Społeczeństwo obywatelskie w III Rzeczypospolitej - co z tą wolnością? Rola trzeciego sektora w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego

• Autorzy: Anna Twarowska , Bożena Kosztyła-Hojna

Warianty tytułu

Civil society in III Republic of Poland - what about freedom? The role of the third sector in building the civil society

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza polskiego społeczeństwa obywatelskiego. Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej zostały wyjaśnione pojęcia teoretyczne związane ze społeczeństwem obywatelskim, a także opisane cechy i funkcje społeczeństwa obywatelskiego w przestrzeni publicznej. Druga część poświęcona jest teoretycznemu ujęciu organizacji pozarządowych i ich roli w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego. W trzeciej części przedstawione zostały uwarunkowania historyczne polskiego społeczeństwa obywatelskiego i jego ewolucja od momentu realnego socjalizmu do czasów współczesnych oraz badania dotyczące korzystania przez Polaków z wolności obywatelskich oraz uczestnictwa w życiu publicznym. W czwartej części artykułu został przedstawiony autorski model organizacji pozarządowych.(abstrakt oryginalny)

EN

The main aim of the article is to analyze Polish civil society. The article has four parts. The first part explains theoretical concepts related with civil society. There were described features and functions of civil society in public space. The goal was to present civil society in the context of freedom. The second part of the article is dedicated to the theoretical approach to non-governmental organizations. There is describe the role of non-governmental organizations in creating a civic society. The third part presents the historical conditions of Polish civil society. It describes the evolutions of civil society from the moment of real socialism to modern times. The researches on the use of Poles' civil liberties and their participation in public life. The fourth part of the article presents the author's model of non-governmental organizations.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo obywatelskie; Obywatelstwo; Organizacje pozarządowe; Wolności obywatelskie

EN

Civic society; Citizenship; Non-governmental organisation; Civil liberties

• Czasopismo: Rynek - Społeczeństwo - Kultura
• Rocznik: 2018
• Numer: nr spec.(31) Wolność: wartość nadrzędna w etyce, polityce i ekonomii
• Strony: 6--12

Twórcy

autor

Anna Twarowska

• Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

autor

Bożena Kosztyła-Hojna

• Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Bibliografia

• Adamiak P., Charycka B., Gumkowska M., (2015) Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015. Raport z badań, Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Czapiński J., (2015) Stan społeczeństwa obywatelskiego [w:] Czapiński J., Panek T., (red.), Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
• De Tocqueville A., (2005) O demokracji w Ameryce, Warszawa: Fundacja Aletheia
• Giddens A., (2003) Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturyzacji, Poznań: Zysk i S-ka.
• Gliński P., (1999) O społeczeństwie obywatelskim w Polsce: teoria i praktyka [w:] Gawin D., (red.), Homo eligens. Społeczeństwo świadomego wyboru: księga jubileuszowa ku czci Andrzeja Sicińskiego, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Gliński P., (2004) Przemiany sektora obywatelskiego po roku 2000 - analiza porównawcza wybranych wyników badań empirycznych [w:] Gliński P., Lewenstein B., Siciński A., Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie, Warszawa: IFiS PAN.
• Gliński P., (2005) Organizacje pozarządowe [w:] Kwaśniewicz W., (red.), Encyklopedia Socjologii. Suplement, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Gliński P., Lewenstein B., Siciński A. (red.), (2002) Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Gumkowska M., Herbst J., Szołajska J. (2008) Indeks społeczeństwa obywatelskiego 2007. Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Kubiak A., Miszalska A. (2004), Czy nowa próżnia społeczna. Czyli o stanie więzi społecznej w III RP, "Kultura i społeczeństwo" nr 2/2004.
• Lewenstein B. (2010) Między rządzeniem a współrządzeniem. Obywatelskie wizje rozwoju społeczności lokalnych [w]: Lewenstein B., Schindler, J., Skrzypiec R., (red.), Partycypacja społeczna i aktywizacja w rozwiązywaniu problemów społeczności lokalnych, Warszawa: Wydawnictwo UW.
• Nowacki G., (2011), Zakończenie. Podlaska droga ożywienia sfery publicznej przy pomocy organizacji trzeciego sektora, [w:] Nowacki G., Sztop-Rutkowska K., (red.), Diagnoza organizacji pozarządowych. Badania socjologiczne w mieście Białystok i powiecie białostockim, Białystok: Centrum Promocji Podlasia.
• Nowak S., (1979) System wartości społeczeństwa polskiego, "Studia Socjologiczne" nr 4.
• Piasecki K., (2005) Referenda III RP, Warszawa: PWN.
• Raciborski J., (2011) Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej, Warszawa: PWN.
• Siellawa-Kolbowska K.E., (2002) Niezależne inicjatywy społeczne w Polsce końca lat osiemdziesiątych [w:] Gliński P., Lewenstein B., Siciński A. (red.), Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Szacki J., (1994) Liberalizm po komunizmie, Kraków: SIW Znak.
• Szacki J., (1997) Wstęp. Powrót idei społeczeństwa obywatelskiego [w:] Szacki J. (oprac.), Ani książę, ani kupiec: obywatel. Idea społeczeństwa obywatelskiego w myśli współczesnej, Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Tischner J., (1992) Etyka solidarności czyli Homo sovieticus, Kraków: Znak.
• Wnuk-Lipiński E., (2005) Socjologia życia publicznego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Woźniak Z., (2001) Organizacje pozarządowe w procesie budowania społeczeństwa obywatelskiego [w:] Warowicki M., Woźniak Z. (red.), Aktywność obywatelska w rozwoju społeczności lokalnej, Warszawa: Municipium.
• https://prezydent2015.pkw.gov.pl/319_Pierwsze_glosowanie2019 [23.02.2019].