Odrodzenie samorządu terytorialnego w Polsce w latach 1990-1998 - perspektywa administracyjna : naprawa transformacji ustrojowej

• Autorzy: Irena Lipowicz

Warianty tytułu

The Revival of Territorial Self-Government in Poland in 1990-1998 - Administrative Perspective : Repair of the Systemic Transformation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przywrócenie samorządu terytorialnego w Polsce było procesem trwającym lata, o kilku etapach i zasadniczych zwrotach ustrojowych, np. w stronę wyborów bezpośrednich. Proces ten, mimo wielu napotkanych problemów, należy ocenić - w odróżnieniu od reformy administracji rządowej - bardzo pozytywnie. Samorząd terytorialny, właściwy na każdym szczeblu, sprostał zadaniom przed nim stawianym, zapewniając stabilne administrowanie. Nie powstał jednak korpus urzędników samorządowych. Nepotyzm wciąż jest rozpowszechniony, a innowacje społeczne - rzadkie. Stworzył on strukturę dającą oparcie obywatelom w zaspokajaniu ich potrzeb, na co wskazuje wyraźnie poziom zaufania społecznego. Konieczne są jednak ciągła praca i "aktualizowanie" jego zadań oraz kompetencji, by mógł odpowiadać nowym wyzwaniom - błyskawicznej prywatyzacji usług publicznych oraz masowej migracji. (abstrakt oryginalny)

EN

The restoration of territorial self-government in Poland was a process that lasted years, with several stages and fundamental systemic turns, such as towards direct elections. Despite many problems encountered this process should be assessed - unlike the reform of the government administration - very positively. Territorial self-government, which is appropriate at all levels, has fulfilled the tasks set for it, assuring stable administration. However, no self-government corps of officials has arisen. Nepotism is still widespread and social innovation is rare. It has created a structure giving support to the public in satisfying their needs, which is clearly demonstrated by the level of public confidence. However, constant work and "updating" of its tasks and competencies are needed to address the new challenges - rapid privatization of public services and mass migration. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Innowacje społeczne; Samorząd terytorialny; Reforma samorządowa; Administracja samorządowa; Prawo administracyjne

EN

Social innovations; Local government; Local government reform; Self-government administration; Administrative law

