Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Intellectual and Ethical Virtues in the Situation of War

100%

Strahovnik V., Schumann A.

Studia Humana

|

2022

|

11(3-4)

70-71

Vojko Strahovnik, Department Chair and Associate Professor at the Department of Philosophy and Research Fellow in Philosophy at the Faculty of Theology, University of Ljubljana. The impact of his work ranges from insights into the nature of normativity (the role of moral principles in the formation of moral judgments, the authority of the normative domain, epistemic agency, and epistemic virtuousness) to considerations related to practical dimensions of our lives (e.g., the role of guilt and moral shame in reconciliation processes, the importance of intellectual and ethical virtues in dialogue and education, global justice, animal ethics). His recent outreach activities include being a visiting lecturer (2017) and a Templeton and Fulbright research scholar (2016; 2022) at the University of Arizona, Department of Philosophy. The central question that incites him most is the structure and phenomenology of normativity. Webpage: http://vojkostrahovnik.idh.si/papers/.(original abstract)

2

Ante Gotovina Case: an Error of Law Which Led to Innocence?

100%

Hebda W.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2021

|

Vol. 19, z. 4 The 30. Anniversary of the Breakup of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia: Post-Cold War Dissolution Processes and its Consequences in the Balkans. Where Are We Now?

65-85

Rozpad Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii sprzed trzech dekad wciąż ma istotne przełożenie na funkcjonowanie państw powstałych w miejsce jugosłowiańskiej federacji. Mając na uwadze, że rozpadowi towarzyszył kilkuletni konflikt zbrojny m.in. w Chorwacji, tym bardziej odbudowanie zwłaszcza stosunków serbsko-chorwackich jawi się jako kwestia wciąż wysoce problematyczna. Poważnym wyzwaniem w tym aspekcie jest osądzenie osób odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne czy też zbrodnie przeciwko ludzkości. W tym też względzie został powołany Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii. Jedną z najgłośniejszych spraw karnych toczących się przed obliczem haskiego Trybunału była sprawa Ante Gotoviny - chorwackiego generała, dowodzącego w operacji militarnej "Oluja", w trakcie której miały miejsce akty najcięższych zbrodni. Rola Gotoviny w tym wydarzeniu prima facie była oczywista, co też stało się przedmiotem aktu oskarżenia Prokuratury, a później wyroku Izby Orzekającej MTKJ. Niemniej jednak wymierzona kara 24 lat nie została wykonana w następstwie skutecznej apelacji Gotoviny. Co więcej, Izba Apelacyjna nie tylko nie podtrzymała wyroku Izby Orzekającej ze względu na poważny błąd prawny, ale też wydała wyrok uniewinniający. Kwestia ta stała się kolejnym zarzewiem sporu serbsko-chorwackiego w kontekście odpowiedzialności najważniejszych person za zbrodnie dokonane w latach 1991-1995. (abstrakt oryginalny)

3

Zbrodnie w Srebrnicy i Sarajewie przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym ds. Zbrodni w b. Jugosławii. Casus Ratko Mladicia

75%

Szpak A.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2012

|

nr 4

79-91

Celem artykułu jest przedstawienie prognozy wyroku Międzynarodowego Trybunału Karnego ds. Zbrodni w b. Jugosławii (MTKJ) w sprawie Ratko Mladicia, generała armii bośniackich Serbów odpowiedzialnego za zbrodnie popełnione w Srebrenicy oraz Sarajewie. Po wskazaniu stawianych mu zarzutów autorka próbuje wykazać, że - biorąc pod uwagę dotychczasowe orzecznictwo MTKJ - Mladić zostanie uznany winnym zbrodni ludobójstwa w Srebrenicy oraz bezprawnych ataków i terroryzowania ludności cywilnej (te ostatnie jako zbrodnie wojenne). Mladić jako szef sztabu głównego armii bośniackich Serbów wydawał rozkazy swoim podwładnym (m.in. generałom Krsticiowi i Galiciowi). W artykule zostały przeanalizowane ich sprawy w takim zakresie, w jakim mają znaczenie dla sprawy Mladicia. Ten ostatni jako ich przełożony wydający im rozkazy powinien zostać uznany winnym takich samych zbrodni jak oni, to jest tych wymienionych wyżej. (abstrakt oryginalny)

4

International Custom and the Experience of Nuremberg

75%

Basak A.

