Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Nacjonalizmy Wschodnioeuropejskie

100%

Dalos G.

|

1995

|

nr 1

69-74

Autor analizuje upadek komunizmu oraz przedstawia przyczyny obecnych konfliktów w krajach byłego Związku Radzieckiego. Jego zdaniem przyczyną wojen są stare nacjonalizmy, które zostały zaktualizowane w warunkach postkomunistycznego chaosu.

2

Srebrenica: where the war never ended

80%

Violante A.

|

nr 21 Geografia historyczna. Wyzwania przyszłości

137-156

W Bośni i Hercegowinie, zmienionych zarówno przez wojnę 1992-1995, jak i narzucony z zewnątrz układ z Dayton, który sformalizował podział kraju oparty o przynależność narodowościową, kontrasty i problemy, które wybuchły podczas konfliktu są w dalszym ciągu nierozwiązane. Siły polityczne nadal opierają swoją władzę na kwestiach nacjonalistycznych, podczas gdy ludność straciła już wiarę w możliwość poprawy sytuacji gospodarczej. Dobrym przykładem omówionej sytuacji jest miasto Srebrenica i jego otoczenie, gdzie miało miejsce największe po II wojnie światowej ludobójstwo w Europie. Spoczywają tam tysiące muzułmanów zabitych w lipcu 1995 roku pod okiem sił zbrojnych ONZ. Cmentarz, namacalny symbol tragicznych wydarzeń, jakie miały tu miejsce pod koniec XX wieku - nie tak różny od nazistowskich obozów koncentracyjnych, zachowanych jako miejsca pamięci oraz przestroga dla przyszłych pokoleń - winien wyzwalać w ludziach szacunek. Niestety tak się nie dzieje. Obszar ten zamieszkały jest w większości przez Serbów i stale narażony na obelgi i nadużycia ze strony przechodniów. Dwadzieścia lat po ludobójstwie - które jest uznawane jedynie przez muzułmanów, nie zaś przez Serbów - prawdziwy pokój wydaje się nadal sprawą odległą, zaś grupy narodowościowe - byli wrogowie, ale ciągle rywale - uważają, że tylko ich zmarłym należy się pamięć i szacunek, uznając pozostałe ofiary za efekt rozgłosu medialnego. Jeśli trzecie tysiąclecie Europy naznaczają tak trudne do rozwiązania konflikty, warto podjąć dyskusję nad sytuacją i przyszłością tego kontynentu. (abstrakt oryginalny)

3

Partie nacjonalistyczne w Hiszpanii a kwestia tożsamości narodowych

80%

Sroka A.

|

nr 2

114-139

W niniejszym artykule zostanie dokonana próba uchwycenia relacji między oczekiwaniami społecznymi w kwestii ustroju terytorialnego a postulatami partii politycznych w tej materii. (fragment tekstu)

4

Eurazjatyzm a Unia Europejska : Religijny aspekt idei Wielkiej Rusi

80%

Kwiecień M.

Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych

|

2004

|

23 Współczesna Europa w procesie integracji

93-101

Relacje Rosji i Unii Europejskiej wyraża pogląd, iż są to organizmy sobie obce, a wręcz wrogie. Twierdzenie to sformułował Mikołaj Danilewski u schyłku XIX wieku. Sytuacja ta sprzyja odżywaniu w społeczeństwie rosyjskim po upadku ZSRR idei Eurazjatyzmu. Szczególne znaczenie dla tej idei ma prawosławie.

5

Trzecia fala nacjonalizmu w XXI w. Populistyczne Partie Radykalnej Prawicy (PRRP) w państwach Unii Europejskiej w Europie Środkowo-Wschodniej

80%

Rdzanek D., Wojtaszak A.

|

nr 4(61)

11-23

Prezentowany artykuł dotyczy problemu wzrostu poparcia dla formacji nacjonalistycznych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej. Autorzy przeanalizowali przyczyny poparcia dla formacji prawicowych, głównie nacjonalistycznych, mieszczących się w określeniu Populistyczne Partie Radykalnej Prawicy w sześciu państwach postkomunistycznych (Bułgaria, Czechy, Polska, Rumunia, Słowacja, Węgry) oraz trzech państwach posowieckich (Estonia, Litwa i Łotwa), które są członkami Unii Europejskiej. Wzrost postaw nacjonalistycznych związany jest z eurosceptycyzmem, natywizmem, wrogością wobec imigrantów, islamofobią, poparciem dla idei państwa narodowego oraz obawami przed pozostawaniem na marginesie UE(abstrakt oryginalny)

6

Nacjonalizm Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów jako wyraz tendencji nurtujących mniejszość ukraińską na południowo-wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej - doktryna i praktyka

80%

Grott B.

