Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Contemporary Expressions of Personal Law: Co-Existence or Conflict with the Territorial Law?

100%

Izdebski H.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2021

|

nr 94 Entaglements of Law and Space

141-152

Opracowanie dotyczy obecnej roli, jaką w przepisach prawa i w praktyce jego stosowania odgrywa tradycyjna zasada osobowości prawa. Mimo dominacji, występującej od ponad tysiąclecia, zasady przeciwnej, tj. terytorialności prawa, napotkać można wiele współczesnych przejawów występowania i stosowania zasady osobowości prawa. Dotyczy to, w szczególności, żywotnych tradycyjnych praw osobowych charakterystycznych dla niezachodnich tradycji prawnych (w pierwszym rzędzie szariatu), w tym prób ich stosowania w otoczeniu zachodnich społeczeństw. Są także inne różne przykłady uznania, co najmniej w praktyce, przejawów osobowości prawa w państwach zachodnich, co jest wykazywane na przykładzie Polski.(abstrakt oryginalny)

2

The European Union's Legal Personality in International Law - Character, Structure, and Scope

80%

Savić M.

Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

|

2023

|

nr 2

45-64

In this paper, the author considers the issues of one's legal personality in international law in general, with emphasis on the international legal personality of the European Union. The focus of discussion is on the character and structure of the European Union's international legal personality and its peculiarities as a unique, juridical person. Special attention was given to the notion of the EU as a sui generis subject of international law, along with its scope of activities and supranational elements. As pointed out in this paper, these issues are numerous. Firstly, the issue of the European Union's status within the international legal order is analysed and, further on, the character and the elements of its legal personality and the scope of the EU's legal capacity as a juridical person in international law is also looked at. By conducting this discussion, conclusions were reached regarding the determination of the EU's international legal personality (primarily regarding its current character and structure), which undoubtedly exists within the framework of the international legal order, but as a specific and unique personality in many respects. (original abstract)

3

Zdolność sądowa jednostek samorządu terytorialnego

61%

Chmielnicki P.

Samorząd Terytorialny

|

1999

|

nr 6

23-28

Przedstawiono zakres zdolności sądowej jednostek organizacyjnych gmin, powiatów i województw, które nie posiadają osobowości prawnej.

4

Jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną

61%

Powierża A.

Studia i Materiały / Wydział Zarządzania. Uniwersytet Warszawski

|

2005

|

nr 1

35-39

Potrzeby teorii prawa, praktyki obrotu oraz dydaktyki wymagają bliższego określenia statusu prawnego jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (tzw. "ułomnych osób prawnych"). Analiza, przeprowadzona w niniejszym artykule, pozwoliła stwierdzić, że posłużenie się przez ustawodawcę terminem osobowość prawna oznacza nadanie danej jednostce organizacyjnej osobowości prawnej, a tym samym przyznanie zdolności prawnej (dana jednostka organizacyjna może być podmiotem praw i obowiązków), jak i wyłączenie odpowiedzialności innych podmiotów za zobowiązania danej jednostki organizacyjnej. Jeżeli ustawodawca nie chce wyłączyć odpowiedzialności innych podmiotów (a np. tylko ograniczyć), to przyznaje jednostce organizacyjnej zdolność prawną. Autor krytycznie ocenia dopuszczenie możliwości przyznania tak kluczowej cechy jak zdolność prawna poprzez ogólne ukształtowanie jednostki organizacyjnej i opowiada się za modelem bardziej sformalizowanym (wymóg przyznania zdolności prawnej wprost). Zwraca też uwagę, że po nowelizacji kodeksu cywilnego przymiot osobowości prawnej stracił jakiekolwiek znaczenie - liczy się przede wszystkim przyznanie zdolności prawnej i ewentualne ograniczenie (wyłączenie) odpowiedzialności innych osób działających za pośrednictwem danej jednostki organizacyjnej. (abstrakt oryginalny)

5

Renaturyzacja rzek - zadanie na teraz

61%

Skubała P.

