Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Proces globalizacji a transformacja gospodarcza państw postsocjalistycznych

100%

Słobodzian L., Stępińska M.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa

|

2007

|

z. 81

11-18

Zjawisko globalizacji światowej jest uznawane za jeden z kluczowych procesów modelujących współczesne stosunki międzynarodowe. Postępująca liberalizacja i integracja rynków, kształtuje nowe jakościowo otoczenie polityczno-gospodarcze. Po upadku socjalizmu, do procesu tego włączone zostały również kraje Europy Środkowej i Wschodniej. Byłe państwa socjalistyczne stoją w obliczu podwójnego wyzwania. Z jednej strony, po upadku socjalizmu polityczne, ekonomiczne, społeczne i kulturowe formy regulacji ulegają istotnym zmianom. Siłą napędową tej wielowymiarowej zmiany jest dynamika zapoczątkowana wyczerpaniem klasycznych instytucji realnego socjalizmu. Jednocześnie, podmioty gospodarcze i instytucje w państwach postsocjalistycznych są przedmiotem globalnych procesów integracji i ogólnoświatowych przemian. Globalizacja wzbudza jednak wiele kontrowersji. Jej zwolennicy uważają, że przyczynia się ona do przyspieszenia wzrostu gospodarczego i wyrównania różnic w rozwoju gospodarczym poszczególnych państw. Natomiast przeciwnicy podkreślają wysokie koszty socjalne i rosnące dysproporcje w dochodach poszczególnych grup społecznych, szczególnie w słabiej rozwiniętych krajach. Pełne zrealizowanie szans i korzyści związanych z globalizacją będzie możliwe dopiero w dłuższym okresie, gdyż likwidacja zapóźnień cywilizacyjnych i dystansu ekonomicznego to cele, których nie uda się zrealizować w krótkim czasie. Koszty i zagrożenia są natomiast konsekwencją otwarcia postsocjalistycznych gospodarek na uwarunkowania zewnętrzne i ponosić je trzeba od razu przy ich integrowaniu z globalnymi rynkami. Niemniej jednak transformację systemu gospodarczego byłych krajów socjalistycznych oraz ich udział w procesie globalizacji należy uznać za istotne wyzwanie cywilizacyjne(abstrakt oryginalny)

2

Ewolucja celów oddziałujących na wzrost popytu zewnętrznego w Wielkiej Brytanii

100%

Horodecka A.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa

|

2007

|

z. 82

177-196

W obecnym świecie otwierających się granic, udział w handlu międzynarodowym coraz silniej wyznacza pozycję konkurencyjną danego kraju. Popyt zewnętrzny pełni rolę bufora zabezpieczającego gospodarkę przed napięciami wewnętrznymi oraz pozwala na większy udział danego kraju w międzynarodowym podziale pracy, co zwiększa jego dobrobyt. Dlatego rozwój handlu zagranicznego jest jednym z ważniejszych celów polityki gospodarczej państwa, a wymogi narzucane przez otoczenie (jak np. obecnie uczestnictwo w UE) określają zestaw możliwych i dopuszczalnych metod oddziaływania na niego. Dlatego wraz ze zmianami zachodzącymi w otoczeniu, ewolucji ulegają również sposoby oddziaływania przez państwa na wzrost popytu zagranicznego. W rozwoju cywilizacji zachodniej można wyróżnić trzy najważniejsze okresy zmian (tzw. "rewolucje"), które wpłynęły również na zmiany sposobów oddziaływania na wzrost popytu zewnętrznego. W artykule zostały te zmiany prześledzone i opisane na przykładzie trzech okresów rządów Wielkiej Brytanii, możliwie najlepiej charakteryzujących poszczególne etapy ewolucji. Można zauważyć ich silne uwarunkowanie zmianami zachodzącymi w otoczeniu. (abstrakt autora)

3

Leseferyzm-Interwencjonizm liberalny-Planowanie centralne. Ferdynanda Zweiga ewolucja poglądów dotyczących gospodarczej roli państwa

100%

Czerwiński M.

|

2001

|

Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - teorie ekonomiczne a polityka gospodarcza państwa

167-174

4

Ocena polityki gospodarczej w Polsce w latach 2003-05 i prognozy rozwoju gospodarki na lata 2006-08: wybrane wyniki badań ankietowych

100%

Piech K., Podgórski T.

