Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Nacjonalizmy Wschodnioeuropejskie

100%

Dalos G.

Przegląd Zachodni

|

1995

|

nr 1

69-74

Autor analizuje upadek komunizmu oraz przedstawia przyczyny obecnych konfliktów w krajach byłego Związku Radzieckiego. Jego zdaniem przyczyną wojen są stare nacjonalizmy, które zostały zaktualizowane w warunkach postkomunistycznego chaosu.

2

Narodotwórcza rola nacjonalizmu : przypadek dawnej Jugosławii

100%

Brol J.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Nauki Humanistyczne

|

2003

|

8

|

nr 1008

156-164

Niniejszy artykuł przybliża powyższe spojrzenia na procesy narodowo-etniczne, jest także próbą rekonstrukcji tworzenia się narodu jugosłowiańskiego w sposób planowany, za pomocą kreowania nacjonalizmu przez instytucje dawnej Socjalistycznej Federacji Republik Jugosławii. Specyfikę tego wielonarodowego i wieloetnicznego kraju najlepiej oddaje określenie go za pomocą metafory "tygla narodów bałkańskich", z których miał wykształcić się jeden naród - jugosłowiański. (fragment tekstu)

3

Srebrenica: where the war never ended

80%

Violante A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica

|

2015

|

nr 21 Geografia historyczna. Wyzwania przyszłości

137-156

W Bośni i Hercegowinie, zmienionych zarówno przez wojnę 1992-1995, jak i narzucony z zewnątrz układ z Dayton, który sformalizował podział kraju oparty o przynależność narodowościową, kontrasty i problemy, które wybuchły podczas konfliktu są w dalszym ciągu nierozwiązane. Siły polityczne nadal opierają swoją władzę na kwestiach nacjonalistycznych, podczas gdy ludność straciła już wiarę w możliwość poprawy sytuacji gospodarczej. Dobrym przykładem omówionej sytuacji jest miasto Srebrenica i jego otoczenie, gdzie miało miejsce największe po II wojnie światowej ludobójstwo w Europie. Spoczywają tam tysiące muzułmanów zabitych w lipcu 1995 roku pod okiem sił zbrojnych ONZ. Cmentarz, namacalny symbol tragicznych wydarzeń, jakie miały tu miejsce pod koniec XX wieku - nie tak różny od nazistowskich obozów koncentracyjnych, zachowanych jako miejsca pamięci oraz przestroga dla przyszłych pokoleń - winien wyzwalać w ludziach szacunek. Niestety tak się nie dzieje. Obszar ten zamieszkały jest w większości przez Serbów i stale narażony na obelgi i nadużycia ze strony przechodniów. Dwadzieścia lat po ludobójstwie - które jest uznawane jedynie przez muzułmanów, nie zaś przez Serbów - prawdziwy pokój wydaje się nadal sprawą odległą, zaś grupy narodowościowe - byli wrogowie, ale ciągle rywale - uważają, że tylko ich zmarłym należy się pamięć i szacunek, uznając pozostałe ofiary za efekt rozgłosu medialnego. Jeśli trzecie tysiąclecie Europy naznaczają tak trudne do rozwiązania konflikty, warto podjąć dyskusję nad sytuacją i przyszłością tego kontynentu. (abstrakt oryginalny)

4

Nacjonalizm Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów jako wyraz tendencji nurtujących mniejszość ukraińską na południowo-wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej - doktryna i praktyka

80%

Grott B.