Wroclaw Review of Law, Administration & Economics

|

2018

|

8

|

nr 2

258-286

The subject matter of the notes, devoted to the memory of Professor Karol Wolfke, is obviously inspired by the scholarly specialism of the author of Custom in Present International Law; and their Nuremberg context. (original abstract)

5

Ludobójstwo w Kambodży : znaczenie wymierzenia symbolicznej sprawiedliwości dla pamięci narodu

75%

Bartuś A.

Chorzowskie Studia Polityczne

|

2013

|

nr 6 Świat na początku XXI wieku : szanse, wyzwania i zagrożenia = World at the beginning of the XXI century : opportunities, challenges and threats

133-152

Artykuł jest próbą przedstawienia faktów historycznych związanych z dojściem do władzy Czerwonych Khmerów, ich skrajnie totalitarnymi rządami oraz uwarunkowaniami postawienia czerwonokhmerskich zbrodniarzy przed oenzetowskim Trybunałem. Stanowi on głos w dyskursie o trudnej drodze do odzyskania "pamięci i sumienia" przez Kambodżan. Główna teza postawiona w artykule dotyczy znaczenia wymierzania sprawiedliwości, nawet symbolicznej. W przypadku Kambodży ukaranie przywódców Czerwonych Khmerów ma ogromne znaczenie dla ofiar, ich rodzin oraz dla pamięci kambodżańskiego narodu, tym bardziej że zaczęli pojawiać się ludzie negujący zbrodnie i gloryfikujący rządy Pol Pota. (abstrakt autora)

6

Jeńcy wojenni zmarli w obozach: kozielskim, starobielskim, ostaszkowskim i griazowieckim w latach 1939-1941

75%

Fałdowska M.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2013

|

nr 10

61-83

Artykuł jest poświęcony zmarłym jeńcom, którzy po 17 września 1939 r. trafili do niewoli radzieckiej bezpośrednio lub po zaanektowaniu przez ZSSR Litwy i Łotwy latem 1940 r. Obrazuje lokalizację obozów w Kozielsku, Starobielsku, Ostaszkowie i Griazowcu. Ukazuje liczbę umieszczonych tam jeńców wojennych i wielki pośpiech, jaki towarzyszył ich przemieszczaniu między obozami na podstawie decyzji podejmowanych przez najwyższe gremia Związku Radzieckiego, a realizowanych przez władze obozowe. Przedstawienie z jednej strony ogromnej liczby osadzonych jeńców, a z drugiej liczby zmarłych jest dowodem, że - mimo panującej ciasnoty - w obozach nie wybuchła epidemia, mogąca przynieść nie setki, a tysiące ofiar. Imienny wykaz zmarłych w poszczególnych obozach, na tle liczby osadzonych, pozwala zobrazować, jaka była śmiertelność wśród jeńców. Przybliża miejsca pochówku zmarłych lub ich brak.(abstrakt oryginalny)

7

Problemy wykładnicze wybranych znamion zbrodni przeciwko ludzkości

75%

Paszko M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2022

|

nr 1

37-49

Częstokroć na gruncie regulacji zbrodni przeciwko ludzkości pojawiają się uzasadnione wątpliwości interpretacyjne co do znaczenia wyrażeń, którymi posługuje się ustawodawca. Pierwsza z tych wątpliwości wiąże się ze stosowaniem aktów prawa międzynarodowego. Z kolei druga sprowadza się do nieprzestrzegania przez ustawodawcę zasad poprawnej legislacji, przyczyniającej się do powstania lub zwiększenia zamętu interpretacyjnego. W tym stanie rzeczy przedmiotem badań należy uczynić to, co stanowi istotny problem w właściwym zdekodowaniu znamion zbrodni przeciwko ludzkości. (abstrakt oryginalny)

8

O Hansie Hellmucie Kirście - Nazizm, wojna i ...