Aura

|

2022

|

nr 9

5-6

Rzeki są poddawane ogromnej presji ludzkiej i nie powinno nas dziwić, że doszło do katastrofy ekologicznej na wielką skalę w Odrze. Radykalną zmianę w podejściu do gospodarowania zasobami przyrody, w tym rzekami, zakłada Unijna Strategia na rzecz Bioróżnorodności 2030. Odnośnie rzek przewiduje ona m.in. przywrócenie naturalnych ich funkcji oraz zapewnienie do 2030 roku swobodnego przepływu dla co najmniej 25 tys. km rzek. Forsowane przez polski rząd plany mające na celu przekształcenie dużych polskich rzek w szlaki transportowe jest nieuzasadnioną zarówno z przyrodniczego, jak i ekonomicznego punktu widzenia. W reakcji na katastrofę jednym z pilnym koniecznych działań jest przygotowanie i wdrożenie programu renaturyzacji doliny Odry. Z uwagą należy odnotować pojawienie się w Polsce apelu o przyznanie rzece Odrze osobowości prawnej. (abstrakt oryginalny)

6

Conceptualizing the Legal Capacity to Fundamental Rights

61%

Gárdos-Orosz F., Somody B.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2023

|

Vol. 32, nr 5

385-405

O ile podmiotowość do posiadania praw jest zagadnieniem istniejącym, od kiedy człowiek zaczął tworzyć państwo i prawo, o tyle posiadanie podmiotowości do korzystania z praw podstawowych jest współczesną kwestią prawną. W artykule skoncentrowano się na podmiotowości prawnej do praw podstawowych i przedstawiono innowacyjną propozycję prawno-doktrynalną związaną z pojęciem normatywnego ukształtowania praw podstawowych. Autorzy twierdzą, że ochrona praw podstawowych jest niepełna, jeżeli istnieją nieścisłości dotyczące podmiotów tych praw. Ze względu na złożoność problemu i znaczenie "prawa tworzonego przez sędziów" proponują nowe narzędzie metodologiczne - zamiast budowania uprzednio określonego, abstrakcyjnie zdefiniowanego całościowego pojęcia zaleca się mapowanie pojęć celem konceptualizacji podmiotowości prawnej do praw podstawowych. Mapa pojęciowa jest organicznym i pożytecznym sposobem gromadzenia i strukturyzowania wzajemnie powiązanych czynników wpływających na podmiotowość prawną. Może ona stanowić narzędzie wspierające proces orzekania dla sędziów w sprawach dotyczących praw podstawowych, zapewniając dobrze uzasadnione orzeczenia. Autorzy wychodzą od twierdzenia, że autonomiczna teoria dogmatyczna podmiotowości prawnej do praw podstawowych ma istotne znaczenie dla skutecznej ochrony praw podmiotowych. Dla poparcia tego twierdzenia analizie poddano skomplikowane tło teoretyczne (pojęcia osoby, osobowości, prawa i praw podstawowych). Autorzy wskazują, że dotychczasowe podejścia nie udzielają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o to, jaki podmiot może być podmiotem jakiego prawa podstawowego i w jakim zakresie. Artykuł wieńczy propozycja metodologiczna konceptualizacji poprzez mapowanie celem maksymalizacji efektu wiedzy na czynniki wpływające na decyzje orzecznicze w tym zakresie. (abstrakt oryginalny)

7

Miejsce wyznaniowych osób prawnych w systemie organizacji pożytku publicznego

61%

Dworska I.