Społeczeństwo i Polityka

|

2018

|

nr 2(55)

9-20

Nacjonalizm ukraiński w ujęciu jego głównego ideologa Dmytra Doncowa1 był osadzony na fundamencie darwinizmu społecznego. Jak pisał badacz tej ukraińskiej doktryny i działalności jej wyznawców Wiktor Poliszczuk, "darwinizm społeczny, jako kierunek socjologiczny, zwany również kierunkiem «walki o byt» przenosił do badań nad społeczeństwem teorie walki o byt i doboru naturalnego Karola Darwina i usiłował za jego pomocą wyjaśniać życie społeczne, jego rozwój i przemiany" 2. Poliszczuk pisał dalej: "według poglądów zwolenników darwinizmu społecznego rozwój społeczeństwa jest funkcją międzygrupowej i wewnątrzgrupowej walki o byt. Natura według nich dostarcza zbyt mało środków egzystencji, dlatego w życiu społecznym stale toczy się walka wszystkich przeciwko wszystkim o zdobycie środków niezbędnych do istnienia. Udaje się to tylko osobnikom i grupom silniejszym, umiejącym podporządkować sobie jednostki i grupy słabsze. Według darwinizmu społecznego humanizacja stosunków międzyludzkich przynosi szkodę społeczeństwu i osłabia rozwój społeczny". (fragment tekstu)

5

Trzecia fala nacjonalizmu w XXI w. Populistyczne Partie Radykalnej Prawicy (PRRP) w państwach Unii Europejskiej w Europie Środkowo-Wschodniej

80%

Rdzanek D., Wojtaszak A.

Społeczeństwo i Polityka

|

2019

|

nr 4(61)

11-23

Prezentowany artykuł dotyczy problemu wzrostu poparcia dla formacji nacjonalistycznych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej. Autorzy przeanalizowali przyczyny poparcia dla formacji prawicowych, głównie nacjonalistycznych, mieszczących się w określeniu Populistyczne Partie Radykalnej Prawicy w sześciu państwach postkomunistycznych (Bułgaria, Czechy, Polska, Rumunia, Słowacja, Węgry) oraz trzech państwach posowieckich (Estonia, Litwa i Łotwa), które są członkami Unii Europejskiej. Wzrost postaw nacjonalistycznych związany jest z eurosceptycyzmem, natywizmem, wrogością wobec imigrantów, islamofobią, poparciem dla idei państwa narodowego oraz obawami przed pozostawaniem na marginesie UE(abstrakt oryginalny)

6

Eurazjatyzm a Unia Europejska : Religijny aspekt idei Wielkiej Rusi

80%

Kwiecień M.

Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych

|

2004

|

23 Współczesna Europa w procesie integracji

93-101

Relacje Rosji i Unii Europejskiej wyraża pogląd, iż są to organizmy sobie obce, a wręcz wrogie. Twierdzenie to sformułował Mikołaj Danilewski u schyłku XIX wieku. Sytuacja ta sprzyja odżywaniu w społeczeństwie rosyjskim po upadku ZSRR idei Eurazjatyzmu. Szczególne znaczenie dla tej idei ma prawosławie.

7

Partie nacjonalistyczne w Hiszpanii a kwestia tożsamości narodowych

80%

Sroka A.

Przegląd Europejski

|

2008

|

nr 2

114-139

W niniejszym artykule zostanie dokonana próba uchwycenia relacji między oczekiwaniami społecznymi w kwestii ustroju terytorialnego a postulatami partii politycznych w tej materii. (fragment tekstu)

8

Selected Aspects of Historical Policy Towards the Slovak National Uprising in the Slovak Republic

80%

Żarna K.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2020

|

Vol. 18, z. 2 Polityka pamięci i konflikty pamięci w Europie Środkowej i Wschodniej

