Zróżnicowanie krajowej przestrzeni gospodarczej w świetle miernika syntetycznego

• Autorzy: Joanna Kudełko , Zbigniew Zioło

Warianty tytułu

Diversification of Polish economic space in the light of synthetic in-dicator

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Nasilający się proces mechanizacji, automatyzacji, robotyzacji działalności produkcyjnej i usługowej oraz w życiu społecznym dokonuje się w wyniku zróżnicowanych czynników, które opisują różne mierniki. Należy przyjąć, że wraz z postępującym rozwojem cywilizacyjnym poszczególne mierniki empiryczne określają działalność gospodarczą z różnych punktów widzenia, np. od strony rynku pracy, wartości działalności gospodarczej czy majątku. Dlatego niezbędne wydają się próby poszukiwania miernika, który pozwala na syntetyczne określenie potencjału gospodarczego badanych układów przestrzennych. W nawiązaniu do przedstawionych przesłanek celem niniejszych rozważań jest zaproponowanie i zastosowanie miernika syntetycznego do określenia zróżnicowania poziomu rozwoju województw w świetle wartości wybranych mierników empirycznych. W niniejszym podejściu ograniczymy się do wykorzystania do tego celu czterech wybranych mierników charakteryzujących poziom rozwoju gospodarczego województw: przeciętna liczba zatrudnionych w gospodarcze narodowej, wartość środków trwałych, wartość produktu krajowego brutto i liczba podmiotów gospodarki narodowej występujących w rejestrze REGON. Zakładamy, że wartości przyjętych mierników określają potencjał gospodarczy województw w różnych aspektach, od strony rynku pracy, zainwestowanego kapitału i działalności gospodarczej. Na tym tle celem pracy jest zaproponowanie konstrukcji miernika syntetycznego oraz określenie jego struktury. Wydaje się, że pozwoli to na pogłębienie przestrzennych badań geograficznych oraz zwiększy możliwości wykorzystania ich na polu gospodarki przestrzennej.(fragment tekstu)

EN

The article proposes the use of a synthetic indicator in spatial research. In the construction of synthetic indicator, it assumes that the indicator should not only specify the synthetic value based of on empirical data, but also show its structure. The structure of the indicator should answer the question to what extent individual empirical measures influence to the value of a synthetic indicator. Using the rules of statistical grouping, four groups of voivodships with different economic potential were distinguished. Research shows that on the synthetic indicator of voivodships (in particular groups) were affected to a varying extent by the values of empirical vari-ables: number of employees, value of fixed assets, value of gross domestic product, number of economic operators.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Planowanie przestrzenne; Polityka przestrzenna

EN

Spatial planning; Spatial policy

• Czasopismo: Biuletyn Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 272
• Strony: 13--26

Twórcy

autor

Joanna Kudełko

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Zbigniew Zioło

• Podkarpacka Szkoła Wyższa im. bł. ks. Władysława Findysza w Jaśle

Bibliografia

• Fajferek A., 1969, Mierniki i metody badań statystycznych w zakresie stanu i rozwoju regionów, [w:] Mierniki rozwoju regionów, GUS. Biblioteka Wiadomości Statystycznych, 9.
• Heřman S., 1967, Obszary koncentracji przestrzennej przemysłu w Polsce. Biuletyn KPZK PAN, 16, A.
• Kudełko J., 2013, Uwarunkowania i kierunki rozwoju województw Polski wschodniej jak regionów słabo rozwiniętych. Studia KPZK PAN, 151.
• Leszczycki S., 1964, Syntetyczne wskaźniki określające struktury gospodarki narodowej. Biuletyn KPZK PAN, 32.
• Misztal S., 1962, Warszawski Okręg Przemysłowy. Studia KPZK PAN, 4.
• Mrzygłód T., 1962, Polityka rozmieszczenia przemysłu w Polsce 1946-1980. Warszawa.
• Pakuła L., 1960, Kształtowanie się ośrodków przemysłowych powiatu chrzanowskiego. Czasopismo geograficzne, 4.
• Pakuła L., 1965, Kształtowanie się i struktura Zachodnio-krakowskiego Kompleksu Przemysłowego. Biuletyn KPZK PAN, 2, A.
• Rachwał T., 2010, Struktura przestrzenna i działowa przemysłu Polski na tle Unii Europejskiej w dwudziestolecie rozpoczęcia procesów transformacji systemowej. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 16.
• Rocznik statystyczny województw 2018, 2018, GUS, Warszawa.
• Secomski K., 1956. Wstęp do teorii rozmieszczenia sił wytwórczych. Warszawa.
• Steczkowski J., 1966, Zasady i metody rejonizacji produkcji rolniczej. Warszawa.
• Szymla Z., 1972, Klasyfikacja wielocechowa uprzemysłowienia województw. Zeszyty Naukowe WSE, 48.
• Zioło Z., 1970, Struktura przestrzenna przemysłu województwa rzeszowskiego w 1965 r. Folia Geographica, 3.
• Zioło Z., 1972, Próba konstrukcji syntetycznej wielomiernikowe mapy przemysłu. Polski Przegląd Kartograficzny, 4.
• Zioło Z., 1973, Analiza struktury przestrzennej i form koncentracji przemysłu województwa rzeszowskiego w świetle wybranych mierników. Folia Geographica, 6.
• Zioło Z., 1976, Wielomiernikowe mapy specjalizacji przemysłu. Polski Przegląd Kartograficzny, 4.
• Zioło Z.,1985, Zastosowanie miernika syntetycznego w badaniach układów przestrzennych w geografii przemysłu. Wydawnictwo Naukowe WSP w Krakowie, Kraków.