Trzeci Sektor: kwartalnik o problematyce społeczeństwa obywatelskiego

|

2022

|

nr 2

53-65

Wyznaniowe osoby prawne przez uczestnictwo w realizacji zadań w sferze pożytku publicznego wnoszą znaczny wkład w urzeczywistnianie dobra publicznego. Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, choć nie kwalifikuje tych podmiotów jako organizacji pozarządowych, otwiera im drogę do korzystania z takich samych uprawnień, jakie są udziałem organizacji pozarządowych. Uwzględniając szczególną misję wyznaniowych osób prawnych, ustawodawca zastosował adekwatne do ich statusu konstrukcje prawne, odróżniające je od organizacji pozarządowych. Celem artykułu jest analiza odmiennych uregulowań prawnych mających zastosowanie do wyznaniowych osób prawnych. Zagadnienie ma duże znaczenie z pespektywy stosowania prawa, szczególnie przez organy administracji państwowej, samorządy, sądy rejestrowe, jak również same wyznaniowe osoby prawne. (abstrakt oryginalny)

8

Dysfunkcje Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych. Postulaty de lege ferenda

61%

Resler T.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2023

|

nr 7-8

65-75

W polskim prawie wyznaniowym nowe kościoły i związki wyznaniowe stają się osobami prawnymi w wyniku decyzji administracyjnej. Procedura rejestracji prowadzona jest przez ministra właściwego w sprawach wyznań religijnych, a jej geneza sięga początków Polski Ludowej i w opinii autora wymaga obecnie reformy. Rejestrację kościołów i związków wyznaniowych należy porównać z powstaniem innych organizacji o szczególnym społecznym znaczeniu, np. stowarzyszeń, związków zawodowych, partii politycznych. Wszystkie te instytucje nabywają osobowość prawną w wyniku decyzji sądu - niezależnego i niezawisłego organu, który nie ma w swojej działalności elementu politycznego. W wyniku analizy problemu autor zaproponował likwidację procedury administracyjnej na rzecz procedury sądowej nabywania osobowości prawnej przez kościoły i inne związki wyznaniowe.(abstrakt oryginalny)

9

Henryk Dembiński (1908-1941) i jego poglądy na istotę samorządu

61%

Dobkowski J.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2020

|

nr 4

155-172

W ślad za reaktywacją w 1990r. samorządu terytorialnego na poziomie gminy z inicjatywy prof. Michała Kuleszy nakładem Wydawnictwa Przemiany rozpoczęto wydawanie I Serii Klasyki Samorządowej, zawierającej facsimilia przedwojennych opracowań istotnych z punktu widzenia teorii samorządu terytorialnego i nauk komunalnych, a w jej ramach przypomniano obszerny artykuł Henryka Dembińskiego W poszukiwaniu form organizacyjnych przedsiębiorstw komunalnych, pierwotnie ogłoszony na łamach znaczącego czasopisma "Samorząd Terytorjalny". Środowisku teoretyków samorządu terytorialnego autor jest jednak znany przede wszystkim z opublikowanej dysertacji doktorskiej Osobowość publiczno-prawna samorządu w świetle metody dogmatycznej i socjologicznej. Dzięki niej na trwale zapisał się w doktrynie prawa administracyjnego, włączając się jako 25-latek w toczącą się w latach dwudziestych i trzydziestych dyskusję na ten temat. Przez specjalistów z historii administracji i myśli administracyjnej jest nawet uznawany za wybitnego administratywistę II Rzeczypospolitej Polskiej. (fragment tekstu)

10

Status publicznego szpitala jako emanacji państwa

51%

Ciechorski J.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2022

|

nr 1

64-86

W doktrynie prawa oraz orzecznictwie a priori przyjęto pogląd, że samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej jest emanacją państwa w rozumieniu dyrektyw Unii Europejskiej. Jako jeden z argumentów jest wskazywany wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Marshall, jednakże orzeczenie to dotyczy brytyjskich służb sanitarno-epidemiologicznych, nie zaś podmiotów publicznych udzielających świadczeń zdrowotnych. Akceptacja takiego stanowiska prowadziłaby do możliwości bezpośredniego stosowania przepisów dyrektyw unijnych wobec tych podmiotów z uwagi na ich wyłącznie wertykalny skutek. Uważam, że poglądy te nie znajdują wystarczającego uzasadnienia w przepisach ustawy o działalności leczniczej, ponieważ analiza tych regulacji prowadzi do wniosku o braku uznania publicznego szpitala za przejaw państwa w opiece zdrowotnej.(abstrakt oryginalny)

