Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Ekonomia krakowska w końcu XIX i na początku XX wieku

100%

Lityńska A.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1991

|

nr 334 Prace z zakresu ekonomii politycznej i historii myśli ekonomicznej

101-111

W niniejszym artykule przedstawiono jaką rolę w polskiej myśli ekonomicznej odegrało środowisko uniwersyteckie. Głównym ośrodkiem ekonomii teoretycznej stał się Uniwersytet Jagielloński, a zwłaszcza jego profesorowie i docenci, którzy wnieśli ogromny wkład dla rozwoju nauki ekonomii.

2

Z historii Towarzystwa Ekonomicznego w Krakowie (1921-1939)

75%

Pollok A.

Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

|

2011

|

nr 9

305-321

Prawie trzy lata po tym jak Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku, w dniu 1 marca 1921 grupa wpływowych osób z Krakowa założyła Towarzystwo Ekonomiczne. Od początku istnienia działalności Towarzystwa przyświecał jeden z głównych celów - ożywienie gospodarcze w odrodzonej Polsce. W ramach Towarzystwo prowadzona była szeroka działalność badawcza, publicystyczna oraz wydawnicza ukierunkowana na rozwiązywanie głównych polskich problemów gospodarczych. Towarzystwo występowało także z inicjatywami ustawodawczymi oraz kierowało do władz państwowych memoriały, w których prezentowało swoje stanowisko w danej kwestii. Przez cały okres istnienia Towarzystwo Ekonomiczne w swoich zasadach było wierne zasadom liberalizmu ekonomicznego. Wybuch II wojny światowej w 1939 r. przerwał 18-letni niezwykle aktywny okres działalności Towarzystwa. Po jej zakończeniu nie reaktywowano już Towarzystwa w jego pierwotnej formie, zwyciężyła bowiem koncepcja utworzenia Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, czyli ogólnopolskiej społecznej organizacji skupiającej ekonomistów naukowców i praktyków gospodarczych z całego kraju . Zgodnie z zamysłem założycieli PTE w większych miastach akademicki powołano odziały lokalne. Powstały w ten sposób krakowski Odział Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, który stał się naturalnym sukcesorem Towarzystwa Ekonomicznego w Krakowie.

3

Liberalizm - totalitaryzm - chrześcijaństwo. Dylematy moralne Adama Krzyżanowskiego

75%

Rosicka J.

Ekonomista

|

1993

|

nr 5-6

697-713

The article is an attempt to make the public familiar with unknown works of the eminent Polish thinker, Adam Krzyżanowski (1873-1963). It is based on an archival research, and most facts mentioned therein are published for the first time. The author tries to answer the question of what caused the name of Krzyżanowski to become in Poland a symbol of liberal values and his behaviour a symbol of the man of science worthy of highest respect. She presents the main ideas of his three books: The 20th Century, Christian Political Morality, and The Earthly Paradise of Communists. Krzyżanowski wanted to defend the man against the crudeness of the 20th century totalitarism, the pragmatic sophistication of policy and the myopia of successes of technique. He wanted to attain this through drawing the boundaries of democracy and liberalism. He found those boundaries in the personalist concept of Christian values in the sense of an imperative of the man's self-perfectioning. In this way he succeeded in avoiding the difficult statements to which the consequent liberals had to agree, like Hayek with his statement of non-existence of absolute values. Fighting against the totalitarism Krzyżanowski did not attack planning or idealize the market; instead, he stressed moral aspects of the solutions involved. (original abstract)

4

Pragmatyczny liberalizm Ferdynanda Zweiga

75%

Czerwiński M.

Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

1997

|

Myśl ekonomiczna II Rzeczypospolitej, Materiały z konferencji pod redakcją Urszuli Zagóry-Jonszty Wisła 22-27.10.1997

23-27

5

Myśl o kulturze i Polsce 1918-1939 w publicystyce Adama Heydla

75%

Filar T.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

2002

|

nr 587

41-47

Autor opisuje sylwetkę Adama Heydla - wiodącego przedstawiciela "Szkoły Krakowskiej". Przedstawia działalność dziennikarską Adama Heydla, oraz omawia niektóre jego publikacje zamieszczone w czasopismach okresu międzywojennego.

6

Powstanie i rozwój Towarzystwa Ekonomicznego w Krakowie

75%

Pollok A.

Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

|

2006

|

nr 4

131-148

Omówiono genezę i rozwój Towarzystwa Ekonomicznego oraz przedstawiono jego statut uchwalony 1 marca 1921 roku.

7

Carl Menger a szkoła krakowska. Z historii związków pomiędzy szkołą austriacką a polską myślą ekonomiczną

75%

Hockuba Z.

