Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

The Origin and History of the Polish Money. Part 1

100%

Wójtowicz G.

Bank i Kredyt

|

2006

|

nr 11-12

3-11

Omówiono historię polskiego pieniądza do 1795 roku. Artykuł podzielono na części: okres denara, okres grosza, okres polskiego złotego.

2

Uwagi o naturze pieniądza-pośrednika i jej skutkach

100%

Szewczyk R.

Folia Oeconomica Bochniensia

|

2003

|

nr 1

79-86

W artykule omówiono istotę, funkcje i rodzaje pieniądza. Pokazano jakie miejsce i znaczenie ma on w gospodarce rynkowej.

3

Skrawek forinta

75%

Chorzemski S.

Gazeta Bankowa

|

2007

|

nr 51-52

82-83

W przyszłym roku obchodzona będzie 160. rocznica wybuchu wojny o niepodległość Węgier, kojarzona z Wiosną Ludów i ze znaczącym udziałem Polaków w tej wojnie. Właśnie wtedy to generał Józef Bem stał się wspólnym bohaterem Polski i Węgier. Znamy to wszyscy z nauki historii w szkołach, natomiast mniej znane są aspekty finansowe towarzyszące tym kardynalnym wydarzeniom w dziejach Węgier. Tematowi temu poświęcony jest poniższy szkic. (abstrakt oryginalny)

4

Pieniądz a dochód

75%

Szewczyk R.

Folia Oeconomica Bochniensia

|

2005

|

nr 3

93-100

Artykuł omawia krótko historię pieniądza jego istotę i funkcje jakie pełni w gospodarce oraz wskazuje na różnice jakie występują miedzy pieniądzem a dochodem.

5

Kolekcja z VATem

75%

Okrasiński A.

Gazeta Bankowa

|

2007

|

nr 48

22

Zakup monet kolekcjonerskich od sprzedawcy z innego kraju unijnego należy rozliczać jako transakcje wewnątrzwspólnotowe. Dotyczy to monet złotych, jak i srebrnych. Zarówno przy nabyciu jak i sprzedaży monet srebrnych należy zastosować 22-proc. stawkę podatku VAT. Monety złote zaś są zwolnione z opodatkowania. Takie rozliczenie z fiskusem dotyczy transakcji nabycia monet srebrnych i złotych od unijnego kontrahenta i ich sprzedaży w kraju. Oczywiście nabycie i sprzedaż monet złotych jest zwolnione z podatku VAT, ale pod rygorem przestrzegania przepisów prawnych w takiej sytuacji. Przede wszystkim monety złote muszą być traktowane jak złoto inwestycyjne. (abstrakt oryginalny)

6

Historia finansowa XX wieku. Dekada 1920-29

63%

Morawski W.

Gazeta Bankowa

|

2007

|

nr 11

25-28

Lata dwudzieste dwudziestego wieku upłynęły pod znakiem przezwyciężania finansowych skutków pierwszej wojny światowej. Był to czas wielkich inflacji powojennych, które stały się wielkim wyzwaniem dla gospodarek krajów europejskich. W wymiarze międzynarodowym trzeba było zmierzyć się z destabilizująco wpływającymi na światowe rynki reparacjami i długami wojennymi. W międzyczasie starano się powrócić do niskich barier celnych, liberalnej polityki gospodarczej i waluty mającej pokrycie w złocie. Rezultatem tych dążeń był wielki kryzys finansowy lat trzydziestych. Artykuł omawia historię finansową trzeciego dziesięciolecia dwudziestego wieku.

7

Historia finansowa XX wieku. Dekada 1910-1919

63%

Morawski W.

Gazeta Bankowa

|

2007

|

nr 9

25-28

W latach 1910-1914 sytuacja światowych finansów nie różniła się bardzo od tej, która panowała w poprzedniej dekadzie. W Stanach Zjednoczonych dokańczano tworzenie Systemu Rezerwy Federalnej. W 1913 roku dały się zauważyć objawy kryzysu gospodarczego, ale jego rozwój przerwał wybuch wojny. Zniszczyła ona system gospodarczy oparty na złotej walucie, liberalnej polityce gospodarczej i względnie niskich barierach celnych. Podczas wojny nagromadziły się przyczyny wielkich inflacji, które dały o sobie znać wkrótce po jej zakończeniu. Autor omawia historię finansową okresu 1910 - 1919.

