Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Demokracja, demokratyczny, demokratyzm jako pojęcia syndromatyczne. Tezy

100%

Karwat M.

|

nr 4(65)

73-100

Demokracja, demokratyczny, demokratyzm, demokratyzacja to pojęcia syndromatyczne. Zarówno same w sobie, gdy wskazujemy kryteria definicyjne, jak i w związkach pojęć - takich jak np. demokracja liberalna czy demokratyczne państwo prawa. Syndromatyczność tych pojęć polega na tym, że ich treść nie jest jednowymiarowa (w redukcji do sposobu wyłaniania i legitymizacji władzy, sposobu rządzenia, relacji między rządzącymi a rządzonymi), lecz określona jest przez splot charakterystyk ideologicznych, etycznych, socjoekonomicznych i prawnych. Demokracja "przymiotnikowa" to inna jakość niż "czysta" demokracja rozumiana dosłownie, lecz i blankietowo. Znajduje to wyraz w zróżnicowanych doktrynalnie modelach demokracji. (abstrakt oryginalny)

2

American Plans to Build Democracy in the Middle East After 9/11: the Case of Iraq

80%

Waśko-Owsiejczuk E.

|

21

|

nr 1

11-32

The "Freedom Agenda" of President George W. Bush for the Middle East assumed that the liberation of Iraq from the dictatorship of Saddam Hussein and the start of political change would trigger the process of democratization of the entire region. Encouraged by financial and economic support, Arab countries should have been willing to implement political and educational support, which would lead to the creation of civil society and grassroots political changes initiated by society itself. A number of mistakes made by the Bush administration in Iraq has not only caused the mission of the democratization of Iraq to be a failure, but also influenced the situation that today Iraq is closer to being a failed state than a democracy.(original abstract)

3

Kwestie peloponeskie. Demokracja przeciw prawu. Hybris radykałów

80%

Oniszczuk J.

|

nr 4

29-63

Klęska Hellenów w wojnie peloponeskiej V w. p.n.e nastąpiła po wielu wiekach od zaistnienia martwej ciszy po wojnie trojańskiej i po trwających później trzy stulecia tzw. wiekach ciemnych oraz opowieściach ludowych o mykeńskich herosach, po poetyckich (Homer) czasach opowieści, które zbudowały ideę organizującą nowy świat Hellenów. Wydarzenia peloponeskie zamknęły - niejako ponownie - pewien ład; tym razem był to porządek demokratów cechujących się pychą arystokratów (Ateny) i porządek oligarchów o bucie demokratów (Sparta). Ale też, o ile wojna pod Troją przygotowała upadek króla (Agamemnon), to wojna pod Atenami przygotowała powrót króla, tym razem Macedońskiego, który złakniony pysznej sławy bohatera achajskiego, podążył drogą mykeńskiego władcy. Wojna peloponeska ostatecznie nie skończyła się sukcesem jakichś sprawiedliwych poleis greckich czy całej Grecji. Rezultaty owej wojny wyraża myśl mówiąca o powszechnej klęsce peloponeskiej. Walczyły między sobą interesy ustroju oligarchicznego i demokratycznego. Co jednak niezwykle ważne, pojawił się poważny konflikt: demokracja populistyczna (większościowa) przeciw prawu i sprawiedliwości. Ów konflikt okazał się możliwy z powodu braku jakiejś instytucji publicznego arbitra czy moralnego autorytetu, które zapobiegłyby upadkowi umiarkowania, będącego konstytutywną (sine qua non) cechą demokracji(Solon). Bez umiarkowania nie ma demokracji.(abstrakt oryginalny)

4

Civic dialogue in Poland compared to other European Union member states

80%

Jasiecki K.

|

2014

|

5

|

nr 2 (10)

29-47

In the invitation to the 'Europe-Poland-Dialogue' conference the organisers ask: Are we witnessing the end of a certain development stage and opening of the way to subsequent stages of dialogue advancement, its functioning and development in social realities? In this paper, the attempt to answer this question entails a description of three problems addressed by the sections below. The first section presents the differences between social and civic dialogue against the background of discussions taking place in the European Union and in Poland. The second section focuses on the evaluation of the condition of Polish civic dialogue past 1989. The third section considers social dialogue in Poland from the comparative perspective of political participation and political culture indicators of the Democracy Index. The paper ends with final remarks. (original abstract)

