Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Spowolnienie wykorzystania zasobów naturalnych wyzwaniem współczesnej gospodarki

100%

Łuszczyk M.

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

|

2010

|

z. nr 16

423-434

Aktualny stan środowiska pozwala stwierdzić, że stopień wykorzystania zasobów naturalnych niebezpiecznie przekracza zdolności Ziemi do wytworzenia zasobów i asymilacji odpadów. Dlatego nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych spowoduje w konsekwencji poważne w skutkach zahamowanie rozwoju społeczno-gospodarczego świata. Jedynie modernizacja gospodarki w kierunku ograniczenia globalnego zużycia surowców naturalnych pozwoli na dalszy niezakłócony rozwój w długim okresie. Nie istnieje jednak jedna i możliwa do zastosowania w każdym przypadku metoda pozwalająca na zachowanie zasobów naturalnych. Dlatego, w zależności od sytuacji, należy rozważyć: - całkowitą rezygnację z wykorzystania zasobów nieodnawialnych, - doprowadzenie do powstania takich dóbr, których użytkowanie zrekompensuje brak zasobów nieodnawialnych, - wzrost efektywności wykorzystania zasobów nieodnawialnych w procesie produkcji, - wydłużenie cyklu życia oraz okresu użytkowania produktów, - zmianę, polityki cenowej w odniesieniu do materiałów eksploatacyjnych, części zamiennych oraz usług serwisowych, - skuteczną gospodarkę odpadami. Ograniczenie zużycia surowców naturalnych przyniesie szereg korzyści: społecznych, ekonomicznych, gospodarczych, środowiskowych i politycznych. Można oczekiwać dalszych dodatnich efektów zewnętrznych, w tym poprawy sytuacji zdrowotnej i warunków życia społeczeństw oraz skuteczniejszego spełniania przez środowisko funkcji pozagospodarczych. Należy zatem spodziewać się, że niewątpliwe korzyści wynikające z osiągnięcia zrównoważonej gospodarki zasobami stosunkowo szybko przewyższą konieczne do poniesienia koszty jej modernizacji. Pozytywne efekty działań zależą jednak w dużej mierze od stopnia edukacji ekologicznej społeczeństw, podejmowanych działań proekologicznych oraz postawy instytucji publicznych. (abstrakt oryginalny)

2

Niektóre aspekty ponownego zagospodarowania wybranych złóż zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym

75%

Jureczka J., Galos K.

Polityka Energetyczna

|

2007

|

T. 10, spec. 2

645-662

Artykuł prezentuje proces transformacji górnictwa węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym od roku 1989, który związany był m.in. z likwidacją ponad 30 kopalń w tym regionie. Omówione są zmiany bazy zasobowej związane ze wspomnianą likwidacją kopalń. Zaprezentowano podstawowe dane na temat stanu technicznego zlikwidowanych kopalń w kontekście wykorzystania pozostałej infrastruktury dla celów ponownego zagospodarowania złóż. W końcowej części przedstawiono ocenę perspektyw ponownego zagospodarowania złóż zlikwidowanych kopalń, biorąc pod uwagę możliwości techniczne i przestrzenne oraz wielkość pozostawionych w złożach zasobów. Spośród ośmiu wyselekcjonowanych złóż, za najbardziej perspektywiczne uznano złoże Dębieńsko, perspektywiczne - złoże Morcinek, a mało perspektywiczne - złoża Żory i Jan Kanty. W przypadku pozostałych złóż perspektyw ich ponownego zagospodarowania praktycznie brak. (abstrakt oryginalny)

3

Modelowanie systemowe a rozwój podtrzymywalny

75%

Owsiński J. W.