75%

Czejarek K.

Studia Społeczne

|

2020

|

nr 2 (29)

29-36

Artykuł prezentuje twórczość wybitnego niemieckiego pisarza Hansa Hellmuta Kirsta. Jest ona przesycona świadomością moralnego upadku narodu niemieckiego i przedstawia w krzywym zwierciadle megalomanię ideologów III Rzeszy; odbija nurtujące rzesze niemieckiego społeczeństwa poczucie winy za udział w obłędzie historii, które swoje apogeum znalazło w latach drugiej wojny światowej. Kirst prezentuje zbrodnie nazistów, zagładę milionów ludzi w czasie wojny oraz w obozach śmierci; przedstawia także ideę Holocaustu, próbę wyniszczenia nie tylko Żydów, ale także Słowian na czele z Polakami w ramach tzw. "Tysiącletniej Rzeszy". Do kanonu światowej literatury antynazistowskiej i antywojennej weszły m.in. jego cykl powieści 08/15, także powieści: Noce generałów, Noc długich noży, Fabryka oficerów, Wojna z Polską (Mane thekel'39). Łącznie autor napisał ponad 50 książek, które przetłumaczone na 30 języków, ukazały się w łącznym nakładzie ponad 15 milionów egzemplarzy! Pisarz urodził się 5 grudnia 1914 roku w Osterode (dzisiaj: Ostróda) w Prusach Wschodnich, a zmarł 23 lutego 1989 roku w Bremie. (abstrakt oryginalny)

9

Zbrodnia katyńska w świetle propagandy politycznej Polski Ludowej : wybrane zagadnienia

75%

Jaczyński S.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2008

|

nr 5

49-58

Artykuł przedstawia mało znane fakty, jak zostały ukryte na temat prawdy o katyńskim ludobójstwie. Autor starał się skupić na ówczesnej oficjalnej propagandzie państwowej, której zadaniem było fałszowanie historii. Zdaniem autora 13 kwietnia 1990 to data kończąca okres 45 lat zafałszowanej wiedzy na temat okoliczności tej tragedii. W tym czasie rosyjskie media podały oficjalne oświadczenie, w którym strona rosyjska wzięła odpowiedzialność za ludobójstwo na polskich oficerach i obciążyła nią NKWD. Fakt ten pozwolił na rozpoczęcie badań i wyjaśnień wielu ważnych faktów przez historyków. Niestety dostęp do dużej ilości dokumentów archiwalnych nadal jest utrudniony, a w wielu przypadkach niemożliwy.(fragment tekstu)

10

Zapobieganie masowym zbrodniom jako realizacja koncepcji "odpowiedzialność za ochronę"

75%

Bieńczyk-Missala A.

Stosunki Międzynarodowe

|

2015

|

51

|

nr 3

9-28

Artykuł traktuje o wymiarze prewencji zawartym w koncepcji "odpowiedzialność za ochronę". Analizie poddano najważniejsze dokumenty R2P. Przedstawiono dyskusję międzyrządową, która odbywała się głównie na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ, ewolucję podejścia instytucji ONZ do R2P oraz rosnącą zgodę państw na rozwój wymiaru prewencji. Dokonana została systematyzacja i analiza międzynarodowych instrumentów zapobiegania masowym zbrodniom: wczesnego ostrzegania, dyplomacji prewencyjnej, instrumentów ekonomicznych i wojskowych. W artykule wskazano najważniejsze trudności, z którymi borykają się państwa i organizacje międzynarodowe podejmujące się zapobiegania masowym zbrodniom. (abstrakt oryginalny)

11

Nasze zbrodnie ≠ ich zbrodnie : potoczne wyjaśnienia historycznych mordów w Pawłokomie

75%

Bilewicz M., Dudek N.

Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych

|

2010

|

30 My i oni : interdyscyplinarne obrazy wielokulturowości

155-169

Celem tego artykułu będzie przyjrzenie się potocznym wyjaśnieniom historycznego konfliktu, na przykładzie tragicznych mordów Polaków na Ukraińcach oraz Ukraińców na Polakach w Pawłokomie w 1945 roku. W literaturze psychologicznej brakowało bowiem dotąd badań tego, jak wyjaśniane są ogólne zbrodnie, w których grupa własna występowała zarówno w pozycji ofiary, jak i sprawcy. Historia nieporozumień polsko-ukraińskich tego okresu wydaje się doskonałym przykładem takiego właśnie zbrodniczego konfliktu. (fragment tekstu)

12

Otvetstvennostʹ za opravdanie genocida, prestupleniâ protiv čelovečestva, prestupleniâ protivmira i voennogo prestupleniâ v ugolovnom zakone Latvijskoj Respubliki

75%

Trels E.

De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności

|

2019

|

nr 2

8-31

According to the Section 1 of the Council of European Union Framework Decision 2008/913/JHA on combating certain forms and expressions of racism and xenophobia by means of criminal law, each Member State shall take the measures necessary to ensure that the following intentional conduct is punishable: publicly condoning, denying or grossly trivialising crimes of genocide, crimes against humanity and war crimes. Section 74.1 "Acquittal of Genocide, Crime against Humanity" of the Criminal Law provides for liability in the public glorification of genocide, crime against humanity, crime against peace or war crime or glorification, denial, acquittal or gross trivialisation of committed genocide, crime against humanity, crime against peace or war crime, including genocide, crime against humanity, crime against peace or war crime committed by the U.S.S.R. or Nazi Germany against the Republic of Latvia and its inhabitants. The article aims to initiate a debate on potential problems related to the application of the Section 74.1 "Acquittal of Genocide, Crime against Humanity" of the Criminal Law. The author offers his vision of the regulatory framework application problems. (original abstract)

13

Zbrodnia ludobójstwa we współczesnym świecie

75%

Michałowska G.

Zeszyt Naukowy / Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Kielcach

|

2001

|

nr 3

135-147

Autorka śledzi rozwój prawa międzynarodowego w XX wieku w zakresie wyeliminowania zbrodni ludobójstwa. Pierwszą realną próbą eliminacji ludobójstwa było stworzenie tzw. prawa norymberskiego i wyroki alianckich sądów w Norymberdze i Tokio. Ich potwierdzenie i definicja zbrodni znalazły się w konwencjach z 1948 i 1968 roku. Mimo powszechnej ich akceptacji, ostatecznie nie rozliczono winnych zbrodni w Wietnamie, Chile, Kambodży. Dopiero wojna w byłej Jugosławii zmobilizowała Radę Bezpieczeństwa do utworzenia specjalnego trybunału w tej sprawie. Utworzony został podobny trybunał dla osądzenia winnych ludobójstwa w Rwandzie, a obecnie rozważane są podobne inicjatywy w odniesieniu do Kambodży i Sierra Leone. Największym osiągnięciem społeczności międzynarodowej jest przyjęcie Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego. Ma on mieć charakter instytucji stałej i orzekać w sprawach o popełnienie zbrodni przeciw ludzkości, zbrodni wojennych i zbrodni przeciw prawu humanitarnemu, a także pełnić funkcje prewencyjne.

14

Ewolucja prawa międzynarodowego w aspekcie zbrodni wojennych oraz zbrodni przeciwko ludzkości

75%

Abo Saeid T.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w Bielsku Białej

|

2015

|

nr 2

34-64

Autor publikacji rozważa historyczny aspekt odpowiedzialności jednostki za zbrodnie przeciwko ludzkości w prawie międzynarodowym. Przybliża definicje zbrodni ludobójstwa i zbrodni wojennych. Wskazuje czynniki, które mogą przyczynić się do zwiększenia skuteczności zwalczania tego typu przestępczości (abstrakt oryginalny)

15

The Role of the Judiciary Within the Construction of Collective Memory. The Italian Transition

75%

Caroli P.