165-186

Republika Słowacka jest państwem, które powstało w wyniku rozpadu Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej w dniu 1 stycznia 1993 r. Słowacy nie mają bogatych tradycji własnej państwowości. Przez blisko tysiąc lat ziemie słowackie znajdowały się w orbicie wpływów węgierskich, tworzyli też wspólne państwo z Czechami, jednak to ci drudzy mieli dominującą pozycję. Jedyny okres posiadania własnej państwowości to lata 1939- 1945, czyli funkcjonowanie Państwa Słowackiego / Republiki Słowackiej. Było to jednak państwo satelickie III Rzeszy. Artykuł dotyczy wybranych aspektów polityki historycznej wobec II wojny światowej pojawiających się w dyskursie politycznym w Republice Słowackiej. Analizie zostały poddane kwestie budzące skrajne emocje: słowackie powstanie narodowe oraz Państwo Słowackie / Republika Słowacka. Przeanalizowano również działalność Partii Ludowej - Nasza Słowacja, która jako jedyna odwołuje się do tradycji państwa słowackiego w latach 1939-1945 oraz atakuje Słowackie Powstanie Narodowe. Studiom poddano stenogramy z posiedzeń Słowackiej Rady Narodowej, artykuły prasowe oraz programy poszczególnych partii politycznych, a także wypowiedzi polityków, ze szczególnym uwzględnieniem Partii Ludowej - Nasza Słowacja. W artykule zastosowano metodę komparatystyczną i studium przypadku.(abstrakt oryginalny)

9

Dyskusja z konstruktywistyczną teorią narodu jako spór pozorny: przypadek Miroslava Hrocha

80%

Kilias J.

Zeszyt Naukowy / Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Kielcach

|

2001

|

nr 3

99-113

Artykuł poświęcono współczesnej dyskusji dotyczącej pochodzenia nowoczesnych narodów. Wskazano na źródła sporu oraz polemikę toczoną przez antropologa Ernesta Gellnera z historykiem Miroslavem Hrochem.

10

Some Remarks on the Ideological Core and Political Pillars of the So-Called Islamic State

80%

Sazonov V., Ploom I.

Modern Management Review

|

2021

|

26

|

nr 1

59-80

The article focuses on the ideological pillars of the ISIS or the so-called Islamic State and aims to explain the ideological core of the ISIS by examining the roots and pillars of this extreme terrorist Jihadists, Wahhabist and Salafist organization. The article seeks and explores the roots in Jihadism, radical form of Salafism and partially radical Arab nationalism, but it also looks partially at the "legacy" of Saddam Hussein's regime (1979-2003) in Iraq (many former high ranked officers of Saddam's military, BAATH party and also several intelligence officers were actively involved in ISIS) and the Arab post-colonial and post-cold war world. (original abstract)

11

Wpływ idei nacjonalistycznych na środkowoeuropejską prahistorię

80%

Kurnatowski S., Kurnatowska Z.

Przegląd Zachodni

|

2004

|

nr 3

21-34

Autorzy rozpoczynają artykuł wprowadzeniem konceptu etniczności i zwracają uwagę na dwa aspekty etniczności, które są używane we współczesnej nauce: etniczność postrzegana jako kulturalny bądź polityczny fenomen. Etniczność rozumiana jako polityczny koncept, uważana przez autorów za nieuprawnione stanowisko, była przyczyną powstania nacjonalizmu, który stopniowo osiągał momentum w Europie od 17-tego wieku, i od 19-tego wieku zaczął wywierać znaczący wpływ na nauki humanistyczne. Prehistoria, dyscyplina, która powstała w 19-tym wieku, zadoptowała teorie i zagadnienia rozwinięte przez inne nauki. Szczególnie uwidoczniło się to zjawisko w niemieckich i polskich prehistorycznych studiach. Ponadto, archeologia ze swoimi " niemymi źródłami" stała się dla wielu dyscyplin nauki wygodnym zestawem argumentów, które wspierały każdą wybraną sytuację z przeszłości. To prowadziło do wysoce niefortunnego konglomeratu współzależności, które były nieweryfikowalne i zbudowane na metodologicznym nieporozumieniu, a zagrzewane patriotycznymi emocjami - z jednej strony niemieckimi, z drugiej polskimi. Argumentacja obu stron debaty była później użyta w radykalizujacej się wersji przez polityczną propagandę.

12

Polityka wewnętrzna ChRL jako czynnik w relacjach chińsko-indyjskich

80%

Okraska T.

