Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Niedyskryminacyjność podziału zasobów społecznych z perspektywy konstytucyjnej ekonomii politycznej

100%

Kalinowski M.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2012

|

nr 101 Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej : teoretyczne ujęcie dobrobytu

129-136

Podstawowym celem niniejszego opracowania jest próba "wyjścia" poza ideologiczne oceny niedyskryminacyjnego podziału zasobów społecznych. Poszukując ekonomicznej podstawy oceny decyzji decydentów publicznych, należy się odwołać do dorobku konstytucyjnej ekonomii politycznej (Constitutional Political Economy), która - jako program badawczy - wchodzi w szerszy zakres teorii wyboru publicznego (Public Choice Theory). Na bazie metodologii KEP zostanie podjęta próba weryfikacji tezy, że istotnym kryterium oceny dobrobytu społecznego jest stan rzeczywistości, w którym decyzje legislacyjne parlamentu, bądź będące ich następstwem posunięcia urzędującej administracji, są niedyskryminacyjne dla każdej losowo wybranej jednostki. (fragment tekstu)

2

Ekonomia skali a teoria nowego lokalizmu

75%

Kachniarz M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług

|

2009

|

nr 29 V Forum Samorządowe. Samorząd Terytorialny w Zintegrowanej Europie

198-203

Główny nurt badań ekonomicznych nad jednostkami samorządu terytorialnego (selfp vernment) koncentruje się na zewnętrznych efektach ich działalności, bez wnikania w weunętrzną strukturę instytucji. Zasadniczo opierają się one na neoliberalnych modelach ekonomicznych będących rozwinięciem teorii Wiliama Arthura Niskanena1. Neoliberalizm i teona wyboru publicznego (Public choice) i związana z tym krytyka biurokracji weberowskięj doprowadziły do stworzenia koncepcji Nowego Zarządzania Publicznego (New Public Mm gement - NPM). Stawia ona główny nacisk na poprawę skuteczności i efektywności funkcjonowania administracji publicznej poprzez wdrażanie zasad zarządzania właściwych sektorowi produkcyjnemu. Jedną z nich jest uzyskanie efektu skali poprzez koncentrację świadczenia usług w większych niż dotychczas jednostkach.(fragment tekstu)

3

Auditors Maximising Their Utility: Economic Analysis of the Supreme Audit Institution

75%

Dobrowolski Z., Sułkowski Ł., Bařinová D.

Journal of International Studies

|

2022

|

15

|

nr 3

98-110

Despite several studies on the supreme audit institutions (SAIs), the research question of what maximises SAI auditors' utility remains unanswered. Since SAIs are key public suppliers of audit services, it is essential to determine how they perform their duties and obligations to the stakeholders. This paper follows the grounded theory paradigm using qualitative and quantitative methods. This study is pioneering in many ways because the motivation of SAI's auditors is rarely the subject of research. We formulate the model of SAI's utility and determine the SAI auditor's motivators. The study results prove that SAIs seek to impose their system of preferences through audits and derive usefulness from this. From a long-term perspective, this may lead to a negative autonomy of SAI. Additionally, the study reveals that auditors strive to maximise monetary income and perceive employment stability as a motivational factor. However, job stability could lead to lower auditors' engagement during the audits. The study proposes a pay-for-performance system, which does not reduce the auditor's motivation linked with job stability and simultaneously encourages auditors to achieve better job results. This study contributes to a better understanding of the problems associated with interactions of public officials inside the state. (original abstract)

4

Teoria wyboru publicznego w procesie formułowania celów polityki społecznej

75%

Marska-Dzioba N.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia

|

2009

|

nr 22

109-125

Postulat ograniczania wydatków publicznych w dobie kryzysów gospodarczych jest coraz częściej zastępowany rekomendacjami efektywniejszego wykorzystania dostępnych zasobów. Zwiększenie efektywności lub skuteczności jest jednak możliwe jedynie wówczas, gdy znane są jednoznaczne i przejrzyście zdefiniowane cele. Zmiany obszaru i form finansowania polskiej polityki społecznej nie zostały poprzedzone publiczną dyskusją.(abstrakt oryginalny)

