Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Remarks on the Genesis and Development of 'Shadow Elites' in a Comparative Context

100%

Kuź M.

Myśl Ekonomiczna i Polityczna

|

2015

|

nr 3 (50)

318-340

Autor poddaje analizie antropologiczną kategorię "elit cienia", którą wprowadziła w wydanej w 2009 książce uznana amerykańska badaczka Janine R. Wedel. Badaczka użyła tego terminu do opisu nieformalnych elit działających na styku władzy, biznesu, mediów i nauki. Ich działania nie dają się przy tym do końca uchwycić przy pomocy takich terminów jak klientelizm czy też korupcja, i są charakterystyczne raczej dla krajów rozwiniętych. W swojej książce Wedel opisuje jako przykłady klan Anatolija Czubajsa w Rosji, środowisko amerykańskich neokonserwatystów skupione wokół Richarda Perle'a oraz Stowarzyszenie Ordynacka w Polsce. Autor artykułu przyjmuje definicję Wedel, podkreśla jednak, że brak na razie teorii dotyczącej genezy nowego typu elit. Próbując wytworzyć taką teorię autor odrzuca koncepcję heterogenicznej genezy wywołanej innymi czynnikami w USA, a innymi w krajach postkomunistycznych. Zamiast tego autor proponuje ogólną teorię globalnych procesów zaburzających równowagę pomiędzy trzema typami władzy występującymi w nowoczesnych państwach i zaleca dalsze badania. Procesy te wzmacniają nieproporcjonalnie władzę wykonawczą, ta zaś dobiera sobie swoiste nieformalne i słabo kontrolowane sieci, czyli elity cienia. Proces ten, zdaniem autora, ma charakter globalny, w krajach postkomunistycznych odziedziczone po poprzednim systemie patologie stają się jednak dobrym katalizatorem procesu wyłaniania elit cienia. W porównawczym opisie przypadków autor skupia się przede wszystkim na Unii Europejskiej oraz Polsce. W przypadku tej ostatniej autor stosuje teorię Janine R. Wedel między innymi do opisu sieci powiązań biznesowo-towarzyskich byłego premiera Kazimierza Marcinkiewicza oraz niektórych uczestników afery podsłuchowej z 2014 roku. (abstrakt oryginalny)

2

"Spóźnieni przybysze" ery nacjonalizmów : przyczynek do dyskursu na temat procesów narodowotwórczych w Azji

84%

Jelonek A. W.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2017

|

nr 3 Andrzeja Kapiszewskiego przekraczanie granic kulturowych

135-154

Jak zauważa w swej klasycznej pracy poświęconej nacjonalizmom Anthony Smith, nowoczesny porządek światowy związany jest nierozłącznie z instytucją państwa narodowego. Jak jednak również wielokrotnie podkreślał, państwo narodowe nie zawsze i nie wszędzie stanowiło podstawowy byt polityczny. O ile według Gellnera era nacjonalizmów w Europie przypadła na wiek XIX, to wiek XX stanowił w historii Azji Wschodniej czas masowych narodzin narodów. System teoretycznie równych suwerennych państw, nazywany w niezbyt adekwatny sposób "systemem westfalskim", kształtował się w Azji jednak znacznie dłużej. Zachodnie pojęcie suwerenności terytorialnej, traktującej państwo jako źródło autonomicznego prawa i przedmiot relacji z innymi suwerennymi państwami, przez wiele stuleci nie było tu wcale takie oczywiste. Oczywista dla nikogo nie wydawała się też zasada wewnętrznej suwerenności - która w lokalnych warunkach gubiła się w rozlicznych sieciach zależności feudalnych oraz złożonych relacjach patronażu i klientelizmu. Niniejszy tekst poświęcony jest zawiłościom procesów narodowotwórczych w Azji Wschodniej z perspektywy klasycznych (zachodnich) teorii nacjonalizmu. (abstrakt oryginalny)

3

O mechanizmach sprawowania władzy na szczeblu lokalnym i (nie)obecności partycypacji

84%

Łukowski W.

