Zasada państwa sprawiedliwości społecznej jako zasada publicznego prawa gospodarczego

• Autorzy: Kazimierz Strzyczkowski

Warianty tytułu

The principle of a social justice state as a principle of public economic law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor opowiada się za włączeniem zasady państwa sprawiedliwości społecznej do katalogu zasad publicznego prawa gospodarczego i przedstawia swoją argumentację. Wykazuje on, że zasada ta orientuje proces oddziaływania państwa na gospodarkę jako zasada konstytucyjna o charakterze ogólnoustrojowym, stanowiąc zasadę-cel państwa, która nakłada na państwo obowiązek interwencji w gospodarkę w sytuacji zagrożenia podstawowych wartości, w tym sprawiedliwości społecznej. Adresatem tej zasady są organy władzy publicznej; organy ustawodawcze, wykonawcze i sądownicze, które realizują dyrektywy wypływające z zasady państwa sprawiedliwości społecznej odpowiednio do pełnionych funkcji i z uwzględnieniem innych zasad; zasada demokratycznego państwa prawnego, subsydiarności, proporcjonalności oraz wolności i praw gospodarczych. Zadania realizacji zasady państwa sprawiedliwości społecznej państwo realizuje za pośrednictwem wielu środków, podejmowanych w ramach realizacji funkcji ingerencji organów władzy publicznej w gospodarkę, jak również poprzez bezpośrednią działalność gospodarczą państwa, respektując ograniczenia wynikające z konstytucyjnie chronionych praw i wolności jednostek. (abstrakt oryginalny)

EN

In the paper, the author postulates that the principle of a social justice state should be added to the catalogue of public economic law and presents arguments, which support that proposal. Further he claims that this principle, the nature of which pertains to the political system of the state, orientates the whole process of the state influencing the economy, and constitutes the state's objective, i.e. the state's intervention in the economy in a situation when the fundamental values, including social justice, are at risk. This principle is addressed to organs of public administration as well as the legislative and judiciary organs of the state, which carry out the directives which, depending on the functions they perform, arise for them from the principle of a social justice state, taking into account other principles, such as the principle of a democratic state of law, of subsidiarity, proportionality and economic rights and freedoms. Implementation of the principle of a social justice state is realised in a number of ways and through different means engaged to achieve integration of the organs of public authorities into the economy, as well as through the states direct economic activity, having regard to the limitations arising from the constitutionally protected individual rights and liberties. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Państwo; Sprawiedliwość społeczna; Prawo gospodarcze; Interwencjonizm państwa