Studia Regionalne : Central & Eastern Europe regional studies

|

2000

|

nr 2

206-214

4

Zagadnienie równowagi makroekonomicznej w warunkach nadmiernej eksploatacji zasobów środowiska naturalnego

75%

Guzikowski M., Guzikowska P.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. Ekonomia

|

2019

|

19

|

nr 385

110-128

Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej koncepcji modelu wzrostu, który pokazywałby wpływ ograniczenia wytwórczości PKB w postaci skończonych (ograniczonych i co najmniej stopniowo odnawialnych) zasobów środowiska naturalnego na istnienie długookresowej równowagi i jej stabilność. Następnie zaproponowany model zostanie następnie poddany analizie wrażliwości istnienia stanu(-ów) równowagi w zależności od zmian parametrów. Wykazujemy, że nadmierna eksploatacja nieodnawialnych zasobów środowiska naturalnego może prowadzić do całkowitego zaniku gospodarki lub co najmniej utknięcia gospodarki w stabilnej równowadze, trwale niższej od równowagi możliwej do osiągnięcia w przypadku mniej intensywnej eksploatacji zasobów. (abstrakt oryginalny)

5

The Usage of Renewable Energy Sources by Countries in the Visegrád Group. Diagnosis and Environmental Effects

63%

Jonek-Kowalska I., Kurdelski T.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 161 Contemporary Management

37-51

Purpose: The goal of this article is evaluation and comparative analysis of the usage of renewable energy sources in the countries of the Visegrád Group in the years 2000-2020, in context of the current environmental situation in the European Union, concerning the reduction of CO2 emissions. Design/methodology/approach: The data regarding the creation of renewable energy used in this article is divided into: solar energy, wind energy, biomass and hydroenergy the division, in order to evaluate their usage in the energy mix of the Visegrád Group nations. Furthermore, in the research, the data on CO2 emissions in those countries has been used to measure the effects of the European Union's environment policy. This analysis used: average annual rate of change, trend function, as well as dependency analysis using the Pearson correlation coefficient. Findings: The results of the study suggest, that all of the countries belonging to the Visegrád Group take systemic measures to increase the share of renewable sources in the energy mix (most intensively in Poland). Nonetheless, the countries that reduce CO2 emissions the fastest are the Czech Republic and Slovakia. A smaller amount of success in this area is noted by Hungary. The CO2 emission rate per capita in Poland is maintained on a constant level, which shows ineffectiveness of the actions taken as part of the environmental policy. Research limitations/implications: The main limitation of the study is the usage of simple analytical methods of evaluation, that result from poor quality of available data and the restriction of the environmental effect assessment, which only identifies the correlation of linear relationships between CO2 emissions and the involvement of renewable sources in the energy mix of the studied countries. Practical implications: The results represent a foundation for recommendations to address the energetic policies of the studied countries. They may also serve as an example of the energy mix transformation in growing economies. Social implications: The results point to a low usage of renewable energy in the Visegrád Group and also partly (Poland, Hungary) a small range of the reduction of CO2 emissions per capita, which suggests the need to intensify actions for more efficient energy mix transformations, as well as sustainable development in the studied countries. Originality/value: The authenticity of the study results stems from a comparative analysis of the Visegrád Group's countries energy resource mix. Another advantage of this analysis is its embedding in the context of CO2 emission results.(original abstract)

6

Economic Aspects of Natural Resources and Land Usage

63%

Magda R., Vasa L.

Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica

|

2012

|

nr 69

49-58

Celem niniejszego artykułu jest pokazanie znaczenia gospodarczego wykorzystania gruntów. Ponieważ ziemia jest podstawą produkcji przemysłowej i rolnej, energetycznej i ochrony środowiska, stąd wynika waga tego tematu. Przedmiotem analizy jest zależność między użytkowaniem gruntów ornych a rozwojem zrównoważonym. W okresie, kiedy gospodarka światowa jest w kryzysie, konieczne jest przeanalizowanie różnych możliwości, które pomogą zmienić negatywną tendencję wykorzystania gruntów ornych. Należy również ocenić zasoby kapitału ludzkiego w relacji do zasobów naturalnych, spośród których jednym z najważniejszych zasobów są grunty orne. (abstrakt oryginalny)

7

Wykorzystanie endogenicznych, cennych przyrodniczo zasobów regionu w jego rozwoju

63%

Ślusarz G., Gołębiewska B.

Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu

|

2014

|

16

|

z. 6

481-488

Celem opracowania była próba oceny wykorzystania walorów obszarów cennych przyrodniczo w kształtowaniu rozwoju jednostek terytorialnych. Badania realizowano na poziomie powiatów na Podkarpaciu. Badano na ile powiaty regionu dysponujące cennymi przyrodniczo obszarami wykorzystują ten walor w kształtowaniu rozwoju rolnictwa ekologicznego i agroturystyki. Stwierdzono, że Podkarpacie charakteryzuje się bogactwem cennych przyrodniczo zasobów, ale występuje duże przestrzenne zróżnicowanie ich rozmieszczenia. Wraz ze wzrostem udziału cennych przyrodniczo zasobów nasilała się koncentracja gospodarstw zajmujących się produkcją ekologiczną i agroturystyką. Jednak bardziej od rolnictwa ekologicznego z walorami przyrodniczymi powiązany był rozwój agroturystyki. (abstrakt oryginalny)

8

Rachunkowość społeczna wymiany materii i energii między Człowiekiem i Naturą

63%

Reszczyński Z. M.

Folia Oeconomica Cracoviensia

|

1990

|

33

3-16

Rachunkowość społeczna stara się oddać możliwie wierny obraz przebiegu społecznego procesu gospodarczego, nazywanego także procesem reprodukcji społecznej. Informacja, którą ujmuje ten system jest niezbędna do tego, by ocenić, w jakim stopniu wyniki działalności gospodarczej są w stanie zaspokoić konsumpcyjne i wykraczające poza zakres samej konsumpcji aspiracje społeczne. W artykule zwrócono uwagę na potrzebę dalszej rozbudowy systemu rachunków społecznych, objęcia zawartą w nich informacją elementów natury, bez której proces gospodarczy byłby niemożliwy.

9

Uwarunkowania środowiskowe zmian strukturalnych w Polsce i Unii Europejskiej

63%

Borys T., Ładysz J.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Ekonomia i Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze

|

2007

|

15

|

nr 1166 Integracja europejska

217-230

Polityka strukturalna może odegrać znaczącą rolę w promocji technologii środowiskowych, szczególnie w nowych krajach członkowskich. Nowy program, na okres po roku 2006, powinien zatem wzmacniać jej wkład do zrównoważonego rozwoju przez nowelizację zasad działania funduszy strukturalnych oraz wytycznych dotyczących pomocy publicznej polegającej m.in. na promowaniu wspierania inwestowania w technologie środowiskowe we wszystkich sektorach gospodarki.(fragment artykułu)

10

Fiscal Policy for the Oil-rich CIS Countries

63%

Skrok E.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2014

|

R. 12, z. 4 The End of History which did not happen. The Economy and Finance of the former USSR countries / Koniec historii, który nie nastąpił. Gospodarka i finanse państw byłego ZSRR

63-84

Finansowa pozycja państwa jest mniej widoczna i trudniejsza w ocenie niż strona polityczna, ekonomiczna czy kulturalna. Problem nie tylko leży w złożoności zagadnienia, ale również wynika z tego, że opiera się ona na tak niematerialnym wehikule, jak pieniądz. Współzależność gospodarcza i finansowa wydawała się tą drogą, która pozwala tym uczestnikom powiązań międzynarodowych budować lepszą przyszłość w oparciu o wartości leżące u podstaw demokracji liberalnej. Jednak ostatnie wydarzenia w regionie WNP, w szczególności polityka Rosji w stosunku do Ukrainy, pokazują, że nie wszystkie kraje chcą budować przyszłość w oparciu o pokojową współpracę. Aneksja Krymu oraz jej polityczne i finansowe konsekwencje wpływają na zmianę na scenie geopolitycznej. Celem tego opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie: jak zmiany w sferze finansowej po 90. roku w krajach WNP i na Ukrainie wpłyną na pozycję państw WNP i Ukrainy w kontekście lokalnym i globalnym? Podjęta zostanie również próba określenia wpływu tych zmian na przyszłą rolę Rosji w regionie. (fragment tekstu)

11

Bioekonomika matematyczna - optymalne gospodarowanie zasobami odnawialnymi

63%

Clark C.