Studia z Polityki Publicznej / Szkoła Główna Handlowa

|

2017

|

nr 3

65-79

Autor podjął próbę sformułowania - na poziomie teoretycznym, odwołując się do przykładów empirycznych - wybranych warunków, umożliwiających zaistnienie procesów partycypacyjnych. Partycypacja w tym ujęciu nie jest tylko postulatem etycznym, ale przede wszystkim mechanizmem sprzyjającym podejmowaniu wyzwań, wiążących się z rosnącą złożonością społecznego świata. Przywołane w artykule przykłady pokazują, że partycypacja ma bardzo silnego "konkurenta" w postaci klientelizmu. Tam, gdzie relacje między władzą a społeczeństwem są na nim oparte, trudno o zakorzenienie się i trwałą obecność mechanizmów partycypacyjnych. Autor stawia hipotezę mówiącą o tym, że w przestrzeni lokalnej partycypację osłabia - czy wypłukuje ją w specyficzny sposób - logika klientelizmu w powiązaniu z niedostrzeganiem znaczenia współzależności zasobów. Klientelizm bowiem oznacza dążenie do maksymalizacji kontroli nad zasobami. Może to sprzyjać realizacji celów rozwojowych, być skuteczne w określonych warunkach systemowych (np. transformacja w Polsce w latach 90. XX w.), jednak pogłębia również pasywność, a w dłuższym okresie oznaczać może zmniejszanie się wartości określonych zasobów czy wręcz ich utratę. Partycypacja w tym kontekście rozumiana jest przede wszystkim jako wyraz dbałości o posiadane i pozyskiwane zasoby oraz dostrzeganie ich współzależności. (abstrakt oryginalny)

4

Własność państwowa a wolny rynek - przykład krajów Europy Środkowo-Wschodniej

84%

Szarzec K.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2018

|

nr 349

220-231

Celem artykułu jest wskazanie, jakie skutki dla wolnego rynku może mieć działalność przedsiębiorstw państwowych i kontrolowanych przez państwo. Porównano skalę zaangażowania właścicielskiego Skarbu Państwa w 7 krajach postsocjalistycznych Europy Środkowo-Wschodniej, opierając się na danych jednostkowych dużych przedsiębiorstw niefinansowych. Największy zakres domeny państwowej występuje w Polsce i na Węgrzech. Przedsiębiorstwa te dominują w sektorach produkcji energii, przemysłu naftowego i gazowego oraz transportu. Do zagrożeń wolnego rynku należą: nierówne traktowanie podmiotów gospodarujących ze względu na strukturę własności, wysokie bariery wejścia, klientelizm, renacjonalizacje przedsiębiorstw. (abstrakt oryginalny)

5

Zjawisko korupcji w polskim samorządzie po 1989 roku - przegląd literatury

84%

Czepil B.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2021

|

nr 3

30-67

Artykuł opiera się na systematycznym przeglądzie literatury naukowej dotyczącej zjawiska korupcji w polskim samorządzie po 1989 r. Wyodrębniono w nim główne dyscypliny naukowe zajmujące się tym zagadnieniem, scharakteryzowano źródła danych wykorzystywane przez badaczy, przedstawiono różnorodność problemów badawczych w ramach poszczególnych dyscyplin oraz główne wnioski z tych z badań. Artykuł kończą rekomendacje, w których postuluje się wzmocnienie interdyscyplinarności badań, podjęcie badań nad oddolnymi mechanizmami antykorupcyjnymi oraz politycznymi reperkusjami korupcji samorządowej.(abstrakt oryginalny)

6

Państwo - strażnik ładu instytucjonalnego

84%

Kiwak W.

Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

2004

|

Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - teorie nieliberalne wobec ekonomicznej roli państwa a polityka społeczno-ekonomiczna

21-45

Współczesne państwo nie jest zintegrowane wokół określonych treści przedmiotowych, które nadawałyby mu wyraźną tożsamość. Nie widać też strategicznego celu, z którym identyfikowałoby się cale społeczeństwo. Brak idei przewodniej i wytyczonego kierunku działań tworzy glebę dla zawłaszczania państwa przez rozmaite grupy interesu i do rozwoju zjawisk patologicznych takich jak: klientelizm polityczny, kapitalizm kolesiów, nepotyzm, korupcja. Brak wyraźnej koncepcji państwa i roli jaką może pełnić w systemie liberalno-demokratycznym sprawia, że instytucje predemokratyczne i preliberalne są niszczone przez egoizm: jednostek, grup interesu, partii politycznych. Państwo zamiast być sternikiem życia społeczno-gospodarczego dryfuje między różnymi interesami. (fragment tekstu)

7

Władze miast - między partyjnością a bezpartyjnością

84%

Kancik-Kołtun E.

Samorząd Terytorialny

|

2017

|

nr 12

42-51

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu polityka miejska jest przestrzenią partyjnych polityków reprezentujących konkretne partie polityczne, a w jakim bezpartyjnych kandydatów z lokalnych komitetów wyborczych. Przedmiotem badań są wyniki wyborów samorządowych z 2014 r. w Polsce i ich analiza. Kryterium doboru miast była ich wielkość demograficzna. Zdaniem autorki upartyjnienie władz lokalnych miast powoduje różnego rodzaju dysfunkcje, takie jak klientelizm polityczny, wzmocnienie centralizmu, zadłużenie samorządów oraz osłabienie demokracji przedstawicielskiej. (abstrakt oryginalny)

8

Mothering for Neoliberal Times : Mazahua Women, Poverty and the Cultural Politics of Development in Central Mexico

84%

Hryciuk R. E.