EN

State; Social justice; Economic law; Government intervention

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 4
• Strony: 11--26

Twórcy

autor

Kazimierz Strzyczkowski

Bibliografia

• Badura P., Wirtschaftsverfassung und Wirtschaftsverwaltung, Franfurt am Main 1970, s. 31 i n.
• Battis U. Gusy Ch., Offentliches Wirtschaftsrecht, Heidelberg 1983, s.46.
• Bethge H., Verfassungsrecht. Eine Einfuhrung fur Wirtschafts- und Sozialwissenschaftler. Informatiker und Kulturwirte, Munchen 2001, s. 64.
• Chełmoński A., w: Borkowski A., Chełmoński A., Guziński M., Kiczka K., Kieres L., Kocowski T., Administracyjne prawo gospodarcze, Kolonia Limited, 2003 s. 61-64.
• Deetterbeck S., Offentliches Recht fur Wirtschaftswissenschaftler, Miinchen 2004 s. 36-37.
• Ehlers D., Verwaltung in Privatsrechtsform, Berlin 1984, s. 90.
• Gizbert-Stadnicki T, Zasady i reguły prawne, „Państwo i Prawo” 1988, nr 3, s. 16 i n.
• Haberle P., 'Spoleczna gospodarka rynkowa' jako trzecia droga, w: Konstytucja..., s. 24.
• Jarass H.D., Wirtschaftsverwaltungsrecht und Wirtschafsverfassungsrecht, Berlin 1984, s. 73 i n.
• Kalisz-Prokopik A., Leszczyński L., Zasady prawa w stosowaniu prawa wspólnotowego, „Europejski Przegląd Sądowy” 2005, nr l, s. 26.
• Kempen B., Godność człowieka jako idea przewodnia konstytucji w Europie, w: Kultura i prawo, red. J. Krukowski, O. Theisen, Lublin 1999, s. 223.
• Leszczyński L., Zakres regulacji a właściwości norm konstytucyjnych (materie gospodarcze i socjalne), „Państwo i Prawo” 1995, nr l, s. 76.
• Łączkowski W., Czy budżet państwa jest wartością konstytucyjną podlegającą ochronie Trybunału Konstytucyjnego, w: Konstytucja - ustrój, system finansowy państwa. Księga pamiątkowa ku czci prof. Natalii Gajl, red. T. Dębowska-Romanowska, A. Jankiewicz, Warszawa 1999, s. 291 i n.
• Małajny R., Konstytucjonalizm a przedmiotowy zakres konstytucji, w: Konstytucjonalizacja zasad i instytucji ustrojowych, red. P. Sarnecki, Warszawa 1997, s. 120.
• Morawski L., Instrumentalizacja prawa (Zarys problemu), „Państwo i Prawo" 1993, nr 6, s. 27.
• Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego na początku XXI wieku, Kraków 2004, s. 266 i n.
• Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Zakamycze, Kraków 2004, s. 271.
• Opałek K., Wróblewski J., Zagadnienia teorii prawa, Warszawa 1969, s. 97.
• Pułło A., Sprawiedliwość społeczna w systemie zasad naczelnych konstytucji, „Państwo i Prawo” 2003, nr 7, s. 14.
• Rabska, Gospodarka rynkowa i jej zasady, w: Konstytucja..., s. 82.
• Rabska T., Prawo administracyjne stosunków gospodarczych, Warszawa-Poznań 1973, s. 18.
• Rebhahn R., w: Grundriss des osterreichisches Wirtschaftsrecht, Wien 1998, s. 355 i n.
• Schliesky U., Offentliches Wirtschaftsrecht, Heidelberg 2001, s. 91 i n.
• Maurer H., Staatsrecht. Grudlagen, Verfassungsorgane, Staatsfunktionen, "Offentliches Recht fur wirtschaftswissenschaftler" 2003, I s. 239 i in.
• Schmidt R., Kompendium Offentliches Wirtschaftsrecht, Heildelberg 1999, s. 40 i n.
• Schmidt R., Offentliches Wirtschaftsrecht, Allgemeines Teil, Berlin-Heidelberg 1990, s. 173 i n.
• Schmidt-Assmann E., Das allgemeine Verwaltungsrecht als Ordnungsidee. Grudlagen und Aufgaben der verwaltungsrechtlichen Systems-bildung, Berlin-Heidelberg 1998, s. 141 i n.
• Schwark E., Wirtschaftsrecht, Koln-Berlin-Bonn-Munchen 1986, s. 49.
• Skórzewska-Łosiak J., Budżet, finanse publiczne jako wartość konstytucyjna, „Studia i Materiały Trybunału Konstytucyjnego” 17, 2003.
• Stelmach J., Typy uzasadniania prawniczych decyzji interpretacyjnych, „Państwo i Prawo" 1993, nr 5, s. 49.
• Stober R., Allgemeines Wirtschaftsrecht. Grundlagen und Prinzipien Wirtschaftsverwaltungsrecht, Stuttgart 2000, s. 83 i n.
• Stober R., Wirtschaftverwaltungsrecht I. Allgemeiner Teil und Wirtschaftsverfassungsrecht, Stuttgart-Berlin-Koln-Mainz 1986, s. 57.
• Strzyczkowski K., Publiczne prawo gospodarcze, wyd. III, Warszawa 2007, s. 63.
• Szydło M., Regulacja sektorów infrastrukturalnych jako rodzaj funkcji państwa wobec gospodarki, Warszawa 2005, s. 33.
• Tuleja P., Normatywna treść praw jednostki w ustawach konstytucyjnych RP, Warszawa 1997, s. 92.
• Watrin Ch., Ład gospodarki rynkowej a wolnościowa konstytucja, w: Konstytucja a gospodarka, red. P. Kaczanowski, Warszawa 1995, s. 49.
• Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999, s. 177-178.
• Wolf H. J., Verwaltungsrecht III, Munchen 1973, s. 163.
• Wronkowska S., Zieliński M., Zasady prawa. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1974, s. 28.
• Wróblewski J., Prawo obowiązujące a "ogólne zasady prawa", ZNUŁ, seria I, Łódź 1965, z. 42.
• Zajadło J., Godność jednostki w aktach międzynarodowej ochron praw człowieka, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989, z. 2, s. 103 i n.
• Zieliński M., Konstytucyjne zasady prawa, w: Charakter i struktura norm Konstytucji, red J. Trzciński, Warszawa 1997, s. 63.
• Zieliński T., Klauzule generalne w nowym porządku konstytucyjnym, „Państwo i Prawo" 2001, nr 4, s. 141.
• Ziembiński Z., O pojmowaniu sprawiedliwości, Lublin 1992 s. 133; idem, Wartości konstytucyjne, Warszawa 1993, s. 84 i n.