Ekonomista

|

1994

|

nr 4

537-547

Historia związków pomiędzy szkolą austriacką a polską myślą ekonomiczną liczy sobie sto lat. Rozpoczyna się w 1893 r., kiedy to Włodzimierz Czerkawski publikuje Teorię czystego dochodu z ziemi. W Teorii... W. Czerkawskiego widoczne są wpływy austriackie - metodologii Carla Mengera oraz teorii procentu Eugena von Böhm-Bawerka. Celem niniejszego artykułu jest zwięzłe przedstawienie teorii ekonomicznych Carla Mengera - założyciela szkoły austriackiej oraz odszukanie śladów tych teorii w pismach ekonomistów szkoły krakowskiej. Takie określenie celu badawczego w niczym nie pomniejsza wartości dzieła szkoły krakowskiej. Stanowi próbę bliższego scharakteryzowania jednego z głównych źródeł inspiracji prac W. Czerkawskiego, T. Brzeskiego, A. Heydla, F. Zweiga i innych. (fragment tekstu)

8

Liberalizm gospodarczy szkoły krakowskiej

75%

Hockuba Z.

Ekonomista

|

1994

|

nr 6

805-821

The subject of the article are the most important topics of scientific discussions of the Cracow School, and in the first place, the ideas and theories revealing its liberal character. The analysis of the economic liberalism of J. Dunajewski, W. Czerkawski, A. Krzyżanowski, A. Heydel and F. Zweig, who gave rise to the Cracow School, is composed of three parts. Part one presents the philosophical foundations on which the structure of liberal theories and policies were based. Following the path of F. Zweig and A. Krzyżanowski, the importance of freedom for the economic process and its connections with law, morality and property are discussed. Part two is dealing with the analysis of the market process - the spontaneous interactions of individual economic activities led by the motive of maximization of economic gains, and co-ordinated by the mechanism of prices and competition. In part three, functions of the State are discussed, which -in line with the approach of representatives of the Cracow School -should strengthen and complete the mechanisms of the spontaneous market process. This means to stay on the watch of observance of law, supply the public goods, intervene in situations of market failures, or eventually to realize the social reforms justified, along as the R. Nozick's principle, by earlier violations of principles of liberal justice. (original abstract)

9

Poglądy ekonomiczne przedstawicieli szkoły krakowskiej

63%

Zagóra-Jonszta U.

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

|

2019

|

z. nr 57

259-269

Mianem szkoły krakowskiej określano ekonomistów, którzy związani byli ze środowiskiem ekonomicznym Krakowa. Przewodniczył im profesor Adam Krzyżanowski z Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1921 r. założyli oni Towarzystwo Ekonomiczne, które miało propagować wiedzę ekonomiczną w społeczeństwie oraz walczyć z nadmierną ingerencją państwa w życie gospodarcze. Poglądy szkoły krakowskiej w dużym stopniu kształtowały opinię publiczną, a jej przedstawiciele cieszyli się dużym autorytetem w społeczeństwie. W artykule podjęto próbę syntetycznego przedstawienia stanowiska krakowskich ekonomistów wobec najważniejszych zagadnień dotyczących: etatyzmu, polityki monetarnej oraz podatkowej. Zwrócono uwagę na ich ocenę z punktu widzenia założeń liberalizmu ekonomicznego. Przegląd publikacji krakowskich ekonomistów wyraźnie wskazuje na konserwatywne, neoklasyczne podejście do zagadnień gospodarczych. Zgodnie z duchem liberalnym przedstawiciele szkoły krakowskiej krytykowali szkodliwość rzekomo zbyt daleko posuniętego etatyzmu, zbyt wysokie podatki, które jednak nie skutkowały wzrostem dochodu fiskalnego oraz politykę monetarną rządu, prowadzącą do inflacji, a następnie do hiperinflacji markowej. Nie zgadzali się również z polityką Władysława Grabskiego, premiera i ministra skarbu, który dokonał reformy walutowej bez pomocy zagranicy i nie czekając na zrównoważenie budżetu. Uważali, że należało najpierw doprowadzić do równowagi w budżecie, a następnie zaciągnąć pożyczkę stabilizacyjną na umocnienie złotego. Krytycznie odnosili się do polityki deflacyjnej w latach wielkiego kryzysu gospodarczego, chociaż początkowo ją akceptowali. Stosując metodę analizy źródeł uzupełnioną metodą opisu i porównawczą, wykorzystano oryginalne teksty krakowskich ekonomistów. (abstrakt oryginalny)

10

Polscy liberałowie II Rzeczypospolitej o roli państwa

63%

Zagóra-Jonszta U.

Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2012

|

Problemy współczesnej ekonomii. Księga jubileuszowa poświęcona prof. zw. dr hab. Dorocie Kotlorz

63-76

Przedmiotem rozważań będzie stanowisko polskich liberałów-akademików w kwestii roli państwa w gospodarce. Polska myśl ekonomiczna II Rzeczypospolitej nie odbiegała od głównego nurtu wyznaczonego przez zachodnich ekonomistów. Doskonale wpisywała się w powszechne przekonanie, że mechanizm rynkowy działa dobrze i nie należy go psuć nadmiernym interwencjonizmem. Ten pogląd wyraźnie dominował wśród kadry profesorskiej polskich wyższych uczelni. Spuścizna publikacyjna dotycząca tego zagadnienia jest bogata, co pozwala na wnikliwe przeanalizowanie problemu. Można zaryzykować tezę, iż polscy ekonomiści- teoretycy bardziej dbali o przestrzeganie obowiązujących w ekonomii kanonów aniżeli o zdroworozsądkowe podejście, dyktowane przez niepokorne życie gospodarcze, które nie chciało się do tych kanonów nagiąć i nieraz wymuszało na politykach gospodarczych działania niezgodne z zasadami obowiązującej doktryny politycznej.(fragment tekstu)

11

Polityka stabilizacji cen w koncepcji ekonomistów Szkoły Krakowskiej

63%

Lityńska A.

Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

2001

|

Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - teorie ekonomiczne a polityka gospodarcza państwa

175-185

12

Etatyzm w ocenie szkoły krakowskiej

63%

Łabaj R.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2010

|

nr 819

73-82

Celem opracowania jest zaprezentowanie poglądów szkoły krakowskiej na politykę etatystyczną. Głos szkoły krakowskiej w sprawie etatyzmu to tylko jedna ze stron dyskusji, jaka toczyła się w międzywojennej Polsce. (…) Problematyka opracowania zdecydowała o zastosowaniu metody analizy logicznej i krytyki źródeł oraz związanej z nimi metody porównawczej. W miejscach, gdzie dla zilustrowania pewnych zjawisk przytoczono konkretne przykłady, posłużono się metodą opisową. Konieczność wyciągnięcia ogólnych wniosków na bazie zaprezentowanego materiału faktograficznego wymagała uwzględnienia metody syntezy i indukcyjnego sposobu wnioskowania. (fragment tekstu)

13

Ferdynand Zweig - zapomniany ekonomista, nieznany socjolog

63%

Czerwiński M.

Zeszyt Naukowy / Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego

|

1994

|

nr 130

115-123

Przedmiotem artykułu są poglądy ekonomiczne przedstawiciela Krakowskiej Szkoły ekonomii Ferdynanda Zweiga, a także jego prace z zakresu socjologii.

14

Krakowska szkoła ekonomii wobec Wielkiego Kryzysu

63%

Turowski K.

Ekonomista

|

2020

|

nr 3

431-449

Wielki Kryzys rozpoczęty w 1929 r. był jednym z najważniejszych wydarzeń wstrząsających gospodarką światową w okresie międzywojennym, a nawet w całym XX wieku. Wielu ówczesnych ekonomistów starało się już na bieżąco dokonać zarówno teoretycznej analizy przyczyn kryzysu, jak również przedstawić propozycje dla polityki gospodarczej, mające ustabilizować sytuację gospodarczą w skali krajowej i międzynarodowej. Artykuł omawia stanowiska formułowane w tej kwestii w obrębie tzw. krakowskiej szkoły ekonomii, do której należeli czołowi wówczas ekonomiści polscy: Adam Krzyżanowski, Ferdynand Zweig oraz Adam Heydel. W obrębie tej szkoły można wyróżnić dwa stanowiska: dewaluacyjne (Krzyżanowski i Zweig) oraz deflacyjne (Heydel) - to ostatnie bliskie teorii cykli koniunkturalnych Misesa i Hayeka. Te dwie propozycje, mimo zbieżności liberalnych poglądów politycznych, były rozbieżne w diagnozie źródeł kryzysu, co miało swoje konsekwencje w różnicach zaleceń dla polityki antykryzysowej. (abstrakt oryginalny)

15

Etatyzm w ujęciu przedstawicieli myśli akademickiej i zwolenników interwencjonizmu państwowego

51%

Zagóra-Jonszta U.

Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

1997

|

Myśl ekonomiczna II Rzeczypospolitej, Materiały z konferencji pod redakcją Urszuli Zagóry-Jonszty Wisła 22-27.10.1997

131-141

16

Dzieje ekonomii akademickiej w Krakowie do czasów drugiej wojny światowej

51%

Lityńska A.