5

Droga do powstania społeczeństwa informacyjnego we współczesnych demokracjach

80%

Garwol K.

|

2010

|

nr 57 E-gospodarka w Polsce. Stan obecny i perspektywy rozwoju.Cz. I

103-111

Rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych zmienił świat. Doprowadził do pojawienia się nowego typu społeczeństwa, zwanego społeczeństwem informacyjnym, które z tych technologii korzysta i dla którego stały się one naturalnym składnikiem codziennego życia. Fundamenty i cele, na których opiera się ta nowa forma społeczna, nieco inaczej wyglądają w Stanach Zjednoczonych, w Japonii i w krajach Unii Europejskiej. Zaowocowało to pojawieniem się wielu różnych definicji opisujących to zjawisko. Wszędzie jednak kluczowym pojęciem jest informacja i sposoby jej wykorzystania w społeczeństwie. "Człowiek w społeczeństwie informacyjnym jest niemal zatopiony w informacji"1. Niezależnie jak różna była droga do społeczeństwa informacyjnego we współczesnych demokracjach, to informacja wpływała w głównej mierze na jego kształt.(fragment tekstu)

6

Demokratyczny Irak nie jest mrzonką

80%

Barro R. J.

|

nr 4 (133)

18

Autor przedstawił zmiany jakie powinny zostać wprowadzone w Iraku po zakończeniu wojny, aby państwo to mogło powrócić do dawnej świetności sprzed reżimu Saddama Husajna.

7

Globalizacja a problem deficytu demokracji w Unii Europejskiej

80%

Szymański A.

|

nr 2

127-136

Problem deficytu demokracji na poziomie Unii Europejskiej jest zagadnieniem bardzo aktualnym i istotnym. Warto rozpatrzyć powyższe zagadnienie w kontekście procesu globalizacji. Wiele problemów związanych z demokracją w UE to jednocześnie dylematy wynikające z globalizacji. Za główne wyznaczniki tego procesu uważa się: funkcjonowanie rozbudowanych sieci transnarodowych powiązań i zależności gospodarczych, społecznych czy politycznych oraz intensyfikację interakcji wewnątrz oraz pomiędzy państwami i społeczeństwami.

8

Współczesne znaczenie demokracji w polityce państw zachodnich wobec krajów Azji

80%

Gołębiowska-Śmiałek M.

|

2005

|

Gospodarka i polityka : wyzwania XXI wieku

115-124

Po zakończeniu zimnej wony panowało przekonanie, o zwycięstwie liberalnej demokracji, która systematycznie pokonała dotychczasowe systemy od monarchii dziedzicznej przez faszyzm, do komunizmu. Świat. który przez niemal pół wieku funkcjonował w systemie dwubiegunowym, rozpadł się, a większość krajów dawnego obozu sowieckiego opowiedziało się za demokracją liberalną. (fragment tekstu)

9

Wielokulturowość a liberalna demokracja : szanse i zagrożenia : aspekty metodologiczne

80%

Tomczyk K.

|

nr 1

51-64

Zaprezentowano problematykę, zakres badań oraz metodologię rozprawy doktorskiej Kamila Tomczyka. Zdefiniowano problem badawczy, a także przedstawiono strukturę procesu badawczego dysertacji.

10

System i jakość sprawowania władzy w krajach Afryki Subsaharyjskiej

80%

Czech S.

