Immunity from Prosecution for Exceeding the Limits to the Right of Self-defence

• Autorzy: Ryszard A. Stefański

Warianty tytułu

Niekaralność przekroczenia granic obrony koniecznej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents the clause on immunity from prosecution for exceeding the limits to the right of self-defence by a defendant repulsing an assault consisting in a break-in to a flat, premises or a fenced area adjoining them or an assault preceded by a break-in to those places (Article 25 §2a CC), which was introduced by the amendment of 8 December 2017 to the Criminal Code. Immunity from prosecution is applicable to defensive activities against an assault consisting in the violation of possessory rights in real property: a break-in to a flat, premises, a house or an adjoining fenced area or an assault preceding a break-in to those areas. It is applicable to the facilities that natural persons dispose of and not to state, self-government and social institutions' ones. The clause is not applicable in the event of flagrant exceeding the limits to the right of self-defence, which is a guarantee that it will not be misused in practice. The author expresses approval of the solution.(original abstract)

Przedmiotem artykułu jest wprowadzona nowelą z dnia 8 grudnia 2017 r. klauzula niekaralności przekroczenia granic obrony koniecznej przez odpierającego zamach polegający na wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo na przylegający do nich ogrodzony teren lub zamach poprzedzony wdarciem się do tych miejsc (art. 25 §2a k.k.). Niekaralność dotyczy działań obronnych, skierowanych przeciwko zamachowi polegającemu na naruszeniu miru domowego: wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo na przylegający do nich ogrodzony teren lub zamachowi poprzedzonemu wdarciem się do tych miejsc. Dotyczy tego rodzaju obiektów pozostających we władaniu osób prywatnych, a nie instytucji państwowych samorządowych lub społecznych. Klauzula ta nie ma zastosowania w wypadku, gdy przekroczenie granic obrony koniecznej było rażące, co daje gwarancję jej nienadużywania w praktyce. Autor ocenia to rozwiązanie pozytywnie. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Criminal Law; Criminal Code; Protection of personal goods