Prace Komisji Nauk Ekonomicznych - Polska Akademia Nauk

|

1992

|

nr 15

71

Celem opracowania jest ukazanie dorobku uczonych krakowskich i ich wkładu w rozwój nauki i kultury polskiej, a także uchwycenie tendencji rozwojowych ekonomii krakowskiej na tle kierunków dominujących w ekonomii polskiej i zachodnioeuropejskiej.

17

Ekonomiści Szkoły Krakowskiej o gospodarczej roli państwa w okresie międzywojennym

51%

Lityńska A.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1996

|

nr 465

5-12

Szkoła Krakowska w ekonomii międzywojennej propagowała liberalizm ekonomiczny. Jej czołowi przedstawiciele tacy jak A.Krzyżanowski i F.Zweig wypowiadali się przeciwko podejmowaniu przez państwo inicjatywy gospodarczej, ograniczając jego rolę do ochrony własności prywatnej i wolnej konkurencji, zapewnienia bezpieczeństwa zewnętrznego, rozwoju służby zdrowia, oświaty i kultury. Do zadań państwa jako regulatora sfery finansowej miało należeć m.in. prowadzenie polityki fiskalnej spójnej z innymi decyzjami ekonomicznymi państwa. Ekonomiści Szkoły Krakowskiej przedstawili szereg memoriałów mających uzdrowić polską gospodarkę.

18

Liberalizm ekonomiczny i rola państwa w ujęciu polskich marginalistów

51%

Zagóra-Jonszta U.

Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2012

|

Polska myśl ekonomiczna głównego nurtu do drugiej wojny światowej.

105-130

Przedstawiciele nurtu subiektywno-marginalistycznego byli liberałami. Taki charakter miała bowiem zarówno ekonomia klasyczna, jak i stanowiący w pewnym sensie jej kontynuację marginalizm. Utrzymująca się od czasów Adama Smitha dominacja poglądów liberalnych w ekonomii charakteryzowała prawie wszystkie kraje Europy i Stany Zjednoczone. Wyjątek stanowili Niemcy, którzy nie zaakceptowali szkoły klasycznej, a następnie marginalizmu, rozwijając własną teorię ekonomii opartą na zasadach interwencjonizmu państwowego najpierw w ramach starszej, a następnie młodszej szkoły historycznej. Coraz silniejsza klasa kapitalistów, umacniająca swoją pozycję w gospodarce, której przeszkadzała "nadopiekuńczość" państwa, chętnie wyznawała poglądy liberalne. Polscy marginaliści nie odstawali od ogólnego trendu. Liberalizm ekonomiczny wydawał się w ich opinii rzeczą oczywistą, tym bardziej, że instytucja państwa była postrzegana jako twór obcy, kojarzony z zaborcą. To dodatkowo wzmacniało nastawienie liberalne. Pewnym paradoksem było nawet wyznawanie poglądów liberalnych przez przedstawicieli polskiego historyzmu. Wyjątek stanowili ekonomiści związani z nurtem lewicowym oraz przedstawiciele korporacjonizmu i społecznej nauki Kościoła. (...) Tymczasem praktyka gospodarcza nie chciała się oprzeć wyłącznie na zasadach mechanizmu rynkowego. Wiara w automatyzm rynkowy, w samoprzywracającą się równowagę, w prawo rynków niewiele miała wspólnego z rzeczywistością. Życie wymuszało często działania niezgodne z założeniami liberalizmu ekonomicznego i parło w kierunku podporządkowania gospodarki interwencji państwa. (fragment tekstu)

19

Równowaga w gospodarce w ujęciu polskich marginalistów

51%

Pęciak R.

Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2012

|

Polska myśl ekonomiczna głównego nurtu do drugiej wojny światowej.

69-104

Polscy ekonomiści okresu międzywojennego w większości znajdowali się pod wpływem szkoły austriackiej bądź szkoły historycznej. Fakt hołdowania szkole psychologicznej wynikał z historii Polski, a przede wszystkim z polityki prowadzonej przez zaborców przed odzyskaniem niepodległości, w ramach której ani w zaborze rosyjskim, ani w zaborze pruskim rozwój niezależnej nauki polskiej nie był możliwy. Teoria mikroekonomicznej równowagi ogólnej marginalizmu zachodniego znalazła rozwinięcie w polskiej szkole matematycznej. Powszechnie za twórcę polskiej szkoły matematycznej uznaje się Władysława Zawadzkiego, którego poglądy opierały się na dorobku naukowym i metodzie badawczej szkoły lozańskiej. Za prekursorów szkoły matematycznej w Polsce uznaje się również m.in. Józefa Marię Hoene-Wrońskiego i Zygmunta Rewkowskiego, jednak teorię równowagi ogólnej w ujęciu szkoły lozańskiej w największym stopniu rozwinął Władysław Zawadzki. (fragment tekstu)