Wroclaw Review of Law, Administration & Economics

|

2015

|

5

|

nr 1

162-179

This article will focus on the Italian transition from the Fascist regime, which lasted from 1922 (although officially evolving into a dictatorship in 1925) to 1943, to the democratic Republic, which was proclaimed in 1946 and established in 1948. It will analyse how Italy has been dealing with Fascist and Nazi crimes, and in particular with its own national responsibilities related to those crimes. The criminal prosecution of Fascist crimes is especially interesting for criminal lawyers due to the many relevant issues involved, such as the legal qualification of the crimes, the manner in which the legislator and the judiciary have dealt with the basic principle of criminal law, for example the principle of non-retroactivity or the definition of the concept of political crime. For transitional justice scholars, this area is even more interesting, because the transition began almost two years before the end of the conflict, while half of the country was still under Nazi and Fascist occupation. Furthermore, it is intriguing due to the decisive role of the amnesty law, which was implemented a very short time after the end of the war, much earlier than in other European countries. (fragment of text)

16

Przyszłość międzynarodowych trybunałów karnych ad hoc. Strategie zakończenia oraz rozwiązania rezydualne, ze szczególnym uwzględnieniem Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii

75%

Heidrich D.

Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

|

2013

|

nr 3

159-182

Międzynarodowe trybunały karne, powołane w celu osądzenia osób najbardziej odpowiedzialnych za zbrodnie międzynarodowe, są przedmiotem zainteresowania badaczy stosunków międzynarodowych i prawa międzynarodowego od długiego już czasu. Pierwsze w historii trybunały, czyli Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze oraz Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Tokio, choć pod ich adresem kierowano wiele uwag krytycznych, przyczyniły się do wypracowania wzorców norm pozwalających na sądzenie sprawców zbrodni, a tym samym do zdefiniowania tych zbrodni, oraz do stworzenia statutów sądów powstałych już po 1989 r. Kres zimnowojennej konfrontacji, krwawe konflikty lat 90. XX w. oraz zmiany w postrzeganiu problematyki praw człowieka, m.in. odpowiedzialności najwyższych funkcjonariuszy państwowych za zbrodnie, doprowadziły do powstania Międzynarodowego Trybunału Karnego dla Byłej Jugosławii (International Criminal Court for the Former Yugoslavia) w 1993 r., Międzynarodowego Trybunału Karnego dla Rwandy (International Criminal Court for Rwanda) w 1994, stałego Międzynarodowego Trybunału Karnego (International Criminal Court) w 1998, Specjalnego Trybunału dla Sierra Leone (Special Court for Sierra Leone) w 2002 oraz innych podobnych instytucji. Działające dziś międzynarodowe trybunały karne można podzielić, biorąc pod uwagę sposób ich powołania, na trzy grupy: 1. trybunały ad hoc powołane mocą rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ (dalej: RB ONZ) w celu osądzenia osób fizycznych oskarżonych o zbrodnie popełnione w konkretnym konflikcie/konfliktach zbrojnych (Międzynarodowy Trybunał Karny dla Byłej Jugosławii - MTKJ, oraz Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy - MTKR); 2. trybunały mieszane (hybrydowe), tj. z elementami międzynarodowymi, powołane mocą umów międzynarodowych zawartych między rządem danego państwa a ONZ. Niektórzy badacze trybunały tego typu nazywają umiędzynarodowionymi (internationalized tribunals), ponieważ powstają na gruncie krajowego wymiaru sprawiedliwości, modyfikując go i wprowadzając do niego element zagraniczny. Wśród nich wyróżnić można: a) trybunały z przewagą elementu międzynarodowego (Specjalny Trybunał dla Sierra Leone - STSL), b) trybunały z przewagą elementu krajowego (Specjalne Izby Sądzące w Sądach Kambodży, ale też Specjalne Składy Sądzące ds. Poważnych Zbrodni w Timorze Wschodnim oraz wybrane sądy w Kosowie), 3. stały trybunał powołany mocą statutu uchwalonego przez państwa-strony na międzynarodowej konferencji. Dotąd powstał tylko jeden międzynarodowy trybunał o tym charakterze - Międzynarodowy Trybunał Karny. Posługując się zaś kryterium stałości/tymczasowości sądów, zastosować można podział na dwie grupy: sądy powołane na czas określony (tzw. trybunały ad hoc oraz trybunały mieszane) oraz sądy stałe (MTK). Niniejsze opracowanie poświęcono pierwszej grupie, a w niej - trybunałom ad hoc, ze szczególnym uwzględnieniem MTKJ. Celem analizy jest przyjrzenie się tzw. strategiom zakończenia dla tych instytucji oraz Mechanizmowi Rezydualnemu, który obecnie przejmuje ich funkcje i docelowo ma je zastąpić. (fragment tekstu)