11

Legal Personality of a Municipality

51%

Adamczyk M.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2021

|

nr 5

89-96

Artykuł przedstawia specyfikę konstrukcji prawnej osobowości prawnej w odniesieniu do podmiotu publicznego na przykładzie gminy. Podjęto następujące zagadnienia: znaczenie osobowości prawnej dla gminy, atrybuty osobowości i podstawy prawne jej sądowej ochrony, ograniczenia w zakresie korzystania z osobowości prawnej przez gminę, rola organów gminy w kontekście osobowości prawnej, podległość gminy jako osoby prawnej prawu cywilnemu, odpowiedzialność jako konsekwencja podmiotowości prawnej.(abstrakt oryginalny)

12

Czy istnieje potrzeba wprowadzenia ustawowego mechanizmu przebicia zasłony korporacyjnej?

51%

Kuźnicki P.

Przegląd Prawa Handlowego

|

2021

|

nr 6

17-24

Celem opracowania jest omówienie zmian legislacyjnych zaproponowanych przez M. Rodzynkiewicza dotyczących wprowadzenia do polskiego systemu prawnego koncepcji przebicia zasłony korporacyjnej w postaci odpowiedzialności osobistej wspólników za świadczenia pobrane przez nich od spółki w okresie, kiedy powinien zostać zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości. W ocenie autora artykułu propozycja M. Rodzynkiewicza (chociaż oryginalna) nie zasługuje na aprobatę, a obecnie brak jest wystarczająco silnych argumentów przemawiających za wprowadzaniem do polskiego systemu prawnego koncepcji "przebicia zasłony korporacyjnej" w drodze zmian ustawodawczych.(abstrakt oryginalny)

13

Artificial Intelligence and Contractual Liability under Polish Law. Selected Issues

51%

Pfeifer-Chomiczewska K.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2022

|

124

59-80

Przedmiot badań: Rosnąca obecność sztucznej inteligencji (AI) w sferze publicznej oraz wynikające z niej interakcje "robot-człowiek" i "robot-środowisko" z pewnością mogą wpłynąć na zasady odpowiedzialności kontraktowej. Cel badawczy: W artykule przeanalizowano, w jaki sposób SI i jej komercjalizacja mogą wpłynąć na polskie przepisy prawne regulujące stosunki umowne i odpowiedzialność kontraktową. Celem artykułu jest przedstawienie problematyki wpływu SI na zawieranie i wykonywanie umów w polskim prawie cywilnym, ze szczególnym uwzględnieniem powstającej w tym kontekście odpowiedzialności kontraktowej, a także potencjalnych problemów z nią związanych, nie tylko dla stron umowy, ale także dla prawników, którzy muszą zmierzyć się z zagadką znalezienia rozwiązań prawnych dla postępu technologicznego urzeczywistniającego mechanizmy, które do niedawna traktowane były w kategoriach science-fiction. Metoda badawcza: Analiza oparta jest na metodzie dogmatyczno-prawnej. Wyniki: Konieczne jest rozróżnienie sytuacji, w których sztuczna inteligencja jest przedmiotem umowy, od przypadków, w których sztuczna inteligencja jest stroną umowy. W pierwszym przypadku wydaje się, że można w znacznym stopniu wykorzystać obowiązujące przepisy ogólne o odpowiedzialności kontraktowej, a także przepisy regulujące poszczególne umowy. Odpowiedzialność kontraktowa wydaje się jednak znacznie bardziej problematyczna, gdy stroną umowy jest robot. Zagadnienie to jest nierozerwalnie związane z rozwojem inteligentnych robotów (sztucznej inteligencji) i ewentualnym przyznaniem im osobowości prawnej.(abstrakt oryginalny)