Biblioteka Ekonomia i Środowisko

|

1992

|

nr 4

33-41

Jest to wstęp do książki "Mathematical Bioeconomics: The optimal Management of Renewable Resources". Autor omawia pojęcia MTP (maksymalnego trwałego przychodu) i OTP (optymalnego trwałego przychodu) jako pojęć związanych z gospodarowaniem zasobami odnawialnymi, posługując się przykładem wielkości terenów połowowych wielorybów uosabianą tu z ogólnymi problemami ochrony zasobów biologicznych.

12

Zasoby naturalne w procesie wzrostu gospodarczego. Ekonomiczna i ekologiczna teoria wzrostu

63%

Gierczycka J.

Zeszyt Naukowy / Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego

|

1994

|

nr 130

21-31

Niewłaściwe gospodarowanie zasobami naturalnymi może rodzić nie tylko ekonomiczną, ale również ekologiczną barierę wzrostu gospodarczego. Artykuł poświęcony jest głównie barierom surowcowym, a w szczególności paliwom.

13

Zasoby oraz wykorzystanie i obrót gruntami rolnymi w Polsce

63%

Pałasz L.

Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia

|

2 (2003)

|

nr 2

83-93

W artykule przedstawiono zagadnienie zasobów, wykorzystania ziemi rolniczej oraz jej obrotu i ceny. Materiały pochodzą głównie z literatury i badań empirycznych. Zakres czasowy materiału źródłowego obejmuje lata 1992-2000.

14

Wybrane zagadnienia optymalizacji gospodarczego wykorzystania nieodnawialnych zasobów przyrody

63%

Pera K.

Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

2002

|

nr 24 Współczesne trendy inwestowania rzeczowego i finansowego

231-247

Zasoby nieodnawialne to ta część zasobów przyrody, która raz pozyskana dla jakichkolwiek celów nie jest odtwarzana w czasie, który uznaje się za ekonomicznie istotny (rudy metali, ropa naftowa, gaz ziemny, siarka i in.). Punktem wyjścia w rozważaniach, była próba skonstruowania ogólnego schematu wielookresowej optymalizacji gospodarowania tymi zasobami. Odwołując się do zasad ekonomii środowiskowej, autor przyjął tezę głoszącą, że procesy wytwórcze powinny polegać na racjonalnym wykorzystywaniu zasobów przyrody bez względu na ich aktualną dyspozycyjną wielkość i dostępne procesy technologiczne. Na zakończenie autor opisał metody oparte na analizie energetycznej oraz energochłonności skumulowanej.

15

Albert Gotelind, Uwe Fritsche: Energie Raport - Europa, Öko - Institut Freiburg, Frankfurt nad Menem, 1991, S.Fischer Verlag

63%

Czaja S.

Ekonomia i Środowisko

|

1992

|

nr 1 (1)

186-187

Artykuł jest recenzją raportu Alberta Gotelinda i Uwe Fritsche. Zdaniem autora artykułu dokument ten wskazuje na kierunki przyszłej współpracy europejskiej i jednocześnie zakłada (przy braku dokumentów szczegółowych ) brak istotniejszych problemów w tym zakresie. Optymizm tego podejścia wydaje się zdecydowanie przesadzony, zwłaszcza przy okazji lektury raportu Instytutu Ekologicznego z Freiburga. Cały raport składa się z czterech głównych części: I. Analiza i krytyka dotychczasowej polityki energetycznej w Europie, II. Ocena perspektyw dla europejskiej polityki energetycznej, III III. Wyzwania i projekty, IV. Dodatek zawierający przegląd dotychczasowej struktury zaopatrzenia i zużycia energii w krajach EWG oraz prognozy do roku 2010.

16

Nieodnawialne zasoby mineralne w ekonomii środowiska przyrodniczego

63%

Jankowska-Kłapkowska A.