Polityka Gospodarcza

|

2008

|

nr 15-16

47-58

Podsumowując ocenę polityki gospodarczej w latach 2003-05 należy stwierdzić, że ankietowani bardzo sceptycznie odnosili się do działań rządowych, w przeciwieństwie do polityki pieniężnej NBP, którą oceniono bardzo wysoko. Prawdopodobnie również z tego powodu respondenci uznali że dla przyspieszenia tempa rozwoju polskiej gospodarki najbardziej pożądana jest liberalizacja gospodarki, a więc ograniczenie wpływu jaki wywiera na nią państwo. Gospodarka Unii Europejskiej, mimo stosunkowo wysokiego tempa rozwoju "nowych" państw członkowskich, nadal będzie miała niższe tempo wzrostu niż gospodarka Stanów Zjednoczonych. Polska gospodarka będzie się nadal rozwijać, choć nie tak dynamicznie jak Słowacja (ponad 9% w III kwartale 2006 r.) i szereg innych krajów transformacji, które wstąpiły do Unii Europejskiej. Bezrobocie w Polsce nadal będzie spadać, nieznacznie wzrośnie stopa inflacji. W porównaniu do szacunków IBnGR, powstałych przy użyciu modelu ekonometrycznego, wiarygodność uzyskanych prognoz można uznać za wysoką. Polski rząd powinien dążyć do zmniejszenia "klina podatkowego" i skorygować plany podziału środków unijnych pomiędzy poszczególne programy operacyjne. Powinien także w kolejnych latach skoncentrować się na rozwoju infrastruktury oraz gospodarki wiedzy i innowacji. (fragment tekstu)

5

Imitation and Transition: Transition Report Commentary

100%

Kleer J.

|

nr 7

13-16

Państwa, które przystępują do struktur Unii Europejskiej starają się dorównać państwom członkowskim UE w poziomie i strukturze PKB. Imitacja jest usprawiedliwiona w tych państwach w których zaległości w dziedzinie gospodarki i sfery technologicznej nie zostały jeszcze nadrobione. W artykule zaprezentowano cztery problemy związane z imitacją w procesie dostosowania do wymagań UE. W podsumowaniu autor stwierdza, iż nadmierna imitacja może prowadzić do skutków odwrotnych niż zamierzano. (M.P.)

6

Liberalizm czy neoliberalizm w polityce gospodarczej państwa

100%

Ładyka S.

|

nr 31/2

11-23

Rozwój gospodarczo-społeczny zależy od uwarunkowań zewnętrznych, ale zarazem od realizowanej polityki ekonomicznej, która ma swój własną historie. Dominującą formą polityki w krajach rozwiniętych stał się współcześnie neoliberalizm zakładający gospodarkę rynkową w swej ekstremalnej formie. Zwolennicy neoliberalizmu odwojują się niejednokrotnie do początków rozwoju liberalnej myśli ekonomicznej i osoby Adama Smitha, ale faktem jest, że idą dalej niż ten klasyk ekonomii. Celem artykułu jest zaprezentowanie pojęcia liberalizmu i neoliberalizmu nie tylko w kontekście teorii, ale i praktyki społecznej. W artykule przedstawiono ewolucję interpretacji pojęcia liberalizmu gospodarczego. Realizowany w praktyce zglobalizowanej gospodarki oświatowej neoliberalizm przyczynią się do dalszego pogłębienia sprzeczności i nierównowagi w tejże gospodarce, co obrazuje jej obecna kryzysowa sytuacja. Wskazuje na to wielu współczesnych ekonomistów i polityków.(abstrakt oryginalny)

7

Wzajemne zależności wzrostu gospodarczego i rozwoju systemu finansowego w Polsce - analiza symulacyjna

100%

Dębski W., Bujnowicz I.

