Pozycja ustrojowa Rady Ministrów w partyjnych projektach... Konstytucji Czwartej Rzeczypospolitej z lat 2004-2013.

• Autorzy: Marian Kallas

Warianty tytułu

Political Position of the Council of Ministers in Party Projects of the Constitution of the Fourth Republic in the Years 2004-2013

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W 1989 r. zainicjowany został proces wprowadzania do Polski demokratycznego systemu rządów1. Jednakże dopiero po upływie ośmioletniego prowizorium konstytucyjnego uchwalono, nową, pełną, demokratyczną ustawę zasadniczą. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (druga Konstytucja Kwietniowa) stanowi podstawę systemu liberalnego konstytucjonalizmu opartego w szczególności na zasadzie demokratycznego państwa prawnego oraz na zasadzie podziału i równowagi władz proklamowanej w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 21 marca 1921 r. (Konstytucja Marcowa) a odrzuconej przez Ustawę Konstytucyjną z 23 kwietnia 1935 r. (pierwsza Konstytucja Kwietniowa). Po kilku dziesięcioleciach zasadę tę przywróciła Mała Konstytucja z 17 października 1992 r., a ugruntowaną została przez ustawę zasadniczą z 1997 r. Z postanowienia art. 10 tego aktu o podziale i równowadze między władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą wynika ich wzajemna odrębność (lecz nie separacja). Z tym wiąże się konieczność uznania minimum konstytucyjnego zgodnego z istotą danej władzy. Konstytucyjną regułą równowagi władz (grupy organów) wspomaga wymóg ich współdziałania. Powołane postanowienie konstytucji wymienia organy władzy: ustawodawczej (Sejm i Senat), wykonawczej (Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (RP) i Rada Ministrów) oraz sądowniczej (sądy i trybunały). Konstytucyjna regulacja doktryny trójpodziału władz wyróżnia się pewnymi odrębnościami - o zróżnicowanym zakresie - w poszczególnych państwach. Polski model trójpodziału władz charakteryzuje się, historycznie ukształtowaną, przewagą legislatywy nad egzekutywą.(fragment tekstu)

EN

The article begins with a succinct characteristic of the political position of the Council of Ministers as determined by the Constitution of the Republic of Poland dated 2 April 1997. The next portion of the text discusses the constitutional program of the Prawo i Sprawiedliwość [PiS, Eng. Law and Justice] party in 2003. It is an introduction to presenting the suggested political position of the government in non-parliamentary party projects of the Constitution in the years 2004-2013 (five texts publically available). Particular attention was devoted to PiS drafts of the Basic Law of 2005 and 2010 as coming from the ruling party in the years 2005-2007 and again since 2015.Keywords: political system, Council of Ministers, Constitution of the Republic of Poland, drafts of the Constitution of the Fourth Republic of Poland(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ustrój państwa; Konstytucja RP; Państwo prawne

EN

Political system of the state; RP Constitution; State governed by the rule od law

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2019
• Tom: 23
• Numer: nr 301
• Strony: 3--12

Twórcy

autor

Marian Kallas

• Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie

Bibliografia

• Balicki Ryszard, Mariusz Jabłoński (red.). Państwo i jego instytucje. Konstytucja - Sądownictwo - Samorząd Terytorialny. 2018. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Boratyński Łukasz, Paweł Ramiączek, Kamil Spryszak. 2017. Współczesne wyzwania państwa i prawa. Księga Jubileuszowa prof. Jerzego Jaskierni z okazji 45-lecia pracy naukowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Chruściak Ryszard (red.). Problemy zmiany Konstytucji. 2017. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Chruściak Ryszard. 2017. "Zmiany, projekty i propozycje zmian w Konstytucji RP". W Problemy zmiany Konstytucji. Ryszard Chruściak (red.). 11-53. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Działocha Jerzy (red.). Podstawowe problemy stosowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Raport końcowy z badań. 2006. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Garlicki Leszek. 2019. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Jaskiernia Jerzy. 2017. "Konstrukcja dualizmu egzekutywy w pracach konstytucyjnych 2008-2011". W Problemy zmiany Konstytucji. Ryszard Chruściak (red.). 167-204.
• Kruk Maria. 2017. "Propozycje zmian w Konstytucji RP z 1997r. Próba klasyfikacji".
• W Problemy zmiany Konstytucji. 55-103. Ryszard Chruściak (red.). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Kruk Maria. 2018. "Czy praktyka ustrojowa wskazuje na konieczność zmian w Konstytucji?: Państwo i Prawo 12: 38-35.
• Kuciński Jerzy. 2015. Koncepcja zmian i przekształceń ustrojowych w pozaparlamentarnych projektach Konstytucji Rzeczypospolitej w latach 2004-2013. Łódź: Społ. Akademia Nauk w Łodzi.
• Rytel-Warzocha Anna, Piotr Uziębło (red.). 2018. Wybrane zagadnienia prawa konstytucyjnego 1997-2017, "Gdańskie Studia Prawnicze" t. XL. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Sadurski Wojciech. 2017. "Porządek konstytucyjny". W Demokracja w Polsce w 2005-2007. Lena Kolarska-Bobińska, Jacek Kucharczyk, Jarosław Zbieranek (red.). 15-16. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Skrzydło Wiesław (red.). 1997. Ustrój i struktura operatu państwowego i samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Sokolewicz Wojciech (red.). 1998. Zasady podstawowe polskiej Konstytucji. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Winczorek Piotr. 2008. Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Warszawa: Liber.Zimmerman Jan. 2018. Prawo administracyjne. Warszawa: Wolters Kluwer.
• IV Rzeczypospolita. Dwanaście tez konstytucyjnych w rocznicę uchwalenia Konstytucji z 3 Maja (druk współczesny PiS z 3 V 2004 r.).
• Konwencja konstytucyjna Prawa i Sprawiedliwości. Wystąpienie Prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego 20 września 2003 r., ss. 32.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (druk współczesny "Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej" z 2004 r.), ss. 35.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 3 V 2013 r. (strona internetowa "Solidarnej Pol-ski").
• Projekt Konstytucji IV RP (serwis internetowy LPR).
• Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2005 r. (strona internetowa PiS), ss. 57.
• Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2010 r. (strona internetowa PiS), ss. 61.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.23.1