PL

Prawo karne; Kodeks karny; Ochrona dóbr osobistych

• Czasopismo: Ius Novum
• Rocznik: 2018
• Tom: 12
• Numer: nr 2
• Strony: 5--24

Twórcy

autor

Ryszard A. Stefański

• Lazarski University in Warsaw, Poland

Bibliografia

• Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warsaw 1989.
• Bojarski T., Przestępstwa przeciwko wolności a ochrona dóbr publicznych, NP No. 6, 1969.
• Bojarski T., [in:] I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński (ed.), System prawa karnego. O przestępstwach w szczególności, Vol. IV, part II, Wrocław-Warsaw-Kraków-Gdańsk-Łódź 1989.
• Bojarski T., Karnoprawna ochrona nietykalności mieszkania jednostki, Lublin 1992.
• Bojarski T., Glosa do postanowienia SN z dnia 1 lutego 2006 r., V KK 238/05, OSP No. 10, 2006.
• Bojarski T., Z problematyki karnoprawnej ochrony mieszkania jednostki, [in:] M. Bojarski, J. Brzezińska, K. Łucarz (ed.), Problemy współczesnego prawa karnego i polityki kryminalnej. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Sienkiewicz, Wrocław 2015.
• Buchała K., Prawo karne materialne, Warsaw 1989.
• Cesarz K., Przekroczenie granic obrony koniecznej w wyniku strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu (art. 25 §3 k.k.) w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, [in:] J. Majewski (ed.), Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Materiały IV Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, Toruń 2008.
• Derlatka M., Glosa do postanowienia SN z dnia 1 lutego 2006 r., V KK 238/05, Pal. No. 1-2, 2007.
• Filar M., Berent M., [in:] M. Filar (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warsaw 2016.
• Gensikowski P., Nowelizacja art. 25 §3 k.k., Prok. i Pr. No. 9 2009.
• Glaser S., Mogilnicki A., Kodeks karny. Komentarz, Kraków 1934.
• Gubiński A., Wyłączenie bezprawności. O okolicznościach uchylających społeczną szkodliwość czynu, Warsaw 1961.
• Hypś S., [in:] A. Grześkowiak, K. Wiak (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warsaw 2018.
• Kłączyńska N., [in:] J. Giezek (ed.), Kodeks karny. Część szczególna, Vol. II, Warsaw 2014.
• Kosonoga J., [in:] R.A. Stefański (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warsaw 2017.
• Kozłowska-Kalisz P., Piórkowska-Flieger J., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego z zakresu prawa karnego materialnego za I półrocze 2011 r., Pr. w Dział. No. 13, 2013.
• Królikowski M., Sakowicz A., [in:] M. Królikowski, R. Zawłocki (ed.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1-31, Vol. I, Warsaw 2017.
• Kudrelek J., Palka P., Z problematyki przestępstwa naruszenia miru domowego, PS No. 11-12, 2001.
• Kulesza W., Demonstracja. Blokada. Strajk (Granice wolności zgromadzeń i strajku w polskim prawie karnym na tle prawa niemieckiego), Łódź 1991.
• Kurzępa B., Glosa do chwały 7 sędziów SN z dnia 13 marca 1990 r., V KZP 33/89, Prob. Praw. No. 3, 1991.
• Lachowski J., [in:] V. Konarska-Wrzosek (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warsaw 2016.
• Marek A., Glosa do postanowienia SN z dnia 17 stycznia 1968 r., Rw 1391/76, WPP No. 4, 1968.
• Marek A., Obrona konieczna w prawie karnym. Teoria i orzecznictwo, Warsaw 2008.
• Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warsaw 2010.
• Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2006.
• Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2014.
• Mozgawa M., [in:] J. Warylewski (ed.), System Prawa Karnego. Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, Vol. 10, Warsaw 2012.
• Mozgawa M., Kilka uwag na temat przestępstwa naruszenia miru domowego (art. 193 k.k.), [in:] Z. Ćwiąkalski, J. Posłuszny (ed,) Demokratyczne państwo prawne. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Zollowi, Przemyśl-Rzeszów 2012.
• Mozgawa M., [in:] M. Mozgawa (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warsaw 2015.
• Pająk P., Mir domowy czy właścicielski, CzPKiNP No. 3, 2011.