|

Systemowe uwarunkowania wzrostu gospodarczego krajów Afryki Subsaharyjskiej

49-72

Władza jest jedną z podstawowych kategorii instytucjonalnych wpływających na możliwości rozwojowe każdego kraju69. Władza skorumpowana, nieefektywna. pozbawiona odpowiedzialności i tworząca instytucje wyzyskujące jest w stanic zdusić każdy potencjał wzrostu gospodarczego. Nie ma tutaj jednak symetrii, ponieważ władza sprawna, wiarygodna, odpowiedzialna i otwarta na postulatach obywateli nie implikuje w sposób automatyczny wzrostu. Poprzez dobre rządy tworzy ona odpowiednie warunki do osiągania wysokiego tempa rozwoju gospodarczego, ale niezbędne do tego są jeszcze inne czynniki, jak odpowiednie bodźce mikroekonomiczne, zaangażowanie kapitałowe sektora prywatnego czy sprawnie funkcjonujące instytucje gospodarki rynkowej (egzekwowalność kontraktów, stabilność praw własności). Znaczenie władzy dla wzrostu opiera się przede wszystkim na jej wyłączności tworzenia instytucji formalnych obowiązujących na danym terytorium oraz ich sankcjonowania i egzekwowania'". Kompatybilność tych regulacji z mechanizmami rynkowymi, ograniczona dyskrecjonalność zarządzania gospodarką oraz transparentność przepisów i ich be/wyjątkowe stosowanie stanowią fundament trwałego wzrostu. To jednak nie wszystko, ponieważ władza tworzy klimat polityczny wokół aktywności gospodarczej ludzi. Polityczna niestabilność i niepewność jutra, częste zmiany władzy, polityczna przemoc i siłowe przejmowanie zasobów hamują wzrost gospodarczy zniechęcając do podejmowania inwestycji ze względu na możliwość utraty jej owoców lub zaangażowanych kapitałów. (fragment tekstu)

11

Politics of Memory in Ukraine. A Case Study on the Commemoration of Metropolitan Andrey Sheptytsky

80%

Wawrzonek M., Kropornicka O.

|

2021

|

Vol. 19, z. 3 The Baltic Sea Region: States, Societies, and Future Development

257-276

Celem artykułu jest analiza działań na rzecz upamiętnienia metropolity Andrzeja Szeptyckiego. Postawiono trzy zasadnicze cele badawcze. Pierwszy to identyfikacja najważniejszych aktorów uczestniczących w działaniach komemoracyjnych. Drugim celem była rekonstrukcja strategii, którą posługiwali się ci aktorzy. Po trzecie, celem studium była próba diagnozy bieżących procesów, które determinują funkcjonowanie ukraińskiego systemu politycznego. W szczególności chodziło o uchwycenie ewolucji po Rewolucji Godności przekazu związanego z komemoracją, która była pochodną relacji pomiędzy różnymi aktorami działającymi w ukraińskim "polu pamięci". Specjalny nacisk położono na kwestię upamiętnienia postawy Szeptyckiego podczas Holokaustu oraz na znaczenie tego wątku w kontekście działań podjętych w celu upamiętnienia tej postaci. Badania przeprowadzono w oparciu o teorię polityki pamięci Jana Kubika i Michaela Bernharda. Badanie pozwoliło zweryfikować niektóre jej elementy. Dotyczy to zwłaszcza podstawowych założeń, na których opiera się wspomniana teoria, a które dotyczą wzajemnych powiązań pomiędzy strategiami stosowanymi przez aktorów działających w polu pamięci, strukturą reżimu pamięci i perspektywami dla demokratyzacji systemu politycznego. (abstrakt oryginalny)

12

Demokracja w Serbii i Chorwacji w XXI wieku: w koleinach historii?

80%

Stryjek T.

|

2021

|

Vol. 19, z. 2 30 lat od upadku ZSRR - konsekwencje dla państw Europy Środkowej i Wschodniej

301-319

Autor przybliża temat współczesnego reżimu politycznego w Serbii, koncentrując uwagę na roli głowy państwa oraz systemie partyjnym. Wyprowadza ewolucję Serbii w ostatniej dekadzie od nieskonsolidowanej demokracji do reżimu typu hybrydowego czy nawet autorytaryzmu nieskonsolidowanego z historycznych doświadczeń, które ukształtowały jej kulturę polityczną. Wskazuje źródła autokratyzmu i monizmu w jej historii państwowej, kościelnej i intelektualnej. Porównuje ją z Chorwacją, która od około 20 lat pozostaje demokracją nieskonsolidowaną. Tekst pokazuje, że tradycje kulturowe i polityczne Serbii i Chorwacji sprzed 1991 r. wpłynęły na wyobrażenia ich współczesnych mieszkańców o demokracji i rządach "silnych liderów" w nie mniejszym stopniu niż doświadczenia z okresu transformacji.(abstrakt oryginalny)

13

Deliberation as a Tool to Find Solutions to Overcome the Crisis in the European Union

80%

Witkowska M.