8

Polityka pieniężna NBP w latach 1991-2003 w kontekście wyznaczanych celów

63%

Bogusławska W.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Prace Katedry Makroekonomii

|

2006

|

nr 11

91-103

Prawidłowo skonkretyzowana i usystematyzowana polityka pieniężna w wyniku działania w warunkach niepewności, z uwagi na występowanie złożonej i współzależnej relacji pomiędzy licznymi agregatami i ścieżkami oddziaływań, stanowi istotny element procesu decyzyjnego każdego banku centralnego. Stąd też w ramach każdej strategii monetarnej powinny być dobrane prawidłowo i sformułowane w sposób przejrzysty poszczególne cele polityki pieniężnej. (fragment tekstu)

9

Historia Finansowa XX wieku (1980-1989)

63%

Morawski W.

Gazeta Bankowa

|

2007

|

nr 24

25-28

W latach 80. głównym problemem finansowym świata był kryzys zadłużeniowy. Po pierwszym szoku naftowym w 1974 roku państwa eksportujące ropę naftową, głównie kraje arabskie, dysponowały nadmiarem środków. Kraje te z przyczyn religijnych nie miały rozwiniętego systemu bankowego, więc lokowały zyski w bankach zachodnich, które z kolei uzyskawszy duże sumy, od połowy lat siedemdziesiątych bardzo chętnie udzielały kredytów, zaciąganych przez liczne państwa liczące na to, że koniunktura z czasem się poprawi. Tymczasem pod koniec dekady wybuchł drugi kryzys naftowy który przyczynił się do zmniejszenia globalnego eksportu. Równocześnie polityka walutowa najważniejszych państw zwróciła się w kierunku monetaryzmu przez co waluty, w których państwa były zadłużone przestały ulegać dalszej deprecjacji. W tej sytuacji długi stały się ciężarem niemożliwym do spłacenia. Kryzys zadłużeniowy stał się dominującym zjawiskiem finansowym lat osiemdziesiątych i przesądził o tym, że choć koniunktura w krajach najwyżej rozwiniętych poprawiła się już około 1984 roku, dla znacznej części świata całe lata osiemdziesiąte upłynęły w cieniu ogromnego zadłużenia.

10

Monetaryzm - neoklasyczne korzenie i współczesne implikacje

63%

Próchnicki L.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Prace Katedry Makroekonomii

|

2006

|

nr 11

5-33

Mimo że są zastrzeżenia co do monetarystycznego spojrzenia na gospodarkę, to trzeba dostrzec i docenić wkład tej szkoły do makroekonomii. W tym zakresie trzeba odnotować zasługi w wyeksponowaniu roli polityki pieniężnej w kształtowaniu bieżącego poziomu GNP, a także w generowaniu inflacji w długim okresie. Monetaryści są prekursorami krytyki polityki stabilizacyjnej. Swą teorię opierają o model neoklasyczny; w nowej otoczce przytaczają argumenty za cudownie samoregulującym się sektorem prywatnym i tak jak klasycy i neoklasycy wołają o samoograniczenie się państwa. (fragment tekstu)

11

Historia Finansowa XX wieku 1940-1949

63%

Morawski W.

Gazeta Bankowa

|

2007

|

nr 15

25-28

Lata czterdzieste były źródłem nowych doświadczeń w zakresie finansowania działań wojennych. W 1944 r. na konferencji w Bretton Woods stworzono podstawy powojennego systemu walutowego. Po 1945 r. kraje biorące udział w walkach musiały uporać się z problemem inflacji powojennej. Wzięto pod uwagę traumatyczne wspomnienia kryzysu finansowego lat dwudziestych i postawiono za cel pierwszorzędny uniknięcie podobnego biegu wydarzeń. Artykuł omawia historię finansową dekady 1940-1949.

12

Wybitni kreatorzy polskiego pieniądza

63%

Skodlarski J.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2007

|

75

193-224

Sylwetki: Kazimierza Wielkiego (1310-1370), Bony Sforza d'Aragona (1494-1557), Andrzeja Zamoyskiego (1717-1792), Protazego Potockiego (1761-1801), Stanisława Poniatowskiego (1754-1833), Pawła Brzostowskiego (1739-1827), Stanisława Staszica (1755-1826), Ksawerego Druckiego-Lubeckiego (1778-1846), Władysława Grabskiego (1874-1938), Eugeniusza Kwiatkowskiego (1888-1974).(fragment tekstu)

13

The Origin and History of the Polish Money. Part 2

63%

Wójtowicz G.

Bank i Kredyt

|

2007

|

nr 1

5-18

W artykule przedstawiono historię monetarną Polski po 1795 roku. Omówiono czasy zaborów, z uwzględnieniem historii Banku Polskiego w latach 1828-1894, trudną sytuację po odzyskaniu niepodległości, reformę Grabskiego, degradację pieniądza w gospodarce socjalistycznej i proces reanimacji narodowego pieniądza rozpoczęty w 1990 roku.

14

Problem pieniądza i bogactwa w ujęciu przedstawicieli polskiego merkantylizmu

63%

Faron A.

Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

2003

|

nr 26 Problemy makroekonomiczne w teorii i praktyce

9-31

Merkantylizm to epoka związana z odkryciami geograficznymi i podbojami kolonialnymi, dzięki którym nastąpił napływ metali szlachetnych do Europy (głównie Hiszpanii i Portugalii). Od połowy XVI w. do połowy XVII w. dokonały się znaczące zmiany ekonomiczne w Europie przede wszystkim na skutek wymiany międzynarodowej. Na pierwszy plan wysunął się problem pieniądza, który stał się kapitałem, odgrywając rolę środka płatniczego w obrocie między krajami. Pieniądz stanowi podstawowe zagadnienie ekonomiczne i główny przedmiot zainteresowania ówczesnych ekonomistów. Dlatego też pierwsze dzieła epoki merkantylizmu dotyczyły niemal wyłącznie pieniądza, dopiero nieco później zainteresowanie współczesnych skierowało się również na sprawy "bogactwa" kraju. Również w Polsce w wieku XVI oraz w pierwszej połowie wieku XVII następowały istotne przemiany społeczno-gospodarcze. Rozwijały się wówczas intensywnie stosunki towarowo-pieniężne, wzrosło społeczne i polityczne znaczenie mieszczaństwa, pojawiły się pierwsze oznaki kapitalizmu. Na wsi dokonała się rewolucja agrarna, czyli powstał folwark - wielka produkcja rolna wytwarzająca na rynek, zazwyczaj na rynek odległy, podlegający wahaniom koniunkturalnym. W związku z tym zmienił się również charakter działalności gospodarczej szlachty, która doceniła ekonomiczne znaczenie pieniądza i w konsekwencji zaangażowała się w działalność gospodarczą, głównie w handel. Tej przemiany nie aprobowała część intelektualistów, o czym świadczył m.in. "Satyr" Jana Kochanowskiego. (fragment tekstu)

15

Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa

63%

Morawski W.

Gazeta Bankowa

|

2008

|

nr 50

50-53

Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa pełniła funkcje emisyjne w Polsce od 1916 do 1924 roku. Jej geneza wiąże się z wydarzeniami I wojny światowej. W 1915 roku Królestwo Polskie, dotąd znajdujące się pod zaborem rosyjskim, znalazło się pod okupacją niemiecką i austriacką. Powstał w ten sposób problem uregulowania stosunków walutowych na ziemiach, na których dotychczas w obiegu były ruble. Teraz ziemie te zostały odcięte od rosyjskiej instytucji emisyjnej. Niemcy nie chcieli wprowadzać w Królestwie Polskim swojej własnej waluty. Musieliby w takim wypadku dodatkowo zwiększyć jej i tak powiększoną z powodu wojny emisję. Na wprowadzenie własnej waluty na terenach okupowanych nie pozwalała zresztą konwencja haska z 1907 roku. Poza tym w listopadzie 1916 roku dwaj cesarze: Wilhelm II i Franciszek Józef w tzw. Akcie 5 Listopada uznali formalnie niepodległość Królestwa Polskiego. Wkrótce potem niepodległość ta uzyskała również wymiar walutowy. (abstrakt oryginalny)

16

Historia finansowa XX wieku (1970-1979)

63%

Morawski W.

Gazeta Bankowa

|

2007

|

nr 22

25-28

Dekada lat 70. była burzliwa. Znacznie bardziej brzemienna w wydarzenia niż poprzednie 25 lat, które minęły od zakończenia wojny. Dopełnił się, na początku dekady, los systemu z Bretton Woods. Po dwudziestu latach dobrej koniunktury nadeszły dwa kolejne kryzysy, zwane „naftowymi” z racji faktu, że za ich wywołanie w obu wypadkach odpowiedzialne były drastyczne podwyżki cen ropy naftowej. Pewne szczególne cechy tych kryzysów wymusiły zwrot w polityce gospodarczej – odejście od keynesizmu i zwrot w kierunku monetaryzmu. Narastały też przesłanki światowego kryzysu zadłużeniowego, który stał się dominującym zjawiskiem lat 80. Natomiast jednocząca się Europa dopracowała się w 1978 roku własnej jednostki walutowej – ECU, poprzedniczki dzisiejszego euro.

17

Neutralność pieniądza

63%

Sieroń A.