17

Koniec zimnej wojny, transformacja Europy Środkowej i Wschodniej a moc eksplanacyjna i prognostyczna teorii stosunków międzynarodowych

75%

Podraza A.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2019

|

Vol. 17, z. 1 Transformacje w Europie Środkowej i Wschodniej 1989-2019

159-178

Celem niniejszego artykułu jest próba ukazania mocy eksplanacyjnej i prognostycznej powyższych teorii w sytuacji widocznych problemów z przewidzeniem końca zimnej wojny i wyjaśnieniem procesu demokratyzacji w państwach Europy Środkowej i Wschodniej oraz innych częściach świata. W obliczu tak istotnych przemian, które miały wpływ na kształtowanie się nowego pozimnowojennego porządku międzynarodowego, należy zastanowić się nad znaczeniem teorii w przyjmowaniu odpowiednich strategii badawczych, aby z jednej strony, można było z jakimś stopniem prawdopodobieństwa przewidzieć bieg wydarzeń oraz z drugiej, wyjaśnić ich istotę i znaczenie. Koniec zimnej wojny oraz proces transformacji państw Europy Środkowej i Wschodniej stawia więc generalne i niezwykle istotne pytanie o możliwość rozwijania naukowego podejścia do analizy stosunków międzynarodowych, które wychodzi poza jedynie krótkoterminową obserwację bieżących wydarzeń.(fragment tekstu)

18

Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości RFN w cieniu narodowosocjalistycznej przeszłości - znaczenie projektu Rosenburg w Polsce

75%

Bainczyk M.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2019

|

nr 4 Edukacja praw człowieka : osiągnięcia i wyzwania na przyszłość

193-206

W 2012 r. Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości i Ochrony Konsumenta w Niemczech powołało Niezależną Komisje Naukową w celu zbadania stosunku ministerstwa do nazistowskiej przeszłości we wczesnych latach Niemiec Zachodnich. Rezultaty pracy komisji zostały zaprezentowane w 2016 r. w formie książki pod tytułem "Akta Rosenburg" a także w formie wystaw w języku niemieckim i angielskim. Ponad połowę kadry zarządzającej w Federalnym Ministerstwie Sprawiedliwości w latach 50. XX w. stanowili byli funkcjonariusze NSDAP, a co piąty należał do SA. Ta personalna ciągłość miała istotne znaczenie dla Polski i polskich obywateli ze względu m.in. na dyskryminację ofiar III Rzeszy, czy brak osądzenia zbrodniarzy nazistowskich. Kontynuacje personalne i materialne wywierały również wpływ na proces budowania państwa demokratycznego, opartego na zasadzie państwa prawnego. Wspomniane powyżej zagadnienia są przedmiotem krótkiej analizy w przedmiotowym artykule. (abstrakt oryginalny)

19

Zbrodnia, o której powinien wiedzieć i pamiętać świat, a Polacy i Rosjanie w szczególności

75%

Lutostański M.