Przegląd Europejski

|

2017

|

nr 1

132-145

Debata o charakterze deliberacji to proces komunikacji zorientowany na poszukiwanie wystarczająco dobrych argumentów przemawiających za określonymi ocenami oraz rozwiązaniami dyskutowanych kwestii i odnoszących się do istotnych problemów interesariuszy. Przedmiotem artykułu jest prezentacja przebiegu i wyników obserwacji poczynionych wobec dyskursu teoretycznego i naukowego o charakterze deliberacji, które miało miejsce we wrześniu 2016 r. Uczestnikami byli eksperci akademiccy, przedstawiciele think-thanków oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego, działający w obszarze spraw europejskich, a także doktoranci i inni aktywiści. Pytania dotyczyły kwestii jak należy rozumieć hasło przewodnie spotkania: więcej Europy ("More Europe") oraz jak definiować i gdzie postrzega się kryzys w procesie integracji europejskiej. Deliberacja dotyczyła oceny modelu integracji europejskiej, czy obecna formuła jest aprobowana czy też kontestowana. Ponadto należało wskazać argumenty dotyczące najlepszych i najgorszych efektów procesu integracji, kto może kontestować proces integracji i z jakich przyczyn. Celem deliberacji było wypracowanie oceny procesu integracji europejskiej, określenie podłoża jego krytyki, zdiagnozowanie sytuacji kryzysowych oraz wskazanie pożądanego modelu docelowego.(abstrakt oryginalny)

14

Debata współczesna nad pojęciem i zjawiskiem demokracji: wybrane aspekty

80%

Rewera M.

|

2017

|

nr 19 (1)

35-43

W artykule autor skupia uwagę na polemice wokół pojęcia i zjawiska demokracji z końca XX i początku XXI wieku, podejmowanej głównie przez takich autorów, jak: Giovanni Sartori, Charles Tilly, Marek Bankowicz i Francis Fukuyama. Celem pracy było pokazanie różnorodności w interpretowaniu pojęcia demokracji pomimo istnienia elementów wspólnych, co do których panuje konsensus, oraz złożoności zjawiska i procesu demokracji we współczesnym świecie. Podjęto także problem kryzysu demokracji w wymiarze praktycznym oraz w skali międzynarodowej. (abstrakt oryginalny)

15

The Evolution of the Socio-political Situation of the Republic of Türkiye in the 20th Century - Efforts Towards the Europeanisation of the Society and State

80%

Chmielowska D.

|

nr 3

7-29

The events related to the collapse of the Ottoman Empire and the proclamation of the Republic of Türkiye contributed to a complete departure from the system of constitutional monarchy in favour of a parliamentary democracy. Owing to the decisions on Europeanisation and implemented reforms, i.e., adopting a Civil Code based on the Swiss code, a Criminal Code reflecting the Italian code, a Commercial Code underpinned by the German code (1924), and the transition to the Latin alphabet which replaced Arabic (1928), as well as education reforms (1925), women's suffrage (1934), and the introduction of surnames (1935), etc. the Turkish people became a European society, aware of their rights and obligations. The transition from a singleparty regime to a multi-party period (1946) allowed for democracy to be consolidated. Türkiye's participation in strictly European and international political and military organisations was of vital significance and turned the country into an extremely important state. Its failed efforts to join the EEC, and, subsequently, the European Union, resulted in Türkiye abandoning its interest in this form of cooperation (1997). The socio-political transformations that took place in the 20th century, highlighted in this article, characterise this dynamically changing period. The evolution of the views of Turkish society was clearly marked in the second half of the 20th century, which led to serious changes in the mindsets of the Turkish people and completely altered the image of the country post-2002, allowing the newly established Justice and Development Party to assume power (2002).(original abstract)

16

Między demokracją przedstawicielską a bezpośrednią

80%

Kirejczyk E.

|

nr 2 (numer specjalny)

64-84

Celem artykułu badawczego jest analiza celowości przejścia od demokracji przedstawicielskiej do bezpośredniej i możliwości takiej zmiany w najbliższych dziesięcioleciach. Analiza dotyczy wad i zalet demokracji przedstawicielskiej i dwóch rodzajów demokracji bezpośredniej: opartej na referendach i głosowaniach internetowych. Z analizy wynika, że najlepszym systemem władzy we współczesnych państwach rozwiniętych jest demokracja referendalna, taka jak obecnie w Szwajcarii. Pełna demokracja internetowa może być stosowana w organizacjach o niewielkiej liczbie podejmowanych decyzji. Artykuł dotyczy też oporu wobec zmian, oraz dróg i możliwości upowszechnienia się demokracji bezpośredniej w najbliższych dziesięcioleciach. (abstrakt oryginalny)