14

River as a Legal Person

51%

Bieluk J.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2020

|

Vol. 29, nr 2 Biosphere Resources Use Value Protection

11-23

Koncepcje uznania elementów natury za mające osobowość prawną pojawiają się od wielu lat jako propozycje nowego podejścia do ekologii. Ostatnie lata przyniosły w tym zakresie konkretne rozwiązania. W różnych miejscach na świecie spotkać można próby uznania rzek (ale nie tylko) za odrębne podmioty prawa. Nie jest to powszechna tendencja, tylko kilka takich przypadków można zidentyfikować w obowiązujących ustawodawstwach. Artykuł poświęcono analizie najbardziej znanych przykładów tego rodzaju działań. W systemie prawnym Nowej Zelandii uznano w 2017 r. rzekę Whanganui za osobę prawną. Toczą się rozmowy na temat dalszych tego rodzaju rozwiązań. Podstawowym motywem takich rozwiązań, oprócz względów ochrony środowiska, są względy kulturowe - związane z systemem wierzeń i wartości Maorysów. W systemach prawnych Indii i Kolumbii sądy podjęły próby uznania rzek (Gangesu i Yamuny w Indiach, rzeki Atrata oraz całego ekosystemu Amazonki) za osoby prawne. Motywy tego rodzaju działań były przede wszystkim ekologiczne - ochrona bezcennych części przyrody przed zniszczeniem. (abstrakt oryginalny)

15

Corporate Tax Aggressiveness and Corporate Investment Expenditure in Nigeria and Ghana

51%

Osegbue I. F., Obasi J. O., John-Akamelu C. R., Nwoye C. M.

Econometric Research in Finance

|

2021

|

6

|

nr 2

139-161

This paper analyzes the effect of cash flow from corporate tax aggressiveness on corporate investment expenditure in Nigeria and Ghana from 2010 to 2017. The sampled outcome is measured by estimating pooled ordinary least squares, as well as random and fixed effects models. The study uses dynamic models to draw significance because it corrects for endogeneity, cross-sectional dependence, serial correlation, and heteroscedasticity by including instruments that are uncorrelated with the regressors in the underlying routine during estimation. The corporate tax aggressiveness indicators are tax saving, effective tax rate, book-tax difference, and temporary tax difference - with firm size as the control variable. Findings, among others, reveal that tax aggressiveness has a statistically significant influence on corporate investment expenditure in both countries. This provides evidence that tax aggressiveness is positive and that its coefficients are statistically significant to the tax aggressiveness variables; in particular, tax saving and effective tax rate maintained consistent positive and statistically significant relationships to corporate investment expenditure across all model specifications. In other words, an increase in tax saving and effective tax rate boost the total and new investment expenditure in both countries. Other findings show that a large difference between income reported on financial statements and income reported on tax return reduces corporate total and new investment expenditure in both countries. Furthermore, a proportionate increase in investment maintenance expenditure occurs when a book-tax gap changes in Nigeria. This is because managers reduce taxable income in order to increase investment maintenance expenditure. For the control variables, firm size boosts corporate investment expenditure in both countries.(original abstract)

16

Pojęcia i konstrukcje prawa samorządu terytorialnego ograniczające wszechwładzę państwa

51%

Dobkowski J.

