Ograniczenia starych paradygmatów polityki makroekonomicznej. Czym je zastąpić lub jak korygować?

• Autorzy: Jerzy Osiatyński

Warianty tytułu

Limitations of the Old Paradigms of the Macroeconomic Policy. How to Replace or Correct Them?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł ten traktuje o ograniczeniach starych paradygmatów polityki fiskalnej i makroekonomicznej i o tym, czym je zastąpić lub jak korygować. Część pierwsza omawia ograniczenia polityki fiskalnej i polityki makroekonomicznej w ogóle w kontekście współczesnej ekonomii głównego nurtu. Część druga zawiera analizę współzależności kryteriów polityki fiskalnej i odnośnych wielkości nominalnych oraz zwraca uwagę na niektóre problemy związane z przestrzeganiem tych kryteriów w warunkach malejącej dynamiki wzrostu gospodarczego. Część trzecia omawia zmianę stosunku do interwencjonizmu państwa w ramach ekonomii głównego nurtu wobec wyzwań, jakie stawia współczesna gospodarka. W części czwartej przedstawiono problem długu publicznego w warunkach stałego niepełnego wykorzystania czynników produkcji oraz błędne podejście zarówno ekonomii głównego nurtu, jak i nowoczesnej teorii monetarnej, do tej kwestii. Autor podejmuje tu też polemikę z niektórymi postulatami nowoczesnej teorii monetarnej oraz z koncepcją powszechnego dochodu podstawowego. W części ostatniej autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak należy skorygować dotychczasowy paradygmat polityki fiskalnej i makroekonomicznej. (abstrakt oryginalny)

EN

The article deals with the limitations of the old paradigms of fiscal and macroeconomic policy and the way of replacing or correcting them. The first part discusses the limitations of fiscal and macroeconomic policy in general in the context of the contemporary mainstream economics. The second part includes an analysis of the interdependence of the criteria of fiscal policy and the respective nominal values and it indicates some problems involved in complying with them in the conditions of a decelerating economic growth. The third part discusses the changing attitude of mainstream economics to the state interventionism due to the new challenges faced by the contemporary economy. The fourth part presents the problem of public debt in the conditions of a permanent underutilization of production factors and the erroneous approach of both mainstream economics and modern monetary theory to this question. The author also undertakes a polemics with some postulates of the modern monetary theory, including the concept of a common basic income. In the last part, the author addresses the question how to correct the existing paradigm of fiscal and macroeconomic policy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka fiskalna; Polityka makroekonomiczna; Dług publiczny; Dynamika gospodarki; Interwencjonizm państwa; Bezwarunkowy dochód podstawowy

EN

Fiscal policy; Macroeconomic policy; Public debt; Economy dynamics; Government intervention; Basic income