|

209 Unia Europejska w gospodarce światowej

57-70

Celem artykułu jest próba zidentyfikowania relacji zachodzących pomiędzy wzrostem gospodarczym a rozwojem sektora finansowego w Polsce na podstawie próby danych rocznych za okres 1994-2005. Analiza badawcza ma charakter empiryczny i sprowadza się do budowy modelu ekonometrycznego, w który występują wzajemne zależności pomiędzy wzrostem gospodarczym i rozwojem systemu bankowego w Polsce, oszacowania jego parametrów oraz przeprowadzenia analizy symulacyjnej. W gospodarce rynkowej na wielkość sektora finansowego składają się środki zgromadzone w systemie bankowym w postaci depozytów, które następnie alokowane są na rynku poprzez udzielane podmiotom gospodarującym kredyty na realizacje inwestycji, aktywa zgromadzone w funduszach inwestycyjnych, funduszach emerytalnych, firmach ubezpieczeniowych oraz wartość aktywów zgromadzonych na rynku giełdowym mierzonych kapitalizacją giełdową spółek. Autorzy badania skoncentrowali swoją uwagę na wzajemnych zależnościach pomiędzy rozwojem sektora bankowego, rozumianego jako akcja kredytowa banków komercyjnych kierowana do firm i osób fizycznych a wzrostem gospodarczym w Polsce w latach 1994-2005. (fragment tekstu)

8

Fiscal Policies and Monetary Leadership in a Monetary Union with a Deficit-Concerned Central Bank

100%

Chortareas G., Mavrodimitrakis C.

|

3

|

nr 1

1-24

We consider fiscal and monetary policy interactions in a monetary union under monetary leadership, when the common central bank is concerned with the average fiscal stance of the union. We use a static two-country monetary union model to investigate the policy-mix problem under different regimes of noncooperation, cooperation, and enforced cooperation among fiscal authorities. We find that fiscal policy is unambiguously countercyclical, a feature that is more pronounced under fiscal policy cooperation. Monetary policy can be either countercyclical or procyclical. A central bank concerned about the aggregate fiscal stance is effective in stabilizing output and central budget, but at the expense of inflation stabilization. (original abstract)

9

Polska w strefie i poza strefą euro - zagrożenia i korzyści w świetle nowych uwarunkowań politycznych i gospodarczych

100%

Dobrowolski K.

Współczesna Gospodarka

|

2017

|

8

|

nr 3

29-58

W artykule dokonano analizy korzyści i zagrożeń związanych z przyjęciem przez Polskę euro, w świetle aktualnych uwarunkowań politycznych i gospodarczych. W tym celu wykorzystano następujące metody badawcze: badania literaturowe, metodę intuicyjną oraz metodę statystyki opisowej. Polska od dwóch lat spełnia kryteria nominalnej konwergencji, poza uczestniczeniem w mechanizmie ERM II, jednak sytuacja polityczna w kraju wyklucza podjęcie działań prowadzących do przystąpienia do strefy euro. Nieznany jest także przyszły kształt tego ugrupowania, gdyż planowana jest jego ściślejsza integracja. Teoretyczna analiza wskazuje, że proces globalizacji utrudnia krajom średniej wielkości, o otwartej gospodarce prowadzenie autonomicznej polityki pieniężnej i kursowej, utrata więc tych narzędzi po przyjęciu euro nie powinna stanowić zagrożenia dla długofalowego wzrostu gospodarczego, nawet w sytuacji wystąpienia szoków asymetrycznych. Wykorzystane wówczas mogą zostać rynkowe mechanizmy przywracania równowagi oraz polityka fiskalna. Gospodarka skorzysta ponadto na eliminacji kosztów transakcyjnych i ryzyka kursowego w strefie euro. Przeprowadzone analizy wskazują, że przy odpowiedniej polityce gospodarczej możliwe jest wykorzystanie szansy na szybsze tempo wzrostu PKB, związanej z przyjęciem wspólnej waluty. Wystąpić mogą również koszty przyjęcia euro, wynikające z utraty przez banki dochodów z wymiany walut i transakcji zabezpieczających przed ryzykiem kursowym, przeprowadzanych przez klientów, a także z możliwością powstawania baniek spekulacyjnych, w wyniku nadmiernego wzrostu konsumpcji, przy ewentualnych zbyt niskich stopach procentowych. Oczekiwane korzyści powinny jednak przewyższać ewentualne straty. (abstrakt oryginalny)

10

Sektory kluczowe w polskiej gospodarce - analiza input-output

100%

Olczyk M.

