Charakterystyka zachowań organizacyjnych w świetle badań nad współzależnością cech osobowości

• Autorzy: Kazimierz Mrozowicz

Warianty tytułu

Characteristic of Organizational Behavior In Light of Research over Correlation of Features of Personality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Organizacja jest uporządkowanym w racjonalny sposób systemem społeczno-technicznym, który współtworzą podsystemy: celów i wartości, psychospołeczny, strukturalny, techniczny oraz zarządzania'. Istotną rolę w kształtowaniu przewagi konkurencyjnej organizacji odgrywają zatem nie tylko procesy makroekonomiczne i finansowe, ale jako źródło jej dynamicznego rozwoju wskazywane są coraz częściej jej kultura organizacyjna oraz zachowania organizacyjne jej członków. Powyższa konstatacja dotyczy w równej mierze organizacji rynkowych, jak też społecznych. James Stoner pisze, że "kultura organizacji jest zbiorem ważnych pojęć, takich jak normy, wartości, postawy i przekonania, wspólnych dla członków organizacji"4. Edgar Schein ujmuje ją nieco szerzej, jako: "układ wspólnych podstawowych założeń, które grupa przyswoiła sobie w trakcie rozwiązywania problemów dostosowywania się do otoczenia i wewnętrznej integracji, dostatecznie dobrze funkcjonujący, by można go było uznać za zasadny, a zatem - którego należy uczyć nowych członków jako poprawnego sposobu postrzegania, myślenia i odczuwania w odniesieniu do tych problemów"'. Obiektem analizy zachowań organizacyjnych winno czynić się natomiast fakt potencjalnego posiadania przez członka organizacji pewnej grupy cech, powodujących, że staje się on niepowtarzalną jednostką z immanentnym bogactwem przeżyć wewnętrznych, towarzyszących pełnieniu określonych ról organizacyjnych. Czynnikiem integrującym kulturę organizacji z zachowaniami jej członków są odgrywane w niej role społeczne. Koincydencja oraz korelacja obu składowych podsystemu społecznego organizacji jest procesem dwukierunkowym. (fragment tekstu)

EN

Macroeconomic and financial processes play important role in forming of competitive superiority of organization. They are indicated as source of organization development: organizational culture and behavior of its organizational members. Factor integrating organizational culture and organizational behavior its organizational members are social roles. Carried analyses have showed structure and functional meaning of some personalities features for behavior of organizational members - on example of mountain relief worker - in fulfilleds roles. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zachowania organizacyjne; Role społeczne

EN

Organisational behaviour; Social roles

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 44, T.2 Nowoczesne przedsiębiorstwo
• Strony: 11--20

