Wspinaczka - motywy i sposób postrzegania w zależności od doświadczenia wspinaczkowego

• Autorzy: Agata Stefanowska , Anetta Majchrzak-Jaszczyk

Warianty tytułu

Climbing - Motives and Perceptions According to Climbing Experience

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wprowadzenie. Obecnie obserwuje się coraz większe zainteresowanie ekstremalnymi formami rekreacyjnej aktywności fizycznej, w tym również wspinaczką. Celem niniejszej pracy jest próba zbadania motywów i sposobu postrzegania wspinaczki w zależności od stażu wspinaczkowego. Materiał i metody. Przeprowadzono autorską ankietę na grupie 137 wspinaczy, dane zebrano bezpośrednio na ściankach wspinaczkowych lub drogą elektroniczną, z uwzględnieniem stażu wspinaczkowego badanych. Wyniki. Wyniki wskazują, że sposób postrzegania wspinaczki zmienia się wraz ze zdobyciem doświadczenia, natomiast staż wspinaczkowy ma marginalny wpływ na motywy i czynniki decydujące o podjęciu wspinania. Główny czynnik decydujący o podjęciu wspinania to ludzie - znajomi lub rodzina. Główne motywy uprawiania wspinania to "poprawa kondycji", "obcowanie z naturą", "oderwanie się od codziennych obowiązków", "spędzanie czasu ze znajomymi" i "przygotowanie do wyjazdu w skały". Wnioski. Ważnym problemem jest duża różnorodność dyscyplin wspinaczkowych, które generują inne ryzyko uprawiania, wymagają innych umiejętności sprzętowych i technicznych, co należałoby uwzględnić w dalszych badaniach. (abstrakt oryginalny)

EN

Introduction. Currently, there is a growing interest in extreme forms of physical activity, including climbing. The aim of this study is to investigate the motives and perception of climbing depending on the climbing experience. Material and methods. An original survey was carried out on a group of 137 climbers, the data was collected directly on the climbing walls or electronically. The climbing experience of the respondents was taken into account. Results. The results show that the perception of climbing depends on experience. At the same time climbing experience has a marginal impact on the motives and factors determining the decision to climb. The main factor in taking up climbing is people - friends or family. The main motives for climbing are "getting in shape", "communing with nature", "getting away from everyday responsibilities", "spending time with friends" and "preparing to go rock climbing". Conclusions. An important problem is the large variety of climbing disciplines that generate different risks of practicing, require different equipment and technical skills, which should be taken into account in further research. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Aktywność fizyczna; Motywacje; Sport

EN

Physical activity; Motivation; Sport

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii
• Rocznik: 2021
• Numer: R. X, t. 19, nr 1
• Strony: 6--20

Twórcy

autor

Agata Stefanowska

• Akademia Wychowania Fizycznego J. Piłsudskiego, Warszawa

autor

Anetta Majchrzak-Jaszczyk

• Akademia Wychowania Fizycznego J. Piłsudskiego, Warszawa

Bibliografia

• Barlow M., Woodman T., Hardy L., Great Expectations: Different High-Risk Activities Satisfy Different Motives, "Journal of Personality and Social Psychology", 105 (3), 2013, s. 458-475.
• Brymer E., Schweitzer R., The search for freedom in extreme sports: A phenomenological exploration, "Psychology of Sport and Exercise", 2013, 14, s. 865-873.
• Brymer E., Risk and extreme sports: a phenomenological perspective, "Annals of Leisure Research", 2010, 13 (1-2), s. 218-239.
• Buckley R., Adventure Tourism, King's Lynn: CABI International 2006.
• Buckley R., Rush as a key motivation in skilled adventure tourism: Resolving the risk recreation paradox, "Tourism Management", 33, 2012, s. 961-970, za: Bratton R., Kinnear G., Korolux G., Why men climb mountains, "International Review for the Sociology of Sport" 1979, 4, s. 23-36.
• Burke S.M., Durand-Bush N., Doell K., Exploring feel and motivation with recreational and elite Mount Everest climbers: An ethnographic study, "International Journal of Sport&Exercise Psycholog", 8 (4), 2010, s. 373-393.
• Caber M., Albayrak T., Pushorpull? Identifying rock climbing tourists' motivations, "Tourism Management", 55, 2016, s. 74-84.
• Carnicelli-Filho S., Schwartz G.M., Tahara A.K., Fear and adventure tourism in Brazil ,"Tourism Management", 31, 2010, s. 953-956.
• CBOS. Aktywność fizyczna Polaków. Komunikat z badań, Nr 125/2018; https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_125_18.PDF.
• Faullant R., Matzler K., Mooradian T.A., Personality, basic emotions, and satisfaction: Primary emotions in the mountaineering experience. "Tourism Management", 32, 2011, s. 1423-1430.
• Kerr J.H., Mackenzie S.H., Multiple motives for participating in adventure sports, "Psychology of Sport and Exercise", 13, 2012, s. 649-657.
• Kowalik A., Rozwój wspinaczki na przestrzeni ostatnich 20 lat na przykładzie Warszawy. Praca dyplomowa magisterska, Akademia Wychowania Fizycznego, Warszawa 2018.
• Llewellyn D.J., Sanchez X., Asghar A., Jones G., Self-efficacy, risk taking and performance in rock climbing, "Personality and Individual Differences", 45, 2008, s. 75-81.
• Lyng S., Edgework: a sociology of risk taking, London: Routledge, 2005.
• Monasterio E., Alamric Y.A., Mei-Dan O., Personality Characteristics in a Population of Mountain Climbers, "Wilderness & Environmental Medicine 25, 2014, s. 214-219.
• Pomfret G., Package mountaineer tourists holidaying in the French Alps: An evaluation of key influences encouraging their participation, "Tourism Management", 32, 2011, s. 501-510.
• Sas-Nowosielski K., Gutek M., Skłonności do podejmowania ryzyka wśród osób uprawiających różne odmiany sportu wspinaczkowego, Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 61, 2018, s. 3-9.
• Special Eurobarometer, "Sport and physical activity" Report, European Union, 2017; http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/Survey/getSurveyDetail/instruments/SPECIAL/surveyKy/2164.
• Watson A.E., Pulford B.D., Personality differences in high risk sports amateurs and instructors, "Perceptual and Motor Skills", 99, 2004, s. 83-94.