• Peiper L., Komentarz do Kodeksu karnego, Kraków 1936.
• Pyrcak M., Czy właściciel powinien odpowiadać za przestępstwo naruszenia miru domowego? Uwagi na marginesie artykułu P. Dyluś i K. Wiśniewskiej, CzPKiNP No. 3, 2011.
• Rajzman H., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego materialnego (I półrocze 1965 r.), NP No. 1, 1969.
• Sakowicz A., Karnoprawna ochrona prywatności, Kraków 2006.
• Siewierski M., Kodeks karny. Komentarz, Warsaw 1958.
• Stefański R.A., Prawnokarna ochrona miru domowego, [in:] M. Mozgawa (ed.), Prawnokarne aspekty wolności. Materiały z konferencji Arłamów 16-18 maja 2005 r., Zakamycze 2006.
• Świda W., [in:] I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny z komentarzem, Warsaw 1973.
• Tabaszewski T., Eksces intensywny obrony koniecznej w orzecznictwie, Prok. i Pr. No. 12, 2010.
• Warylewski J., Czy zmiany w przepisach Kodeksu karnego z 1997 r. dotyczących obrony koniecznej są nam potrzebne?, [in:] W Cieślak, M. Romańczuk-Grącka (ed.), Między stabilnością a zmiennością prawa karnego. Dylematy ustawodawcy, Olsztyn 2017.
• Wojciechowska J., [in:] B. Kunicka-Michalska, J. Wojciechowska, Przestępstwa przeciwko wolności, wolności sumienia, wyznania, wolności seksualnej i obyczajności oraz czci i nietykalności cielesnej. Komentarz, Warsaw 2000.
• Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warsaw 2010.
• Ziewiński J., Glosa do postanowienia SN z dnia 17 stycznia 1968 r., Rw 1391/76, WPP No. 7-8, 1969.
• Zoll A., [in:] A. Zoll (ed.), Kodeks karny. Komentarz do art. 117-277, Vol. II, Warsaw 2013.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego [Act of 6 June 1997: Criminal Procedure Code], Journal of Laws [Dz.U.] No. 89, item 555, as amended.
• Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy. oraz niektórych innych ustaw [Act of 5 November 2009 amending the Act: Criminal Code, the Act: Criminal Procedure Code, the Act: Penalty Execution Code, the Act: Fiscal Penal Code and some other acts], Journal of Laws [Dz.U.] No. 206, item 1589.
• Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny [Act of 8 December 2017 amending the Act: Criminal Code], Journal of Laws [Dz.U.] of 2018, item 20.
• Justification for the government Bill amending the Act: Criminal Code (the Sejm paper 1871), http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=1871 [accessed on 20/01/2018].
• Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali [Act of 24 June 1994 on the ownership of premises], Journal of Laws [Dz.U.] of 2015, item 1892, as amended.
• Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych [Act of 15 December 2000 on housing associations], Journal of Laws [Dz.U.] of 2013, item 1222, as amended.
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego [Act of 21 June 2001 on the protection of the rights of lodgers, municipal housing resources stock and amending the Civil Code], Journal of Laws [Dz.U.] of 2016, item 1610, as amended.
• Regulation of the Minister of the Interior and Administration of 16 August 1999 on technical requirements for the use of residential buildings, Journal of Laws [Dz.U.] No. 74, item 836, as amended.
• Regulation of the Council of Ministers of 30 December 1999 on the Polish Classification of Types of Construction (Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych, PKOB), Journal of Laws [Dz.U.] No. 112, item 1316.
• Supreme Court judgement of 19 February 1934, 3 K 20/34, OSP 1934, item 394.
• Supreme Court judgement of 18 October 1935, I K 618/35, OSN(K) 1936, No. 4, item 145.
• Supreme Court judgement of 17 March 1936, III K 2218/35, OSN(K) 1936, No. 10, item 370.
• Supreme Court judgement of 4 November 1938, 2K 2596/37, Zb. O. 1939, No. 6, item 148.
• Supreme Court judgement of 21 September 1961, V K 381/61, OSN GP 1961, No. 11-12, item 148.
• Supreme Court ruling of 17 January 1968, Rw 1391/76, OSNKW 1968, No. 4, item 47.