5

Analiza roli Senatu w tworzeniu ustawy budżetowej na rok 2020 z perspektywy teorii wyboru publicznego

75%

Izdebska A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius

|

2022

|

69

|

nr 1

43-67

Wydatki i dochody publiczne ujęte corocznie w ustawie budżetowej są efektem wyborów publicznych dokonywanych w swym konstytutywnym wymiarze w toku procesu legislacyjnego. Teoria wyboru publicznego, a w szczególności jej nurt odnoszący się do ekonomii konstytucyjnej, wskazuje na konieczność określenia reguł w ramach dokonywanych wyborów. W Konstytucji RP w odniesieniu do senackiego etapu procesu legislacyjnego ustalenie tych reguł sprowadza się do jednego przepisu, który dotyczy wprowadzania poprawek do ustawy budżetowej. W rzeczywistości wybór jest jednak uwarunkowany również regulacjami systemowymi w powiązaniu z celami i wartościami preferowanymi przez poszczególnych senatorów. Następstwa wyborów publicznych i ich ograniczenia uwidocznione są w uchwałach Senatu zawierających zmiany do ustawy budżetowej. Analiza uchwały zawierającej zmiany do ustawy budżetowej na rok 2020 wskazuje, że przepisy konstytucyjne mogą okazać się niewystarczające do dokonywania optymalnych wyborów. Istotne jest znalezienie odpowiedniego wymiaru innych czynników, w tym wartości leżących u podstaw wyborów publicznych. (abstrakt oryginalny)

6

Przesłanki regulacji rynków w świetle teorii wyboru publicznego

75%

Nagaj R.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania

|

2012

|

nr 27 Wybrane problemy ekonomii

149-162

W ramach teorii regulacji próbuje się znaleźć odpowiedzi na dwa podstawowe pytania: po pierwsze, dlaczego niektóre sektory gospodarki są regulowane przez rząd i po drugie, w jaki sposób regulacje rynku są skuteczne i jakie warunki powinny być spełnione, aby regulacja była skuteczna. Odpowiedzi na oba pytania, a zwłaszcza pierwsze, próbuje dostarczyć teoria wyboru publicznego, która analizuje, jak funkcjonuje system polityczny i jak oddziałuje na proces kształtowania instytucji. Teoria wyboru publicznego, zwłaszcza rozwijana w ramach szkoły Virginii, jest rzadko omawiana w polskiej literaturze, choć w jej ramach zawarto ciekawe postulaty dotyczące funkcjonowania sfery publicznej i jednocześnie przesłanki regulacji rynków przez państwo. (abstrakt oryginalny)

7

Redystrybucja w teorii wyboru publicznego

75%

Walasik A.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2011

|

nr 173 Finanse - nowe wyzwania teorii i praktyki. Finanse publiczne

191-199

Przedmiotem artykułu są metodologiczne podstawy teorii wyboru publicznego jako jednego z dominujących współcześnie podejść do badania redystrybucyjnej aktywności władzy publicznej. Rozważone zostały przede wszystkim zagadnienia dotyczące specyfiki podejmowania decyzji redystrybucyjnych oraz koncepcja medianowego wyborcy.(abstrakt oryginalny)

