Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Disqualification of an Employee of a Public Administration Authority in the European Union Member States

100%

Kmiecik Z. R.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2023

|

nr 2

109-126

Jedną z reguł zawartych w Kodeksie dobrej praktyki administracyjnej, uchwalonym w 2001 r. przez Parlament Europejski, jest zasada bezstronności i niezależności (art. 8). Głosi ona m.in., że urzędnik w swoim postępowaniu nie powinien kierować się interesem osobistym, rodzinnym bądź narodowym ani naciskami politycznymi. Obecność tej reguły, mimo jej niewiążącego charakteru, skłoniła autora do zbadania, metodą analizy prawnoporównawczej, czy, a jeśli tak, to w jakim zakresie, i w jaki sposób kraje UE unormowały to zagadnienie w swoich porządkach prawnych. Podstawową instytucją służącą realizacji tej zasady jest wyłączenie pracownika organu od udziału w postępowaniu w sytuacjach, w których jego bezstronność wydaje się zagrożona. Nie wszystkie państwa UE wyraźnie przewidują istnienie takiej instytucji. Spośród tych porządków prawnych, które ją zawierają, tylko część reguluje całokształt związanych z nią kwestii: przesłanki wyłączenia pracownika organu, tryb wyłączenia i skutki wyłączenia, a także zaskarżalność rozstrzygnięć podejmowanych w tej sprawie oraz konsekwencje naruszenia przepisów o wyłączeniu. Regulacje poszczególnych zagadnień różnią się z kolei stopniem uszczegółowienia. Dotyczy to przede wszystkim przyczyn wyłączenia pracownika organu. Większość ustaw regulujących instytucję wyłączenia wymienia mniej lub więcej konkretnych okoliczności stanowiących takie przyczyny, posiłkując się dodatkowo klauzulami generalnymi, mającymi obejmować przypadki wyłączenia nieprzewidziane wyraźnie przez ustawodawcę. W niektórych ustawach zasadniczą podstawą wyłączenia pracownika jest klauzula generalna, a pojedyncze, konkretnie określone przypadki stanowią jej uzupełnienie lub doprecyzowanie. Najważniejszym powodem wyłączenia pracownika (oprócz sytuacji gdy on sam lub jego małżonek jest stroną w postępowaniu) jest pokrewieństwo lub powinowactwo łączące go ze stroną. Jednak zakresy tego rodzaju więzów skutkujących bezwzględnym wyłączeniem pracownika, przyjęte w poszczególnych państwach, znacznie się różnią. Drugim obszarem istotnych różnic są konsekwencje udziału potencjalnie stronniczego pracownika w postępowaniu. Rozwiązania przyjmowane w tym zakresie w ustawodawstwie i orzecznictwie uzależnione są od tego, jak postrzegany jest główny cel przepisów dotyczących wyłączenia pracownika: czy jest nim wzmocnienie zaufania społeczeństwa do władzy wykonawcze, czy sprawiedliwe załatwienie sprawy. (abstrakt oryginalny)

2

Wznawianie postępowań zakończonych orzeczeniem nienależycie obsadzonego Sądu Najwyższego

100%

Lipiński K.

Palestra : pismo Adwokatury Polskiej

|

2023

|

nr 12 (793)

25-44

Zdecydowanie wyższe niż dotychczas niebezpieczeństwo zapadania przed Sądem Najwyższym rozstrzygnięć dotkniętych uchybieniami odpowiadającymi bezwzględnym przyczynom odwoławczym z art. 439 § 1 pkt 1 i 2 Kodeksu postępowania karnego[1] skłania do ponownego spojrzenia na zagadnienie możliwości wznawiania postępowań zakończonych orzeczeniem tego Sądu. Kwestii tej dotyczy również szereg postanowień zapadłych ostatnio w najwyższej instancji sądowej. W artykule przeanalizowano ich treść, krytycznie odnosząc się do postanowienia SN z 23.03.2023 r. (I KZP 17/22) i przyjmując, że z perspektywy systemowej i funkcjonalnej konieczne jest dopuszczenie wznowienia postępowań zakończonych orzeczeniami Sądu Najwyższego oddalającymi kasację lub wnioski o wznowienie postępowania, jak również odmawiającymi wyłączenia sędziego lub pozostawiającymi bez rozpoznania złożone w tym przedmiocie wnioski.(fragment tekstu)

3

Instytucja iudex suspectus w świetle orzecznictwa sądu najwyższego i sądów powszechnych