Polish Sociological Review

|

2017

|

nr 4 (200)

523-543

This paper presents the results of fieldwork concerning local development programmes addressed to poor Indian women and the social changes they effect in the marginalised Mazahua communities in central Mexico conducted from 2011 to 2015. By analysing the operation of a women's cooperative I show how neoliberal ideology, which is at the core of development schemes, incorporates both the feminist ideas of gender equality and empowerment of women, and the Mexican tradition of politicising maternity in a crisis to establish new social hierarchies, subjectivities, and power relations, promote individualistic attitudes and a new, "market-oriented" morality, and reinforce political clientelism, leading to profound and usually detrimental (for women and local gender relations) changes in the functioning of native communities. (original abstract)

9

Nieetyczny wymiar korupcji

84%

Pięta K.

Rozprawy Społeczne

|

2019

|

13

|

nr 4

25-36

W artykule przedstawiono problem zjawiska korupcji, które z biegiem lat stało się zjawiskiem globalnym. Zwrócono uwagę na jego nieetyczny wymiar, skótki i zagrożenia oraz korupcję w ujęciu Jana Pawła II i KNS Materiał i metody: Przeglądanie literatury oraz różnych artykułów w na temat korupcji. Wyniki: Rozwój korupcji i nieustanne wykorzystywanie budżetu państwa na rzecz realizacji własnych korzyści. Stosowanie wszelakich zachować korupcyjnych od nepotyzmu, klientelizmu po łapownictwo. Wpływ korupcji na niszczenie tkanki społecznej oraz destrukcję jednostki. Wnioski: Korupcja z socjologicznego punktu widzenia należy do mechanizmów degradujących moralną tkankę społeczeństwa. Narusza społeczne zaufanie i obniżają zasoby kapitału społecznego wpływa negatywnie na funkcjonowanie społeczeństwa, rozwój oraz jakość życia społecznego jednostek. Korupcja ze względu na swój nieetyczny wymiar wpływa również na dewastowanie zasad moralnych. (abstrakt oryginalny)

10

Własność a negatywne aspekty kapitału społecznego

84%

Nowakowski K.

Ekonomia i Prawo

|

2007

|

3 Własność i kontrola w teorii i praktyce. Cz. 1

101-121

Prawa własności określają nie tylko stosunek do zasobów, ale także wpływają na tworzenie specyficznych relacji i sieci ekonomicznych i społecznych. Dotyczą nie tylko tradycyjnie w ekonomii rozumianych zasobów fizycznych (rzeczowych i finansowych), ale także posiadania kapitału społecznego, który otwiera możliwości produkcyjne i konsumpcyjne lub wyklucza szanse osiągania innych kapitałów. Teoria praw własności i inne teorie akcentujące znaczenie własności w gospodarce w sposób mniej dociekliwy i złożony traktują codzienne problemy współczesnej gospodarki, co nie znaczy, że własność we współczesnej rzeczywistości gospodarczej nie odgrywa zasadniczej roli. (fragment tekstu)

11

Prokuratura - między prawem i polityką

84%

Graniszewski L.

Studia z Polityki Publicznej / Szkoła Główna Handlowa

|

2015

|

nr 1

95-117

Przedmiotem artykułu jest analiza roli prokuratury jako instytucji specyficznie umiejscowionej na pograniczu poszczególnych elementów systemu politycznego, szczególnie między władzą wykonawczą i sądowniczą. Z tego względu prokuratura może być traktowana jako instytucja skupiająca się na współuczestnictwie z sądami w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości lub instrument władzy wykonawczej w zapewnianiu bezpieczeństwa wewnętrznego i realizacji funkcji wewnętrznej państwa. Ze względu na specyfikę obszaru działania prokuratury oczekuje się od niej zarówno skuteczności w ściganiu przestępstw, jak i strzeżenia praworządności, dla której zagrożeniem mogą być działania nie tylko poszczególnych jednostek i grup przestępczych, ale także naruszające prawo czyny urzędników oraz instytucji państwa. Stąd, także z punktu widzenia rozliczalności prokuratury, wskazuje się, że powinna być ona w większym zakresie niezależna od władzy wykonawczej poddanej regułom politycznym. Okazuje się jednak, że samo formalne oddzielenie prokuratury od władzy wykonawczej nie musi prowadzić automatycznie do niezależności prokuratury od czynników politycznych, gdy istnieją nadal inne bezpośrednie (uprawienia premiera i ministra sprawiedliwości względem Prokuratora Generalnego) i pośrednie (klientelizm, upolitycznienie i powiązania polityczne prokuratorów z politykami) mechanizmy politycznego uzależnienia prokuratorów. (abstrakt oryginalny)