8

Model społecznego wyboru stopy inflacji

75%

Więznowski A.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Ekonomia i Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze

|

2003

|

10

|

nr 1007

20-30

Silny związek pomiędzy zmiennymi nominalnymi jest co najmniej od dwudziestu lat powszechnie znany i akceptowany przez większość ekonomistów głównego nurtu. W tej sytuacji wyjaśnienia wymaga powszechność polityki inflacyjnej, prowadzonej przez decydentów monetarnych wielu państw. Zjawisko to wyjaśnia model Kydlanda-Prescotta. Tłumaczy on utrzymywanie nadmiernej emisji pieniądza, podtrzymującej wyższą od optymalnej inflację, występowaniem dynamicznej niespójności polityki pieniężnej. Podstawowym wnioskiem z modelu jest to, że jeżeli oczekiwana inflacja jest niska, to jej koszt krańcowy jest niewielki, a to oznacza, że decydenci polityczni będą prowadzić ekspansywną politykę, aby wypchnąć produkcję przejściowo ponad jej normalny poziom. Jednak to, że społeczeństwo jest świadome, że decydenci mają taką skłonność, oznacza, że faktycznie nie będzie się oczekiwać niskiej inflacji. W konsekwencji występuje zjawisko inflacji bez jakiegokolwiek wzrostu produkcji. Sposobem na przezwyciężenie tej dynamicznej niespójności miała być niezależność banku centralnego. Model Kydlanda-Prescotta zachował swą wartość poznawczą i wyjaśniającą do dziś. Jego podstawowe tezy zostały rozwinięte przez innych ekonomistów głównego nurtu (por. [1; 2]). Jednak do sformułowanych przez jego autorów tez i wniosków zgłoszono też wiele uwag i zastrzeżeń (por. [3]). Zwrócono uwagę na faktyczny brak związku przyczynowo-skutkowego (choć nie empirycznego) łączącego niezależność banku centralnego z niską inflacją [7, s. 71; 9; 6]. Na tej podstawie określono, że nie istnieje rozwiązanie instytucjonalne gwarantujące w długim okresie prowadzenie właściwej i gospodarczo korzystnej polityki pieniężnej. Dlatego autor tego artykułu uznał, że pytanie o społeczne przesłanki i mechanizmy będące przyczyną prowadzenia inflacyjnej polityki monetarnej jest wciąż aktualne. Zarówno duża popularność modelu Kydlanda-Prescotta, jak i stawiane mu zarzuty skłaniają do ponownej analizy mechanizmów powstawania i przeciwdziałania inflacji. W artykule zostaną one poddane analizie przy założeniu różnych poziomów doinformowania społeczeństwa o przyczynach i kosztach inflacji oraz przy przyjęciu, że wiedza ta ma wpływ na polityczne wybory dokonywane przez członków danej społeczności. Niniejsze opracowanie jest punktem wyjścia do dalszych badań. (abstrakt oryginalny)

9

Federalizm fiskalny i nowe zarządzanie publiczne - podejście teoretyczne do roli i zakresu kompetencji samorządów terytorialnych

63%

Kozuń-Cieślak G.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług

|

2009

|

nr 29 V Forum Samorządowe. Samorząd Terytorialny w Zintegrowanej Europie

242-248

We współczesnej teorii ekonomii wyróżnić można cztery zasadnicze koncepcje odnoszące się do roli i zakresu kompetencji władz terytorialnych, teorii których podstawą jest kJ tyka mechanizmów dostarczania dóbr użyteczności publicznej: - federalizm fiskalny (traditional fiscal federalism), - nowe zarządzanie publiczne (new public management), - teoria wyboru publicznego (public choice), - nowa ekonomia instytucjonalna (new institutional economics). Dwa pierwsze podejścia - federalizm fiskalny oraz nowe zarządzanie publiczne-koncentrują się głównie wokół kwestii zawodności rynków (market Jailures) oraz wydajnego ' (efektywnego) i sprawiedliwego dostarczania dóbr publicznych. Kolejne dwie koncepcje - teoria wyboru publicznego i nowa ekonomia instytucjonalna - odnoszą się do zawodności (niesprawności) państwa (government failures). W ramach niniejszego opracowania zaprezentowane zostały dwie koncepcje teoretyczne, które zasadzają się na krytyce rynkowego mechanizmu dostarczania dóbr publicznych(fragment tekstu)

10

First Modern Institutions of Competition Regulation - Law and Economics or Law versus Economics?