17

W kierunku modelu demokratycznej konsolidacji

80%

Nowotarski B.

|

nr 213

176-191

Artykuł jest propozycją modelu demokratycznej konsolidacji dla państw, którym udało się opuścić totalitarne lub autorytarne piekło przeszłości, a zatem dokonać skutecznej tranzycji. Poszukiwanie takiego modelu jest ważne również dlatego, że dotychczas zaledwie 27% państw, z tych, które rozpoczęły swoją historyczną wędrówkę, skutecznie skonsolidowało demokrację. Proponowany model określa warunki demokratycznej konsolidacji oraz system instytucji publicznych umożliwiający ich osiągnięcie. Istotą modelu jest jednak głównie możliwość przeciwdziałania zjawiskom erozji młodych demokracji. (abstrakt oryginalny)

18

The Referendum as an Institution in the Black Sea Region: Does it Signal the Rise or Collapse of Democracy?

80%

Podolak M.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2019

|

Vol. 17, z. 4 The Balkans: European Integration, Politics and Security

161-185

Poglądy na temat instytucji demokracji bezpośredniej zmieniły się w okresie transformacji demokratycznej. Różne zalety i pozytywne skutki demokracji bezpośredniej zostały potwierdzone praktyką niektórych krajów demokratycznych. Odnotowano także jego edukacyjną i polityczną wartość aktywizacyjną dla społeczeństwa, bez której społeczeństwo obywatelskie nie mogłoby się formować. Referendum jest szczególnie traktowane jako najczystsza forma korelacji między poglądami społeczeństwa a decyzjami jego przedstawicieli. W sytuacji, gdy obecne są dwa organy przedstawicielskie - parlament i prezydent - referendum uważa się za środek rozwiązywania sporów między nimi w ważnych sprawach państwowych. Referendum staje się obecnie czymś więcej niż tylko wiążącą lub konsultacyjną opinią na temat aktu ustawodawczego, zwłaszcza konstytucji. Przede wszystkim ważne jest rozszerzenie rodzaju i zakresu kwestii podlegających głosowaniu bezpośredniemu. Oprócz tradycyjnych, tj. Zmian konstytucyjnych, przedmiotem referendów stały się kwestie polaryzacyjne, które budzą duże emocje. Problemy tego typu obejmują w szczególności kwestie moralne, członkostwo w organizacjach międzynarodowych i tak zwane "nowe zasady". W artykule przedstawiono rolę i znaczenie referendum jako instytucji kształtującej systemy demokratyczne regionu Morza Czarnego.(abstrakt oryginalny)

19

Przywództwo polityczne w ramach "stabilokracji" a stan demokracji: przykład Serbii

80%

Domachowska A. B.

|

nr 1

143-159

Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób typ przywództwa Aleksandra Vučicia w Serbii przekłada się na stan demokracji tego państwa. Do przeprowadzenia analizy wykorzystano nowy koncept "stabilokracji", opisujący system polityczny charakterystyczny dla państw Bałkanów Zachodnich. Natomiast do oceny stanu demokracji wykorzystano następujące mierniki: raporty Nations in Transit (Freedom House), wskaźnik demokracji opracowany przez Economist Intelligence Unit (EIU) oraz indeks wolności prasy, przygotowywany przez Reporterów bez Granic.(abstrakt oryginalny)

20

Does Gender Equality Constitute One of the 'Underlying Values of the ECHR' in the Light of Article 17 ECHR?

80%

Wiiczanowska H.

|

nr 4

83-96

Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy równość płci rzeczywiście stanowi jedną z "wartości leżących u podstaw Konwencji" w świetle art. 17 EKPC. Zbadanie tej kwestii wymaga wzięcia pod uwagę zmienności paradygmatu demokracji walczącej. Autorka stawia hipotezę, że pomimo formalnych deklaracji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC), równość płci, sama w sobie, nie uzasadnia stosowania art. 17 EKPC. Ponadto, ze względu na szkodliwy wpływ art. 17 EKPC na zasadę praworządności, przepis ten nie powinien być stosowany do ochrony równości płci. Artykuł opiera się na analizie orzecznictwa ETPC dotyczącego stosowania art. 17 Konwencji.(abstrakt oryginalny)