|

nr 81 Gospodarki narodowe w procesie przemian strukturalnych

60-69

Proces transformacji polskiej gospodarki, trwający już ponad dwie dekady, związany jest nieuchronnie z dużymi zmianami strukturalnymi w obrębie konsumpcji, inwestycji, handlu zagranicznego, ale przede wszystkim w zakresie produkcji dóbr i usług. Każdy sektor produkcyjny/usługowy rozwijał się w tym okresie w różnym tempie, mając odmienny wkład we wzrost polskiej gospodarki. Dziś ważna jest próba odpowiedzi na pytanie, które z sektorów miały największe znaczenie dla wzrostu polskiej gospodarki w ciągu minionych dwudziestu lat transformacji? W kontekście powyższego celem tego artykułu jest identyfikacja i analiza sektorów kluczowych, która w późniejszym etapie pozwoliłaby na stworzenie "mapy sektorowej". Wnioski z niej płynące mogłyby w przyszłości wesprzeć polską politykę sektorową.(fragment tekstu)

11

"Współczesne państwo a dług publiczny: dylematy i mity"

100%

Czyżowicz W.

|

2014

|

nr 1(1)

143-149

W okresie nasilonych dyskusji o przyczynach i skutkach przeciągającego się kryzysu finansów publicznych pojawiła się na rynku wydawniczym niezwykła książka przygotowana przez zespół naukowców z Kolegium Ekonomiczno-Społecznego SGH. Język monografii jest - mimo skomplikowanej, bardzo profesjonalnej problematyki - zrozumiały w zasadzie nie tylko dla zawodowców, politologów, prawników, ekonomistów, finansistów, bankowców czy specjalistów stosunków międzynarodowych, europeistów, ale i dla szerokiego kręgu Czytelników, w tym i polityków - posłów, senatorów, radnych czy aktywistów partyjnych. Praca jest dobra pod każdym względem, także edytorskim - na każdej stronie mamy nagłówki z tytułem danego rozdziału oraz jego autorem czy autorką - a drobne stylistyczne potknięcia czy nierówności objętościowe poszczególnych rozdziałów nie zakłócają pozytywnego odbioru opracowania. (fragment tekstu)

12

Limitations of the National Economic Policy in the Face of Globalization Process

100%

Balcerzak A. P.

Olsztyn Economic Journal

|

2009

|

nr 4 (2)

279-290

Celem artykułu jest analiza ewolucji potencjalnej roli rządu związanej z procesem globalizacji. W artykule postawiono tezę, że żaden rząd nie jest w stanie indywidualnie przeciwdziałać zjawiskom związanym z procesem globalizacji. Prowadząc narodową politykę gospodarczą, poszczególne rządy mogą co najwyżej aktywnie reagować na zmiany zachodzące we współczesnej globalnej gospodarce, w sposób, który nie jest sprzeczny z kierunkiem narzucanym przez spontaniczny, w sensie hayekowskim, proces globalizacji. (abstrakt oryginalny)

13

Dynamika konfliktu przemysłowego w Polsce w dobie przełomu ustrojowego

100%

Marciniak W., Rychłowski W.

|

nr 2

66-82

Prezentowane opracowanie stanowi omówienie prac powstałych w ramach seminarium, odbywającego się w Instytucie Gospodarstwa Społecznego SGPiS w latach 1988-1989 i wznowionego następnie jesienią 1990 roku. Seminarium to koncentrowało się na problematyce konfliktu przemysłowego. W pierwszym etapie prac powstały monograficzne studia poświęcone strajkom o legalizację NSZZ "Solidarność", przebiegających na szerszym tle konfliktów ekonomicznych /strajki w Hucie im. Lenina i Zakładach Mechanicznych "Ursus" wiosną 1988 r./ oraz dwum przypadkom "czystego" konfliktu przemysłowego w Zakładach Elektromaszynowych "EDA" w 1987 r. i w Naukowo-Produkcyjnym Centrum Półprzewodników "CEMI" w latach 1986-1987. Wtedy też powstała próba teoretycznego podsumowania doświadczeń polskich strajków lat osiemdziesiątych.

