CEL: Zarządzanie transgranicznymi zasobami naturalnymi było przedmiotem badań w różnych dyscyplinach. Niemniej jednak, poza spostrzeżeniami teoretycznymi, dowody empiryczne skutecznego zarządzania transgranicznego lub zarządzania zasobami naturalnymi są nadal ograniczone, nawet w Unii Europejskiej (UE), gdzie zapewnia się szereg instrumentów w celu wspierania współpracy transgranicznej między jej państwami członkowskimi. Nasz artykuł, dostarcza dowodów na przykładzie współpracy transgranicznej między dwoma państwami członkowskimi UE, Austrią i Słowenią, uzupełniając ramy analityczne w celu zidentyfikowania czynników stymulujących pomyślną współpracę transgraniczną. METODYKA: Na przykładzie Geoparku Karawanken Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej (EUWT) oceniamy czynniki sukcesu i granice współpracy transgranicznej obejmującej różne formy współpracy. Ponadto, w oparciu o dowody empiryczne z warsztatów z lokalnymi, regionalnymi i krajowymi interesariuszami, badamy potencjał ram organizacyjnych EUWT w zakresie skutecznego zarządzania zasobami wodnymi w wymiarze transgranicznym na obszarze Geoparku. WYNIKI: Przeprowadzona przez nas analiza pakietów projektów, wspólnych przedsięwzięć/konsorcjów oraz EUWT jako możliwych form współpracy transgranicznej wskazuje, że EUWT mają różne zalety w porównaniu z luźniejszymi formami współpracy. Wyższe koszty operacyjne ponoszone przez organizację kontrastują z lepszym zarządzaniem działalnością transgraniczną, zgodnie z ramami prawnymi i reprezentacją po obu stronach granicy. Zwiększa to akceptację i ułatwia podejmowanie decyzji. Ponadto zwiększa możliwość uzyskania środków finansowych zgodnie z planowanymi działaniami i wymogami regionalnymi, jednocześnie zmniejszając indywidualne ryzyko finansowe dla partnerów. Geneza Globalnego Geoparku UNESCO Karawanken/Karavanke (Geopark Karawanken) wskazuje, że luźniejsze formy organizacji, np. pakiety projektów, pozwalają interesariuszom na wzajemne poznanie się bez większego wysiłku instytucjonalnego. W miarę postępującej integracji forma organizacyjna może być bardziej złożona. Doświadczenie w opracowywaniu transgranicznych instrumentów gospodarki wodnej pokazuje, że nawet w bardziej wyrafinowanej formie współpracy, takiej jak EUWT, nadal istnieją przeszkody w zarządzaniu transgranicznymi zasobami naturalnymi. Przeszkody wynikają np. z krajowych przepisów ustawowych i wykonawczych, standardów danych, technik monitorowania i czynników miękkich, takich jak bariery językowe. IMPLIKACJE: Przykład Geoparku Karawanken pokazuje, że wprowadzenie EUWT może uzyskać znaczące wsparcie transgranicznych władz publicznych. Mimo to EUWT ma tendencję do wykluczania prywatnych przedsiębiorstw lub podmiotów społecznych, ponieważ nie mogą one być aktywnymi członkami zarządu. Zbadanie dalszych opcji ściślejszej integracji sektora prywatnego w modelach partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) może być przydatne, aby zachować możliwość włączenia bardzo potrzebnych prywatnych umiejętności i zasobów. Doświadczenie Geoparku Karawanken sugeruje, że EUWT mogą i będą znaczącą formą organizacji w Europie dla szeregu działań, na przykład w dziedzinie zasobów transgranicznych, transgranicznych obszarów chronionych lub transgranicznych regionów. Pomoże to w osiągnięciu celów programów UE w zakresie przeciwdziałania kryzysom klimatycznym i bioróżnorodności poprzez umowy ponadnarodowe, np. Zielony Ład czy Strategia Bioróżnorodności. ORYGINALNOŚĆ I WARTOŚĆ: Artykuł ten zawiera zwięzły przegląd transnarodowej gospodarki zasobami wodnymi w Unii Europejskiej w kontekście EUWT i przedstawia praktykom uwagi dotyczące potencjalnych wyzwań związanych z pomyślnym wprowadzeniem EUWT. Chociaż analiza wspólnych doświadczeń różnych EUWT może doprowadzić do opracowania europejskiego standardu i wytycznych dla pomyślnego stworzenia tego narzędzia spójności terytorialnej, niniejszy artykuł stanowi pierwszy krok, torując drogę przyszłym badaniom. (abstrakt oryginalny)