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 3
• Strony: 6--16

Twórcy

autor

Irena Lipowicz

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Bibliografia

• A. Szewc, O prawie samorządu terytorialnego (uwagi krytyczne), "Państwo i Prawo" 2000/8.
• A. Szewc, Ewolucja polskiego prawa samorządu terytorialnego w latach 1990-2010, "Samorząd Terytorialny" 2010/5.
• B. Dolnicki, Ewolucja pojęcia samorządu terytorialnego w polskich konstytucjach, w: Z. Niewiadomski (red.), Administracja publiczna u progu XXI wieku. Prace dedykowane prof. zw. dr. hab. Janowi Szreniawskiemu z okazji jubileuszu 45-lecia pracy naukowej, Przemyśl 2000, s. 147-164.
• B. Jaworska-Dębska, Kierunki reform ustrojowych administracji publicznej w Polsce, "Studia Prawno-Ekonomiczne" 1995/LII, s. 28-29.
• C. Martysz, Lokowanie kompetencji orzeczniczych pomiędzy organami administracji rządowej a organami jednostek samorządu terytorialnego, w: J. Zimmermann (red.), Koncepcja systemu prawnego administracji, Warszawa 2007, s. 231 i n.
• E. Łętowska, Prawo w "płynnej nowoczesności", "Państwo i Prawo" 2014/3.
• H. Izdebski, Historia administracji, Warszawa 2001.
• I. Lipowicz, Co dalej z reformą samorządową?, w: H. Olszewski, B. Popowska (red.), Państwo-Rząd-Administracja, Warszawa 1997, s. 12-14.
• I. Lipowicz, Pozycja administracji w strukturach podziału władz w warunkach współczesnych zadań administracji, w: Kierunki rozwoju prawa administracyjnego - Podstawowe zagadnienia prawa budowlanego i planowania przestrzennego. Dziesiąte Niemiecko-Polskie Kolokwium Prawników Administratywistów, Poznań 8-12 września 1997 roku, Poznań 1999.
• I. Lipowicz, Samorządowa reforma powiatowa i wojewódzka z 1998 r., w: W Kuczyński (red.), Dziesięciolecie Polski Niepodległej 1989-1999, Warszawa 1999.
• I. Lipowicz, Verfassungsrecbtliche Garantie der Selbststdndigkeit der kommunalen Selbstverwaltung In Polen, w: E. Sileikis (red.), Verfassungsentwicklung In Litauen Und Polen im Kontext der Europdisierung, "Development od Public Law" 2010/1, s. 89-105.
• I. Lipowicz, Znaczenie przekształceń ustroju i funkcjonowania samorządu terytorialnego, w: B. Jastrzębski (red.), Edukacja samorządowa, Olsztyn 1997, s. 101-106.
• J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2009.
• J. Boć, Pięć podstawowych problemów samorządu terytorialnego, w: A. Bias (red.), Studia nad samorządem terytorialnym, Wrocław 2002, s. 42.
• J. Emilewicz, A. Wolek, Reformatorzy i politycy, Opole 2000, zob. również P. Swianiewicz (red.), Wartości podstawowe samorządu terytorialnego i demokracji lokalnej, Warszawa 1997.
• J. Oniszczuk, Samorząd terytorialny w orzecznictwie Trybunatu Konstytucyjnego, Warszawa 2002, s. 429.
• J. Regulski, Samorząd ponadgminny?, "Samorząd Terytorialny" 1991/11-12, s. 47.
• J. Regulski, Ustrój samorządów w postulatach 1989 roku, w: 25 lat odrodzonego samorządu w Polsce - osiągnięcia, porażki i zadania na przyszłość, http://www.frdl.org.pl/pliki/frdl/document/zalaczniki_artykuly/25 1at odrodzonego samorzadu-l.pdf.
• J. Supernat (red.), Miedzy tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego - Księga Jubileuszowa z okazji 70. urodzin Profesora Jana Bocia, Wrocław 2009.
• K. Podgórski, Sytuacja prawna samorządu terytorialnego I kadencji 1990-1994, "Samorząd Terytorialny" 1994/10, s. 5 i n.
• M. Jaroszyński, Samorząd w Konstytucji Kwietniowej, "Samorząd" 1935/18.
• M. Jaśkowska, Uznanie administracyjne, Toruń 1983.
• M. Kopeć, Administracyjnoprawne problemy zarządzania kryzysowego ze szczególnym uwzględnieniem regulacji prawnej, Warszawa 2013, niepubl. praca doktorska.
• M. Krzyżanowska-Mierzewska, Dysfunkcje administracji publicznej w Polsce w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w: I. Lipowicz (red.), Europeizacja administracji publicznej, Warszawa 2008.
• M. Stahl, Zaniechania prawodawcze jednostek samorządu terytorialnego. Zagadnienia wybrane, "Administracja. Teoria-Dydaktyka-Praktyka" 2006/1, s. 13.
• Platon, Państwo, Warszawa 2001.
• T. Bigo, Samorząd terytorialny w nowej konstytucji, Lwów 1936, s. 9 i n.
• W Pańko, Wybór pory wyborów. Felietony z lat 1990--1991, Warszawa 2001.
• W. Pańko, Własność komunalna a funkcje samorządu terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 1991/1-2, s. 16.
• Z. Niewiadomski (red.), Samorząd terytorialny. Ustrój i gospodarka, Bydgoszcz-Warszawa 2001.
• C. Martysz, Podział zadań i kompetencji pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem samorządowego powiatu i samorządowego województwa, w: E. Knosala, A. Matan, G. Łaszczyca (red.), Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, Kraków 1999, s. 220.