63%

Klimczak M.

Ekonomia i Prawo

|

2014

|

13

|

nr 3

431-448

Competition regulation nowadays is a result of a nexus of many intertwined phenomena, which under different circumstances might bring different results. Throughout the history of this process it is easy to observe quite complicated relationship between economic theories of competition and theory and practice of law. It might look, as if institutions regulating competition are simple realisation of economic theories. The truth is different, as competition regulation originated in times, when complex theoretical analysis of that type was not condemning trusts and was generally leaning towards self-regulatory powers of competition. The main theme of this paper is an attempt to identify the way of introducing the first modern competition regulation law. In the conclusion, the paper substantiates the hypothesis, that the economics played insignificant role in the whole process, it even might be stated, that the Sherman Antitrust Act was introduced despite the economists' scepticism towards such way of regulation of markets. In the analysis other explanations for the Act emerge: one rooted in public choice theory, the other taking into consideration motives of possible personal revenge of Sen. Sherman. (original abstract)

11

Competition in Politics

63%

Kalinowski M.

Ekonomia i Prawo

|

2014

|

13

|

nr 3

389-402

The article illustrates the competition in politics which takes place in two parallel dimensions, i.e. during regular electoral campaigns and during the period of debating the final version of the legislation. One of the ways to the appropriate treatment of competition in politics is focusing research efforts on the analysis of political entrepreneurs behavior. It involves obtaining an advantage over players aiming to achieve identical objectives through the use of various instruments which exert influence on the preferences of political consumers as well as public decision of politicians and bureaucrats. The author argues that these behaviors are an adjustment to the conditions in which competition takes place on the political market. The methodology adopted in the study based on the hypothesis that individuals make public choices thus affecting the final outcome of the political process, and a direct relationship between the private cost and private benefit, which is a fundamental feature of the market selection, can be transferred to the analysis of public sphere. (original abstract)

12

Finansowanie zdrowia społecznego

63%

Szumlicz T.

Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

2004

|

Kapitał społeczny

213-223

Zdrowie społeczne jest integralną częścią kapitału społecznego o nadzwyczajnym znaczeniu. W tym kontekście ważnego znaczenia nabiera problem finansowania zdrowia społecznego. W związku z tym omówiono podsystemy finansowania ochrony zdrowia. Wymieniono źródła finansowania oraz scharakteryzowano modele obliczania składek ze względu na wymiar czasu oraz ryzyka.

13

Źródła rent gruntowych w rolnictwie Unii Europejskiej

63%

Czyżewski B.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego

|

2014

|

14(29)

|

z. 3

48-60

Występowanie rent gruntowych we współczesnym rolnictwie UE potwierdza wieloletni rosnący trend cen ziemi rolniczej. Nasuwa się jednak pytanie, czy są to przede wszystkim renty różniczkowe związane z różną wydajnością gruntów rolnych, czy renty absolutne w klasycznym rozumieniu, czy też renty instytucjonalne w ujęciu teorii wyboru publicznego? Cele artykułu mają przede wszystkim wymiar teoriopoznawczy. Podejmuję w nim próbę weryfikacji koncepcji renty gruntowej, którą sformułowałem na podstawie badań przeprowadzonych w Polsce. Tym razem jednak zakres badań obejmuje pełen przekrój struktur agrarnych UE. Według wspomnianej koncepcji źródłem współczesnej renty gruntowej jest wyższa oczekiwana produktywność kapitału w rolnictwie niż w jego otoczeniu rynkowym. U podstaw tej tezy leżą kluczowe założenia ekonomii neoklasycznej oraz nowej ekonomii klasycznej. Przeprowadzone badania odpowiadają m.in. na pytanie, gdzie (w jakich krajach i strukturach agrarnych) ewentualna różnica wspomnianej produktywności kapitału jest największa i na ile wynika to z subsydiów z WPR, a na ile z czynników strukturalnych? Ogólna konkluzja sprowadza się do tego, że nawet bez płatności obszarowych wyższa produktywność nakładów kapitału w rolnictwie niż w jego otoczeniu jest powszechnym zjawiskiem w UE. (abstrakt oryginalny)