Studia Ekonomiczne / Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Ekonomicznych

|

2014

|

nr 1 (80)

88-107

Celem pracy jest przedstawienie typologii neutralności pieniądza oraz omówienie wszystkich jej ujęć. Autor skupia się na neutralności dynamicznej - z którą neutralność pieniądza jest utożsamiana i której znaczenie dla polityki monetarnej jest największe - przedstawiając listę warunków, które muszą być spełnione, aby zaistniała. W tym celu dokonano obszernego przeglądu literatury - zarówno z historii myśli ekonomicznej, jak i z teorii pieniądza - analizując poglądy różnych szkół ekonomicznych na temat neutralności pieniądza. Na podstawie przeprowadzonej analizy autor doszedł do wniosku, iż zmiany w podaży pieniądza nigdy nie są neutralne, nawet w długim okresie, zaś koncepcja neutralności dynamicznej wynika z błędnego zastosowania wniosków płynących= z równowagowej analizy porównawczej do opisu dynamicznego procesu rynkowego oraz odejścia od metodologicznego indywidualizmu na rzecz badania dużych agregatów, takich jak "ogólny poziom cen". Autor uważa - za Hayekiem i Morgensternem - że postęp w dziedzinie teorii pieniądza nie nastąpi dopóty, dopóki ekonomiści nie zwrócą się bardziej ku badaniu wpływu nierównomiernych przyrostów pieniądza na strukturę relatywnych cen i produkcji w duchu Cantillona.(abstrakt oryginalny)

18

Koncepcja pieniądza i kredytu Ludwiga von Misesa - pieniądz fiducjarny jako forma interwencji w mechanizm wolnego rynku

63%

Mrowiec M.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2013

|

nr 914 Ekonomia

5-19

Pierwszym celem artykułu jest przybliżenie poglądów Ludwiga von Misesa na temat powstania pieniądza, jego funkcji i rodzajów oraz wskazanie zalet tego podejścia względem niektórych ujęć współczesnych. Do tych zalet zaliczyć należy ścisłe powiązanie genezy pieniądza z jego podstawową funkcją oraz logiczne wyodrębnienie funkcji pochodnych. Kolejno przedstawiono systematykę rodzajów pieniądza, typów kredytu oraz powiązanych z nim rodzajów aktywności bankowej. Przybliżono paradygmat Mengera-Misesa m.in. w odniesieniu do roli stopy procentowej jako mechanizmu koordynacyjnego oraz w postrzeganiu gospodarki jako systemu współzależnych cen, wrażliwego na sygnały płynące ze sfery pieniężnej. Przyjęcie perspektywy L. von Misesa pozwala dostrzec, że ekspansja monetarna jest formą zaburzania równowagi stricte rynkowej, co z kolei może stanowić interesujący paradygmat do bliższego zbadania przyczyn obecnego globalnego kryzysu gospodarczego, do którego powstania w znacznej mierze przyczyniła się ekspansja pieniądza i kredytu w ostatnich kilku dekadach. Ukazanie tej perspektywy stanowi drugi cel artykułu. Przedstawione wątki teoretyczne mogą stanowić podstawę do badań empirycznych dotyczących mechanizmów obecnego kryzysu gospodarczego, swego rodzaju alternatywę do podejść "głównego nurtu" makroekonomii.(abstrakt oryginalny)

19

Is Non-State Money Possible?

63%

Selgin G.

Zeszyty BRE Bank-CASE

|

2018

|

nr 158

35

Czy syntetyczny pieniądz towarowy, taki jak Bitcoin, może stać się fundamentem dla kompletnie niepaństwowego systemu monetarnego? A jeśli tak, czy taki system mógłby okazać się lepszy od istniejących systemów walut dekretowych, lub pieniędzy opartych na złocie i srebrze? Udzielanie odpowiedzi na te pytania zacznę od dobrych wieści, a potem zasygnalizuję wiadomości złe. Dobrą wiadomością jest przede wszystkim to, że co do zasady, dobrze skonstruowany syntetyczny pieniądz towarowy mógłby być o wiele lepszym pieniądzem od każdego dawnego pieniądza towarowego. Zastanówmy się przez chwilę nad złotem. Złoto, takie, jakim je znamy, jest wrażliwe na nagłe odkrycia nowych złóż. Zdestabilizować jego cenę mogą także wahania w niemonetarnym popycie nań, czyniąc z niego o wiele mniej pożądany środek płatniczy. W skrócie, zarówno szoki podażowe, jak i popytowe mogą sprawić, że złoto będzie niedoskonałą podstawą systemu monetarnego. (fragment tekstu)

20

Pieniądz i kredyt w starożytności

51%

Morawski W.

Studia i Prace Kolegium Ekonomiczno-Społecznego / Szkoła Główna Handlowa

|

2002

|

nr 2

7-26

Autor opisał dzieje finansów w starożytności. Wschód stworzył system miar i wag oraz weksel. Grekom zawdzięczamy pieniądz monetarny. Epoka helleńska przyniosła pierwsze doświadczenia w zakresie rynku o zasięgu ponadnarodowym. Rzym wniósł precyzyjny system prawny. Tradycji biblijnej i chrześcijaństwu zawdzięczamy początki refleksji etycznej w kwestiach finansowych.