• Supreme Court judgement of 3 July 1969, I V KR 118/89, OSPiKA 1970, No. 1, item 10.
• Supreme Court judgement of 8 October 1973, I KR 145/73, LEX No. 2177070.
• Supreme Court judgement of 21 May 1975, II KR 372/74, OSNPG 1975, No. 10, item 94.
• Supreme Court judgement of 23 July 1980, V KRN 168/80 LEX No. 17294.
• Supreme Court judgement of 19 April 1982, II KR 67/82, Gazeta Prawnicza No. 4, 1983.
• Supreme Court judgement of 19 March 1982, III KR 31/82, OSNPG 1982, No. 1, item 142.
• Supreme Court judgement of 14 June 1984, I KR 123/84, OSNPG 1985, No. 4, item 142.
• Supreme Court judgement of 14 June 1984, I KR 124/84, OSNPG 1985, item 51.
• Resolution of seven judges of the Supreme Court of 13 March 1990, V KZP 33/89, OSNKW 1990, No. 7-12, item 23.
• Supreme Court judgement of 3 December 1991, V KRN 84/90, OSNKW 1992, No. 3-4, item 27.
• Supreme Court judgement of 17 September 1997, III KKN 316/96, LEX No. 32340.
• Supreme Court ruling of 14 August 2001, V KKN 338/98, LEX No. 52067.
• Supreme Court ruling of 1 February 2006, V KK 238/05, OSNKW 2006, No. 3, item 29.
• Supreme Court judgement of 1 October 2007, IV KK 232/07, OSNwSK 2007, No. 1, item 2147.
• Supreme Court judgement of 12 June 2012, II KK 128/12, Prok. i Pr. No. 12 - supplement 2012, item 2.
• Supreme Court judgement of 7 May 2013, III KK 388/12, Biul. SN 2013, No. 6, item 1.2.5.
• Supreme Court ruling of 7 October 2014, V KK 116/14, LEX No. 1532784.
• Supreme Court judgement of 6 November 2014, IV KK 157/14, Prok. i Pr. No. 3 - supplement 2015, item 2.
• Supreme Court judgement of 3 February 2016, III KK 347/15, Prok. i Pr. No. 5 - supplement 2016, item 5.
• Judgement of the Appellate Court in Poznań of 14 January 1992, II AKr 2/92, OSA 1992, No. 4, item 26.
• Judgement of the Appellate Court in Kraków of 16 September 1993, II AKr 122/93, LEX No. 28016.
• Judgement of the Appellate Court in Rzeszów of 19 January 1995, II AKr 3/95, OSA 1995, No. 2, item 9.
• Judgement of the Appellate Court in Warsaw of 3 April 1997, II AKa 81/97 LEX No. 29666.
• Judgement of the Appellate Court in Katowice of 30 December 1997, II AKa 247/97, LEX No. 1541151.
• Judgement of the Appellate Court in Katowice of 15 October 1998, II AKa 53/98, Przegląd Orz. PA w Katowicach 1998, No. 4, item 14.
• Judgement of the Appellate Court in Gdańsk of 31 March 1999, II AKa 2/99, KZS 2000, No. 3, item 42.
• Judgement of the Appellate Court in Łódź of 7 May 1999, II AKa 26/99, Biul. PA w Łodzi 1999, No. 9.
• Judgement of the Appellate Court in Lublin of 28 September 1999, II AKa l01/99, Prok. i Pr. No. 3 - supplement 2000, item 22.
• Judgement of the Appellate Court in Lublin of 19 October 1999, II AKa 151/99, Prok. i Pr. No. 3 - supplement 2000, item 23.
• Judgement of the Appellate Court in Poznań of 14 March 2000, II AKa 98/2000, Wok. 2001, No. 7-8.
• Judgement of the Appellate Court in Warsaw of 8 August 2002, II AKa 255/02, OSA 2003, No. 4, item 30.
• Judgement of the Appellate Court in Kraków of 29 September 2005, II AKa 169/05, Prok. i Pr. No. 5 - supplement 2006, item 32.
• Judgement of the Appellate Court in Kraków of 22 June 2006, II AKa 87/06, KZS 2006, No. 10, item 13.
• Judgement of the Appellate Court in Kraków of 5 October 2006, II AKa 140/06, LEX No. 227391.
• Judgement of the Appellate Court in Katowice of 26 April 2007, II AKa 37/07, KZS 2007, No. 11, item 69.
• Judgement of the Appellate Court in Katowice of 26 April 2007, II AKa 47/07, KZS 2007, No. 11, item 41.
• Judgement of the Appellate Court in Katowice of 9 December 2010, II AKa 384/10, LEX No. 785453.
• Judgement of the Appellate Court in Białystok of 17 July 2014, II AKa 140/14, LEX No. 151161.
• Judgement of the Appellate Court in Warsaw of 24 November 2017, II AKa 291/17, LEX No. 2412809.

Identyfikatory

DOI

10.26399/iusnovum.v12.2.2018.12/r.a.stefanski