Samorząd Terytorialny

|

2020

|

nr 7-8

36-43

Punktem wyjścia artykułu jest konstatacja, że rzeczywisty zakres działania współczesnego państwa jest olbrzymi, przez co doktryna państwa ograniczonego staje się mitem. Dochodzi do tzw. przerostów. W związku z tym w artykule poszukiwana jest odpowiedź na pytanie: czy pewne wykształcone w rozwoju historycznym cechy charakterystyczne samorządu terytorialnego i towarzyszące im pojęcia i konstrukcje, które zostały utrwalone w prawie samorządowym, mogą stanowić bariery przeciwko etatyzmowi, który prowadzi do niekorzystnych zjawisk na polu samorządu terytorialnego. W tym kontekście poddano analizie samo znaczenie samorządu terytorialnego dla funkcjonowania państwa, a także takie pojęcia i konstrukcje jak: prawo do samorządu terytorialnego, osobowość publicznoprawna, zadania własne samorządu, zasada ochrony kompetencji, zasada ochrony samo-dzielności. Ustalono, że do pewnego stopnia mogą one przeciwdziałać omnipotencji państwa, ale nie stanowią granic. Zaproponowano nowe integralne ujęcie prawa do samorządu terytorialnego. (abstrakt oryginalny)

17

Osoby prawne prawa publicznego w prawie polskim

51%

Fundowicz S.

Samorząd Terytorialny

|

2000

|

nr 3

3-12

Omówiono pojęcie osoby prawa publicznego, korporacje prawa publicznego, zakłady publiczne oraz fundacje prawa publicznego w prawie polskim.

18

Kilka uwag w sprawie prawnej przydatności pojęcia "osoba prawa publicznego"

51%

Radziewicz P.

Samorząd Terytorialny

|

2000

|

nr 6

3-18

Przedmiotem artykułu będą rozważania nad przydatnością w dzisiejszej rzeczywistości prawnej (w języku prawnym i prawniczym) pojęcia "osobowość prawa publicznego". Jego analizę postaram się przeprowadzić przez pryzmat dwóch głównych, międzywojennych teorii samorządu terytorialnego. (fragment tekstu)

19

Nowe zmiany w zakresie organizacji sektora finansów publicznych : wybrane aspekty prawne

51%

Hadrowicz E.

Samorząd Terytorialny

|

2011

|

nr 5

66-73

Artykuł analizuje podstawowe założenia ustawy o finansach publicznych z 27.08.2009 r. związane z likwidacją jednostek zaliczanych do gospodarki pozabudżetowej, które do tej pory funkcjonowały w formie gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych i gospodarstw pomocniczych zakładów budżetowych. Autorka stwierdza, że ograniczenie obszarów działalności samorządowych zakładów budżetowych, a w szczególności nowatorskie rozwiązania prawne, takie jak osobowość prawna instytucji gospodarki budżetowej, są zmianami mającymi za zadanie uzdrowienie finansów państwa i dostosowanie ich do standardów Unii Europejskiej. (abstrakt oryginalny)

20

Transformacja człowieka w jednostkę organizacyjną w prawie handlowym - dopuszczalność, charakter prawny, przesłanki i skutki prawne

41%

Kozieł G.

Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne

|

2018

|

nr 12(2)

9-27

Opracowanie dotyczy problematyki dopuszczalności, charakteru prawnego, przesłanek i skutków prawnych transformacji człowieka w znaczeniu prawnym, tj. osoby fizycznej w jednostkę organizacyjną na gruncie prawa handlowego. Przedstawiono w nim zagadnienie dopuszczalności i charakteru prawnego transformacji osoby fizycznej w jednostkę organizacyjną, przesłanki transformacji (przekształcenia) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą - tzw. przedsiębiorcy jednoosobowego w jednoosobową spółkę kapitałową, przesłanki transformacji (przekształcenia) osób fizycznych będących wspólnikami spółki cywilnej w spółkę handlową, a także najważniejsze konsekwencje prawne tych transformacji człowieka (osoby fizycznej) w jednostkę organizacyjną. W podsumowaniu opracowania umieszczono sygnalizacyjnie najważniejsze wnioski wynikające z dokonanej w nim analizy. Słowa kluczowe: transformacja, przekształcenie, człowiek (osoba fizyczna), jednostka organizacyjna, prawo handlowe. (abstrakt oryginalny)