14

Antykonkurencyjne praktyki biznesowe w handlu międzynarodowym. Teoretyczna analiza przypadku karteli eksportowych

63%

Michalski B.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2012

|

nr 116 Międzynarodowe stosunki gospodarcze - internacjonalizacja i konkurencyjność międzynarodowa : wybrane problemy

169-177

Przedsiębiorstwo jako całość oraz zatrudnieni w nim pracownicy dążą do maksymalizacji efektów z posiadanej wiedzy. Dynamiczny rozwój technologiczny i idąca z nim w parze specjalizacja umożliwiają podjęcie działań oportunistycznych wobec innych uczestników procesu rynkowego (nielegalnych z perspektywy prawa ochrony konkurencji). (fragment tekstu)

15

Rola turystyki w stymulowaniu rozwoju miasta w opinii przedstawicieli urzędów miast województwa warmińsko-mazurskiego

63%

Stanowicka-Traczyk A.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2017

|

nr 1

65-80

Debata na temat wpływu wielkości JST na koszty świadczenia usług publicznych ma bardzo długą tradycję, ale pomimo wielu badań empirycznych, nadal jesteśmy bardzo daleko od jednoznacznych konkluzji. Jak dotąd, zaawansowane metodycznie analizy, odnoszące się do danych z Polski, były bardzo rzadkie. Niniejszy artykuł ma na celu próbę wypełnienia tej luki. W artykule analizujemy wpływ reform terytorialnych (podziałów gmin i powiatów) na wielkość wydatków administracyjnych oraz nadwyżki operacyjnej budżetu. Stosujemy badanie w schemacie quasi-eksperymentalnym przy użyciu metody Synthetic Control. Uzyskane wyniki potwierdzają zjawisko korzyści skali w finansowaniu usług administracyjnych. Rezultaty, odnoszące się do nadwyżki operacyjnej, są znacznie bardziej niejednoznaczne. Korzyści skali udało się potwierdzić na szczeblu powiatów, ale w odniesieniu do gmin zidentyfikowaliśmy nieoczekiwane pozytywne skutki podziałów (niekorzyści skali), pojawiające się po pewnym okresie przejściowym, charakteryzującym się wysokimi kosztami transakcyjnymi. Różnicę w wynikach pomiędzy gminami i powiatami można tłumaczyć: (1) większą autonomią finansową gmin; (2) odmiennym zakresem zadań, za które odpowiadają oba szczeble samorządu; (3) większym zakorzenieniem gmin niż powiatów w małych społecznościach lokalnych, co umożliwia zaistnienie pozytywnych efektów małej skali, sugerowanych przez teorię wyboru publicznego.(abstrakt oryginalny)

16

Kwestia rolna w teorii wyboru publicznego

63%

Czyżewski A., Kułyk P.

Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich

|

2013

|

100

|

z. 3

7-18

W artykule przedstawiono współczesne ujęcie kwestii rolnej w teorii wyboru publicznego. Wskazano, że w procesach liberalizacji i globalizacji znaczenie rolnictwa uległo wzmocnieniu, zwłaszcza w wyniku zmian warunków makrootoczenia. Nadal głównym źródłem badań w kwestii rolnej jest specyfika produkcji rolnej i alokowanych w rolnictwie zasobów. Uwzględnienie dorobku teorii wyboru publicznego, w tym koncepcji rent seeking nie neguje interwencjonizmu w rolnictwie, natomiast wskazuje na konieczność redukcji asymetrii informacji między podmiotami gospodarczymi. Niedoskonałości alokacji za pośrednictwem państwa są efektem niedoskonałej koordynacji w zakresie wyborów publicznych. (abstrakt oryginalny)