Przedsiębiorczość i Zarządzanie

|

2011

|

12

|

z. 10 Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania i bezpieczeństwa

297-316

The origin of the Katyn atrocity was the bilateral agreement signed between Germany and the Soviet Union in Moscow on August 23, 1939, and the confidential supplementary report attached to the agreement. The pact resulted in the partitioning of Poland, beginning on September 1, 1939, with the German attack on Poland, in which the armed forces of the Soviet Union played a part (beginning on September 17, 1939). Due to the numerical and military superiority of the invaders and the passive stance of Poland's western allies, the resistance of the Polish Armed Forces was broken, and around 250,000 soldiers, including 15,000 officers, were taken captive by the Soviets. The officers were placed in three special camps in Kozielsk, Starobielsk and Ostaszkow, where they remained until early April, 1940. Thereafter, on the basis of a decision made by the Soviet government on March 5, 1940, they were condemned - without court verdict - to execution by firing squad. This sentence was carried out simultaneously in the three camps. The technique used in shooting the officers was identical: a shot to the back of the head or neck. The bodies of the murder victims were stacked in mass graves. The graves of the executed captives are located as follows: those from the camp in Kozielsk are in Katyn Forest near Katyn; those from the camp in Ostaszkow are in Charkow, while those from the Starobielsk camp are in Miednoje. This murder constituted the planned, physical destruction of the Polish intelligentsia. The problem of the Katyn atrocity was a taboo subject in both Poland and the Soviet Union prior to the period of socio-economic changes in these countries. At present, the illumination of the whole truth regarding this atrocity is still attended by vague obstacles. Some historians, and much of the public, sees a chance to accelerate the explanatory process in the catastrophe of April 10, 2010, when a plane carrying the President of the Republic of Poland and his delegation to an event commemorating the 70th anniversary of the Katyn atrocity crashed not far from Katyn. This fact, apart from its unique symbolic significance, has tested Russia's credibility in numerous ways. The results of this test will no doubt allow the world to answer the question regarding the differences in mentality and consciousness of the former Soviet and current Russian government. It would be good if, on this occasion, the existence of psychological mechanisms making the current leaders dependent on the doctrines of their predecessors were not asserted.(original abstract)

20

Tło polityczne i okoliczności decyzji władz radzieckich o likwidacji polskich jeńców wojennych wiosną 1940 roku

75%

Fałdowska M.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2009

|

nr 6

123-141

Najbardziej racjonalnym powodem podjęcia decyzji o wymordowaniu - zdaniem Natalii Lebiediewej - były działania zmierzające do zniszczenia polskiej państwowości. Jeńcy z Kozielska, podobnie jak z innych obozów, stanowili wojskową i intelektualną elitę kraju, która była zdecydowana przystąpić do walki o przywrócenie niepodległości swej ojczyzny. Ludzie ci, po przeszło półrocznym pobycie w niewoli, nie zostali złamani ani psychicznie, ani moralnie. Nie wyrzekli się swojej ojczyzny, religii, a też zasad politycznych i moralnych. Wciąż byli gotowi przeciwstawić się reżimowi stalinowskiemu, który usiłował narzucić swoje porządki na terenach włączonych do ZSRR. Za stanowiskiem tym przemawia treść uchwały Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 r., określającej jeńców jako "(...) zatwardziałych, nierokujących poprawy wrogów władzy radzieckiej", którzy "(...) prowadzą agitację antyradziecką" i każdy z nich "(...) oczekuje oswobodzenia, by uzyskać możliwość aktywnego włączenia w walkę przeciwko władzy radzieckiej". Jeńcy zostali rozstrzelani nie za określone działanie, lecz za nastroje i rzekome zamiary oraz za to, że ich przyszła aktywność byłaby skierowana na przywrócenie niepodległości swej ojczyzny. To właśnie konieczność eliminacji nosicieli tych poglądów, będących najwartościowszymi obywatelami II Rzeczypospolitej, legła u podstaw decyzji. Stalin był przekonany, że obecni jeńcy, gdy zostaną zwolnieni z więzień czy łagrów, nawet po wielu latach, będą zagrażać radzieckiej władzy i ustrojowi komunistycznemu. Obawiał się, iż polscy oficerowie, policjanci i inni więźniowie - bez względu na grożące im konsekwencje - będą dążyć do odbudowy na terenie ZSRR własnej państwowości. Z tego względu uważał, że nie może pozwolić na pozostawienie ich przy życiu.(abstrakt oryginalny)