Społeczeństwo i Polityka

|

2018

|

nr 2(55)

9-20

Nacjonalizm ukraiński w ujęciu jego głównego ideologa Dmytra Doncowa1 był osadzony na fundamencie darwinizmu społecznego. Jak pisał badacz tej ukraińskiej doktryny i działalności jej wyznawców Wiktor Poliszczuk, "darwinizm społeczny, jako kierunek socjologiczny, zwany również kierunkiem «walki o byt» przenosił do badań nad społeczeństwem teorie walki o byt i doboru naturalnego Karola Darwina i usiłował za jego pomocą wyjaśniać życie społeczne, jego rozwój i przemiany" 2. Poliszczuk pisał dalej: "według poglądów zwolenników darwinizmu społecznego rozwój społeczeństwa jest funkcją międzygrupowej i wewnątrzgrupowej walki o byt. Natura według nich dostarcza zbyt mało środków egzystencji, dlatego w życiu społecznym stale toczy się walka wszystkich przeciwko wszystkim o zdobycie środków niezbędnych do istnienia. Udaje się to tylko osobnikom i grupom silniejszym, umiejącym podporządkować sobie jednostki i grupy słabsze. Według darwinizmu społecznego humanizacja stosunków międzyludzkich przynosi szkodę społeczeństwu i osłabia rozwój społeczny". (fragment tekstu)

7

Between Socialist Homeland and Totalitarian Dictatorship. The Image of the Post-World War II Period in Ukrainian Historical Discourse`

61%

Studenna-Skrukwa M.

|

z. 1 Facing New Challenges: the Security and Resilience of East-Central European States in the 21st Century

183-201

Artykuł poświęcony jest analizie wybranych aspektów ukraińskiej szkolnej narracji historycznej obejmującej powojenną historię kraju - zwłaszcza okres późnego socjalizmu. Moim celem było ustalenie, w jaki sposób obowiązujące w Ukrainie od Euromajdanu podręczniki do historii przedstawiają okres, w którym kraj ten współtworzył Związek Radziecki w fazie supermocarstwa. Szczególnie interesowała mnie aktualna ocena takich zjawisk jak: poststalinowskie procesy modernizacyjne, ruchy antykomunistyczne oraz późno socjalistyczna koncepcja narodu radzieckiego. Materiał źródłowy stanowiło pięć nowych podręczników do edukacji historycznej na poziomie licealnym dopuszczonych do użytku przez władze Ukrainy w 2019 roku. Podstawową metodą badawczą była analiza dyskursu: treść podręczników i jej znaczenie zostały poddane krytycznemu oglądowi w odniesieniu do zaistniałej sytuacji politycznej. Wśród przyjętych założeń teoretycznych kluczowe znaczenie miało to, że narracja historyczna jest funkcją państwa narodowego i jako taka służy jego interesom. Podsumowując poniższą analizę, należy podkreślić, że ukraińska szkolna narracja historyczna przedstawia przeszłość kraju w drugiej połowie XX wieku jako holistyczny proces uniezależnienia się od radzieckiego centrum. W kontekście agresji Rosji na Ukrainę należy przypuszczać, że emancypacyjny charakter interpretacji dziejów narodowych Ukrainy jest już nieodwracalny.(abstrakt oryginalny)

8

Ekonomiczne interpretacje przekształcenia własnościowego w ujęciu Ferdynanda Zweiga

61%

Suwalski A.

|

2018

|

14

|

nr 354

38-49

Celem artykułu jest przedstawienie pluralizmu rozumień przekształcenia własnościowego. Jako odniesienie teoretyczne tej kwestii wykorzystano propozycję "czterech systemów ekonomii" Ferdynanda Zweiga, koncentrując się na zawartych w niej koncepcjach własności oraz propozycjach jej przekształceń. W zakończeniu rozpatrzono problem uzasadnienia dla współistnienia różnych rodzajów własności.(abstrakt oryginalny)

9

Zemsta emancypacji. Nacjonalizm, uchodźcy, muzułmanie, red. Tomasz Nowicki

61%

Wasilewski K.

|

nr 4 (71)