Studia Politicae Universitatis Silesiensis

|

2015

|

14

137-161

The article focuses on the analysis of internal factors of Chinese foreign policy, paying particular attention to their impact on Sino-Indian relations. It addresses the question of making China policy, the impacts of actors such as the military and the various factions within the Communist Party of China. Has been widely discussed topic of Chinese nationalism and its current and potential impact on policy making in the PRC. The author pays particular attention to the changes in the Chinese policy, which take place after the adoption of state power by Xi Jinping in 2012. Xi tries to be a strong leader, and be able to concentrate in his hand more power than its predecessors. Both intended and unexpected effects of their actions can have a significant impact on China's policy towards India and other countries. Reflections in the article refer often to the history of Middle Kingdom, because China has a great sense of historicity of their own civilization. No coincidence that one of the most frequently cited in discussions on China's foreign policy is an ancient strategic treatise "The Art of War" by Sun Tzu(original abstract)

13

Between Socialist Homeland and Totalitarian Dictatorship. The Image of the Post-World War II Period in Ukrainian Historical Discourse`

61%

Studenna-Skrukwa M.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2022

|

20

|

z. 1 Facing New Challenges: the Security and Resilience of East-Central European States in the 21st Century

183-201

Artykuł poświęcony jest analizie wybranych aspektów ukraińskiej szkolnej narracji historycznej obejmującej powojenną historię kraju - zwłaszcza okres późnego socjalizmu. Moim celem było ustalenie, w jaki sposób obowiązujące w Ukrainie od Euromajdanu podręczniki do historii przedstawiają okres, w którym kraj ten współtworzył Związek Radziecki w fazie supermocarstwa. Szczególnie interesowała mnie aktualna ocena takich zjawisk jak: poststalinowskie procesy modernizacyjne, ruchy antykomunistyczne oraz późno socjalistyczna koncepcja narodu radzieckiego. Materiał źródłowy stanowiło pięć nowych podręczników do edukacji historycznej na poziomie licealnym dopuszczonych do użytku przez władze Ukrainy w 2019 roku. Podstawową metodą badawczą była analiza dyskursu: treść podręczników i jej znaczenie zostały poddane krytycznemu oglądowi w odniesieniu do zaistniałej sytuacji politycznej. Wśród przyjętych założeń teoretycznych kluczowe znaczenie miało to, że narracja historyczna jest funkcją państwa narodowego i jako taka służy jego interesom. Podsumowując poniższą analizę, należy podkreślić, że ukraińska szkolna narracja historyczna przedstawia przeszłość kraju w drugiej połowie XX wieku jako holistyczny proces uniezależnienia się od radzieckiego centrum. W kontekście agresji Rosji na Ukrainę należy przypuszczać, że emancypacyjny charakter interpretacji dziejów narodowych Ukrainy jest już nieodwracalny.(abstrakt oryginalny)

14

Scottish Independence Vote in 2014 and Its Nationalist Dimension

61%

Dąbrowska I.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2012

|

nr 9

49-62

Artykuł dotyczy jednego z najważniejszych referendów w historii Zjednoczonego Królestwa - głosowania nad niepodległością Szkocji, które odbędzie się w 2014 r., które jest wynikiem wygranych przez Szkocką Partię Narodową (SNP) wyborów do Parlamentu w Edynburgu w 2011 r. Referendum może przesądzić o początku rozpadu Zjednoczonego Królestwa, może jednak zapoczątkować merytoryczną debatę na temat statusu prawnopolitycznego Szkocji w brytyjskich strukturach władzy. Przede wszystkim jednak artykuł porusza problem natury szkockiego nacjonalizmu oraz dalszych szans ruchu nacjonalistycznego na scenie politycznej. Dotychczasowe reformy zwiększające zakres autonomii Szkocji, w tym ustanowienie parlamentu w Edynburgu w 1999 r., nie zadowoliły szkockiego elektoratu. Artykuł stara się odpowiedzieć na pytanie czy zwycięstwo partii narodowej wynika ze zmęczenia Szkotów tradycyjnymi rozwiązaniami politycznymi i zbyt dużą zależnością Edynburga od Westminsteru, czy też rzeczywistym krystalizowaniem się poglądów Szkotów i przekonaniem, iż ich kraj może zyskać gospodarczo i politycznie, pozostając niezależnym od władz Westminsteru.

