Szczegółowe rozważania zostały poświęcone: a) zróżnicowaniu sytuacji prawnej kobiet ciężarnych w przedmiocie decydowania o aborcji ze względu na zakres posiadanej przez nie zdolności do czynności prawnych; b) formie wyrażania zgody na przerwanie ciąży; c) problematyce pominięcia udziału ojca w procesie decydowania o usunięciu ciąży; d) prawnej dopuszczalności w niektórych sytuacjach usunięcia ciąży bez zgody kobiety ciężarnej. (abstrakt oryginalny)

19

Problem przerywania ciąży - perspektywa konstytucyjnoprawna (wybrane zagadnienia)

63%

Niżnik-Mucha A.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2023

|

nr 12

42-60

W artykule został przedstawiony problem dopuszczalności przerywania ciąży z perspektywy konstytucyjnej. Autorka analizuje różne aspekty konstytucyjnego ujęcia ochrony życia nasciturusa i rekonstruuje granice swobody ustawodawcy zwykłego w zakresie kształtowania prawa aborcyjnego. Istotną część artykułu stanowią krytyczne uwagi do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20.10.2020 r., K 1/20, który uznał tzw. przesłankę embriopatologiczną przerywania ciąży za niezgodną z Konstytucją RP.(abstrakt oryginalny)

20

Rozum publiczny w praktyce - kwestia legitymacji moralnej wniosku grupy posłów o stwierdzenie niekonstytucyjności przesłanki aborcyjnej

63%

Ciszewski W.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2018

|

nr 3

17-31

W niniejszym artykule zajmuję się analizą argumentacji zawartej we wniosku grupy posłów do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów dopuszczających aborcję w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu. Przedmiotem rozważań nie są jednak dywagacje natury prawnej, ale kwestia legitymacji moralnej działania podjętego przez posłów. Szukam więc odpowiedzi na pytanie, czy ich inicjatywa broni się w świetle zasad moralności publicznej. Podstawę tej oceny stanowi najważniejsza współczesna koncepcja legitymacji działań politycznych, tj. teoria rozumu publicznego Johna Rawlsa. W pierwszej kolejności przybliżono więc, na czym polega teoria rozumu publicznego Rawlsa (skupiając się przede wszystkim na wskazaniu warunków, które na gruncie tej koncepcji decydują o legitymacji działań politycznych). Następnie omówiono pokrótce najważniejsze argumenty, jakie wysuwa grupa posłów na rzecz wysuwanego żądania. W głównej części tekstu dokonano oceny tego działania w świetle wyłożonych wcześniej warunków legitymacji. (abstrakt oryginalny)