176-178

Książka pt. Zemsta emancypacji. Nacjonalizm, uchodźcy, muzułmanie ukazała się w połowie 2017 roku dzięki finansowemu wsparciu Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Jest to jedno z pierwszych rodzimych opracowań dotyczących "największego od dziesięcioleci napływu uchodźców w Europie" - tak kryzys migracyjny rozpoczęty w 2015 roku scharakteryzował szef UNHCR Antonio Guterres.Cele książki wyjaśnia wstęp. Jak tłumaczą jego autorzy, pomysł jej napisania "zrodził się z bezsilności, przerażenia, wściekłości i niezgody na zjawiska, które europejskie media określają mianem kryzysu uchodźczego". Warto przy tym zwrócić uwagę, że wstęp, inaczej niż w wielu pracach zbiorowych, nie sprowadza się jedynie do krótkiego omówienia tekstów składających się na publikację. Kopciewicz i Nowicki przedstawiają w nim bowiem analizę nie tyle samego kryzysu, co jego kontekstu - społecznego, politycznego, kulturowego i medialnego. Łączą przy tym rosnącą niechęć wobec uchodźców z pogłębiającymi się już od dawna w Europie nacjonalizmem, nieufnością i ksenofobią. (fragment tekstu)

10

Nacjonalizm a historiografia 1789-1996: przykład niemiecki

61%

Iggers G. G.

|

2004

|

nr 4

15-32

Przedmiotem artykułu jest zmieniająca się rola nacjonalizmu w niemieckiej historiografii w ujęciu porównawczym z historiografią amerykańską, francuską i włoską w latach 1789-1996.

11

Sports Nationalism - Truth or Fiction in the Area of Football

61%

Firlej K., Trzepałka P.

|

nr 19

126-137

Celem niniejszego opracowania było ukazanie związków pomiędzy nacjonalizmem a piłką nożną, biorąc pod uwagę kluby piłkarskie, reprezentacje narodowe oraz kibiców. Przedstawiono również podstawowe teorie nacjonalizmu oraz powody i chronologię następujących po sobie paradygmatów nacjonalizmu: perenializmu, prymordializmu, modernizmu i etnosymbolizmu, które mimo znaczących różnic zgadzają się w kwestii fundamentalnych założeń jakimi są dążenie do niezależności i jedności narodu oraz poczucie tożsamości, koniecznych do zapewnienia jedności narodowej. Zauważony został także związek pomiędzy tworzeniem się narodów, a naturalnym jego następstwem, czyli powstawaniem państw. Zróżnicowanie genezy tego zjawiska wynika z różnic w typologiach narodów. Wyróżnia się "narody kulturowe" (Kulturnation) oraz "narody polityczne" (Staatsnation), których istnienie determinuje podział narodów pod względem geograficznym oraz ze względu na posiadanie klasy średniej w społeczeństwie. Przy użyciu metody modelowania wykazane zostały niezależnie od istniejących podziałów związki pomiędzy nacjonalizmem a piłką nożną. Przedstawiono je na przykładzie hitlerowskiej propagandy podczas Igrzysk Olimpijskich w 1936 roku, działalności klubów z regionów prowadzących działania separatystyczne - FC Barcelony, Athletiku Bilbao i Karpat Lwów z czasów Związku Zjednoczonych Socjalistycznych Republik Radzieckich, związki te zostały także ukazane na przykładzie zachowań kibiców - podczas konfrontacji z antagonistycznymi grupami nacjonalistów oraz w czasach, gdy jednym z niewielu miejsc, w których możliwe było manifestowanie swoich poglądów były stadiony piłkarskie. (abstrakt oryginalny)

12

Wizje podboju Marsa. Od literackiej dystopii do kluczowych decyzji politycznych.

61%

Smolik B.

|

2017

|

18

|

nr 247

120-134

Celem artykułu jest przybliżenie procesu powstawania wizji kolonizacji Marsa. Spróbuję w nim odpowiedzieć na pytanie: co takiego motywuje osoby, środowiska i poszczególne państwa do działań idących w tym kierunku? A także: dlaczego właśnie Mars stał się obiektem marzeń fantastów, entuzjastów, osób z sektora kosmicznego, a coraz częściej również polityków? W syntetyczny sposób przedstawię genezę masowego zainteresowania się Czerwoną Planetą, rozwój literatury i filmu fantastycznego i fantastyczno-naukowego, zarysuję także historyczne i współczesne projekty misji załogowych oraz kolonizacji Marsa, następnie polityczne i ekonomiczne perspektywy jego podboju przez główne mocarstwa światowe. (fragment tekstu)

13

Recepcja idei "nowego średniowiecza" w polskiej myśli nacjonalistycznej.