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 3
• Strony: 323--345

Twórcy

autor

Jerzy Osiatyński

• Instytut Nauk Ekonomicznych PAN

Bibliografia

• Dullien S., Paetz C, Watt A., Watzka S. (2020), Proposal for a Reform of the EU's Fis-calRules and Economic Governance, Macroeconomic Policy Institute (IMK), Report No 159e, June.
• European Fiscal Board (2020), Assessment of the fiscal stance appropriate ofthe euro area in 2021, European Commission, July 1.
• Harcourt G.C., Kriesler P., Halevi J., (2018), Central Bank Independence Revisited, UNSW Business School Research Paper no. 2018 ECON 01, https://ssrn.com/abstract=3120107.
• Hardt Ł. (2018), Prawa ceterisparibus w ekonomii, "Gospodarka Narodowa" 29(1), s. 9-31.
• Kalecki M. (1944/1990),7>zy drogi do pełnego zatrudnienia, (w:) M. Kalecki, Dzieła, t. 1, Kapitalizm: Koniunktura i zatrudnienie, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kriesler P, Halevi J., Setterfield M. (2020), PoliticalAspects of 'Buffer Stock' Employment: A Reconsideration, Department of Economics, The New School for Social Research, Working Paper 09/2020.
• Lerner A.P., (1943/2015), Functional Finance and Federal Debt, "Social Research" 10(1).; polski przekład: Funkcjnalne finance i dług publiczny, (w:) K. Laski, J. Osiatyński (red.), Globalny kryzys gospodarczy po roku 2008. Perspektywa postkeynesowska, Instytut Studiów Zaawansowanych, Warszawa 2015, s. 125-140.
• Łaski K. (2015), Wykłady z makroekonomii: gospodarka kapitalistyczna bez bezrobocia, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Minsky H.P. (1986), Stabilizing an Unstable Economy, New Haven: Yale University Press.
• Minsky H.P. (1992), The Financial Instability Hypothesis, Working Paper no. 74, Levy Economics Institute of Bard College.
• Osiatyński J. (2006), Finanse publiczne: ekonomia i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Osiatyński J. (2016), Quo vadis euro-Unio? Perspektywa ekonomii postkeynesowskiej, "Ekonomista" 3, s. 293-311.
• Osiatyński J. (2019), Spory o mikroekonomiczne podstawy makroekonomii, (w:) T. Kwar-ciński, A. Wincewicz-Price, Metaekonomia II: Zagadnienia z filozofii makroekonomii, Copernicus Center Press, Kraków, s. 36-80.
• Palley T. (2015), Milton Friedman}s Economics and Political Economy. An Old Keynesian Critique; polski przekład: Ekonomia polityczna Miltona Friedmana. Krytyka z perspektywy tradycyjnego keynesizmu, (w:) K. Łaski, J. Osiatyński (red.), Globalny kryzys gospodarczy po 2008. Perspektywa postkeynesowska, Instytut Studiów Zaawansowanych, Warszawa, s. 79-120.
• Palley T. (2020), Whafs wrong with Modern Money Theory: macro and political economic restraints on deficit-financed fiscalpolicy, "Review of Post Keynesian Economics" 8(4), s. 472-493.
• Pasinetti L.L. (1998), The myth (or folly) of the 3% deficit/GDP Maastricht parameter, "Cambridge Journal of Economics" 22(1), s. 103-116.
• Podkaminer L. (2020), Public Debt 'Causing' Inflation? Very Unlikely, "Real-World Economics Review" 93(1).
• Podkaminer L. (2021), Dług publiczny to błogosławieństwo dla inwestorów, "Dziennik Gazeta Prawna", 5 marca.
• Pohl R. (1998), Kryteria fiskalne z Maastricht jako przesłanki stabilnej unii walutowej, "Ekonomista" 1, s. 111-123.
• Standing G. (2017/2021), Basic Income: And How We Can Make It Happen, Penguin, London; polski przekład: Dochód podstawowy: Jak możemy sprawić, żeby to się udało, Krytyka Polityczna, Warszawa.
• Rosati D. (2001), Członkostwo Polski w Unii Gospodarczo Walutowej. Kiedy i dlaczego?, Wyższa Szkoła Administracji i Zarządzania w Zamościu, Zamość.
• Sawyer M. (2021), Keep Calm and Carry on: Responding to Higher Public Debt after the Pandemic, "Academia Letters", Article 276, https://doi.org/10.20935/AL276
• Tobin J. (1963/1967), An Essay on Principles of Debt Management, (w:) J. Tobin, "Essays in Economics" 1, Macroeconomics, The MIT Press, Massachusetts i Londyn.
• Toporowski J. (2020), Debt Management and the Fiscal Balance, Levy Economics Institute of the Bard College, Policy Note nr 5.
• Toporowski J. (2021), The Transfer Theory of Government Debt: What Keynes Learned from Kalecki, (w:) P. Hawkins, I. Negru (red.), Essays in Honour ofSheila Dow, Routledge, London: (w druku).
• Traktat Ustanawiający Wspólnotę Europejską (wersja skonsolidowana), http://oide.sejm.gov.pl/oide/index.php?option=com_content&view=article&id=14436&Ite-mid=436 (dostęp 29 marca 2021).
• Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), https://eur-lex.eu-ropa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX 12012E TXT (dostęp 29 marca 202).
• Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej, https:// eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=LEGISSUM 1403_3 (dostęp 28 marca 2021).
• Protokół nr 12 w procedury nadmiernego deficytu, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzienniki-UE/protokol-nr-12-w-sprawie-procedury-dotyczacej-nadmiernego-deficytu-67766693 (dostęp 28 marca 2021).

Identyfikatory

DOI

10.52335/dvqigjykff15