Postępowanie przygotowawcze prowadzone jest w formie śledztwa (art. 262 k.p.k.) lub dochodzenia (art. 265 k.p.k.), które może być zwyczajne albo uproszczone (art. 418 i 422 k.p.k.). Dochodzenie przeprowadza głównie MO - z własnej inicjatywy lub na polecenie prokuratora. Nad śledztwem - w zakresie, w jakim go sam nie prowadzi oraz nad dochodzeniem prokurator sprawuje nadzór (art. 292 § 1 k.p.k.). W dochodzeniu - niezależnie od tego, jaki organ je prowadzi - pewne czynności mogą być dokonywane wyłącznie przez prokuratora, np. orzeka on w przedmiocie wniosku o zabezpieczenie roszczenia powoda cywilnego (art. 59 § 2 k.p.k.), stosuje środki zapobiegawcze (art. 210 § 1 k.p.k.), wydaje postanowienie o poszukiwaniu podejrzanego listem gończym (art. 237 § 1 k.p.k.), o warunkowym umorzeniu postępowania przygotowawczego (art. 286 § 1-4 k.p.k.) itd. Niektóre postanowienia i czynności organu dochodzeniowego muszą być przez prokuratora zatwierdzone, np. postanowienie o umorzeniu postępowania, o jego zawieszeniu, przeszukanie dokonane przez MO bez polecenia prokuratora. Jeżeli więc prokurator nie prowadzi bezpośrednio postępowania przygotowawczego, to wykonując osobiście ważniejsze czynności procesowe lub zatwierdzając postanowienia albo czynności innych organów ścigania, już w ten sposób kontroluje przebieg postępowania i nadzoruje je. Podstawowe przepisy w tym względzie zawarte zostały wszakże w rozdz. 30 k.p.k., zatytułowanym Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym. Określone tu formy wykonywania nadzoru obejmują szeroki wachlarz uprawnień prokuratora, który może zaznajamiać się z zamierzeniami prowadzącego postępowanie, wskazywać kierunki postępowania, zapoznawać się z zebranymi materiałami, uczestniczyć w czynnościach dochodźczych albo dokonywać ich osobiście, a nawet przejąć sprawę do swego prowadzenia. Może też wydawać postanowienia i zarządzenia oraz zmieniać i uchylać postanowienia i zarządzenia prowadzącego postępowanie przygotowawcze (art. 292 § 3 k.p.k.). Swoistą formę nadzoru stanowi także podjęcie na nowo uprzednio umorzonego postępowania (art. 293 § 1 k.p.k.), wznowienie prawomocnie umorzonego postępowania (art. 293 § 2 k.p.k.), podjęcie postępowania warunkowo umorzonego (art. 290 § 1 k.p.k.) oraz uchylenie (przez Prokuratora Generalnego PRL) postanowienia o umorzeniu lub o warunkowym umorzeniu postępowania przygotowawczego (art. 294 k.p.k.). Kodeks dając prokuratorowi tak szerokie możliwości wykonywania nadzoru, uznaje jego realizację równocześnie za obowiązek i czyni prokuratora odpowiedzialnym za prawidłowy, zgodny z przepisami i sprawny przebieg postępowania, za osiągnięcie celów postępowania przygotowawczego, określonych w art. 261 k.p.k., a więc za jego wyniki, a także za zachowanie praw podejrzanego i innych uczestników postępowania. Zgodnie z art. 292 § 2 k.p.k., prokurator jest obowiązany czuwać nad prawidłowym i sprawnym przebiegiem całego postępowania przygotowawczego. Wobec jednak treści art. 422 k.p.k., stanowiącego, że w postępowaniu uproszczonym nie jest wymagane zawiadomienie prokuratora o wszczęciu dochodzenia, nadzór prokuratora nad tą formą postępowania przygotowawczego może być ograniczony. W tej sytuacji zagadnieniem szczególnie ważnym jest rzeczywisty zakres i sposób wykonywania nadzoru nad dochodzeniem tzw. zwyczajnym, prowadzonym przez MO, a więc czuwanie nad przebiegiem postępowania przygotowawczego w formie występującej najczęściej, co do której ustanowiony został przez ustawodawcę w pełni rozwinięty nadzór prokuratorski. (fragment tekstu)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.