14

Rola państwa w kształtowaniu polityki gospodarczej w koncepcji szkoły z Cambridge

100%

Kłosowicz-Toborek K.

|

nr 349

97-105

Aktywność gospodarcza państwa niezmiennie wzbudza wiele kontrowersji. Jest to wciąż ważny i aktualny temat. W artykule został przeanalizowany wkład A. Marshalla i A.C. Pigou w tę dyskusję. Ekonomiści ci, jako przedstawiciele neoklasycznego nurtu szkoły z Cambridge, nawiązują do dorobku naukowego klasyków. Mimo to, nie popierają bezwzględnie braku zaangażowania państwa w politykę gospodarczą, dopuszczając interwencje państwa w przypadku, gdy zawodzi rynek. (abstrakt oryginalny)

15

Bariery fiskalne wzrostu gospodarczego

100%

Nojszewska E.

|

nr 17

57-75

Rozważania dotyczące barier fiskalnych wzrostu gospodarczego rozpocznę od modelu Solowa (Solowa-Swana), gdyż stanowi on punkt odniesienia właściwie do wszystkich analiz wzrostu. Solow przyjął, że postęp techniczny jest dany i badał wpływ podziału produktu między konsumpcję i inwestycje na akumulację kapitału i wzrost. Z tego modelu wynika jednak, że akumulacja fizycznego kapitału nie udziela odpowiedzi na dwa pytania postawione w pierwszym akapicie. Dzieje się tak dlatego, że różnice w realnych dochodach są zbyt duże, aby mogło je wyjaśnić samo zróżnicowanie nakładów kapitału. Pozostałe przyczyny zróżnicowania wzrostu gospodarczego Solow klasyfikuje jako egzogeniczne lub według niego one po prostu nie istnieją. Następnie przejdę do modeli modyfikujących model Solowa, w których autorzy rozluźnili założenie dotyczące stopy oszczędności, a mianowicie nie jest już ona zmienną egzogeniczną i stałą. Ramsey analizował gospodarkę ze stałym zbiorem gospodarstw domowych o nieskończonej długości życia, a Diamond przyjął, że istnieje rotacja w zbiorze gospodarstw domowych, czyli napotykają one horyzont czasowy. Z analizy tych modeli wynika, że wnioski, do których doszedł Solow nie zależą od przyjęcia założenia o stałej stopie oszczędności. W ostatniej części skoncentruję się na nowej teorii wzrostu, w ramach której analizowane są źródła akumulacji wiedzy i jej wpływ na wzrost, a także akumulacji kapitału ludzkiego (oprócz kapitału fizycznego). W modelach tych postęp techniczny ma charakter endogeniczny, czyli jest skutkiem decyzji gospodarstw domowych inwestujących w akumulację wiedzy. Jednocześnie modele te rozszerzają pojecie kapitału, uwzględniając oprócz kapitału fizycznego także kapitał ludzki. Co najważniejsze, te modele udzielają odmiennych odpowiedzi na dwa podstawowe pytania z pierwszego akapitu w porównaniu do modelu Solowa. (fragment tekstu)

16

Dostęp do podstawowych usług finansowych a polityka gospodarcza państwa

100%

Buko J.

|

nr 70 Społeczno-kulturowe uwarunkowania funkcjonowania rynków i przedsiębiorstw

71-82

Na rynku usług finansowych funkcjonują liczne podmioty gospodarcze oferujące klientom szeroki zakres produktów finansowych. Oczywiste jest, że produkty te cechuje zróżnicowana dostępność cenowa i przestrzenna, wynikająca z kształtowania ich oferty w ramach obowiązującego prawa na zasadach wolności gospodarczej i przy poszanowaniu zasad wolnej konkurencji. Usługi finansowe różnicuje również stopień powszechności potrzeb, które zaspokajają, w praktyce nadając części z nich charakter podstawowych usług bytowych. W tym sensie ingerencji państwa, przykładowo zobowiązanie pojedynczego oferenta do świadczenia określonych usług jil1ansowych, można by zatem tłumaczyć sytuacją, gdy to minimalne zaopatrzenie nic jest zagwarantowane przez rynek. Rozważając, jaki zakres usług finansowych można współcześnie objąć kryterium podstawowego, bytowego znaczenia, należy wziąć pod uwagę, czy dostępność do tych usług zapewnia wszystkim obywatelom swobodne i bezpieczne zarządzanie posiadanymi zasobami finansowymi, odpowiednio do cywilizacyjnego poziomu rozwoju danego kraju. (fragment tekstu)