61%

Radomski G.

|

2017

|

18

|

nr 247

111-119

W artykule skoncentruję się na idei zaproponowanej przez rosyjskiego myś-liciela Mikołaja Bierdiajewa. Opisując dzieje cywilizacji zachodnioeuropejskiej, dostrzegł on zapoczątkowany w XV-XVI wieku trend dechrystianizacyjny i neo-humanistyczny. W swojej epoce zauważył kryzys kulturowy, którego przejawem był stan duchowy człowieka będący odejściem od sacrum do profanum. Przyszłość postrzegał jako powrót do sacrum dokonany wszakże na nowych zasadach, stąd określenie "nowe średniowiecze". Dzieje ludzkie określone są więc przez rywaliza-cję dwóch czynników: sacrum i profanum. Owa dialektyka oznaczać miała prawo dziejowe, umożliwiające określenie przyszłości Europy. Można zgodzić się z opinią, iż koncepcja ta, mimo że sformułowana w czasie przyszłym, ma charakter raczej preskryptywny, a nie denotujący: nie oznajmia, co na pewno nastąpi, lecz apeluje, wyraża życzenie, aby to nastąpiło (Jakubowski 2001: 229, 231). Człowiek wskutek posiadanej wolności może dokonać różnych wyborów. (fragment tekstu)

14

Próby odtworzenia reprezentacji politycznej Obozu Narodowego.... Prawo i Sprawiedliwość a partie narodowej prawicy

61%

Kujawski J.

|

nr 370

15-30

Prawo i Sprawiedliwość jest obecnie najważniejszym ugrupowaniem polskiej prawicy. Od 2005 roku tworzyło rządy: Kazimierza Marcinkiewicza (2005-2006), Jarosława Kaczyńskiego (2006-2007), Beaty Szydło (2015-2017) oraz dwukrotnie Mateusza Morawieckiego (od 2017). W latach 2007-2015 pozostawało zaś największym ugrupowaniem opozycyjnym.Na przestrzeni tych kilkunastu czy nawet kilkudziesięciu lat, jeśli brać pod uwagę również Porozumienie Centrum, zmieniał się profil ideowy partii. Z jednej strony starała się ona poszerzać swoje społeczne zaplecze, wykazując pewne cechy partii masowego zintegrowania, z drugiej radykalizowała swój przekaz, co pozwalało jej na prezentowanie siebie jako jedynego istotnego aktora po prawej stronie sceny politycznej. To dostosowywanie się do jak najszerszego zaplecza wyborców (oczywiście do tych na prawo od centrum) przy jednoczesnym zaostrzaniu przekazu w przypadku zaistnienia realnych lub medialnych czynników generujących różnice społeczne (np. kwestia migracyjna) pozwoliło temu ugrupowaniu na osiągnięcie bardzo znaczącej pozycji na polskiej scenie politycznej. (fragment tekstu)

15

The Anti-Nationalism of Young Communists in Poland after WW2

61%

Bielińska-Kowalewska K.

|

17

|

nr 214

3-14

The aim of this paper is to outline the anti-nationalist stance of the young Polish communist intellectuals, later known as "revisionists", between 1945 and 1956. It is analyzed in the context of the alliance of the communist power with the nationalist right and far right, and especially in the context of anti-Semitism. It seems that anti-nationalism played a very important role in both the so-called "accession to Marxism" and the "abandonment of Marxism" by these "revisionists" in the course of their ideological evolution as Polish "real socialism" was revealing its nationalist face. (original abstract)

16

Nacjonalizm we współczesnej Europie : Wybrane postacie

61%

Drozdowicz J.

Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych

|

2004

|

23 Współczesna Europa w procesie integracji

25-40

Zaprezentowano charakter współczesnego nacjonalizmu. Przedstawiono historyczną analizę postaw nacjonalistycznych w Anglii, Szkocji, Walii, Francji, Belgii. Szczególna uwaga została poświęcona nacjonalizmowi niemieckiemu, oraz nurtom nacjonalistycznym Europy Wschodniej.