Twórcy

autor

Kazimierz Mrozowicz

• Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

Bibliografia

• Doliński D., Łukaszewski W. (red.), Kolokwia psychologiczne. Opresja czy pomoc, Instytut Psychologii PAN, Warszawa 1999.
• Eysenck H.J., Opis i pomiar osobowości, "Psychologia Wychowawcza" 1960, nr 3.
• Eysenck H.J., The structure of human personałity, Methuen, London 1970.
• Fenczyn J., Psychologia. Wybór zagadnień dla studentów kierunku turystyka i rekreacja, Wydawnictwo Ostoja, Kraków 1999.
• Gołąb A., Reykowski J., Studia nad rozwojem standardów ewaluatywnych, Ossolineum, Wrocław 1985.
• Goryńska E., Podstawowe cechy charakterystyki czasowej zachowania i ich pomiar metodą kwestionariusza, [w:] J. Strelau (red.), Regulacyjne funkcje temperamentu, Ossolineum, Wrocław 1982.
• Hilgard E.R., Marquis D.G., Procesy warunkowania i uczenia się, PWN, Warszawa 1968.
• Hilgard E.R., Wprowadzenie do psychologii, PWN, Warszawa 1967.
• Kast F.E., Rosenzweig J.E., Organization and Management: Systems Approach. McGraw Hill, New York 1970.
• Klonowicz T., Potrzeba stymulacji. Analiza pojęcia, [w:] J. Strelau (red.), Regulacyjne funkcje temperamentu, Ossolineum, Wrocław 1982.
• Koźmiński A., Piotrowski Wł., Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Lazarus R.S., Emotion and adaptation, New York 1991.
• Lazarus R.S., Ocena poznawcza, [w:] P. Ekman, R.J. Davidson (red.), Natura emocji, GWP, Gdańsk 1998.
• Leavitt H.J., Applied Organizational Change In Industry: Structurał and Humanistic Approaches, [w:] J.G. March, H.A. Simon (red.), Handbook of Organizations. Rand McNally and Co, Chicago 1965.
• Łukaszewski W., Doliński D., Mechanizmy leżące u podstaw motywacji, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia, GWP, Gdańsk.
• Mrozowicz K, Niektóre aspekty zarządzania kapitałem osobowościowym (na przykładzie organizacji ratownictwa górskiego), [w:] S. Lachiewicz (red.), Zarządzanie rozwojem organizacji, Monografie Politechniki Łódzkiej, Łódź.
• Mrozowicz K, Prakseologia zarządzania zasobami ludzkimi GOPR w świetle osobowościowych determinant zachowań organizacyjnych ratowników Grupy Bieszczadzkiej, "Zeszyty Naukowe MWSE w Tarnowie" 2008, nr 1(11).
• Mrozowicz K, Zarządzanie bezpieczeństwem w górach w świetle osobowościowych uwarunkowań zachowań organizacyjnych ratowników Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, Biblioteka Jagiellońska, Kraków, maszynopis rozprawy doktorskiej, 2006, s. 117-123.
• Mrozowicz K, Zarządzanie zmianą organizacyjną w świetle postaw ratowników GOPR, [w:] S. Lachiewicz (red.): Teoria i praktyka zarządzania rozwojem organizacji, Monografie Politechniki Łódzkiej, Łódź, s. 363-373.
• Mrozowicz K, Zasoby ludzkie organizacji Niebieskiego Krzyża w pryzmacie funkcjonalnych cech osobowości, [w:] K. Rejman, M. Karapyta (red.), Jarosławskie Studia Społeczne, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Jarosławiu, Jarosław 2006, nr 1, s. 47-62.
• Newcomb T.M., Turner R.H., Converse P.E., Psychologia społeczna, PWN, Warszawa 1970.
• Nieciuński S., Aksjologiczne i psychospołeczne aspekty społecznej rołi nauczyciela - wychowawcy, "Nowa Szkoła" 1970, nr 11.
• Pintrich P.R., De Groot E. V., Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance, "Journal of Experimental Psychology ' 1990. nr 1.
• Reykowski J., Osobowość jako centralny system regidacji i integracji czynności, [w:] T. Tomaszewski (red.), Psychologia, PWN. Warszawa 1975.
• Schein E., Organizational Culture and Leadership, Jassey Bass, San Francisco 1992.
• Sosnowski T., Wrześniewski K., Polska adaptacja Inwentarza STAI do badania stanu i cechy lęku, "Przegląd Psychologiczny" 1983, nr 2. s. 393-411.
• Spielberger C.D., Gorsuch R.L., Lushene R.E., Manuał for the State - Trait Anxiety Inventory, Consulting Psychologists Press, Pało Alto, California 1970.
• Spielberger C.D., The Measurement of state and trait Amciety: Conceptual and methodological issues, [w:] L. Levi (red.), Emotions - their parameters and measurement, Razen Press, New York 1975.
• Stoner J.A.F., Freeman R.E., Gilbert D.R. Jr., Kierowanie, PWN, Warszawa 2001.
• Strelau J., Temperament, osobowość, działanie, PWN, Warszawa 1985.
• Szewczuk W. (red.), Słownik psychologiczny, Wyd. 2, Wydawnictwo Pedagogiczne, Warszawa 1985.
• Tomaszewski T., Ślady i wzorce, WSziP, Warszawa 1984.
• Wrześniewski K., Sosnowski T., Inwentarz Stanu i Cechy Lęku. Podręcznik. Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa 1987.