84%

Krawczyk M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Administracja i Zarządzanie

|

2018

|

45

|

nr 118

83-91

Prawo do rozpoznania sprawy przez bezstronnego sędziego jest jednym z podstawowych elementów niezawisłości sądu. Kodeks postępowania cywilnego (k.p.c.) przewiduje dwa tryby wyłączenia sędziego od orzekania w danej sprawie. Sytuacja pierwsza, uregulowana w art. 48 k.p.c. zachodzi, gdy sędzia jest z mocy ustawy bezwzględnie wyłączony od rozpoznawania sprawy (tzw. iudex inhabilis). Druga sytuacja, w doktrynie określana jako iudex suspectus, ma charakter względny. Stosownie bowiem do regulacji art. 49 k.p.c., sąd, niezależnie od przesłanek wymienionych w art. 48 k.p.c., wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Przedmiotem niniejszego opracowania było dokonanie wykładni art. 49 k.p.c., w oparciu o analizę stosownego orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych. Interpretacja ta pozwoliła na rozstrzygnięcie wielu praktycznych wątpliwości związanych z zastosowaniem przedmiotowej regulacji do konkretnego stany faktycznego. W artykule przywołano przykłady stanów faktycznych uzasadniających, bądź nie, wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy. Poddano także analizie tryb wyłączenia sędziego oraz skutki prawne rozpoznania sprawy przez sędziego, co do którego zachodziły podstawy jego wyłączenia w trybie art. 49 k.p.c.(abstrakt oryginalny)

4

Wniosek o wyłączenie sędziego w sprawach cywilnych : rozważania na tle aktualnej praktyki stosowania prawa

84%

Demendecki T.

Barometr Regionalny

|

2018

|

16

|

nr 5

147-159

Do autonomicznych, podstawowych praw i wolności każdego podmiotu zalicza się tradycyjnie prawo do sądu. Jego poprawna realizacja jest uzależniona od zapewnienia dostępu do sądu obiektywnego i sprawiedliwego, w którym cały skład orzekający i poszczególni jego członkowie są bezstronni i obiektywni, korzystając z zasady niezawisłości. Do podstawowych gwarancji procesowych niezawisłości sędziowskiej w każdym postępowaniu sądowym zaliczana jest także instytucja wyłączenia sędziego, w odniesieniu do postępowania cywilnego unormowana w przepisach art. 48 i n. k.p.c.; zasadniczo konstruowana w dwojakim ujęciu, jako wyłączenie następujące z mocy ustawy oraz na żądanie samego sędziego lub strony/uczestnika postępowania. Celem badawczym postawionym przez Autora niniejszego opracowania pozostaje ustalenie, czy wniosek o wyłączenie sędziego, o którym mowa w ustawie Kodeks postępowania cywilnego, może stanowić podstawę wyłączenia określonej grupy sędziów lub wszystkich sędziów danego sądu in abstracto. Rozważania te oparte są przede wszystkim na analizie orzecznictwa oraz poglądów doktryny. W procedurze cywilnej ustawodawca nie unormował instytucji "wyłączenia sądu"; można jedynie domagać się wyłączenia indywidualnego sędziego z powodu okoliczności uzasadniającej wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie (art. 49 k.p.c.). Ponadto de lege lata przyjąć należy, że wniosek o wyłączenie sędziego może zostać skutecznie złożony tylko w stosunku do sędziego, a w składach kolegialnych - sędziów, którzy zostali wyznaczeni do rozpoznania konkretnej sprawy cywilnej. Nie może dotyczyć zaś bezpośrednio pozostałych sędziów danego sądu, gdyż nie można wyłączyć sędziego in abstracto, na przyszłość. Należy przyjąć w szczególności, że sędziowie wymienieni we wniosku o wyłączenie wszystkich sędziów danego sądu, którzy nie zostali wyznaczeni do rozpoznania sprawy, mogą rozpoznać ten wniosek, gdyż nie dotyczy on ich bezpośrednio. Ponadto de lege ferenda konieczna wydaje się interwencja ustawodawcy, który powinien znaleźć remedium na próby obstrukcji procesowej przy wykorzystywaniu wniosków o wyłączenie sędziego. Wydaje się, że w polskim procesie cywilnym chociażby konstrukcja nadużycia prawa procesowego mogłaby w istotny sposób wpłynąć na rozwiązanie problemu wnoszenia w toku postępowań cywilnych wniosków oczywiście bezzasadnych, celowo służących przewlekaniu toczących się postępowań w sprawach cywilnych. (abstrakt oryginalny)