17

Niebezpieczne związki. Antykomunizm, antyamerykanizm,... tożsamość narodowa i rusofila w działalności i ideologii francuskiego Frontu Narodowego z antysemityzmem w tle

61%

Falęcki T.

|

2016

|

16

|

nr 213

111-136

Unię Europejską wypełniło głośne pohukiwanie głosów należących jak gdyby do czasu zaprzeszłego, pełnych haseł prymatu interesu narodowego. Kryzys migracyjny ożywił postawy ksenofobiczne. Z dużym powodzeniem rozpoczęto demontaż dotychczasowego dorobku politycznego i ideowego Unii, korzystając z przejawów trudności gospodarczych. Francuski Front Narodowy zajmuje znaczące miejsce w przebiegu tych procesów i odniósł niewątpliwy sukces polityczny. Stąd zainteresowanie tym ugrupowaniem i chęć przedstawienia ideowej i organizacyjnej genezy tego sukcesu. (fragment tekstu)

18

Reasons for Emergence and Ideological Explanation of the Irredentist Policy

61%

Horlo N.

Journal of Geography, Politics and Society

|

2018

|

nr 8(3)

45-52

The article deals with the policy of irredentism, which is viewed as a state policy, aimed at joining the part of the territory of other states under the pretence of protection of the kin-groups from a perspective of rational approach. The author investigates the reasons for emergence of irredentism, emphasizes the decisive role of the "Great Idea", which justifies the irredentist policy of the state, and draws attention to the influence of nationalism on the formation of the policy of irredentism. It gives a detailed analysis of the content of irredentist project of the Russian Federation because of which the annexation of the Ukrainian Crimea was carried out. (original abstract)

19

Pamięć historyczna jako kulturowe podłoże relacji polsko-ukraińskich

61%

Urban M.

Chorzowskie Studia Polityczne

|

2016

|

nr 12 Polska i świat w dobie konfliktów społeczno-politycznych XXI wieku

79-90

Tematem artykułu jest prezentacja głównych czynników, przez które postawy antyukraińskie przybierają w Polsce na sile. Najważniejszym źródłem niechęci do Ukrainy oraz pożywką dla teorii spiskowych są resentymenty dotyczące cierpień doznanych w czasie II wojny światowej przez Polaków ze strony ukraińskich nacjonalistów. Trauma oraz brak możliwości wolnej dyskusji na jej temat, a potem marginalizowanie problemu doprowadziły do narastania poczucia wykluczenia przez osoby uważające się za reprezentantów ofiar i strażników pamięci. Równocześnie oddolne procesy zaczęły być manipulowane przez działaczy cynicznie wykorzystujących społeczne emocje oraz przez agendy rosyjskiej propagandy. (abstrakt oryginalny)

20

Vox, a New Old Fashioned Radical Right in Spain

61%

López A. E.

|

2022

|

nr 2

133-150

Nagłe pojawienie się partii politycznej Vox na scenie europejskiej radykalnej prawicy i jej konsolidacja jako trzeciej najczęściej wybieranej partii politycznej w Hiszpanii, wywołało debatę na temat tego, gdzie ideologicznie ulokować tę formację polityczną na mapie europejskiej radykalnej prawicy. Niniejszy artykuł podejmuje tę kwestię poprzez jakościową analizę partyjnych manifestów i dyskursu oraz rewizję teorii formuł wygrywających Herberta Kitschelta. Wyniki badania pokazują, że Vox jest partią radykalnie prawicową, której profil pasuje do podstawowych cech rodziny radykalnie prawicowej. Dyskurs polityczny Vox i program polityczny opierają się na połączeniu nacjonalizmu wyrażonego poprzez obronę integralności narodu hiszpańskiego, autorytarny po- gląd na społeczeństwo przywiązane do wartości prawa i porządku, obronę tradycyjnych wartości i program gospodarczy z wkomponowanym wyraźnym komponentem neoliberalnym. Czyni to Vox szczególnym członkiem rodziny prawicowych partii radykalnych w kontekście europejskim. Propozycja polityczna Vox opierająca się na autorytarnej pozycji w polityce i neoliberalnej ekonomii, różni ją od większości obecnej radykalnej prawicy, która porzuciła radykalny antyetatyzm lat osiemdziesiątych na rzecz tzw. szowinizmu dobrobytu. Polityczny projekt Vox zbliża ją do pozycji zajmowanej w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych przez radykalnie prawicowe formacje oraz pozycji zajmowanej obecnie przez portugalską partię Chega, z którą Vox dzieli podobną trajektorię polityczną.(abstrakt oryginalny)