17

Modele zadłużenia publicznego odwołujące się do typu instytucji plitycznych

63%

Babczuk A.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2007

|

nr 3

135-151

Celem artykułu jest prezentacja modeli zadłużenia publicznego odwołujących się do typu instytucji politycznych, tj. reguł oraz standardów kształtujących system polityczny danego państwa. Mogą one wpływać na wybory decydentów oraz charakter ich wzajemnych interakcji. Modele odwołujące się do typu instytucji politycznych akcentują znaczenie konfliktów pomiędzy decydentami w zakresie podziału korzyści oraz obciążeń fiskalnych wynikających z aktywnośći państwa.

18

Remembering professor Mancur Olson

63%

An J.

Decyzje

|

2015

|

nr 24

15-18

Three decades have passed since my first encounter with Professor Olson, when I was a graduate student of economics at the University of Maryland. As a graduate student, I had the opportunity to take a course on public choice in which Professor Olson was one of the lecturers. I had already taken nearly all of the required graduatelevel courses in economics, and yet I knew little about public choice. So I went into the first lecture of that course with a sense of excitement and anticipation. (fragment of text)

19

Transaction Costs in the Context of the Requirements of Effective Finance Management for Local Government Units

63%

Poniatowicz M.

Ekonomia i Prawo

|

2017

|

16

|

nr 3

325-341

Motivation: Transaction costs economics fits in the paradigm of the new institutional economy, in which the costs are treated as a versatile measure for the effectiveness of institutions. Transaction costs are generated in every field of human activity, because we live 'in the world of contracts'. Characteristics of transaction costs include: common unawareness of their existence, difficulties in quantification and omission in economic calculation. This pertains especially to the public sector and the corresponding public transaction costs. In modern public finance system, costs rise at a dynamic rate, thus having a significant effect on government budget, as well as on the effectiveness of the public sector. Aim: The purpose of this paper is to identify and indicate the specificity of public transaction costs for local government sub-sector, as an integral component of public finance sector. The intent of the author is to expose the threads of local governance and public sector within the theory of transaction costs economy, as well as to prove that inclusion of those costs in economic calculations related to local finance system is the necessary condition for effective management of self-government finance. Results: The theoretical achievements of transaction costs economy focuse mainly on market transactions (market transaction costs) and managerial relations (managerial transaction costs), usually marginalizing the thread of public transaction costs occurring in the field of the institutional environment related to the process of making public choices/political decisions and providing of public goods. The highest transaction costs of self-government sub-sector are associated with two levels of its activity. First, contracts concluded at the public entity - public entity level, and second, contracts concluded at the public entity - private entities level. In the first case, it is about transaction costs related to the structure of public institutions, generated as an effect of fiscal relations among individual levels of public authority (transaction costs of intergovernmental relations). The second case is associated with the progressing marketization of relations within the public sector, and the transaction costs associated with the process pertain among others to: the method of provision of local public goods (including consolidation of the entities rendering those services), tender procedures, the public-private partnership, privatization processes of municipal companies, municipal outsourcing, etc. (original abstract)

20

Political Economy : Success or Failure?

63%

Frey B. S., Steiner L.

Contemporary Economics

|

2012

|

6

|

nr 3

10-21

The Political Economy and Public Choice approaches have promoted the study of interactions between the economy and the polity for over 60 years now. The present paper endeavours to provide a critical discussion of this literature and its achievements. In particular, it begins with the different approaches based on empirically tested or politometric models and it then proceeds to discuss different studies of the effects that particular rules of the game have on politico-economic outcomes. The third section of the paper will address studies that take institutions to be endogenous and aims to explain why particular institutions emerge. Finally, the question of whether Political Economy has been a success or a failure will be tackled. While the success in terms of the position it has gained in economic research and teaching is undeniable, a look at one of the most thriving recent areas of economics, happiness research, will reveal that some of its fundamental lessons are all too often disregarded. (original abstract)