Modelling in the Identification of Threats to the Functioning of Technical Systems

• Autorzy: Bogdan Żółtowski , Mariusz Żółtowski , Leonel F. Castañeda

Warianty tytułu

Modelowanie w identyfikacji zagrożeń funkcjonowania systemów technicznych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Modern technical systems used in practice (machines, vehicles, military technology) are subject to automatic degradation of the technical condition, which forces modelling to identify changes in this state. The available modelling methods in identifying changes in the technical condition of such systems make it possible to supervise the developing threats to the correctness of their functioning. This paper presents the available methods and tools for modelling and identifying evolving threats to complex technical systems, in terms of description and indications of the premises for their use. Modern technical systems (machines and military technology) are characterized by such features as functionality, reliability, readiness, security, mobility, and operational vulnerability. Identification of threats to the functioning of technical systems through modelling therefore concerns the construction of models of the test object, the reconstruction of the state of the object and its prediction. The existing methods of identification can be divided into methods of identifying static and dynamic properties. The current availability of computers and simulation studies of the dynamics of objects allows attempts to identify the dynamic properties of objects throughout its life cycle, using various models. Knowledge of the dynamic state and structure of the system makes it possible to describe its behaviour and to build prognostic models of the system's behaviour as a function of dynamic evolution time, based on the growth model of technical condition symptoms. (original abstract)

Nowoczesne systemy techniczne stosowane w praktyce (maszyny, pojazdy, technika wojskowa) podlegają automatycznie degradacji stanu technicznego, co wymusza potrzebę modelowania oraz identyfikację zmian tego stanu. Dostępne metody modelowania identyfikacji zmian stanu technicznego takich systemów pozwalają na nadzorowanie powstających zagrożeń dla prawidłowości ich funkcjonowania. Celem pracy było przedstawienie dostępnych metod i narzędzi do modelowania i identyfikacji ewoluujących zagrożeń dla złożonych systemów technicznych w zakresie opisu i wskazań przesłanek do ich wykorzystania. Współczesne systemy techniczne (maszyny i technika wojskowa) charakteryzują się takimi cechami jak: funkcjonalność, niezawodność, gotowość, bezpieczeństwo, mobilność, podatność operacyjna. Identyfikacja zagrożeń dla funkcjonowania systemów technicznych poprzez modelowanie dotyczy więc budowy modeli badanego obiektu, rekonstrukcji stanu obiektu i jego predykcji. Istniejące metody identyfikacji można podzielić na metody identyfikacji właściwości statycznych i dynamicznych. Obecna dostępność komputerów i badań symulacyjnych dynamiki obiektów pozwala na podejmowanie prób identyfikacji właściwości dynamicznych obiektów w całym cyklu ich życia, przy użyciu różnych modeli. Przedstawione w artykule rozważania dotyczą nowoczesnego podejścia do modelowania stanu dynamicznego obiektów. Stworzone w ten sposób dynamiczne modele ewolucyjne powinny usprawnić metodologię i rozumowanie w ocenie stanu dynamicznego, często wykorzystywanych do optymalizacji i wspomagania decyzji operacyjnych, co stanowi niszę badawczą. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Machinery and equipment; Exploitation life of machinery; Exploitation; Object Modelling Technique (OMT); Dynamical systems

PL

Maszyny i urządzenia; Okres użytkowania maszyn; Eksploatacja; Technika modelowania obiektowego; Układy dynamiczne

• Czasopismo: Systemy Logistyczne Wojsk
• Rocznik: 2023
• Numer: z. 58
• Strony: 3--22

Twórcy

autor

Bogdan Żółtowski

• Military Institute of Armoured and Automotive Technology, Poland

autor

Mariusz Żółtowski

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Poland

autor

Leonel F. Castañeda

• GEMI research group Universidad EAFIT

Bibliografia

• Augustyn, S., Żółtowski, B., 1999. Energy estimation of turbine engine. AIRDIAG›99, 6th International Conference Aircraft and Helicopters' Diagnostics, Warszawa, Polska.
• Bendat, J.S., Piersol, A.G., 1996. Metody analizy i pomiaru sygnałów losowych. PWN, Warszawa.
• Bishop, R.D., Gladwell, G.M., Michaelson, S., 1980. Macierzowa analiza drgań. PWN, Warszawa.
• Broch, J.T., 1980. Mechanical Vibration and Shock Measurements. Brüel & Kjaer.
• Cempel, C, 1989. Wibroakustyka stosowana. Warszawa, PWN.
• Cempel, C., 2000. Teoria Inżynierii Systemów, skrypt, Zakład Dynamiki i Wibroakustyki Systemów, Politechnika Poznańska.
• DD-4.22(A), Wsparcie i Zabezpieczenie Techniczne Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej. Zasady funkcjonowania, "LOGIS", 28/2017, MON IWSZ, Warszawa 2017.
• DU-4.22, 19961, Katalog norm eksploatacji techniki lądowej MON Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych, Bydgoszcz 2014.
• Eykhoff, P., 1980. Identyfikacja w układach dynamicznych. BNInż. Warszawa.
• Giergiel, J., Uhl T., 1990. Identyfikacja układów mechanicznych. PWN, Warszawa.
• Mańczak, K., Nahorski Z., 1983. Komputerowa identyfikacja obiektów dynamicznych. PWN Warszawa.
• Mańczak, K., 1979. Metody identyfikacji wielowymiarowych obiektów sterowania. WNT, Warszawa.
• Morrison, F., 1996. Sztuka modelowania układów dynamicznych. WNT, Warszawa.
• Niziński, S., 1999. Diagnostyka samochodów osobowych i ciężarowych, Wydawnictwo Bellona, Warszawa.
• Parszewski, Z., 1982. Drgania i dynamika maszyn. WNT, Warszawa.
• Piesiak S., 2009. Identyfikacja układów w dziedzinie nieliniowych i zdegenerowanych modeli dynamicznych. Wyd. P. Wr., Wrocław.
• Uhl, T., 1997. Komputerowo wspomagana identyfikacja modeli konstrukcji mechanicznych. WNT, Warszawa.
• Wiśniewski, S., 1985. Dynamika maszyn. Wyd. Politechniki Poznańskiej. Poznań.
• Żółtowski, B., Cempel C., 2004. Inżynieria diagnostyki maszyn. ITE Radom.
• Żółtowski, B., Tylicki H., 2004. Wybrane problemy eksploatacji maszyn. PWSZ, Piła.
• Żuchowski, A., 2003. Modele dynamiki i identyfikacja. Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej. Szczecin.

Identyfikatory

DOI

10.37055/slw/175936