Ekonomia i Środowisko

|

1992

|

nr 1 (1)

49-61

Uwzględniając wszystkie fazy gospodarki zasobami mineralnymi - od poszukiwań, górnictwa, do przetwórstwa - należy stwierdzić, że zasoby mineralne o charakterze nieodnawialnym mogą prowadzić do powstawania ekologicznych barier wzrostu i rozwoju gospodarczego. Wykorzystanie takich zasobów silnie oddziaływuje na stan pozostałych komponentów środowiska, stąd ich duży wpływ na równowagę ekologiczną, a biorąc pod uwagę pełnione funkcje produkcyjne, także na ogólną równowagę ekonomiczną. Racjonalne gospodarowanie zasobami mineralnymi ze względu na nieodnawialność nie może być związane z zasadą trwałości, a tym samym z kryterium maksymalizacji trwałego przychodu. W literaturze można znaleźć różne propozycje zastępczego kryterium i na przykład T. Żylicz sugeruje, by takim kryterium była stała stopa zapasu. Problem wspomnianej specyfiki zasobów mineralnych posiada zatem poważne znaczenie dla praktyki gospodarczej, szczególnie w tych krajach, które wchodzą w gospodarkę rynkową. Nie mogą one bowiem powielać rozwiązań stosowanych w gospodarce zasobami mineralnymi w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej i wysokim poziomie gospodarczym, ale mają świadomość, że wykorzystanie wielu nieodnawialnych zasobów mineralnych jest dzisiaj problemem globalnym, niemożliwym do rozwiązania lokalnie. Wymaga to dalszego otwierania się gospodarki krajowej na zewnątrz i jej integracji z gospodarką światową. Zagadnienia, których szersze opracowania teoretyczne i aplikacyjne miałyby korzystny wpływ na gospodarkę zasobami mineralnymi w Polsce, dotyczą przede wszystkim następujących obszarów badawczych ekonomii środowiska przyrodniczego: warunków tworzenia rynkowej gospodarki zasobami mineralnymi, uściślenia sfery regulacji w odniesieniu do gospodarki zasobami mineralnymi, wiążąc przy tym pojęcie regulacji z interwencją rządu w funkcjonowanie rynku, dynamicznej teorii optymalnego wykorzystania nieodnawialnych zasobów mineralnych bez naruszenia optimum zagospodarowania pozostałych komponentów przyrody. Biorąc pod uwagę interesy bieżących i przyszłych pokoleń, dotyczy to zarówno skali wykorzystania tych zasobów w różnych przedziałach czasu, jak i alokacji środków na ich zagospodarowanie. (fragment tekstu)

17

Racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi

63%

Kulas I.

Zeszyt Naukowy / Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego

|

1997

|

nr 143

79-96

W opracowaniu przedstawiono pojęcie i klasyfikację zasobów naturalnych, przesłanki, podstawy i kryteria racjonalnego gospodarowania zasobami, metody analizy wykorzystania zasobów (analiza kosztów i korzyści) oraz problem waloryzacji (wyceny) zasobów. Ponadto omówiono rolę państwa w gospodarowaniu zasobami naturalnymi i kierunki racjonalizacji ich gospodarowania.

18

Postęp techniczny a rola zasobów naturalnych w procesie produkcji

63%

Malaczewski M.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2013

|

nr 154 Innowacje w finansach i ubezpieczeniach - metody matematyczne i ekonometryczne

72-81

Celem opracowania jest próba odpowiedzi na pytania o teoretyczne zależności pomiędzy długookresowym wzrostem gospodarczym, postępem technicznym a zużyciem zasobów naturalnych, uwzględniająca postulaty zarówno nowoczesnej teorii wzrostu, jak i ekonomii ekologicznej. Przedmiotem badań jest wpływ, jaki odpowiednia rola zasobów naturalnych (komplementarna lub substytucyjna) wobec pozostałych czynników produkcji oraz ich zużywanie się może mieć na tempo wzrostu gospodarczego. Dodatkowym zagadnieniem jest rola, jaką w tym wpływie odgrywa postęp techniczny generowany zewnętrznie (tzw. egzogeniczny postęp techniczny). Praca ma charakter teoretyczny. (fragment tekstu)

19

Zastosowanie rachunku ekonomicznego w użytkowaniu zasobów przyrody

63%

Bołtromiuk A.