15

Wybory we Flandrii w maju 2019 roku : parlamentarne trzęsienie ziemi

61%

Żelichowski R.

Sprawy Międzynarodowe

|

2019

|

nr 2

171-193

W maju 2019 r. w Królestwie Belgii odbyło się sześć elekcji parlamentarnych: do Parlamentu Flandrii, Parlamentu Walonii, Parlamentu Federalnego, Stołecznego Regionu Brukseli, Wspólnoty Niemieckojęzycznej i Parlamentu Europejskiego. Pięć pierwszych wynikało ze specyfiki państwa federalnego, jakim jest Królestwo Belgii. Wybory do Parlamentu Europejskiego odbywały się tego samego dnia co do krajowego - w niedzielę 26 maja. Wyniki ogłoszone przez Federalną Służbę Spraw Wewnętrznych (Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken - IBZ) zaskoczyły wszystkich analityków. Polskie media, zaabsorbowane rezultatami krajowych wyborów do Parlamentu Europejskiego, ograniczyły swoje zainteresowanie jedynie do wyników wstępnych i więcej już do nich nie wracały. Dla obserwatorów sceny politycznej w Królestwie Belgii wyniki wyborów we Flandrii oznaczają prawdziwe trzęsienie ziemi. Warto je przeanalizować, ponieważ dotyczą państwa leżącego w sercu zjednoczonej Europy i stanowiącego przykład harmonijnie układającej się dotąd współpracy pomiędzy dwiema wielkimi europejskimi kulturami - romańską i germańską. (fragment tekstu)

16

Wyniki wyborów w Austrii w latach 2015-2016 w kontekście kryzysu imigracyjnego oraz odradzania się ksenofobii i nacjonalizmu

61%

Dobrowolski T.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2016

|

nr 4 Między wolnością a bezpieczeństwem : w poszukiwaniu europejskich priorytetów

53-77

Celem artykułu jest analiza rozległych polityczno-kulturowych skutków wywołanych w Austrii przez europejski kryzys imigracyjny, a w szczególności - jego wpływu na wyniki wyborów do tamtejszych sejmów krajowych w 2015 r. oraz przeprowadzonych rok później wyborów prezydenckich. Badania opinii publicznej pokazują, iż w 2015 r. doszło w tym państwie do dramatycznego wzrostu negatywnego stosunku do imigrantów i uchodźców. Miało to ogromny wpływ na krajową scenę polityczną: prawicowa populistyczna Austriacka Partia Wolnościowa (FPÖ) zdołała odnieść ogromny sukces we wszystkich czterech wyborach do sejmów krajowych przeprowadzonych w 2015 r. w Austrii. W opinii autora za radykalizację austriackiego społeczeństwa odpowiedzialny jest nie obecny europejski kryzys imigracyjny, ale raczej kombinacja innych czynników, takich jak obawa o pogorszenie się wysokiego standardu życia w konsekwencji procesów globalizacyjnych i ksenofobiczny stosunek znaczącej części austriackiego społeczeństwa do setek tysięcy cudzoziemców, którzy w ostatnich dziesięcioleciach napłynęli do Austrii. Owi obcokrajowcy postrzegani są jako zagrożenie dla krajowego rynku pracy, rosnące obciążenie dla budżetu federalnego, a także zagrożenie dla austriackiej tożsamości narodowej. (abstrakt oryginalny)

17

Reasons for Emergence and Ideological Explanation of the Irredentist Policy

61%

Horlo N.