17

Ekonomiczne idee "Okrągłego Stołu" po 15 latach : wnioski na przysłość

100%

Baka W.

|

nr 5 (70)

4-11

Piętnaście lat temu, 5 kwietnia 1989 r., po trwających dwa miesiące rozmowach między przedstawicielami strony koalicyjno-rządowej a przedstawicielami strony opozycyjno-solidarnościowej, podpisane zostały porozumienia Okrągłego Stołu, które zapoczątkowały proces transformacji. Obecnie kraj nasz znajduje się po podpisaniu niezwykle ważnego aktu, przystąpienia z dniem 1 maja do Unii Europejskiej. Między tymi dwoma wydarzeniami zachodzi ścisły związek. Nie byłoby bowiem polskiego członkostwa w Unii Europejskiej, gdyby nie było Okrągłego Stołu. W tym kontekście niezwykle istotne jest podjęcie próby odpowiedzi na pytanie, czy w pełni wykorzystane zostały szanse dla przebudowy ustroju społeczno-politycznego i rozwoju gospodarczego Polski, jakie powstały dzięki porozumieniom Okrągłego Stołu, oraz jakie wnioski wynikają z doświadczeń ubiegłego piętnastolecia dla kształtowania strategii przemian i polityki społeczno-gospodarczej tak, aby w jak najpełniejszy sposób w nadchodzących latach wykorzystane zostały nowe szanse, tworzone zwłaszcza przez członkostwo Polski w Unii Europejskiej. (fragment tekstu)

18

Ordoliberalna koncepcja polityki gospodarczej i możliwości jej odniesienia do polskiej transformacji gospodarczej

100%

Gliwa W.

Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2012

|

Warsztaty doktoranckie' 11. Zarządzanie - Finanse - Ekonomia.

89-96

W artykule omówiono trzy grupy problemowe. Przedstawiono kolejno ordoliberalną koncepcję państwa, wybrane aspekty recepcji tego nurtu w polskiej ekonomii oraz mozliwości implementacji ordoliberalnych rozwiązań w polskiej rzeczywistości. Wobec słabości realizowanej w Polsce polityki transformacji gospodarczej, model społecznej gospodarki rynkowej, łączący efektywność gospodarki z realizacją idei sprawiedliwości społecznej, jest realną alternatywą dla skrajnej wersji kapitalizmu opartego na neoliberalnych zasadach. (fragment tekstu)

19

Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce jako narzędzie realizacji polityki gospodarczej państwa

100%

Pastusiak R.

|

203 Przedsiębiorstwa a rozwój gospodarki

315-331

W Polsce jednym ze sposobów stworzenia korzystnych warunków inwestycyjnych było wykorzystanie ustawy z 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych. Ustawa ta wraz z późniejszymi zmianami pozwalała na stworzenie w określonym regionie specjalnej strefy ekonomicznej. Region, który mógł się starać o ten status, musiał spełniać szereg warunków, m. in. musiał być zagrożony strukturalnym bezrobociem. Inwestycja w SSE dawała inwestorowi duże możliwości intensyfikacji rozwoju. (fragment tekstu)

20

Zglobalizowane państwo regulacji

100%

Goczek Ł.

|

nr 31/1

215-229

Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia regulacji rynku za pomocą rysu historycznego powstającego globalnego państwa regulacji oraz wykazanie, że prywatyzacja, liberalizacja i inne reformy, które miały wycofywać państwo z rynku dóbr i usług były ściśle sprzężone ze wzrostem instytucji regulacyjnych i formalizacji kodeksów zachowań w korporacjach i instytucjach międzynarodowych. Z omawianym w artykule rozpowszechnieniem regulacji kontrastują problemy wymagające dalszej lub bardziej efektywnej regulacji, których skutki przekraczają granice państwowe. Problemy te często są efektem ubocznym globalizacji i większej mobilności dóbr, kapitału i ludzi. Zatem coraz częściej cele polityki regulacyjnej muszą być osiągane poprzez wychodzenie poza granice krajowych jurysdykcji. (abstrakt oryginalny)