Ekonomia i Środowisko

|

1996

|

nr 1-2 (8-9)

140-149

W ostatnich latach coraz bardziej upowszechnia się pogląd, że rachunek ekonomiczny w większym niż dotychczas stopniu powinien stać się ekonomiczną podstawą procesów decyzyjnych także w odniesieniu do gospodarowania zasobami przyrody. W gospodarce rynkowej wykorzystywanie wszystkich czynników produkcji (pracy, kapitału, jak i ziemi) musi być w jednakowym stopniu oparte na rachunku ekonomicznym. W najprostszej postaci rachunek ten sprowadza się do oszacowania nakładów na określone przedsięwzięcie oraz sumy uzyskiwanych efektów. Jeśli korzyści są w stanie zrekompensować koszty, to dane przedsięwzięcie może być realizowane; w przeciwnym razie powinno zostać odrzucone. Zazwyczaj problem wyboru nie sprowadza się do odpowiedzi "tak" lub "nie", stąd też rachunek jest stosowany w wersji bardziej rozbudowanej. Rachunek ekonomiczny pozwala m.in. na określenie efektywności poszczególnych kierunków gospodarowania zasobami środowiska, efektywności substytucji jednych zasobów naturalnych przez inne czy też przez pozostałe czynniki produkcji. Umożliwia tym samym ocenę konkurencyjności poszczególnych przedsięwzięć (w tym inwestycji z zakresu ochrony środowiska), gałęzi i branż gospodarki, przyczynia się do zmian strukturalnych, prowadzi do ograniczenia produkcji negatywnie oddziaływającej na środowisko. Odmianą kompleksowego rachunku ekonomicznego jest analiza kosztów i korzyści. Jest to metoda ustalania i wyceny wszystkich ważniejszych nakładów i efektów związanych z projektem techniczno-gospodarczym przy uwzględnieniu szerokiego zakresu rzeczowego (zwłaszcza korzyści społecznych) oraz stosunkowo długiego horyzontu czasowego. Stąd też, pomimo swoich mankamentów, nadaje się do rozwiązania problemów ochrony i racjonalnego użytkowania zasobów przyrody. Procesowi włączania środowiska przyrodniczego w zakres rachunku ekonomicznego towarzyszy wiele barier i trudności. Dotyczą one m.in.: 1. Ujednolicenia form rachunku ekonomicznego w odniesieniu do gospodarki zasobami środowiska w skali krajowej i międzynarodowej. 2. Pokonania naturalnej sprzeczności pomiędzy partykularnymi interesami poszczególnych podmiotów gospodarczych a interesem ogólnospołecznym. 3. Identyfikacji wszystkich elementów rachunku znajdujących się po stronie nakładów i po stronie efektów. 4. Jednolitej wyceny elementów rachunku ekonomicznego. 5. "Upodmiotowienia" środowiska przyrodniczego. Celem niniejszego opracowania jest próba rozpoznania wyżej wymienionych problemów. (fragment tekstu)

20

Introduction to an Economic Approach to the Natural Environment at Schools of Higher Education

63%

Wielicki W.

Economic Sciences

|

2000

|

nr 2

5-16

Przedmiotem artykułu są zasoby naturalne odnawialne (ziemia, gleba, las, wody, łowiska i zasoby ryb, zasoby genetyczne oraz dziko żyjące gatunki flory i fauny, parki narodowe i krajobraz) definiowane jako środowisko przyrodnicze. Decyzje w sprawie ich użycia muszą uwzględnić interes indywidualny i społeczny, ze zdolnością do samoodnawiania. Ekonomiczne myślenie o środowisku przyrodniczym wymaga uwzględnienia nowych subdyscyplin naukowych (bioekonomiki, ochrony środowiska, ekonomiki zasobów naturalnych), zweryfikowania klasycznej teorii szczupłości zasobów naturalnych, podejść alternatywnych, praw własności, interwencjonizmu państwowego, europezacji gospodarki zasobami naturalnymi odnawialnymi i nieodnawialnymi.