Journal of Geography, Politics and Society

|

2018

|

nr 8(3)

45-52

The article deals with the policy of irredentism, which is viewed as a state policy, aimed at joining the part of the territory of other states under the pretence of protection of the kin-groups from a perspective of rational approach. The author investigates the reasons for emergence of irredentism, emphasizes the decisive role of the "Great Idea", which justifies the irredentist policy of the state, and draws attention to the influence of nationalism on the formation of the policy of irredentism. It gives a detailed analysis of the content of irredentist project of the Russian Federation because of which the annexation of the Ukrainian Crimea was carried out. (original abstract)

18

Pamięć historyczna jako kulturowe podłoże relacji polsko-ukraińskich

61%

Urban M.

Chorzowskie Studia Polityczne

|

2016

|

nr 12 Polska i świat w dobie konfliktów społeczno-politycznych XXI wieku

79-90

Tematem artykułu jest prezentacja głównych czynników, przez które postawy antyukraińskie przybierają w Polsce na sile. Najważniejszym źródłem niechęci do Ukrainy oraz pożywką dla teorii spiskowych są resentymenty dotyczące cierpień doznanych w czasie II wojny światowej przez Polaków ze strony ukraińskich nacjonalistów. Trauma oraz brak możliwości wolnej dyskusji na jej temat, a potem marginalizowanie problemu doprowadziły do narastania poczucia wykluczenia przez osoby uważające się za reprezentantów ofiar i strażników pamięci. Równocześnie oddolne procesy zaczęły być manipulowane przez działaczy cynicznie wykorzystujących społeczne emocje oraz przez agendy rosyjskiej propagandy. (abstrakt oryginalny)

19

Lubimy krajowe

61%

Kulawik J.

Gazeta Bankowa

|

2009

|

nr 10

26, 28-29

Jednym z następstw obecnego kryzysu będzie większa koncentracja na nabywaniu krajowych instrumentów finansowych, co w literaturze określa się jako home bias. Termin ten tłumaczony jest na język polski najczęściej jako ciążenie narodowe. Jak pokazuje autor, tendencja ta była jednakże bardzo wyraźna, i to w krajach najwyżej rozwiniętych, już przed kryzysem.

20

Vox, a New Old Fashioned Radical Right in Spain

61%

López A. E.

Przegląd Europejski

|

2022

|

nr 2

133-150

Nagłe pojawienie się partii politycznej Vox na scenie europejskiej radykalnej prawicy i jej konsolidacja jako trzeciej najczęściej wybieranej partii politycznej w Hiszpanii, wywołało debatę na temat tego, gdzie ideologicznie ulokować tę formację polityczną na mapie europejskiej radykalnej prawicy. Niniejszy artykuł podejmuje tę kwestię poprzez jakościową analizę partyjnych manifestów i dyskursu oraz rewizję teorii formuł wygrywających Herberta Kitschelta. Wyniki badania pokazują, że Vox jest partią radykalnie prawicową, której profil pasuje do podstawowych cech rodziny radykalnie prawicowej. Dyskurs polityczny Vox i program polityczny opierają się na połączeniu nacjonalizmu wyrażonego poprzez obronę integralności narodu hiszpańskiego, autorytarny po- gląd na społeczeństwo przywiązane do wartości prawa i porządku, obronę tradycyjnych wartości i program gospodarczy z wkomponowanym wyraźnym komponentem neoliberalnym. Czyni to Vox szczególnym członkiem rodziny prawicowych partii radykalnych w kontekście europejskim. Propozycja polityczna Vox opierająca się na autorytarnej pozycji w polityce i neoliberalnej ekonomii, różni ją od większości obecnej radykalnej prawicy, która porzuciła radykalny antyetatyzm lat osiemdziesiątych na rzecz tzw. szowinizmu dobrobytu. Polityczny projekt Vox zbliża ją do pozycji zajmowanej w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych przez radykalnie prawicowe formacje oraz pozycji zajmowanej obecnie przez portugalską partię Chega, z którą Vox dzieli podobną trajektorię polityczną.(abstrakt oryginalny)